Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya |
७. उग्गसुत्तं
7. Uggasuttaṃ
७. अथ खो उग्गो राजमहामत्तो येन भगवा तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदि। एकमन्तं निसिन्नो खो उग्गो राजमहामत्तो भगवन्तं एतदवोच –
7. Atha kho uggo rājamahāmatto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho uggo rājamahāmatto bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘अच्छरियं , भन्ते, अब्भुतं, भन्ते! याव अड्ढो चायं, भन्ते, मिगारो रोहणेय्यो याव महद्धनो याव महाभोगो’’ति। ‘‘कीव अड्ढो पनुग्ग, मिगारो रोहणेय्यो, कीव महद्धनो, कीव महाभोगो’’ति? ‘‘सतं, भन्ते, सतसहस्सानं 1 हिरञ्ञस्स, को पन वादो रूपियस्सा’’ति! ‘‘अत्थि खो एतं, उग्ग, धनं नेतं ‘नत्थी’ति वदामीति । तञ्च खो एतं, उग्ग, धनं साधारणं अग्गिना उदकेन राजूहि चोरेहि अप्पियेहि दायादेहि। सत्त खो इमानि, उग्ग, धनानि असाधारणानि अग्गिना उदकेन राजूहि चोरेहि अप्पियेहि दायादेहि। कतमानि सत्त? सद्धाधनं, सीलधनं, हिरीधनं, ओत्तप्पधनं, सुतधनं, चागधनं, पञ्ञाधनं। इमानि खो, उग्ग, सत्त धनानि असाधारणानि अग्गिना उदकेन राजूहि चोरेहि अप्पियेहि दायादेहीति।
‘‘Acchariyaṃ , bhante, abbhutaṃ, bhante! Yāva aḍḍho cāyaṃ, bhante, migāro rohaṇeyyo yāva mahaddhano yāva mahābhogo’’ti. ‘‘Kīva aḍḍho panugga, migāro rohaṇeyyo, kīva mahaddhano, kīva mahābhogo’’ti? ‘‘Sataṃ, bhante, satasahassānaṃ 2 hiraññassa, ko pana vādo rūpiyassā’’ti! ‘‘Atthi kho etaṃ, ugga, dhanaṃ netaṃ ‘natthī’ti vadāmīti . Tañca kho etaṃ, ugga, dhanaṃ sādhāraṇaṃ agginā udakena rājūhi corehi appiyehi dāyādehi. Satta kho imāni, ugga, dhanāni asādhāraṇāni agginā udakena rājūhi corehi appiyehi dāyādehi. Katamāni satta? Saddhādhanaṃ, sīladhanaṃ, hirīdhanaṃ, ottappadhanaṃ, sutadhanaṃ, cāgadhanaṃ, paññādhanaṃ. Imāni kho, ugga, satta dhanāni asādhāraṇāni agginā udakena rājūhi corehi appiyehi dāyādehīti.
‘‘सद्धाधनं सीलधनं, हिरी ओत्तप्पियं धनं।
‘‘Saddhādhanaṃ sīladhanaṃ, hirī ottappiyaṃ dhanaṃ;
सुतधनञ्च चागो च, पञ्ञा वे सत्तमं धनं॥
Sutadhanañca cāgo ca, paññā ve sattamaṃ dhanaṃ.
‘‘यस्स एते धना अत्थि, इत्थिया पुरिसस्स वा।
‘‘Yassa ete dhanā atthi, itthiyā purisassa vā;
स वे महद्धनो लोके, अजेय्यो देवमानुसे॥
Sa ve mahaddhano loke, ajeyyo devamānuse.
‘‘तस्मा सद्धञ्च सीलञ्च, पसादं धम्मदस्सनं।
‘‘Tasmā saddhañca sīlañca, pasādaṃ dhammadassanaṃ;
अनुयुञ्जेथ मेधावी, सरं बुद्धान सासन’’न्ति॥ सत्तमं।
Anuyuñjetha medhāvī, saraṃ buddhāna sāsana’’nti. sattamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ७. उग्गसुत्तवण्णना • 7. Uggasuttavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / १. धनवग्गवण्णना • 1. Dhanavaggavaṇṇanā