| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มิลินฺทปญฺหปาฬิ • Milindapañhapāḷi |
๕. อุลูกงฺคปโญฺห
5. Ulūkaṅgapañho
๕. ‘‘ภเนฺต นาคเสน, ‘อุลูกสฺส เทฺว องฺคานิ คเหตพฺพานี’ติ ยํ วเทสิ, กตมานิ ตานิ เทฺว องฺคานิ คเหตพฺพานี’’ติ? ‘‘ยถา, มหาราช, อุลูโก กาเกหิ ปฎิวิรุโทฺธ, รตฺติํ กากสงฺฆํ คนฺตฺวา พหูปิ กาเก หนติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน อญฺญาเณน ปฎิวิรุโทฺธ กาตโพฺพ, เอเกน รโห นิสีทิตฺวา อญฺญาณํ สมฺปมทฺทิตพฺพํ, มูลโต ฉินฺทิตพฺพํฯ อิทํ, มหาราช, อุลูกสฺส ปฐมํ คเหตพฺพํฯ
5. ‘‘Bhante nāgasena, ‘ulūkassa dve aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni dve aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, ulūko kākehi paṭiviruddho, rattiṃ kākasaṅghaṃ gantvā bahūpi kāke hanati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena aññāṇena paṭiviruddho kātabbo, ekena raho nisīditvā aññāṇaṃ sampamadditabbaṃ, mūlato chinditabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, ulūkassa paṭhamaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, อุลูโก สุปฺปฎิสลฺลีโน โหติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน ปฎิสลฺลานาราเมน ภวิตพฺพํ ปฎิสลฺลานรเตนฯ อิทํ, มหาราช, อุลูกสฺส ทุติยํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ ภาสิตเมฺปตํ, มหาราช, ภควตา เทวาติเทเวน สํยุตฺตนิกายวเร –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, ulūko suppaṭisallīno hoti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena paṭisallānārāmena bhavitabbaṃ paṭisallānaratena. Idaṃ, mahārāja, ulūkassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā devātidevena saṃyuttanikāyavare –
‘‘‘อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ปฎิสลฺลานาราโม ปฎิสลฺลานรโต ‘‘อิทํ ทุกฺข’’นฺติ ยถาภูตํ ปชานาติ, ‘‘อยํ ทุกฺขสมุทโย’’ติ ยถา ภูถํ ปชานาติ , ‘‘อยํ ทุกฺขนิโรโธ’’ติ ยถาภูตํ ปชานาติ, ‘‘อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฎิปทา’’ติ ยถาภูตํ ปชานาตี’’’ติฯ
‘‘‘Idha, bhikkhave, bhikkhu paṭisallānārāmo paṭisallānarato ‘‘idaṃ dukkha’’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ayaṃ dukkhasamudayo’’ti yathā bhūthaṃ pajānāti , ‘‘ayaṃ dukkhanirodho’’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’’ti yathābhūtaṃ pajānātī’’’ti.
อุลูกงฺคปโญฺห ปญฺจโมฯ
Ulūkaṅgapañho pañcamo.
