Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഥേരഗാഥാ-അട്ഠകഥാ • Theragāthā-aṭṭhakathā |
൧൦. ഉഗ്ഗത്ഥേരഗാഥാവണ്ണനാ
10. Uggattheragāthāvaṇṇanā
യം മയാ പകതം കമ്മന്തി ആയസ്മതോ ഉഗ്ഗത്ഥേരസ്സ ഗാഥാ. കാ ഉപ്പത്തി? അയമ്പി പുരിമബുദ്ധേസു കതാധികാരോ തത്ഥ തത്ഥ ഭവേ പുഞ്ഞാനി കരോന്തോ ഇതോ ഏകതിംസേ കപ്പേ സിഖിസ്സ ഭഗവതോ കാലേ കുലഗേഹേ നിബ്ബത്തിത്വാ വിഞ്ഞുതം പത്തോ ഏകദിവസം സിഖിം ഭഗവന്തം പസ്സിത്വാ പസന്നമാനസോ കേതകപുപ്ഫേഹി പൂജം അകാസി. സോ തേന പുഞ്ഞകമ്മേന ദേവലോകേ നിബ്ബത്തിത്വാ അപരാപരം സുഗതീസുയേവ സംസരന്തോ ഇമസ്മിം ബുദ്ധുപ്പാദേ കോസലരട്ഠേ ഉഗ്ഗനിഗമേ സേട്ഠിപുത്തോ ഹുത്വാ നിബ്ബത്തി, ഉഗ്ഗോത്വേവസ്സ നാമം അഹോസി. സോ വിഞ്ഞുതം പത്തോ ഭഗവതി തസ്മിം നിഗമേ ഭദ്ദാരാമേ വിഹരന്തേ വിഹാരം ഗന്ത്വാ സത്ഥു സന്തികേ ധമ്മം സുത്വാ പടിലദ്ധസദ്ധോ പബ്ബജിത്വാ വിപസ്സനായ കമ്മം കരോന്തോ നചിരസ്സേവ അരഹത്തം പാപുണി. തേന വുത്തം അപദാനേ (അപ॰ ഥേര ൧.൧൪.൧൦-൧൬) –
Yaṃ mayā pakataṃ kammanti āyasmato uggattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave puññāni karonto ito ekatiṃse kappe sikhissa bhagavato kāle kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto ekadivasaṃ sikhiṃ bhagavantaṃ passitvā pasannamānaso ketakapupphehi pūjaṃ akāsi. So tena puññakammena devaloke nibbattitvā aparāparaṃ sugatīsuyeva saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde kosalaraṭṭhe ugganigame seṭṭhiputto hutvā nibbatti, uggotvevassa nāmaṃ ahosi. So viññutaṃ patto bhagavati tasmiṃ nigame bhaddārāme viharante vihāraṃ gantvā satthu santike dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā vipassanāya kammaṃ karonto nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.14.10-16) –
‘‘വിനതാനദിയാ തീരേ, പിലക്ഖു ഫലിതോ അഹു;
‘‘Vinatānadiyā tīre, pilakkhu phalito ahu;
താഹം രുക്ഖം ഗവേസന്തോ, അദ്ദസം ലോകനായകം.
Tāhaṃ rukkhaṃ gavesanto, addasaṃ lokanāyakaṃ.
‘‘കേതകം പുപ്ഫിതം ദിസ്വാ, വണ്ടേ ഛേത്വാനഹം തദാ;
‘‘Ketakaṃ pupphitaṃ disvā, vaṇṭe chetvānahaṃ tadā;
ബുദ്ധസ്സ അഭിരോപേസിം, സിഖിനോ ലോകബന്ധുനോ.
Buddhassa abhiropesiṃ, sikhino lokabandhuno.
‘‘യേന ഞാണേന പത്തോസി, അച്ചുതം അമതം പദം;
‘‘Yena ñāṇena pattosi, accutaṃ amataṃ padaṃ;
തം ഞാണം അഭിപൂജേമി, ബുദ്ധസേട്ഠ മഹാമുനി.
Taṃ ñāṇaṃ abhipūjemi, buddhaseṭṭha mahāmuni.
‘‘ഞാണമ്ഹി പൂജം കത്വാന, പിലക്ഖുമദ്ദസം അഹം;
‘‘Ñāṇamhi pūjaṃ katvāna, pilakkhumaddasaṃ ahaṃ;
പടിലദ്ധോമ്ഹി തം പഞ്ഞം, ഞാണപൂജായിദം ഫലം.
Paṭiladdhomhi taṃ paññaṃ, ñāṇapūjāyidaṃ phalaṃ.
‘‘ഏകതിംസേ ഇതോ കപ്പേ, യം പുപ്ഫമഭിരോപയിം;
‘‘Ekatiṃse ito kappe, yaṃ pupphamabhiropayiṃ;
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, ഞാണപൂജായിദം ഫലം.
Duggatiṃ nābhijānāmi, ñāṇapūjāyidaṃ phalaṃ.
‘‘ഇതോ തേരസകപ്പമ്ഹി, ദ്വാദസാസും ഫലുഗ്ഗതാ;
‘‘Ito terasakappamhi, dvādasāsuṃ phaluggatā;
സത്തരതനസമ്പന്നാ, ചക്കവത്തീ മഹബ്ബലാ.
Sattaratanasampannā, cakkavattī mahabbalā.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസന’’ന്തി.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
അരഹത്തം പന പത്വാ അത്തനോ വട്ടൂപച്ഛേദദീപനേന അഞ്ഞം ബ്യാകരോന്തോ –
Arahattaṃ pana patvā attano vaṭṭūpacchedadīpanena aññaṃ byākaronto –
൮൦.
80.
‘‘യം മയാ പകതം കമ്മം, അപ്പം വാ യദി വാ ബഹും;
‘‘Yaṃ mayā pakataṃ kammaṃ, appaṃ vā yadi vā bahuṃ;
സബ്ബമേതം പരിക്ഖീണം, നത്ഥി ദാനി പുനബ്ഭവോ’’തി. – ഗാഥം അഭാസി;
Sabbametaṃ parikkhīṇaṃ, natthi dāni punabbhavo’’ti. – gāthaṃ abhāsi;
തത്ഥ യം മയാ പകതം കമ്മന്തി യം കമ്മം തീഹി കമ്മദ്വാരേഹി, ഛഹി ഉപ്പത്തിദ്വാരേഹി, അട്ഠഹി അസംവരദ്വാരേഹി , അട്ഠഹി ച സംവരദ്വാരേഹി പാപാദിവസേന ദാനാദിവസേന ചാതി അനേകേഹി പകാരേഹി അനാദിമതി സംസാരേ യം മയാ കതം ഉപചിതം അഭിനിബ്ബത്തിതം വിപാകകമ്മം. അപ്പം വാ യദി വാ ബഹുന്തി തഞ്ച വത്ഥുചേതനാപയോഗകിലേസാദീനം ദുബ്ബലഭാവേന അപ്പം വാ, തേസം ബലവഭാവേന അഭിണ്ഹപവത്തിയാ ച ബഹും വാ. സബ്ബമേതം പരിക്ഖീണന്തി സബ്ബമേവ ചേതം കമ്മം കമ്മക്ഖയകരസ്സ അഗ്ഗമഗ്ഗസ്സ അധിഗതത്താ പരിക്ഖയം ഗതം, കിലേസവട്ടപ്പഹാനേന ഹി കമ്മവട്ടം പഹീനമേവ ഹോതി വിപാകവട്ടസ്സ അനുപ്പാദനതോ. തേനാഹ ‘‘നത്ഥി ദാനി പുനബ്ഭവോ’’തി. ആയതിം പുനബ്ഭവാഭിനിബ്ബത്തി മയ്ഹം നത്ഥീതി അത്ഥോ. ‘‘സബ്ബമ്പേത’’ന്തിപി പാഠോ, സബ്ബമ്പി ഏതന്തി പദവിഭാഗോ.
Tattha yaṃ mayā pakataṃ kammanti yaṃ kammaṃ tīhi kammadvārehi, chahi uppattidvārehi, aṭṭhahi asaṃvaradvārehi , aṭṭhahi ca saṃvaradvārehi pāpādivasena dānādivasena cāti anekehi pakārehi anādimati saṃsāre yaṃ mayā kataṃ upacitaṃ abhinibbattitaṃ vipākakammaṃ. Appaṃ vā yadi vābahunti tañca vatthucetanāpayogakilesādīnaṃ dubbalabhāvena appaṃ vā, tesaṃ balavabhāvena abhiṇhapavattiyā ca bahuṃ vā. Sabbametaṃ parikkhīṇanti sabbameva cetaṃ kammaṃ kammakkhayakarassa aggamaggassa adhigatattā parikkhayaṃ gataṃ, kilesavaṭṭappahānena hi kammavaṭṭaṃ pahīnameva hoti vipākavaṭṭassa anuppādanato. Tenāha ‘‘natthi dāni punabbhavo’’ti. Āyatiṃ punabbhavābhinibbatti mayhaṃ natthīti attho. ‘‘Sabbampeta’’ntipi pāṭho, sabbampi etanti padavibhāgo.
ഉഗ്ഗത്ഥേരഗാഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Uggattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
അട്ഠമവഗ്ഗവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Aṭṭhamavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ഥേരഗാഥാപാളി • Theragāthāpāḷi / ൧൦. ഉഗ്ഗത്ഥേരഗാഥാ • 10. Uggattheragāthā