Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੩. ਉਗ੍ਗਹਸੁਤ੍ਤਂ
3. Uggahasuttaṃ
੩੩. ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਭਦ੍ਦਿਯੇ વਿਹਰਤਿ ਜਾਤਿਯਾ વਨੇ। ਅਥ ਖੋ ਉਗ੍ਗਹੋ ਮੇਣ੍ਡਕਨਤ੍ਤਾ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਉਗ੍ਗਹੋ ਮੇਣ੍ਡਕਨਤ੍ਤਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ –
33. Ekaṃ samayaṃ bhagavā bhaddiye viharati jātiyā vane. Atha kho uggaho meṇḍakanattā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho uggaho meṇḍakanattā bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ਅਧਿવਾਸੇਤੁ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਸ੍વਾਤਨਾਯ ਅਤ੍ਤਚਤੁਤ੍ਥੋ ਭਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ । ਅਧਿવਾਸੇਸਿ ਭਗવਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾવੇਨ। ਅਥ ਖੋ ਉਗ੍ਗਹੋ ਮੇਣ੍ਡਕਨਤ੍ਤਾ ਭਗવਤੋ ਅਧਿવਾਸਨਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ।
‘‘Adhivāsetu me, bhante, bhagavā svātanāya attacatuttho bhatta’’nti . Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Atha kho uggaho meṇḍakanattā bhagavato adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi.
ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਤਸ੍ਸਾ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਯੇਨ ਉਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਮੇਣ੍ਡਕਨਤ੍ਤੁਨੋ ਨਿવੇਸਨਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ। ਅਥ ਖੋ ਉਗ੍ਗਹੋ ਮੇਣ੍ਡਕਨਤ੍ਤਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਪਣੀਤੇਨ ਖਾਦਨੀਯੇਨ ਭੋਜਨੀਯੇਨ ਸਹਤ੍ਥਾ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪੇਸਿ ਸਮ੍ਪવਾਰੇਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਉਗ੍ਗਹੋ ਮੇਣ੍ਡਕਨਤ੍ਤਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਭੁਤ੍ਤਾવਿਂ ਓਨੀਤਪਤ੍ਤਪਾਣਿਂ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਉਗ੍ਗਹੋ ਮੇਣ੍ਡਕਨਤ੍ਤਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਇਮਾ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੁਮਾਰਿਯੋ ਪਤਿਕੁਲਾਨਿ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਓવਦਤੁ ਤਾਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ; ਅਨੁਸਾਸਤੁ ਤਾਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ, ਯਂ ਤਾਸਂ ਅਸ੍ਸ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯਾ’’ਤਿ।
Atha kho bhagavā tassā rattiyā accayena pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena uggahassa meṇḍakanattuno nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho uggaho meṇḍakanattā bhagavantaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi. Atha kho uggaho meṇḍakanattā bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho uggaho meṇḍakanattā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘imā me, bhante, kumāriyo patikulāni gamissanti. Ovadatu tāsaṃ, bhante, bhagavā; anusāsatu tāsaṃ, bhante, bhagavā, yaṃ tāsaṃ assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’ti.
ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਤਾ ਕੁਮਾਰਿਯੋ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਕੁਮਾਰਿਯੋ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਯਸ੍ਸ વੋ 1 ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਭਤ੍ਤੁਨੋ ਦਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਕਾਮਾ ਹਿਤੇਸਿਨੋ ਅਨੁਕਮ੍ਪਕਾ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਉਪਾਦਾਯ, ਤਸ੍ਸ ਭવਿਸ੍ਸਾਮ ਪੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਾਯਿਨਿਯੋ ਪਚ੍ਛਾਨਿਪਾਤਿਨਿਯੋ ਕਿਂਕਾਰਪਟਿਸ੍ਸਾવਿਨਿਯੋ ਮਨਾਪਚਾਰਿਨਿਯੋ ਪਿਯવਾਦਿਨਿਯੋ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ વੋ, ਕੁਮਾਰਿਯੋ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ।
Atha kho bhagavā tā kumāriyo etadavoca – ‘‘tasmātiha, kumāriyo, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘yassa vo 2 mātāpitaro bhattuno dassanti atthakāmā hitesino anukampakā anukampaṃ upādāya, tassa bhavissāma pubbuṭṭhāyiniyo pacchānipātiniyo kiṃkārapaṭissāviniyo manāpacāriniyo piyavādiniyo’ti. Evañhi vo, kumāriyo, sikkhitabbaṃ.
‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ , ਕੁਮਾਰਿਯੋ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਯੇ ਤੇ ਭਤ੍ਤੁ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਾ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾ ਉਣ੍ਣਾਤਿ વਾ ਕਪ੍ਪਾਸਾਤਿ વਾ, ਤਤ੍ਥ ਦਕ੍ਖਾ ਭવਿਸ੍ਸਾਮ ਅਨਲਸਾ , ਤਤ੍ਰੁਪਾਯਾਯ વੀਮਂਸਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ, ਅਲਂ ਕਾਤੁਂ ਅਲਂ ਸਂવਿਧਾਤੁ’ਨ੍ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ વੋ, ਕੁਮਾਰਿਯੋ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Tasmātiha , kumāriyo, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘ye te bhattu abbhantarā kammantā uṇṇāti vā kappāsāti vā, tattha dakkhā bhavissāma analasā , tatrupāyāya vīmaṃsāya samannāgatā, alaṃ kātuṃ alaṃ saṃvidhātu’nti. Evañhi vo, kumāriyo, sikkhitabbaṃ.
‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਕੁਮਾਰਿਯੋ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਯੋ ਸੋ ਭਤ੍ਤੁ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੋ 9 ਅਨ੍ਤੋਜਨੋ ਦਾਸਾਤਿ વਾ ਪੇਸ੍ਸਾਤਿ વਾ ਕਮ੍ਮਕਰਾਤਿ વਾ, ਤੇਸਂ ਕਤਞ੍ਚ ਕਤਤੋ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮ ਅਕਤਞ੍ਚ ਅਕਤਤੋ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮ, ਗਿਲਾਨਕਾਨਞ੍ਚ ਬਲਾਬਲਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮ, ਖਾਦਨੀਯਂ ਭੋਜਨੀਯਞ੍ਚਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਂਸੇਨ 10 ਸਂવਿਭਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ 11। ਏવਞ੍ਹਿ વੋ, ਕੁਮਾਰਿਯੋ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Tasmātiha, kumāriyo, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘yo so bhattu abbhantaro 12 antojano dāsāti vā pessāti vā kammakarāti vā, tesaṃ katañca katato jānissāma akatañca akatato jānissāma, gilānakānañca balābalaṃ jānissāma, khādanīyaṃ bhojanīyañcassa paccaṃsena 13 saṃvibhajissāmā’ti 14. Evañhi vo, kumāriyo, sikkhitabbaṃ.
‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਕੁਮਾਰਿਯੋ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਯਂ ਭਤ੍ਤਾ ਆਹਰਿਸ੍ਸਤਿ ਧਨਂ વਾ ਧਞ੍ਞਂ વਾ ਰਜਤਂ વਾ ਜਾਤਰੂਪਂ વਾ, ਤਂ ਆਰਕ੍ਖੇਨ 15 ਗੁਤ੍ਤਿਯਾ ਸਮ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਾਮ, ਤਤ੍ਥ ਚ ਭવਿਸ੍ਸਾਮ ਅਧੁਤ੍ਤੀ ਅਥੇਨੀ ਅਸੋਣ੍ਡੀ ਅવਿਨਾਸਿਕਾਯੋ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ વੋ, ਕੁਮਾਰਿਯੋ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਕੁਮਾਰਿਯੋ, ਪਞ੍ਚਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਮਾਤੁਗਾਮੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਮਨਾਪਕਾਯਿਕਾਨਂ ਦੇવਾਨਂ ਸਹਬ੍ਯਤਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Tasmātiha, kumāriyo, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘yaṃ bhattā āharissati dhanaṃ vā dhaññaṃ vā rajataṃ vā jātarūpaṃ vā, taṃ ārakkhena 16 guttiyā sampādessāma, tattha ca bhavissāma adhuttī athenī asoṇḍī avināsikāyo’ti. Evañhi vo, kumāriyo, sikkhitabbaṃ. Imehi kho, kumāriyo, pañcahi dhammehi samannāgato mātugāmo kāyassa bhedā paraṃ maraṇā manāpakāyikānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjatī’’ti.
‘‘ਯੋ ਨਂ ਭਰਤਿ ਸਬ੍ਬਦਾ, ਨਿਚ੍ਚਂ ਆਤਾਪਿ ਉਸ੍ਸੁਕੋ।
‘‘Yo naṃ bharati sabbadā, niccaṃ ātāpi ussuko;
ਸਬ੍ਬਕਾਮਹਰਂ ਪੋਸਂ, ਭਤ੍ਤਾਰਂ ਨਾਤਿਮਞ੍ਞਤਿ॥
Sabbakāmaharaṃ posaṃ, bhattāraṃ nātimaññati.
ਭਤ੍ਤੁ ਚ ਗਰੁਨੋ ਸਬ੍ਬੇ, ਪਟਿਪੂਜੇਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ॥
Bhattu ca garuno sabbe, paṭipūjeti paṇḍitā.
‘‘ਯਾ ਏવਂ વਤ੍ਤਤੀ ਨਾਰੀ, ਭਤ੍ਤੁਛਨ੍ਦવਸਾਨੁਗਾ।
‘‘Yā evaṃ vattatī nārī, bhattuchandavasānugā;
ਮਨਾਪਾ ਨਾਮ ਤੇ ਦੇવਾ, ਯਤ੍ਥ ਸਾ ਉਪਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ॥ ਤਤਿਯਂ।
Manāpā nāma te devā, yattha sā upapajjatī’’ti. tatiyaṃ;
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੩. ਉਗ੍ਗਹਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Uggahasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੩. ਉਗ੍ਗਹਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Uggahasuttavaṇṇanā