Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൫. ഉജ്ഝാനസഞ്ഞിസുത്തം
5. Ujjhānasaññisuttaṃ
൩൫. ഏകം സമയം ഭഗവാ സാവത്ഥിയം വിഹരതി ജേതവനേ അനാഥപിണ്ഡികസ്സ ആരാമേ. അഥ ഖോ സമ്ബഹുലാ ഉജ്ഝാനസഞ്ഞികാ ദേവതായോ അഭിക്കന്തായ രത്തിയാ അഭിക്കന്തവണ്ണാ കേവലകപ്പം ജേതവനം ഓഭാസേത്വാ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമിംസു; ഉപസങ്കമിത്വാ വേഹാസം അട്ഠംസു. വേഹാസം ഠിതാ ഖോ ഏകാ ദേവതാ ഭഗവതോ സന്തികേ ഇമം ഗാഥം അഭാസി –
35. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho sambahulā ujjhānasaññikā devatāyo abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā vehāsaṃ aṭṭhaṃsu. Vehāsaṃ ṭhitā kho ekā devatā bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘അഞ്ഞഥാ സന്തമത്താനം, അഞ്ഞഥാ യോ പവേദയേ;
‘‘Aññathā santamattānaṃ, aññathā yo pavedaye;
നികച്ച കിതവസ്സേവ, ഭുത്തം ഥേയ്യേന തസ്സ തം.
Nikacca kitavasseva, bhuttaṃ theyyena tassa taṃ.
‘‘യഞ്ഹി കയിരാ തഞ്ഹി വദേ, യം ന കയിരാ ന തം വദേ;
‘‘Yañhi kayirā tañhi vade, yaṃ na kayirā na taṃ vade;
അകരോന്തം ഭാസമാനാനം, പരിജാനന്തി പണ്ഡിതാ’’തി.
Akarontaṃ bhāsamānānaṃ, parijānanti paṇḍitā’’ti.
‘‘ന യിദം ഭാസിതമത്തേന, ഏകന്തസവനേന വാ;
‘‘Na yidaṃ bhāsitamattena, ekantasavanena vā;
അനുക്കമിതവേ സക്കാ, യായം പടിപദാ ദള്ഹാ;
Anukkamitave sakkā, yāyaṃ paṭipadā daḷhā;
യായ ധീരാ പമുച്ചന്തി, ഝായിനോ മാരബന്ധനാ.
Yāya dhīrā pamuccanti, jhāyino mārabandhanā.
‘‘ന വേ ധീരാ പകുബ്ബന്തി, വിദിത്വാ ലോകപരിയായം;
‘‘Na ve dhīrā pakubbanti, viditvā lokapariyāyaṃ;
അഞ്ഞായ നിബ്ബുതാ ധീരാ, തിണ്ണാ ലോകേ വിസത്തിക’’ന്തി.
Aññāya nibbutā dhīrā, tiṇṇā loke visattika’’nti.
അഥ ഖോ താ ദേവതായോ പഥവിയം പതിട്ഠഹിത്വാ ഭഗവതോ പാദേസു സിരസാ നിപതിത്വാ ഭഗവന്തം ഏതദവോചും – ‘‘അച്ചയോ നോ, ഭന്തേ, അച്ചഗമാ യഥാബാലം യഥാമൂള്ഹം യഥാഅകുസലം 1, യാ മയം ഭഗവന്തം ആസാദേതബ്ബം അമഞ്ഞിമ്ഹാ. താസം നോ, ഭന്തേ, ഭഗവാ അച്ചയം അച്ചയതോ പടിഗ്ഗണ്ഹാതു ആയതിം സംവരായാ’’തി. അഥ ഖോ ഭഗവാ സിതം പാത്വാകാസി. അഥ ഖോ താ ദേവതായോ ഭിയ്യോസോമത്തായ ഉജ്ഝായന്തിയോ വേഹാസം അബ്ഭുഗ്ഗഞ്ഛും. ഏകാ ദേവതാ ഭഗവതോ സന്തികേ ഇമം ഗാഥം അഭാസി –
Atha kho tā devatāyo pathaviyaṃ patiṭṭhahitvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘accayo no, bhante, accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ 2, yā mayaṃ bhagavantaṃ āsādetabbaṃ amaññimhā. Tāsaṃ no, bhante, bhagavā accayaṃ accayato paṭiggaṇhātu āyatiṃ saṃvarāyā’’ti. Atha kho bhagavā sitaṃ pātvākāsi. Atha kho tā devatāyo bhiyyosomattāya ujjhāyantiyo vehāsaṃ abbhuggañchuṃ. Ekā devatā bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘അച്ചയം ദേസയന്തീനം, യോ ചേ ന പടിഗണ്ഹതി;
‘‘Accayaṃ desayantīnaṃ, yo ce na paṭigaṇhati;
കോപന്തരോ ദോസഗരു, സ വേരം പടിമുഞ്ചതീ’’തി.
Kopantaro dosagaru, sa veraṃ paṭimuñcatī’’ti.
‘‘കസ്സച്ചയാ ന വിജ്ജന്തി, കസ്സ നത്ഥി അപാഗതം;
‘‘Kassaccayā na vijjanti, kassa natthi apāgataṃ;
‘‘തഥാഗതസ്സ ബുദ്ധസ്സ, സബ്ബഭൂതാനുകമ്പിനോ;
‘‘Tathāgatassa buddhassa, sabbabhūtānukampino;
തസ്സച്ചയാ ന വിജ്ജന്തി, തസ്സ നത്ഥി അപാഗതം;
Tassaccayā na vijjanti, tassa natthi apāgataṃ;
‘‘അച്ചയം ദേസയന്തീനം, യോ ചേ ന പടിഗണ്ഹതി;
‘‘Accayaṃ desayantīnaṃ, yo ce na paṭigaṇhati;
കോപന്തരോ ദോസഗരു, സ വേരം പടിമുഞ്ചതി;
Kopantaro dosagaru, sa veraṃ paṭimuñcati;
തം വേരം നാഭിനന്ദാമി, പടിഗ്ഗണ്ഹാമി വോച്ചയ’’ന്തി.
Taṃ veraṃ nābhinandāmi, paṭiggaṇhāmi voccaya’’nti.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൫. ഉജ്ഝാനസഞ്ഞിസുത്തവണ്ണനാ • 5. Ujjhānasaññisuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൫. ഉജ്ഝാനസഞ്ഞിസുത്തവണ്ണനാ • 5. Ujjhānasaññisuttavaṇṇanā