Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ခုဒ္ဒသိက္ခာ-မူလသိက္ခာ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
၃၇. ဥဂ္ဂဟနိဒ္ဒေသော
37. Uggahaniddeso
ဥဂ္ဂဟောတိ –
Uggahoti –
၂၈၁.
281.
ကမ္မစေတိယသင္ဃည-ပုဂ္ဂလတ္ထံ ဂဏသ္သ စ။
Kammacetiyasaṅghañña-puggalatthaṃ gaṇassa ca;
ဒသဘေဒမ္ပိ ရတနံ၊ ဥဂ္ဂဏ္ဟန္တသ္သ ဒုက္ကဋံ။
Dasabhedampi ratanaṃ, uggaṇhantassa dukkaṭaṃ.
၂၈၂.
282.
နိသ္သဂ္ဂိ တေသု အတ္တတ္ထံ၊ ဒ္ဝီသု သေသေသု ဒုက္ကဋံ။
Nissaggi tesu attatthaṃ, dvīsu sesesu dukkaṭaṃ;
အနာမသိတ္ဝာ ဝုတ္တေ တု၊ ဂဏံ သင္ဃဉ္စ ပုဂ္ဂလံ။
Anāmasitvā vutte tu, gaṇaṃ saṅghañca puggalaṃ.
၂၈၃.
283.
‘‘စေတ္ယသ္သ နဝကမ္မသ္သ၊ ဒမ္မီ’’တိ န ပဋိက္ခိပေ။
‘‘Cetyassa navakammassa, dammī’’ti na paṭikkhipe;
ဝဒေ ကပ္ပိယကာရာနံ၊ ‘‘ဝဒန္တေဝမိမေ’’ ဣတိ။
Vade kappiyakārānaṃ, ‘‘vadantevamime’’ iti.
၂၈၄.
284.
ခေတ္တံ ဝတ္ထုံ တဠာကံ ဝာ၊ ဒေန္တေ ဒာသပသ္ဝာဒိကံ။
Khettaṃ vatthuṃ taḷākaṃ vā, dente dāsapasvādikaṃ;
ပဋိက္ခိပိတ္ဝာ ဂဏ္ဟေယ္ယ၊ ကပ္ပိယေန ကမေန စ။
Paṭikkhipitvā gaṇheyya, kappiyena kamena ca;
ခေတ္တာဒီနိ ဝိဟာရသ္သ၊ ဝုတ္တေ ဒမ္မီတိ ဝဋ္ဋတိ။
Khettādīni vihārassa, vutte dammīti vaṭṭati.
၂၈၅.
285.
နဝမာတိကကေဒာရ-တဠာကကိရိယာနဝေ။
Navamātikakedāra-taḷākakiriyānave;
မတ္တိကုဒ္ဓရဏံ ဗန္ဓော၊ ထိရကာရော စ အာဠိယာ။
Mattikuddharaṇaṃ bandho, thirakāro ca āḷiyā.
၂၈၆.
286.
တိရေကဘာဂဂဟဏံ ၊ ကေဒာရေ အနဝေ နဝေ။
Tirekabhāgagahaṇaṃ , kedāre anave nave;
အပရိစ္ဆန္နဘာဂေ စ၊ သသ္သေ ‘‘ဒေထေတ္တကေ’’ ဣတိ။
Aparicchannabhāge ca, sasse ‘‘dethettake’’ iti;
ကဟာပဏုဋ္ဌာပနဉ္စ၊ သဗ္ဗေသမ္ပိ အကပ္ပိယံ။
Kahāpaṇuṭṭhāpanañca, sabbesampi akappiyaṃ.
၂၈၇.
287.
အဝတ္ဝာ ကသ ဝပ္ပိစ္စာဒေတ္တိကာယ စ ဘူမိယာ။
Avatvā kasa vappiccādettikāya ca bhūmiyā;
ပတိဋ္ဌာပေတိ ဘူမိံ ဝာ၊ ဘာဂော ဒေယ္ယောတိ ဧတ္တကော။
Patiṭṭhāpeti bhūmiṃ vā, bhāgo deyyoti ettako.
၂၈၈.
288.
ဘူမိဘာဂေ ကတံ သသ္သံ၊ ဧတ္တကေ ဂဏ္ဟထေတ္တကံ။
Bhūmibhāge kataṃ sassaṃ, ettake gaṇhathettakaṃ;
ဂဏ္ဟနတ္ထံ ဝဒန္တေဝံ၊ ပမာဏံ ဒဏ္ဍရဇ္ဇုဘိ။
Gaṇhanatthaṃ vadantevaṃ, pamāṇaṃ daṇḍarajjubhi.
၂၈၉.
289.
မိနနေ ရက္ခဏေ ဌတ္ဝာ၊ ခလေ တံနီဟရာပနေ။
Minane rakkhaṇe ṭhatvā, khale taṃnīharāpane;
ကောဋ္ဌာဒိပဋိသာမနေ၊ တသ္သေဝေတမကပ္ပိယံ။
Koṭṭhādipaṭisāmane, tassevetamakappiyaṃ.
၂၉၀.
290.
ပဋိသာမေယ္ယ ပာစိတ္တိ၊ ယံ ကိဉ္စိ ဂိဟိသန္တကံ။
Paṭisāmeyya pācitti, yaṃ kiñci gihisantakaṃ;
ဘဏ္ဍာဂာရိကသီသေန၊ သစေပိ ပိတုသန္တကံ။
Bhaṇḍāgārikasīsena, sacepi pitusantakaṃ.
၂၉၁.
291.
ပိတူနံ ကပ္ပိယံ ဝတ္ထုံ၊ အဝသ္သံ ပဋိသာမိယံ။
Pitūnaṃ kappiyaṃ vatthuṃ, avassaṃ paṭisāmiyaṃ;
အတ္တနော သန္တကံ ကတ္ဝာ၊ လဗ္ဘတေ ပဋိသာမိတုံ။
Attano santakaṃ katvā, labbhate paṭisāmituṃ.
၂၉၂.
292.
ဒေဟီတိ ပဋိသာမေတ္ဝာ၊ ဝုတ္တေ စာပိ ပဋိက္ခိပေ။
Dehīti paṭisāmetvā, vutte cāpi paṭikkhipe;
ပာတေတ္ဝာန ဂတေ လဗ္ဘံ၊ ပလိဗောဓောတိ ဂောပိတုံ။
Pātetvāna gate labbhaṃ, palibodhoti gopituṃ.
၂၉၃.
293.
ကမ္မံ ကရောန္တော အာရာမေ၊ သကံ ဝဍ္ဎကိအာဒယော။
Kammaṃ karonto ārāme, sakaṃ vaḍḍhakiādayo;
ပရိက္ခာရဉ္စ သယန-ဘဏ္ဍံ ဝာ ရာဇဝလ္လဘာ။
Parikkhārañca sayana-bhaṇḍaṃ vā rājavallabhā.
၂၉၄.
294.
ဒေဟီတိ ပဋိသာမေတ္ဝာ၊ ဝဒန္တိ ယဒိ ဆန္ဒတော။
Dehīti paṭisāmetvā, vadanti yadi chandato;
န ကရေယ္ယ ဘယာ ဌာနံ၊ ဂုတ္တံ ဒသ္သေတု ဝဋ္ဋတိ။
Na kareyya bhayā ṭhānaṃ, guttaṃ dassetu vaṭṭati.
၂၉၅.
295.
ဗလက္ကာရေန ပာတေတ္ဝာ၊ ဂတေသု ပဋိသာမိတုံ။
Balakkārena pātetvā, gatesu paṭisāmituṃ;
ဘိက္ခုံ မနုသ္သာ သင္ကန္တိ၊ နဋ္ဌေ ဝတ္ထုမ္ဟိ တာဒိသေ။
Bhikkhuṃ manussā saṅkanti, naṭṭhe vatthumhi tādise.
၂၉၆.
296.
ဝိဟာရာဝသထသ္သန္တော၊ ရတနံ ရတ္နသမ္မတံ။
Vihārāvasathassanto, ratanaṃ ratnasammataṃ;
နိက္ခိပေယ္ယ ဂဟေတ္ဝာန၊ မဂ္ဂေရညေပိ တာဒိသေ။
Nikkhipeyya gahetvāna, maggeraññepi tādise;
သာမိကာနာဂမံ ဉတ္ဝာ၊ ပတိရူပံ ကရီယတီတိ။
Sāmikānāgamaṃ ñatvā, patirūpaṃ karīyatīti.