Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / កង្ខាវិតរណី-អភិនវ-ដីកា • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
៩. ឧក្ខិត្តសម្ភោគសិក្ខាបទវណ្ណនា
9. Ukkhittasambhogasikkhāpadavaṇṇanā
អកតានុធម្មេនាតិ ឧក្ខិបិត្វា អនោសារិតេន។ តេនាហ ‘‘អនុធម្មោ វុច្ចតី’’តិអាទិ។ ឯត្ថ អនុធម្មោតិ ឱសារណា វុច្ចតីតិ សម្ពន្ធោ។ ឧក្ខេបនីយកម្មស្សានុរូបោ, បច្ឆា កត្តព្ពោ វា ធម្មោតិ អនុធម្មោ។ អនុលោមវត្តំ ទិស្វាតិ ‘‘ន ឧបសម្បាទេតព្ពំ, ន និស្សយោ ទាតព្ពោ’’តិអាទិកំ (ចូឡវ. ៧០) អដ្ឋារសវិធំ វត្តំ ទិស្វា, ឯតេសុ អដ្ឋារសសុ អនុលោមវត្តេសុ វត្តន្តំ ទិស្វាតិ អធិប្បាយោ។ អាមិសសម្ភោគំ វា ធម្មសម្ភោគំ វាតិ ឯត្ថ យំ កិញ្ចិ អាមិសស្ស ទានំ, បដិគ្គហណញ្ច អាមិសសម្ភោគោ។ ធម្មស្ស ឧទ្ទិសនំ, ឧទ្ទិសាបនញ្ច ធម្មសម្ភោគោ។ សំវសេយ្យាតិ ‘‘ឧបោសថំ វា បវារណំ វា សង្ឃកម្មំ វា’’តិ (បាចិ. ៤២៥) ឯវំ បទភាជនិយំ វុត្តំ តិវិធំ សំវាសំ ករេយ្យ។ យស្មា បនេត្ថ ឧបោសថបវារណាបិ សង្ឃេហិយេវ កាតព្ពត្តា សង្ឃកម្មានិយេវ ហោន្តិ, តស្មា ‘‘ឧបោសថាទិកំ សង្ឃកម្មំ ករេយ្យា’’តិ វុត្តំ។ បយោគេ បយោគេតិ ទានេ ទានេ, គហណេ គហណេ ចាតិ អត្ថោ។
Akatānudhammenāti ukkhipitvā anosāritena. Tenāha ‘‘anudhammo vuccatī’’tiādi. Ettha anudhammoti osāraṇā vuccatīti sambandho. Ukkhepanīyakammassānurūpo, pacchā kattabbo vā dhammoti anudhammo. Anulomavattaṃ disvāti ‘‘na upasampādetabbaṃ, na nissayo dātabbo’’tiādikaṃ (cūḷava. 70) aṭṭhārasavidhaṃ vattaṃ disvā, etesu aṭṭhārasasu anulomavattesu vattantaṃ disvāti adhippāyo. Āmisasambhogaṃ vā dhammasambhogaṃ vāti ettha yaṃ kiñci āmisassa dānaṃ, paṭiggahaṇañca āmisasambhogo. Dhammassa uddisanaṃ, uddisāpanañca dhammasambhogo. Saṃvaseyyāti ‘‘uposathaṃ vā pavāraṇaṃ vā saṅghakammaṃ vā’’ti (pāci. 425) evaṃ padabhājaniyaṃ vuttaṃ tividhaṃ saṃvāsaṃ kareyya. Yasmā panettha uposathapavāraṇāpi saṅghehiyeva kātabbattā saṅghakammāniyeva honti, tasmā ‘‘uposathādikaṃ saṅghakammaṃ kareyyā’’ti vuttaṃ. Payoge payogeti dāne dāne, gahaṇe gahaṇe cāti attho.
បណ្ណត្តិំ អជានន្តេន អរហតាបិ កិរិយាព្យាកតចិត្តេន អាបជ្ជិតព្ពត្តា ‘‘តិចិត្ត’’ន្តិ វុត្តំ។
Paṇṇattiṃ ajānantena arahatāpi kiriyābyākatacittena āpajjitabbattā ‘‘ticitta’’nti vuttaṃ.
ឧក្ខិត្តសម្ភោគសិក្ខាបទវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Ukkhittasambhogasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.