Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มหาวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
๓. อุโกฺกฎนสิกฺขาปทวณฺณนา
3. Ukkoṭanasikkhāpadavaṇṇanā
๓๙๒. ตติยสิกฺขาปเท – อุโกฺกเฎนฺตีติ ตสฺส ตสฺส ภิกฺขุโน สนฺติกํ คนฺตฺวา ‘‘อกตํ กมฺม’’นฺติอาทีนิ วทนฺตา อุจฺจาเลนฺติ; ยถาปติฎฺฐิตภาเวน ปติฎฺฐาตุํ น เทนฺติฯ
392. Tatiyasikkhāpade – ukkoṭentīti tassa tassa bhikkhuno santikaṃ gantvā ‘‘akataṃ kamma’’ntiādīni vadantā uccālenti; yathāpatiṭṭhitabhāvena patiṭṭhātuṃ na denti.
๓๙๓. ยถาธมฺมนฺติ โย ยสฺส อธิกรณสฺส วูปสมนาย ธโมฺม วุโตฺต, เตเนว ธเมฺมนาติ อโตฺถฯ นิหตาธิกรณนฺติ นิหตํ อธิกรณํ; สตฺถารา วุตฺตธเมฺมเนว วูปสมิตํ อธิกรณนฺติ อโตฺถฯ
393.Yathādhammanti yo yassa adhikaraṇassa vūpasamanāya dhammo vutto, teneva dhammenāti attho. Nihatādhikaraṇanti nihataṃ adhikaraṇaṃ; satthārā vuttadhammeneva vūpasamitaṃ adhikaraṇanti attho.
๓๙๕. ธมฺมกเมฺม ธมฺมกมฺมสญฺญีติ เยน กเมฺมน ตํ อธิกรณํ วูปสมิตํ, ตเญฺจ ธมฺมกมฺมํ โหติ, ตสฺมิํ ธมฺมกเมฺม อยมฺปิ ธมฺมกมฺมสญฺญี หุตฺวา ยทิ อุโกฺกเฎติ, ปาจิตฺติยํ อาปชฺชตีติ อโตฺถฯ เอเตน นเยน เสสปทานิปิ เวทิตพฺพานิฯ อยเมตฺถ สเงฺขโป, วิตฺถาโร ปน ‘‘อิเมสํ จตุนฺนํ อธิกรณานํ กติ อุโกฺกฎนา’’ติอาทินา นเยน ปริวาเร วุโตฺตฯ อฎฺฐกถาสุ ตํ สพฺพํ อาหริตฺวา ตเสฺสวโตฺถ วณฺณิโตฯ มยํ ปน ตํ ตเตฺถว วณฺณยิสฺสามฯ อิธ อาหริตฺวา วณฺณิยมาเน หิ สุฎฺฐุตรํ สโมฺมโห ภเวยฺยาติ น วณฺณยิมฺหฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ ติสมุฎฺฐานํ – กิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ทุกฺขเวทนนฺติฯ
395.Dhammakamme dhammakammasaññīti yena kammena taṃ adhikaraṇaṃ vūpasamitaṃ, tañce dhammakammaṃ hoti, tasmiṃ dhammakamme ayampi dhammakammasaññī hutvā yadi ukkoṭeti, pācittiyaṃ āpajjatīti attho. Etena nayena sesapadānipi veditabbāni. Ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana ‘‘imesaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ kati ukkoṭanā’’tiādinā nayena parivāre vutto. Aṭṭhakathāsu taṃ sabbaṃ āharitvā tassevattho vaṇṇito. Mayaṃ pana taṃ tattheva vaṇṇayissāma. Idha āharitvā vaṇṇiyamāne hi suṭṭhutaraṃ sammoho bhaveyyāti na vaṇṇayimha. Sesamettha uttānameva. Tisamuṭṭhānaṃ – kiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, akusalacittaṃ, dukkhavedananti.
อุโกฺกฎนสิกฺขาปทํ ตติยํฯ
Ukkoṭanasikkhāpadaṃ tatiyaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวิภงฺค • Mahāvibhaṅga / ๗. สปฺปาณกวโคฺค • 7. Sappāṇakavaggo
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ๓. อุโกฺกฎนสิกฺขาปทวณฺณนา • 3. Ukkoṭanasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๓. อุโกฺกฎนสิกฺขาปทวณฺณนา • 3. Ukkoṭanasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๓. อุโกฺกฎนสิกฺขาปทวณฺณนา • 3. Ukkoṭanasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๓. อุโกฺกฎนสิกฺขาปทํ • 3. Ukkoṭanasikkhāpadaṃ