Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / കങ്ഖാവിതരണീ-അഭിനവ-ടീകാ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
൯. ഉക്ഖിത്തസമ്ഭോഗസിക്ഖാപദവണ്ണനാ
9. Ukkhittasambhogasikkhāpadavaṇṇanā
അകതാനുധമ്മേനാതി ഉക്ഖിപിത്വാ അനോസാരിതേന. തേനാഹ ‘‘അനുധമ്മോ വുച്ചതീ’’തിആദി. ഏത്ഥ അനുധമ്മോതി ഓസാരണാ വുച്ചതീതി സമ്ബന്ധോ. ഉക്ഖേപനീയകമ്മസ്സാനുരൂപോ, പച്ഛാ കത്തബ്ബോ വാ ധമ്മോതി അനുധമ്മോ. അനുലോമവത്തം ദിസ്വാതി ‘‘ന ഉപസമ്പാദേതബ്ബം, ന നിസ്സയോ ദാതബ്ബോ’’തിആദികം (ചൂളവ॰ ൭൦) അട്ഠാരസവിധം വത്തം ദിസ്വാ, ഏതേസു അട്ഠാരസസു അനുലോമവത്തേസു വത്തന്തം ദിസ്വാതി അധിപ്പായോ. ആമിസസമ്ഭോഗം വാ ധമ്മസമ്ഭോഗം വാതി ഏത്ഥ യം കിഞ്ചി ആമിസസ്സ ദാനം, പടിഗ്ഗഹണഞ്ച ആമിസസമ്ഭോഗോ. ധമ്മസ്സ ഉദ്ദിസനം, ഉദ്ദിസാപനഞ്ച ധമ്മസമ്ഭോഗോ. സംവസേയ്യാതി ‘‘ഉപോസഥം വാ പവാരണം വാ സങ്ഘകമ്മം വാ’’തി (പാചി॰ ൪൨൫) ഏവം പദഭാജനിയം വുത്തം തിവിധം സംവാസം കരേയ്യ. യസ്മാ പനേത്ഥ ഉപോസഥപവാരണാപി സങ്ഘേഹിയേവ കാതബ്ബത്താ സങ്ഘകമ്മാനിയേവ ഹോന്തി, തസ്മാ ‘‘ഉപോസഥാദികം സങ്ഘകമ്മം കരേയ്യാ’’തി വുത്തം. പയോഗേ പയോഗേതി ദാനേ ദാനേ, ഗഹണേ ഗഹണേ ചാതി അത്ഥോ.
Akatānudhammenāti ukkhipitvā anosāritena. Tenāha ‘‘anudhammo vuccatī’’tiādi. Ettha anudhammoti osāraṇā vuccatīti sambandho. Ukkhepanīyakammassānurūpo, pacchā kattabbo vā dhammoti anudhammo. Anulomavattaṃ disvāti ‘‘na upasampādetabbaṃ, na nissayo dātabbo’’tiādikaṃ (cūḷava. 70) aṭṭhārasavidhaṃ vattaṃ disvā, etesu aṭṭhārasasu anulomavattesu vattantaṃ disvāti adhippāyo. Āmisasambhogaṃ vā dhammasambhogaṃ vāti ettha yaṃ kiñci āmisassa dānaṃ, paṭiggahaṇañca āmisasambhogo. Dhammassa uddisanaṃ, uddisāpanañca dhammasambhogo. Saṃvaseyyāti ‘‘uposathaṃ vā pavāraṇaṃ vā saṅghakammaṃ vā’’ti (pāci. 425) evaṃ padabhājaniyaṃ vuttaṃ tividhaṃ saṃvāsaṃ kareyya. Yasmā panettha uposathapavāraṇāpi saṅghehiyeva kātabbattā saṅghakammāniyeva honti, tasmā ‘‘uposathādikaṃ saṅghakammaṃ kareyyā’’ti vuttaṃ. Payoge payogeti dāne dāne, gahaṇe gahaṇe cāti attho.
പണ്ണത്തിം അജാനന്തേന അരഹതാപി കിരിയാബ്യാകതചിത്തേന ആപജ്ജിതബ്ബത്താ ‘‘തിചിത്ത’’ന്തി വുത്തം.
Paṇṇattiṃ ajānantena arahatāpi kiriyābyākatacittena āpajjitabbattā ‘‘ticitta’’nti vuttaṃ.
ഉക്ഖിത്തസമ്ഭോഗസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Ukkhittasambhogasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.