Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปริวารปาฬิ • Parivārapāḷi |
อธิกรณเภโท
Adhikaraṇabhedo
๑. อุโกฺกฎนเภทาทิ
1. Ukkoṭanabhedādi
๓๔๐. 1 จตฺตาริ อธิกรณานิฯ วิวาทาธิกรณํ, อนุวาทาธิกรณํ, อาปตฺตาธิกรณํ, กิจฺจาธิกรณํ – อิมานิ จตฺตาริ อธิกรณานิฯ
340.2 Cattāri adhikaraṇāni. Vivādādhikaraṇaṃ, anuvādādhikaraṇaṃ, āpattādhikaraṇaṃ, kiccādhikaraṇaṃ – imāni cattāri adhikaraṇāni.
อิเมสํ จตุนฺนํ อธิกรณานํ กติ อุโกฺกฎา? อิเมสํ จตุนฺนํ อธิกรณานํ ทส อุโกฺกฎาฯ วิวาทาธิกรณสฺส เทฺว อุโกฺกฎา, อนุวาทาธิกรณสฺส จตฺตาโร อุโกฺกฎา, อาปตฺตาธิกรณสฺส ตโย อุโกฺกฎา, กิจฺจาธิกรณสฺส เอโก อุโกฺกโฎ – อิเมสํ จตุนฺนํ อธิกรณานํ อิเม ทส อุโกฺกฎาฯ
Imesaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ kati ukkoṭā? Imesaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ dasa ukkoṭā. Vivādādhikaraṇassa dve ukkoṭā, anuvādādhikaraṇassa cattāro ukkoṭā, āpattādhikaraṇassa tayo ukkoṭā, kiccādhikaraṇassa eko ukkoṭo – imesaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ ime dasa ukkoṭā.
วิวาทาธิกรณํ อุโกฺกเฎโนฺต กติ สมเถ อุโกฺกเฎติ? อนุวาทาธิกรณํ อุโกฺกเฎโนฺต กติ สมเถ อุโกฺกเฎติ? อาปตฺตาธิกรณํ อุโกฺกเฎโนฺต กติ สมเถ อุโกฺกเฎติ? กิจฺจาธิกรณํ อุโกฺกเฎโนฺต กติ สมเถ อุโกฺกเฎติ?
Vivādādhikaraṇaṃ ukkoṭento kati samathe ukkoṭeti? Anuvādādhikaraṇaṃ ukkoṭento kati samathe ukkoṭeti? Āpattādhikaraṇaṃ ukkoṭento kati samathe ukkoṭeti? Kiccādhikaraṇaṃ ukkoṭento kati samathe ukkoṭeti?
วิวาทาธิกรณํ อุโกฺกเฎโนฺต เทฺว สมเถ อุโกฺกเฎติฯ อนุวาทาธิกรณํ อุโกฺกเฎโนฺต จตฺตาโร สมเถ อุโกฺกเฎติฯ อาปตฺตาธิกรณํ อุโกฺกเฎโนฺต ตโย สมเถ อุโกฺกเฎติฯ กิจฺจาธิกรณํ อุโกฺกเฎโนฺต เอกํ สมถํ อุโกฺกเฎติฯ
Vivādādhikaraṇaṃ ukkoṭento dve samathe ukkoṭeti. Anuvādādhikaraṇaṃ ukkoṭento cattāro samathe ukkoṭeti. Āpattādhikaraṇaṃ ukkoṭento tayo samathe ukkoṭeti. Kiccādhikaraṇaṃ ukkoṭento ekaṃ samathaṃ ukkoṭeti.
๓๔๑. กติ อุโกฺกฎา? กติหากาเรหิ อุโกฺกฎนํ ปสวติ? กติหเงฺคหิ สมนฺนาคโต ปุคฺคโล อธิกรณํ อุโกฺกเฎติ? กติ ปุคฺคลา อธิกรณํ อุโกฺกเฎนฺตา อาปตฺติํ อาปชฺชนฺติ?
341. Kati ukkoṭā? Katihākārehi ukkoṭanaṃ pasavati? Katihaṅgehi samannāgato puggalo adhikaraṇaṃ ukkoṭeti? Kati puggalā adhikaraṇaṃ ukkoṭentā āpattiṃ āpajjanti?
ทฺวาทส อุโกฺกฎาฯ ทสหากาเรหิ อุโกฺกฎนํ ปสวติฯ จตูหเงฺคหิ สมนฺนาคโต ปุคฺคโล อธิกรณํ อุโกฺกเฎติฯ จตฺตาโร ปุคฺคลา อธิกรณํ อุโกฺกเฎนฺตา อาปตฺติํ อาปชฺชนฺติ?
Dvādasa ukkoṭā. Dasahākārehi ukkoṭanaṃ pasavati. Catūhaṅgehi samannāgato puggalo adhikaraṇaṃ ukkoṭeti. Cattāro puggalā adhikaraṇaṃ ukkoṭentā āpattiṃ āpajjanti?
กตเม ทฺวาทส อุโกฺกฎา? อกตํ กมฺมํ, ทุกฺกฎํ กมฺมํ, ปุน กาตพฺพํ กมฺมํ, อนิหตํ, ทุนฺนิหตํ, ปุน นิหนิตพฺพํ, อวินิจฺฉิตํ, ทุวินิจฺฉิตํ, ปุน วินิจฺฉิตพฺพํ, อวูปสนฺตํ, ทุวูปสนฺตํ, ปุน วูปสเมตพฺพนฺติ – อิเม ทฺวาทส อุโกฺกฎาฯ
Katame dvādasa ukkoṭā? Akataṃ kammaṃ, dukkaṭaṃ kammaṃ, puna kātabbaṃ kammaṃ, anihataṃ, dunnihataṃ, puna nihanitabbaṃ, avinicchitaṃ, duvinicchitaṃ, puna vinicchitabbaṃ, avūpasantaṃ, duvūpasantaṃ, puna vūpasametabbanti – ime dvādasa ukkoṭā.
กตเมหิ ทสหากาเรหิ อุโกฺกฎนํ ปสวติ? ตตฺถ ชาตกํ อธิกรณํ อุโกฺกเฎติ, ตตฺถ ชาตกํ วูปสนฺตํ อธิกรณํ อุโกฺกเฎติ, อนฺตรามเคฺค อธิกรณํ อุโกฺกเฎติ, อนฺตรามเคฺค วูปสนฺตํ อธิกรณํ อุโกฺกเฎติ, ตตฺถ คตํ อธิกรณํ อุโกฺกเฎติ, ตตฺถ คตํ วูปสนฺตํ อธิกรณํ อุโกฺกเฎติ, สติวินยํ อุโกฺกเฎติ, อมูฬฺหวินยํ อุโกฺกเฎติ, ตสฺสปาปิยสิกํ อุโกฺกเฎติ, ติณวตฺถารกํ อุโกฺกเฎติ – อิเมหิ ทสหากาเรหิ อุโกฺกฎนํ ปสวติฯ
Katamehi dasahākārehi ukkoṭanaṃ pasavati? Tattha jātakaṃ adhikaraṇaṃ ukkoṭeti, tattha jātakaṃ vūpasantaṃ adhikaraṇaṃ ukkoṭeti, antarāmagge adhikaraṇaṃ ukkoṭeti, antarāmagge vūpasantaṃ adhikaraṇaṃ ukkoṭeti, tattha gataṃ adhikaraṇaṃ ukkoṭeti, tattha gataṃ vūpasantaṃ adhikaraṇaṃ ukkoṭeti, sativinayaṃ ukkoṭeti, amūḷhavinayaṃ ukkoṭeti, tassapāpiyasikaṃ ukkoṭeti, tiṇavatthārakaṃ ukkoṭeti – imehi dasahākārehi ukkoṭanaṃ pasavati.
กตเมหิ จตูหเงฺคหิ สมนฺนาคโต ปุคฺคโล อธิกรณํ อุโกฺกเฎติ? ฉนฺทาคติํ คจฺฉโนฺต อธิกรณํ อุโกฺกเฎติ, โทสาคติํ คจฺฉโนฺต อธิกรณํ อุโกฺกเฎติ, โมหาคติํ คจฺฉโนฺต อธิกรณํ อุโกฺกเฎติ, ภยาคติํ คจฺฉโนฺต อธิกรณํ อุโกฺกเฎติ – อิเมหิ จตูหเงฺคหิ สมนฺนาคโต ปุคฺคโล อธิกรณํ อุโกฺกเฎติฯ
Katamehi catūhaṅgehi samannāgato puggalo adhikaraṇaṃ ukkoṭeti? Chandāgatiṃ gacchanto adhikaraṇaṃ ukkoṭeti, dosāgatiṃ gacchanto adhikaraṇaṃ ukkoṭeti, mohāgatiṃ gacchanto adhikaraṇaṃ ukkoṭeti, bhayāgatiṃ gacchanto adhikaraṇaṃ ukkoṭeti – imehi catūhaṅgehi samannāgato puggalo adhikaraṇaṃ ukkoṭeti.
กตเม จตฺตาโร ปุคฺคลา อธิกรณํ อุโกฺกเฎนฺตา อาปตฺติํ อาปชฺชนฺติ? ตทหุปสมฺปโนฺน อุโกฺกเฎติ อุโกฺกฎนกํ ปาจิตฺติยํ, อาคนฺตุโก อุโกฺกเฎติ อุโกฺกฎนกํ ปาจิตฺติยํ, การโก อุโกฺกเฎติ อุโกฺกฎนกํ ปาจิตฺติยํ, ฉนฺททายโก อุโกฺกเฎติ อุโกฺกฎนกํ ปาจิตฺติยํ – อิเม จตฺตาโร ปุคฺคลา อธิกรณํ อุโกฺกเฎนฺตา อาปตฺติํ อาปชฺชนฺติฯ
Katame cattāro puggalā adhikaraṇaṃ ukkoṭentā āpattiṃ āpajjanti? Tadahupasampanno ukkoṭeti ukkoṭanakaṃ pācittiyaṃ, āgantuko ukkoṭeti ukkoṭanakaṃ pācittiyaṃ, kārako ukkoṭeti ukkoṭanakaṃ pācittiyaṃ, chandadāyako ukkoṭeti ukkoṭanakaṃ pācittiyaṃ – ime cattāro puggalā adhikaraṇaṃ ukkoṭentā āpattiṃ āpajjanti.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปริวาร-อฎฺฐกถา • Parivāra-aṭṭhakathā / อุโกฺกฎนเภทาทิวณฺณนา • Ukkoṭanabhedādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / อธิกรณเภทวณฺณนา • Adhikaraṇabhedavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / อุโกฺกฎนเภทาทิวณฺณนา • Ukkoṭanabhedādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / อุโกฺกฎนเภทาทิกถาวณฺณนา • Ukkoṭanabhedādikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / อุโกฺกฎนเภทาทิวณฺณนา • Ukkoṭanabhedādivaṇṇanā