Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
੨. ਉਦੋਸਿਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
2. Udositasikkhāpadavaṇṇanā
੪੭੩. ਦੁਤਿਯੇ ਅવਿਪ੍ਪવਾਸੇਤਿ ਅવਿਪ੍ਪવਾਸੇ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਤਬ੍ਬੇ, વਿਪ੍ਪવਾਸਦੋਸਾਭਾવੇ ਸਾਧੇਤਬ੍ਬੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਸਮ੍ਮੁਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
473. Dutiye avippavāseti avippavāse nipphādetabbe, vippavāsadosābhāve sādhetabbe kattabbā sammutīti attho.
੪੭੫. ਪਟਿਸਿਦ੍ਧਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੇਨਾਤਿ વਿਪ੍ਪવਸਿਤੁਂ ਪਟਿਸਿਦ੍ਧੇਸੁ ਤੀਸੁ ਚੀવਰੇਸੁ ਅਨ੍ਤੋਗਧੇਨ, ਏਕੇਨ ਚ ਅવਯવੇ ਸਮੁਦਾਯੋਪਚਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
475.Paṭisiddhapariyāpannenāti vippavasituṃ paṭisiddhesu tīsu cīvaresu antogadhena, ekena ca avayave samudāyopacāraṃ dasseti.
੪੭੮-੯. ਏਤ੍ਤਾવਤਾਤਿ ‘‘ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ। ‘‘ਸਭਾਯੇਤਿ ਲਿਙ੍ਗਬ੍ਯਤ੍ਤਯੇਨ ਸਭਾ વੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਪੁਨ ਸਯਮ੍ਪਿ ‘‘ਸਭਾਯੇ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ વੋਹਰਨ੍ਤੋ ਸਭਾ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਪਰਿਯਾਯੋ ਸਭਾਯ-ਸਦ੍ਦੋ ਨਪੁਂਸਕਲਿਙ੍ਗਯੁਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ‘‘ਸਭਾਯਨ੍ਤਿ ਲਿਙ੍ਗਬ੍ਯਤ੍ਤਯੇਨ ਸਭਾ વੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ વਾ ਪਾਠੋ। ਲਿਙ੍ਗਬ੍ਯਤ੍ਤਯੇਨ ਸਭਾਤਿ ਚ ਲਿਙ੍ਗਨ੍ਤਰਯੁਤ੍ਤੋ ਸਭਾਸਦ੍ਦਪਰਿਯਾਯੋ ਸਭਾਯਸਦ੍ਦੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
478-9.Ettāvatāti ‘‘parikkhitto’’ti iminā. ‘‘Sabhāyeti liṅgabyattayena sabhā vuttā’’ti vatvā puna sayampi ‘‘sabhāye’’ti iminā voharanto sabhā-saddassa pariyāyo sabhāya-saddo napuṃsakaliṅgayutto atthīti dasseti. ‘‘Sabhāyanti liṅgabyattayena sabhā vuttā’’ti vā pāṭho. Liṅgabyattayena sabhāti ca liṅgantarayutto sabhāsaddapariyāyo sabhāyasaddoti attho.
ਸਭਾਯਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਸਭਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। વਸਿਤਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਚੀવਰਹਤ੍ਥਪਾਸੇਯੇવ વਸਿਤਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਸ੍ਸਾਤਿ વੀਥਿਯਾ। ਸਭਾਯਸ੍ਸ ਚ ਦ੍વਾਰਸ੍ਸ ਚ ਹਤ੍ਥਪਾਸਾ ਨ વਿਜਹਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਭਾਯਦ੍વਾਰਾਨਮਨ੍ਤਰੇ વੀਥਿ ਗੇਹਾਪਿ ਗਹਿਤਾ ਏવ ਹੋਨ੍ਤਿ ਆਦਿਪਰਿਯੋਸਾਨਾਨਂ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਦ੍વਾਰવੀਥਿਘਰੇਸੁ વਸਨ੍ਤੇਨ ਗਾਮਪ੍ਪવੇਸਨਸਹਸੇਯ੍ਯਾਦਿਦੋਸਂ ਪਰਿਹਰਿਤ੍વਾ ਸੁਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਤਾਦਿਯੁਤ੍ਤੇਨੇવ ਭવਿਤਬ੍ਬਂ , ਸਭਾ ਪਨ ਯਦਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ વਸਨਤ੍ਥਾਯ ਸਾਲਾਸਦਿਸਾ ਕਤਾ, ਅਨ੍ਤਰਾਰਾਮੇ વਿਯ ਯਥਾਸੁਖਂ વਸਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਤਾਯ ਚ ਏਕੂਪਚਾਰਤਂ, ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਤਾਯ ਨਾਨੂਪਚਾਰਤਞ੍ਚ ਨਿવੇਸਨਾਦੀਸੁਪਿ ਅਤਿਦਿਸਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਏਤੇਨੇવੂਪਾਯੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਨਿવੇਸਨਾਦੀਨਿ ਬਹਿਗਾਮਤੋ ਸਨ੍ਨਿવਿਟ੍ਠਾਨਿ ਗਹਿਤਾਨਿ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮੇ ਠਿਤਾਨਂ ਗਾਮਗ੍ਗਹਣੇਨੇવ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ। ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਗਾਮਨਿਗਮਨਿવੇਸਨਾਦੀਸੁ ਪਨ੍ਨਰਸਸੁ। ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਾਦੀਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਪਰਿਕ੍ਖੇਪਸ੍ਸੇવ ਗਹਣਂ, ਨ ਏਕਕੁਲਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਤੇਸਂ ਏਕੂਪਚਾਰਤਾਨਾਨੂਪਚਾਰਤਾਨਿਮਿਤ੍ਤਤਾਭਾવਾ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਸਤ੍ਥਸ੍ਸ ਕਤਿਪਾਹਂ ਕਤ੍ਥਚਿ ਨਿવਿਟ੍ਠਸ੍ਸੇવ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ।
Sabhāyaṃ gacchatīti sabhaṃ gacchati. Vasitabbaṃ natthīti cīvarahatthapāseyeva vasitabbaṃ natthīti attho. Tassāti vīthiyā. Sabhāyassa ca dvārassa ca hatthapāsā na vijahitabbanti ettha sabhāyadvārānamantare vīthi gehāpi gahitā eva honti ādipariyosānānaṃ gahitattā. Ettha ca dvāravīthigharesu vasantena gāmappavesanasahaseyyādidosaṃ pariharitvā supaṭicchannatādiyutteneva bhavitabbaṃ , sabhā pana yadi sabbesaṃ vasanatthāya sālāsadisā katā, antarārāme viya yathāsukhaṃ vasituṃ vaṭṭatīti veditabbaṃ. Parikkhittatāya ca ekūpacārataṃ, aparikkhittatāya nānūpacāratañca nivesanādīsupi atidisanto āha ‘‘etenevūpāyenā’’tiādi. Nivesanādīni bahigāmato sanniviṭṭhāni gahitāni antogāme ṭhitānaṃ gāmaggahaṇeneva gahitattā. Sabbatthāti gāmanigamanivesanādīsu pannarasasu. Parikkhepādīti ādi-saddena aparikkhepasseva gahaṇaṃ, na ekakulādīnampi tesaṃ ekūpacāratānānūpacāratānimittatābhāvā. Ettha ca satthassa katipāhaṃ katthaci niviṭṭhasseva parikkhepo hoti, na gacchantassa.
੪੮੨-੭. ਗਾਮਤੋ ਬਹਿ ਇਸ੍ਸਰਾਨਂ ਸਮੁਦ੍ਦਤੀਰਾਦੀਸੁ ਕਤਭਣ੍ਡਸਾਲਾ ਉਦੋਸਿਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਾਨਾਦੀਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ। ਮੁਣ੍ਡਚ੍ਛਦਨਪਾਸਾਦੋਤਿ ਨਾਤਿਉਚ੍ਚੋ ਚਨ੍ਦਿਕਙ੍ਗਣਯੁਤ੍ਤੋ ਸਿਖਰਕੂਟਮਾਲਾਦਿવਿਰਹਿਤੋ ਪਾਸਾਦੋ।
482-7. Gāmato bahi issarānaṃ samuddatīrādīsu katabhaṇḍasālā udositoti āha ‘‘yānādīna’’ntiādi. Muṇḍacchadanapāsādoti nātiucco candikaṅgaṇayutto sikharakūṭamālādivirahito pāsādo.
੪੮੯. ਪਰਿਯਾਦਿਯਿਤ੍વਾਤਿ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾ। ਨਦੀਪਰਿਹਾਰੋਤਿ વਿਸੁਂਗਾਮਾਦੀਨਂ વਿਯ ਨਦੀਪਰਿਹਾਰਸ੍ਸ ਅવੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਚੀવਰਹਤ੍ਥਪਾਸੋ ਏવਾਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞੇ ਪਨ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾવਚਨੇਨ ਨਦੀਪਰਿਹਾਰੋਪਿ વਿਸੁਂ ਸਿਦ੍ਧੋ, ਨਦਿਯਾ ਹਤ੍ਥਪਾਸੋ ਨ વਿਜਹਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। વਿਹਾਰਸੀਮਨ੍ਤਿ ਅવਿਪ੍ਪવਾਸਸੀਮਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ। ਏਤ੍ਥ ਚ વਿਹਾਰਸ੍ਸ ਨਾਨਾਕੁਲਸਨ੍ਤਕਭਾવੇਪਿ ਅવਿਪ੍ਪવਾਸਸੀਮਾਪਰਿਚ੍ਛੇਦਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਚੀવਰਅવਿਪ੍ਪવਾਸਸਮ੍ਭવਤੋ ਤਸ੍ਸਾ ਪਧਾਨਤ੍ਤਾ ਤਤ੍ਥ ਸਤ੍ਥਪਰਿਹਾਰੋ ਨ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ‘‘વਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ વਸਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ‘‘ਸਤ੍ਥਸਮੀਪੇ’’ਤਿ ਇਦਂ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਂ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਪਰਿਚ੍ਛੇਦવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਨਾਨਾਕੁਲਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੋ ਹੋਤਿ, ਸਤ੍ਥੇ ਚੀવਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਹਤ੍ਥਪਾਸਾ ਨ વਿਜਹਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਤ੍ਥਹਤ੍ਥਪਾਸੋ ਗਹਿਤੋ।
489.Pariyādiyitvāti ajjhottharitvā. Nadīparihāroti visuṃgāmādīnaṃ viya nadīparihārassa avuttattā cīvarahatthapāso evāti vadanti, aññe pana ‘‘iminā aṭṭhakathāvacanena nadīparihāropi visuṃ siddho, nadiyā hatthapāso na vijahitabbo’’ti vadanti. Vihārasīmanti avippavāsasīmaṃ sandhāyāha. Ettha ca vihārassa nānākulasantakabhāvepi avippavāsasīmāparicchedabbhantare sabbattha cīvaraavippavāsasambhavato tassā padhānattā tattha satthaparihāro na labbhatīti ‘‘vihāraṃ gantvā vasitabba’’nti vuttaṃ. ‘‘Satthasamīpe’’ti idaṃ yathāvuttaṃ abbhantaraparicchedavasena vuttaṃ. Pāḷiyaṃ nānākulassa sattho hoti, satthe cīvaraṃ nikkhipitvā hatthapāsā na vijahitabbanti ettha satthahatthapāso gahito.
੪੯੦. ਏਕਕੁਲਸ੍ਸ ਖੇਤ੍ਤੇਤਿ ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਤਿ।
490.Ekakulassa khetteti aparikkhittaṃ sandhāya vadati.
੪੯੧-੪. વਿਹਾਰੋ ਨਾਮ ਉਪਚਾਰਸੀਮਾ। ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਿਂ વਿਹਾਰੇਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋਪਰਿવੇਣਾਦਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ, ਏਕਕੁਲਾਦਿਸਨ੍ਤਕਤਾ ਚੇਤ੍ਥ ਕਾਰਾਪਕਾਨਂ વਸੇਨ। ਛਾਯਾਯ ਫੁਟ੍ਠੋਕਾਸਸ੍ਸਾਤਿ ਉਜੁਕਂ ਅવਕ੍ਖਿਤ੍ਤਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਤਿ।
491-4.Vihāro nāma upacārasīmā. Tattha yasmiṃ vihāreti tassa antopariveṇādiṃ sandhāya vuttaṃ, ekakulādisantakatā cettha kārāpakānaṃ vasena. Chāyāya phuṭṭhokāsassāti ujukaṃ avakkhittaleḍḍupātabbhantaraṃ sandhāya vadati.
ਅਗਮਨਪਥੇਤਿ ਤਦਹੇવ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਿવਤ੍ਤੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਕੇ ਸਮੁਦ੍ਦਮਜ੍ਝੇ ਯੇ ਦੀਪਕਾ, ਤੇਸੂਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਇਤਰਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਦਿਸਾਯ ਚੀવਰੇ। ‘‘ਉਪੋਸਥਕਾਲੇ…ਪੇ॰… વਡ੍ਢਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚੀવਰવਿਪ੍ਪવਾਸਸਤ੍ਤਬ੍ਭਨ੍ਤਰਤੋ ਸਮਾਨਸਂવਾਸਾਯ ਸਤ੍ਤਬ੍ਭਨ੍ਤਰਸੀਮਾਯ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤવਿਸਦਿਸਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ । ਤਥਾ ਹਿ ਬਹੂਸੁ ਭਿਕ੍ਖੂਸੁ ਏਕਤੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਸਮਨ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤਬ੍ਭਨ੍ਤਰਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਸੁ ਯਥਾਸਕਂ ਚੀવਰਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਪਰਿਹਰਨ੍ਤੇਸੁ ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਕਾਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਸਤ੍ਤਬ੍ਭਨ੍ਤਰਸ੍ਸ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞવਿਸਦਿਸੋ ਅਨੇਕવਿਧੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਏਕੋ ਪਰਿਸਪਰਿਯਨ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਨਿਮਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ। ਤੇਨੇવ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਸવਸੇਨ વੁਡ੍ਢਿ, ਹਾਨਿ વਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਨ ਏવਂ ਸਤ੍ਤਬ੍ਭਨ੍ਤਰਸੀਮਾਯ। ਸਾ ਹਿ ਯੋਜਨਿਕਾਯਪਿ ਪਰਿਸਪਰਿਯਨ੍ਤਤੋવ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਮਨ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤਬ੍ਭਨ੍ਤਰਪਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾ ਏਕਾવ ਹੋਤਿ। ਤੇਨੇવ ਸਾ ਪਰਿਸવਸੇਨ વਡ੍ਢਤਿ, ਹਾਯਤਿ ਚ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਾવ ਸਤ੍ਤਬ੍ਭਨ੍ਤਰਸੀਮਾ ਅਞ੍ਞੋ ਸਤ੍ਤਬ੍ਭਨ੍ਤਰਤੋ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਚੀવਰવਿਪ੍ਪવਾਸਪਰਿਹਾਰੋ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਯਞ੍ਚੇਤ੍ਥ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਖਨ੍ਧਕੇ ਸੀਮਾਕਥਾਯਮੇવ (ਮਹਾવ॰ ੧੪੩) વਕ੍ਖਾਮ।
Agamanapatheti tadaheva gantvā nivattetuṃ na sakkuṇeyyake samuddamajjhe ye dīpakā, tesūti yojanā. Itarasminti puratthimadisāya cīvare. ‘‘Uposathakāle…pe… vaḍḍhatī’’ti iminā cīvaravippavāsasattabbhantarato samānasaṃvāsāya sattabbhantarasīmāya accantavisadisataṃ dasseti . Tathā hi bahūsu bhikkhūsu ekato nisīditvā samantā sattabbhantaraparicchedesu yathāsakaṃ cīvaraṃ ṭhapetvā pariharantesu ekekassa bhikkhuno nisinnokāsato paṭṭhāya paccekaṃ sattabbhantarassa paricchedo aññamaññavisadiso anekavidho hoti, na eko parisapariyantato paṭṭhāya animitabbattā. Teneva tattha parisavasena vuḍḍhi, hāni vā na hoti, na evaṃ sattabbhantarasīmāya. Sā hi yojanikāyapi parisapariyantatova paṭṭhāya samantā sattabbhantarapaacchinnā ekāva hoti. Teneva sā parisavasena vaḍḍhati, hāyati ca, tasmā aññāva sattabbhantarasīmā añño sattabbhantarato paricchinno cīvaravippavāsaparihāro abbhokāsoti veditabbaṃ. Yañcettha vattabbaṃ, taṃ khandhake sīmākathāyameva (mahāva. 143) vakkhāma.
੪੯੫. ਨਦਿਂ ਓਤਰਤੀਤਿ ਹਤ੍ਥਪਾਸਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾ ਓਤਰਤਿ। ਬਹਿਗਾਮੇ ਠਪੇਤ੍વਾਤਿ ਅਪਾਰੁਪਿਤਬ੍ਬਤਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। વਿਨਯਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗੇ ਚ ਬਹਿਗਾਮੇ ਠਪਿਤਸਙ੍ਘਾਟਿਯਞ੍ਚ ਪਠਮਂ વਿਨਯਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਾ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤਰવਾਸਕੇ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਬਹਿਗਾਮੇ ਠਪਿਤਸ੍ਸਾਪਿ વਿਨਯਕਮ੍ਮવਚਨਤੋ ਪਰਮ੍ਮੁਖਾਪਿ ਠਿਤਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤੁਂ, ਨਿਸ੍ਸਟ੍ਠਂ ਦਾਤੁਞ੍ਚ વਟ੍ਟਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਦਹਰਾਨਂ ਗਮਨੇ ਸਉਸ੍ਸਾਹਤ੍ਤਾ ‘‘ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਪਨ ਨ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ…ਪੇ॰… ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤੀਤਿ ਸਉਸ੍ਸਾਹਤ੍ਤੇ ਗਮਨਸ੍ਸ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ વੁਤ੍ਤਂ। ਤੇਸਂ ਪਨ ਪੁਰਾਰੁਣਾવ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍વਾ ਸਉਸ੍ਸਾਹੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਨਂ ਅਰੁਣੇ ਅਨ੍ਤਰਾ ਉਟ੍ਠਿਤੇਪਿ ਨ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ ‘‘ਯਾવ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਾ ਸਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ। ਤੇਨੇવ ‘‘ਗਾਮਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਨ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ વਚਨਂ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾਤਿਆਦਿਮ੍ਹਿ ਸਉਸ੍ਸਾਹਤ੍ਤਾ ਗਮਨਕ੍ਖਣੇ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਨ વੁਤ੍ਤਾ। ਧੇਨੁਭਯੇਨਾਤਿ ਤਰੁਣવਚ੍ਛਗਾવੀਨਂ ਅਭਿਧਾવਿਤ੍વਾ ਸਿਙ੍ਗੇਨ ਪਹਰਣਭਯੇਨ। ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਚ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਧੇਨੁਭਯਾਦੀਹਿ ਠਿਤਾਨਂ ਯਾવ ਭਯવੂਪਸਮਾ ਠਾਤਬ੍ਬਤੋ ‘‘ਅਨ੍ਤੋਅਰੁਣੇਯੇવ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਿਯਮੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤ੍ਤਾ વੁਤ੍ਤਂ। ਯਤ੍ਥ ਪਨ ਏવਂ ਨਿਯਮੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ, ਤਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤਰਾਰੁਣੇ ਉਗ੍ਗਤੇਪਿ ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਨ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ ਭੇਸਜ੍ਜਤ੍ਥਾਯ ਗਾਮਪ੍ਪવਿਟ੍ਠਦਹਰਾਨਂ વਿਯ। ਅਨ੍ਤੋਸੀਮਾਯਂ ਗਾਮਨ੍ਤਿ ਅવਿਪ੍ਪવਾਸਸੀਮਾਸਮ੍ਮੁਤਿਤੋ ਪਚ੍ਛਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਗਾਮਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਤਿ ਗਾਮਞ੍ਚ ਗਾਮੂਪਚਾਰਞ੍ਚ ਠਪੇਤ੍વਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬਤੋ। ਪવਿਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਆਚਰਿਯਨ੍ਤੇવਾਸਿਕਾਨਂ વਿਸੁਂ વਿਸੁਂ ਗਤਾਨਂ ਅવਿਪ੍ਪવਾਸਸੀਮਤ੍ਤਾ ਨੇવ ਚੀવਰਾਨਿ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਉਸ੍ਸਾਹਤਾਯ ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਨ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ। ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇਤਿ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍વਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ।
495.Nadiṃotaratīti hatthapāsaṃ muñcitvā otarati. Bahigāme ṭhapetvāti apārupitabbatāya vuttaṃ. Vinayakammaṃ kātabbanti uttarāsaṅge ca bahigāme ṭhapitasaṅghāṭiyañca paṭhamaṃ vinayakammaṃ katvā pacchā uttarāsaṅgaṃ nivāsetvā antaravāsake kātabbaṃ. Ettha ca bahigāme ṭhapitassāpi vinayakammavacanato parammukhāpi ṭhitaṃ vissajjituṃ, nissaṭṭhaṃ dātuñca vaṭṭatīti veditabbaṃ. Daharānaṃ gamane saussāhattā ‘‘nissayo pana na paṭippassambhatī’’ti vuttaṃ. Muhuttaṃ…pe… paṭippassambhatīti saussāhatte gamanassa upacchinnattā vuttaṃ. Tesaṃ pana purāruṇāva uṭṭhahitvā saussāhena gacchantānaṃ aruṇe antarā uṭṭhitepi na paṭippassambhati ‘‘yāva aruṇuggamanā sayantī’’ti vuttattā. Teneva ‘‘gāmaṃ pavisitvā…pe… na paṭippassambhatī’’ti vuttaṃ. Aññamaññassa vacanaṃ aggahetvātiādimhi saussāhattā gamanakkhaṇe paṭippassaddhi na vuttā. Dhenubhayenāti taruṇavacchagāvīnaṃ abhidhāvitvā siṅgena paharaṇabhayena. Nissayo ca paṭippassambhatīti ettha dhenubhayādīhi ṭhitānaṃ yāva bhayavūpasamā ṭhātabbato ‘‘antoaruṇeyeva gamissāmī’’ti niyametuṃ asakkuṇeyyattā vuttaṃ. Yattha pana evaṃ niyametuṃ sakkā, tattha antarāruṇe uggatepi nissayo na paṭippassambhati bhesajjatthāya gāmappaviṭṭhadaharānaṃ viya. Antosīmāyaṃ gāmanti avippavāsasīmāsammutito pacchā patiṭṭhāpitagāmaṃ sandhāya vadati gāmañca gāmūpacārañca ṭhapetvā sammannitabbato. Paviṭṭhānanti ācariyantevāsikānaṃ visuṃ visuṃ gatānaṃ avippavāsasīmattā neva cīvarāni nissaggiyāni honti, saussāhatāya nissayo na paṭippassambhati. Antarāmaggeti dhammaṃ sutvā āgacchantānaṃ antarāmagge.
‘‘ਇਧ ਅਪਚ੍ਚੁਦ੍ਧਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨવਿਕਪ੍ਪਨਾਨਿ વਿਯ ਪਚ੍ਚੁਦ੍ਧਰਣਮ੍ਪਿ ਕਾਯੇਨ વਾ વਾਚਾਯ વਾ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਕਾਯવਾਚਾਹਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਅਕਰਣਤੋਤਿ ਇਦਂ ਕਾਯવਾਚਾਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਧਿਟ੍ਠਿਤਤਿਚੀવਰਤਾ, ਅਨਤ੍ਥਤਕਥਿਨਤਾ, ਅਲਦ੍ਧਸਮ੍ਮੁਤਿਤਾ, ਰਤ੍ਤਿવਿਪ੍ਪવਾਸੋਤਿ ਇਮਾਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ।
‘‘Idha apaccuddharaṇa’’nti iminā adhiṭṭhānavikappanāni viya paccuddharaṇampi kāyena vā vācāya vā kattabbanti dasseti. Kāyavācāhi kattabbassa akaraṇatoti idaṃ kāyavācāsamuṭṭhānaṃ vuttaṃ. Adhiṭṭhitaticīvaratā, anatthatakathinatā, aladdhasammutitā, rattivippavāsoti imānettha cattāri aṅgāni.
ਉਦੋਸਿਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Udositasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੨. ਉਦੋਸਿਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 2. Udositasikkhāpadaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੨. ਉਦੋਸਿਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 2. Udositasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੨. ਉਦੋਸਿਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 2. Udositasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੨. ਉਦੋਸਿਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 2. Udositasikkhāpadavaṇṇanā