| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៧. ឧគ្គសុត្តំ
7. Uggasuttaṃ
៧. អថ ខោ ឧគ្គោ រាជមហាមត្តោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ ឧគ្គោ រាជមហាមត្តោ ភគវន្តំ ឯតទវោច –
7. Atha kho uggo rājamahāmatto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho uggo rājamahāmatto bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘អច្ឆរិយំ , ភន្តេ, អព្ភុតំ, ភន្តេ! យាវ អឌ្ឍោ ចាយំ, ភន្តេ, មិគារោ រោហណេយ្យោ យាវ មហទ្ធនោ យាវ មហាភោគោ’’តិ។ ‘‘កីវ អឌ្ឍោ បនុគ្គ, មិគារោ រោហណេយ្យោ, កីវ មហទ្ធនោ, កីវ មហាភោគោ’’តិ? ‘‘សតំ, ភន្តេ, សតសហស្សានំ 1 ហិរញ្ញស្ស, កោ បន វាទោ រូបិយស្សា’’តិ! ‘‘អត្ថិ ខោ ឯតំ, ឧគ្គ, ធនំ នេតំ ‘នត្ថី’តិ វទាមីតិ ។ តញ្ច ខោ ឯតំ, ឧគ្គ, ធនំ សាធារណំ អគ្គិនា ឧទកេន រាជូហិ ចោរេហិ អប្បិយេហិ ទាយាទេហិ។ សត្ត ខោ ឥមានិ, ឧគ្គ, ធនានិ អសាធារណានិ អគ្គិនា ឧទកេន រាជូហិ ចោរេហិ អប្បិយេហិ ទាយាទេហិ។ កតមានិ សត្ត? សទ្ធាធនំ, សីលធនំ, ហិរីធនំ, ឱត្តប្បធនំ, សុតធនំ, ចាគធនំ, បញ្ញាធនំ។ ឥមានិ ខោ, ឧគ្គ, សត្ត ធនានិ អសាធារណានិ អគ្គិនា ឧទកេន រាជូហិ ចោរេហិ អប្បិយេហិ ទាយាទេហីតិ។
‘‘Acchariyaṃ , bhante, abbhutaṃ, bhante! Yāva aḍḍho cāyaṃ, bhante, migāro rohaṇeyyo yāva mahaddhano yāva mahābhogo’’ti. ‘‘Kīva aḍḍho panugga, migāro rohaṇeyyo, kīva mahaddhano, kīva mahābhogo’’ti? ‘‘Sataṃ, bhante, satasahassānaṃ 2 hiraññassa, ko pana vādo rūpiyassā’’ti! ‘‘Atthi kho etaṃ, ugga, dhanaṃ netaṃ ‘natthī’ti vadāmīti . Tañca kho etaṃ, ugga, dhanaṃ sādhāraṇaṃ agginā udakena rājūhi corehi appiyehi dāyādehi. Satta kho imāni, ugga, dhanāni asādhāraṇāni agginā udakena rājūhi corehi appiyehi dāyādehi. Katamāni satta? Saddhādhanaṃ, sīladhanaṃ, hirīdhanaṃ, ottappadhanaṃ, sutadhanaṃ, cāgadhanaṃ, paññādhanaṃ. Imāni kho, ugga, satta dhanāni asādhāraṇāni agginā udakena rājūhi corehi appiyehi dāyādehīti.
‘‘សទ្ធាធនំ សីលធនំ, ហិរី ឱត្តប្បិយំ ធនំ;
‘‘Saddhādhanaṃ sīladhanaṃ, hirī ottappiyaṃ dhanaṃ;
សុតធនញ្ច ចាគោ ច, បញ្ញា វេ សត្តមំ ធនំ។
Sutadhanañca cāgo ca, paññā ve sattamaṃ dhanaṃ.
‘‘យស្ស ឯតេ ធនា អត្ថិ, ឥត្ថិយា បុរិសស្ស វា;
‘‘Yassa ete dhanā atthi, itthiyā purisassa vā;
ស វេ មហទ្ធនោ លោកេ, អជេយ្យោ ទេវមានុសេ។
Sa ve mahaddhano loke, ajeyyo devamānuse.
‘‘តស្មា សទ្ធញ្ច សីលញ្ច, បសាទំ ធម្មទស្សនំ;
‘‘Tasmā saddhañca sīlañca, pasādaṃ dhammadassanaṃ;
អនុយុញ្ជេថ មេធាវី, សរំ ពុទ្ធាន សាសន’’ន្តិ។ សត្តមំ;
Anuyuñjetha medhāvī, saraṃ buddhāna sāsana’’nti. sattamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៧. ឧគ្គសុត្តវណ្ណនា • 7. Uggasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ១. ធនវគ្គវណ្ណនា • 1. Dhanavaggavaṇṇanā
