Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
३-४. उग्घटितञ्ञूसुत्तादिवण्णना
3-4. Ugghaṭitaññūsuttādivaṇṇanā
१३३-४. ततिये उग्घटितञ्ञूति एत्थ उग्घटनं नाम ञाणुग्घटनं, ञाणेन उग्घटितमत्तेयेव जानातीति अत्थो। सह उदाहटवेलायाति उदाहारे उदाहटमत्तेयेव। धम्माभिसमयो होतीति चतुसच्चधम्मस्स ञाणेन सद्धिं अभिसमयो। अयं वुच्चतीति अयं ‘‘चत्तारो सतिपट्ठाना’’तिआदिना (विभ॰ ३५५) नयेन संखित्तेन मातिकाय ठपियमानाय देसनानुसारेन ञाणं पेसेत्वा अरहत्तं गण्हितुं समत्थो पुग्गलो ‘‘उग्घटितञ्ञू’’ति वुच्चति। विपञ्चितं वित्थारितमेव अत्थं जानातीति विपञ्चितञ्ञू। अयं वुच्चतीति अयं संखित्तेन मातिकं ठपेत्वा वित्थारेन अत्थे भाजियमाने अरहत्तं पापुणितुं समत्थो पुग्गलो ‘‘विपञ्चितञ्ञू’’ति वुच्चति । उद्देसादीहि नेतब्बोति नेय्यो। अनुपुब्बेन धम्माभिसमयोति अनुक्कमेन अरहत्तप्पत्ति। ब्यञ्जनपदमेव परमं अस्साति पदपरमो। न ताय जातिया धम्माभिसमयो होतीति तेन अत्तभावेन झानं वा विपस्सनं वा मग्गं वा फलं वा निब्बत्तेतुं न सक्कोतीति अत्थो। चतुत्थं उत्तानमेव।
133-4. Tatiye ugghaṭitaññūti ettha ugghaṭanaṃ nāma ñāṇugghaṭanaṃ, ñāṇena ugghaṭitamatteyeva jānātīti attho. Saha udāhaṭavelāyāti udāhāre udāhaṭamatteyeva. Dhammābhisamayo hotīti catusaccadhammassa ñāṇena saddhiṃ abhisamayo. Ayaṃ vuccatīti ayaṃ ‘‘cattāro satipaṭṭhānā’’tiādinā (vibha. 355) nayena saṃkhittena mātikāya ṭhapiyamānāya desanānusārena ñāṇaṃ pesetvā arahattaṃ gaṇhituṃ samattho puggalo ‘‘ugghaṭitaññū’’ti vuccati. Vipañcitaṃ vitthāritameva atthaṃ jānātīti vipañcitaññū. Ayaṃ vuccatīti ayaṃ saṃkhittena mātikaṃ ṭhapetvā vitthārena atthe bhājiyamāne arahattaṃ pāpuṇituṃ samattho puggalo ‘‘vipañcitaññū’’ti vuccati . Uddesādīhi netabboti neyyo. Anupubbena dhammābhisamayoti anukkamena arahattappatti. Byañjanapadameva paramaṃ assāti padaparamo. Na tāya jātiyā dhammābhisamayo hotīti tena attabhāvena jhānaṃ vā vipassanaṃ vā maggaṃ vā phalaṃ vā nibbattetuṃ na sakkotīti attho. Catutthaṃ uttānameva.
उग्घटितञ्ञूसुत्तादिवण्णना निट्ठिता।
Ugghaṭitaññūsuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya
३. उग्घटितञ्ञूसुत्तं • 3. Ugghaṭitaññūsuttaṃ
४. उट्ठानफलसुत्तं • 4. Uṭṭhānaphalasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
३. उग्घटितञ्ञूसुत्तवण्णना • 3. Ugghaṭitaññūsuttavaṇṇanā
४. उट्ठानफलसुत्तवण्णना • 4. Uṭṭhānaphalasuttavaṇṇanā