Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / கங்கா²விதரணீ-அபி⁴னவ-டீகா • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
3. உஜ்ஜா²பனகஸிக்கா²பத³வண்ணனா
3. Ujjhāpanakasikkhāpadavaṇṇanā
யேன வசனேனாதி ‘‘ச²ந்தா³ய இத்த²ன்னாமோ இத³ங் நாம கரோதீ’’திஆதி³கேன யேன வசனேன. தேனாஹ ‘‘ச²ந்தா³யா’’திஆதி³. தத்த² ச²ந்தா³யாதி ச²ந்தே³ன பக்க²பாதேன. ‘‘அக்க²ராய வாசேதீ’’திஆதீ³ஸு (பாசி॰ 46) விய லிங்க³விபல்லாஸோ ஏஸ. இத³ங் நாம கரோதீதி அத்தனோ ஸந்தி³ட்ட²ஸம்ப⁴த்தானங் பணீதங் ஸேனாஸனங் வா பஞ்ஞபேதி, ப⁴த்தாதி³கங் வாதி அதி⁴ப்பாயோ. ஸேனாஸனபஞ்ஞாபகாதி³பே⁴த³ந்தி எத்த² ஆதி³ஸத்³தே³ன ப⁴த்துத்³தே³ஸகயாகு³பா⁴ஜகப²லபா⁴ஜகாதீ³னங் க³ஹணங். அனேகத்த²த்தா தா⁴தூனங் ஜே²-ஸத்³தோ³ ஓலோகனத்தோ²பி ஹோதீதி ஆஹ ‘‘அவஞ்ஞாய ஓலோகாபெந்தீ’’தி. சிந்தனத்தோ²யேவ வா க³ஹேதப்³போ³தி ஆஹ ‘‘லாமகதோ வா சிந்தாபெந்தீ’’தி. ததே²வ வத³ந்தாதி ‘‘ச²ந்தா³ய இத்த²ன்னாமோ இத³ங் நாம கரோதீ’’திஆதீ³னி வத³ந்தா. வுத்தந்தி பாளியங் வுத்தங். ‘‘கி²ய்யனகே’’தி (பாசி॰ அட்ட²॰ 105) அயமெத்த² அனுபஞ்ஞத்தி.
Yenavacanenāti ‘‘chandāya itthannāmo idaṃ nāma karotī’’tiādikena yena vacanena. Tenāha ‘‘chandāyā’’tiādi. Tattha chandāyāti chandena pakkhapātena. ‘‘Akkharāya vācetī’’tiādīsu (pāci. 46) viya liṅgavipallāso esa. Idaṃ nāma karotīti attano sandiṭṭhasambhattānaṃ paṇītaṃ senāsanaṃ vā paññapeti, bhattādikaṃ vāti adhippāyo. Senāsanapaññāpakādibhedanti ettha ādisaddena bhattuddesakayāgubhājakaphalabhājakādīnaṃ gahaṇaṃ. Anekatthattā dhātūnaṃ jhe-saddo olokanatthopi hotīti āha ‘‘avaññāya olokāpentī’’ti. Cintanatthoyeva vā gahetabboti āha ‘‘lāmakato vā cintāpentī’’ti. Tatheva vadantāti ‘‘chandāya itthannāmo idaṃ nāma karotī’’tiādīni vadantā. Vuttanti pāḷiyaṃ vuttaṃ. ‘‘Khiyyanake’’ti (pāci. aṭṭha. 105) ayamettha anupaññatti.
அஸம்மதஸ்ஸாதி ஸங்கே⁴ன கம்மவாசாய அஸம்மதஸ்ஸ. கேவலங் ‘‘தவேஸோ பா⁴ரோ’’தி ஸங்கே⁴ன ஆரோபிதபா⁴ரஸ்ஸ, பி⁴க்கூ²னங் வா பா²ஸுவிஹாரத்தா²ய ஸயமேவ பா⁴ரங் வஹந்தஸ்ஸ, யத்ர வா த்³வே தயோ பி⁴க்கூ² விஹரந்தி, தத்ர தாதி³ஸங் கம்மங் கரொந்தஸ்ஸாதி அதி⁴ப்பாயோ. யஸ்ஸ கஸ்ஸசீதி உபஸம்பன்னஸ்ஸ வா அனுபஸம்பன்னஸ்ஸ வா யஸ்ஸ கஸ்ஸசி. அனுபஸம்பன்னஸ்ஸ பன ஸம்மதஸ்ஸ வா அஸம்மதஸ்ஸ வாதி எத்த² பன (பாசி॰ அட்ட²॰ 106) கிஞ்சாபி அனுபஸம்பன்னஸ்ஸ தேரஸ ஸம்மதியோ தா³துங் ந வட்டந்தி, ததா²பி யோ உபஸம்பன்னகாலே லத்³த⁴ஸம்முதிகோ பச்சா² அனுபஸம்பன்னபா⁴வே டி²தோ, தங் ஸந்தா⁴ய ‘‘ஸம்மதஸ்ஸ வா’’தி வுத்தங். யஸ்ஸ பன ப்³யத்தஸ்ஸ ஸாமணேரஸ்ஸ கேவலங் ஸங்கே⁴ன வா ஸம்மதேன வா பி⁴க்கு²னா ‘‘த்வங் இத³ங் கம்மங் கரோஹீ’’தி பா⁴ரோ கதோ, தங் ஸந்தா⁴ய ‘‘அஸம்மதஸ்ஸ வா’’தி வுத்தங். யஸ்மா உஜ்ஜா²பனஞ்ச கி²ய்யனஞ்ச முஸாவாத³வஸேன பவத்தங், தஸ்மா ஆதி³கம்மிகஸ்ஸ இமினாவ அனாபத்தி, முஸாவாதே³ன பன ஆபத்தியேவாதி க³ஹேதப்³ப³ங்.
Asammatassāti saṅghena kammavācāya asammatassa. Kevalaṃ ‘‘taveso bhāro’’ti saṅghena āropitabhārassa, bhikkhūnaṃ vā phāsuvihāratthāya sayameva bhāraṃ vahantassa, yatra vā dve tayo bhikkhū viharanti, tatra tādisaṃ kammaṃ karontassāti adhippāyo. Yassa kassacīti upasampannassa vā anupasampannassa vā yassa kassaci. Anupasampannassa pana sammatassa vā asammatassavāti ettha pana (pāci. aṭṭha. 106) kiñcāpi anupasampannassa terasa sammatiyo dātuṃ na vaṭṭanti, tathāpi yo upasampannakāle laddhasammutiko pacchā anupasampannabhāve ṭhito, taṃ sandhāya ‘‘sammatassa vā’’ti vuttaṃ. Yassa pana byattassa sāmaṇerassa kevalaṃ saṅghena vā sammatena vā bhikkhunā ‘‘tvaṃ idaṃ kammaṃ karohī’’ti bhāro kato, taṃ sandhāya ‘‘asammatassa vā’’ti vuttaṃ. Yasmā ujjhāpanañca khiyyanañca musāvādavasena pavattaṃ, tasmā ādikammikassa imināva anāpatti, musāvādena pana āpattiyevāti gahetabbaṃ.
உஜ்ஜா²பனகஸிக்கா²பத³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Ujjhāpanakasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.