| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
၂. ဦမိဘယသုတ္တဝဏ္ဏနာ
2. Ūmibhayasuttavaṇṇanā
၁၂၂. ဒုတိယေ ကောဓူပာယာသသ္သေတံ အဓိဝစနန္တိ ဧတ္ထ ကုဇ္ဈနဋ္ဌေန ကောဓော, သ္ဝေဝ စိတ္တသ္သ ကာယသ္သ စ အတိပ္ပမဒ္ဒနမထနုပ္ပာဒနေဟိ ဒဠ္ဟအာယာသဋ္ဌေန ဥပာယာသော။ အနေကဝာရံ ပဝတ္တိတ္ဝာ အတ္တနာ သမဝေတံ သတ္တံ အဇ္ဈောတ္ထရိတ္ဝာ သီသံ ဥက္ခိပိတုံ အဒတ္ဝာ ဦမိသဒိသတာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ယထာ ဟိ ဗာဟိရံ ဥဒကံ ဩတိဏ္ဏော ဦမီသု ဩသီဒိတ္ဝာ မရတိ, ဧဝံ ဣမသ္မိံ သာသနေ ကောဓူပာယာသေ ဩသီဒိတ္ဝာ ဝိဗ္ဘမတိ, တသ္မာ ကောဓူပာယာသော ‘‘ဦမိဘယ’’န္တိ ဝုတ္တော။ ဩဒရိကတ္တသ္သေတံ အဓိဝစနန္တိ ယထာ ဟိ ဗာဟိရံ ဥဒကံ ဩတိဏ္ဏော ကုမ္ဘီလေန ခာဒိတော မရတိ, ဧဝံ ဣမသ္မိံ သာသနေ ဩဒရိကတ္တေန ဩဒရိကဘာဝေန အာမိသဂေဓေန မိစ္ဆာဇီဝေန ဇီဝိကကပ္ပနေန နာသိတသီလာဒိဂုဏတာယ ခာဒိတဓမ္မသရီရော ဝိဗ္ဘမတိ, တသ္မာ ဩဒရိကတ္တံ ‘‘ကုမ္ဘီလဘယ’’န္တိ ဝုတ္တံ။
122. Dutiye kodhūpāyāsassetaṃ adhivacananti ettha kujjhanaṭṭhena kodho, sveva cittassa kāyassa ca atippamaddanamathanuppādanehi daḷhaāyāsaṭṭhena upāyāso. Anekavāraṃ pavattitvā attanā samavetaṃ sattaṃ ajjhottharitvā sīsaṃ ukkhipituṃ adatvā ūmisadisatā daṭṭhabbā. Yathā hi bāhiraṃ udakaṃ otiṇṇo ūmīsu osīditvā marati, evaṃ imasmiṃ sāsane kodhūpāyāse osīditvā vibbhamati, tasmā kodhūpāyāso ‘‘ūmibhaya’’nti vutto. Odarikattassetaṃ adhivacananti yathā hi bāhiraṃ udakaṃ otiṇṇo kumbhīlena khādito marati, evaṃ imasmiṃ sāsane odarikattena odarikabhāvena āmisagedhena micchājīvena jīvikakappanena nāsitasīlādiguṇatāya khāditadhammasarīro vibbhamati, tasmā odarikattaṃ ‘‘kumbhīlabhaya’’nti vuttaṃ.
အနုပဋ္ဌိတာယ သတိယာတိ ကာယဂတံ သတိံ အနုဋ္ဌာပေတ္ဝာ။ အသံဝုတေဟီတိ အပိဟိတေဟိ။ ပဉ္စန္နေတံ ကာမဂုဏာနံ အဓိဝစနန္တိ ယထာ ဟိ ဗာဟိရံ ဥဒကံ ဩတိဏ္ဏော အာဝဋ္ဋေ နိမုဇ္ဇိတ္ဝာ မရတိ, ဧဝံ ဣမသ္မိံ သာသနေ ပဗ္ဗဇိတော ပဉ္စကာမဂုဏာဝဋ္ဋေ နိမုဇ္ဇိတ္ဝာ ဝိဗ္ဘမတိ။ ကာမရာဂာဘိဘူတော ဟိ သတ္တော ဣတော စ ဧတ္တော, ဧတ္တော စ ဣတောတိ ဧဝံ မနာပိယရူပာဒိဝိသယသင္ခာတေ အာဝဋ္ဋေ အတ္တာနံ သံသာရေတ္ဝာ ယထာ တတော ဗဟိဘူတေ နေက္ခမ္မေ စိတ္တမ္ပိ န ဥပ္ပာဒေတိ, ဧဝံ အာဝဋ္ဋေတ္ဝာ ဗ္ယသနာပာဒနေန ကာမဂုဏာနံ အာဝဋ္ဋသဒိသတာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။
Anupaṭṭhitāya satiyāti kāyagataṃ satiṃ anuṭṭhāpetvā. Asaṃvutehīti apihitehi. Pañcannetaṃ kāmaguṇānaṃ adhivacananti yathā hi bāhiraṃ udakaṃ otiṇṇo āvaṭṭe nimujjitvā marati, evaṃ imasmiṃ sāsane pabbajito pañcakāmaguṇāvaṭṭe nimujjitvā vibbhamati. Kāmarāgābhibhūto hi satto ito ca etto, etto ca itoti evaṃ manāpiyarūpādivisayasaṅkhāte āvaṭṭe attānaṃ saṃsāretvā yathā tato bahibhūte nekkhamme cittampi na uppādeti, evaṃ āvaṭṭetvā byasanāpādanena kāmaguṇānaṃ āvaṭṭasadisatā daṭṭhabbā.
အနုဒ္ဓံသေတီတိ ကိလမေတိ ဝိလောလတိ။ ရာဂာနုဒ္ဓံသိတေနာတိ ရာဂေန အနုဒ္ဓံသိတေန။ မာတုဂာမသ္သေတံ အဓိဝစနန္တိ။ ယထာ ဟိ ဗာဟိရံ ဥဒကံ ဩတိဏ္ဏော စဏ္ဍမစ္ဆံ အာဂမ္မ လဒ္ဓပ္ပဟာရော မရတိ, ဧဝံ ဣမသ္မိံ သာသနေ မာတုဂာမံ အာရဗ္ဘ ဥပ္ပန္နကာမရာဂော ဝိဗ္ဘမတိ, တသ္မာ မာတုဂာမော ‘‘သုသုကာဘယ’’န္တိ ဝုတ္တော။ မာတုဂာမော ဟိ ယောနိသောမနသိကာရရဟိတံ အဓီရပုရိသံ ဣတ္ထိကုတ္တဘူတေဟိ အတ္တနော ဟာသဘာဝဝိလာသေဟိ အဘိဘုယ္ယ ဂဟေတ္ဝာ ဓီရဇာတိကမ္ပိ အတ္တနော ရူပာဒီဟိ သမ္ပလောဘနဝသေန အနဝသေသံ အတ္တနော ဥပကာရဓမ္မေ သီလာဒိကေ သမ္ပာဒေတုံ အသမတ္ထံ ကရောန္တော အနယဗ္ယသနံ ပာပေတိ။
Anuddhaṃsetīti kilameti vilolati. Rāgānuddhaṃsitenāti rāgena anuddhaṃsitena. Mātugāmassetaṃ adhivacananti. Yathā hi bāhiraṃ udakaṃ otiṇṇo caṇḍamacchaṃ āgamma laddhappahāro marati, evaṃ imasmiṃ sāsane mātugāmaṃ ārabbha uppannakāmarāgo vibbhamati, tasmā mātugāmo ‘‘susukābhaya’’nti vutto. Mātugāmo hi yonisomanasikārarahitaṃ adhīrapurisaṃ itthikuttabhūtehi attano hāsabhāvavilāsehi abhibhuyya gahetvā dhīrajātikampi attano rūpādīhi sampalobhanavasena anavasesaṃ attano upakāradhamme sīlādike sampādetuṃ asamatthaṃ karonto anayabyasanaṃ pāpeti.
ဣမာနိ ပန စတ္တာရိ ဘယာနိ ဘာယိတ္ဝာ ယထာ ဥဒကံ အနောရောဟန္တသ္သ ဥဒကံ နိသ္သာယ ဥဒကပိပာသာဝိနယနံ သရီရသုဒ္ဓိပရိဠာဟူပသမော ကာယဥတုဂ္ဂာဟာပနန္တိ, ဧဝမာဒိ အာနိသံသော နတ္ထိ, ဧဝမေဝံ ဣမာနိ စတ္တာရိ ဘယာနိ ဘာယိတ္ဝာ သာသနေ အပဗ္ဗဇန္တသ္သပိ ဣမံ သာသနံ နိသ္သာယ သင္ခေပတော ဝဋ္ဋဒုက္ခူပသမော, ဝိတ္ထာရတော ပန သီလာနိသံသာဒိဝသေန အနေကဝိဓော အာနိသံသော နတ္ထိ။ ယထာ ပန ဣမာနိ စတ္တာရိ ဘယာနိ အဘာယိတ္ဝာ ဥဒကံ ဩရောဟန္တသ္သ ဝုတ္တပ္ပကာရော အာနိသံသော ဟောတိ, ဧဝံ ဣမာနိ အဘာယိတ္ဝာ သာသနေ ပဗ္ဗဇန္တသ္သပိ ဝုတ္တပ္ပကာရော အာနိသံသော ဟောတိ။ မဟာဓမ္မရက္ခိတတ္ထေရော ပနာဟ ‘‘စတ္တာရိ ဘယာနိ ဘာယိတ္ဝာ ဥဒကံ အနောတရန္တော သောတံ ဆိန္ဒိတ္ဝာ ပရတီရံ ပာပုဏိတုံ န သက္ကောတိ, အဘာယိတ္ဝာ ဩတရန္တော သက္ကောတိ, ဧဝမေဝံ ဘာယိတ္ဝာ သာသနေ အပဗ္ဗဇန္တောပိ တဏ္ဟာသောတံ ဆိန္ဒိတ္ဝာ နိဗ္ဗာနပာရံ ဒဋ္ဌုံ န သက္ကောတိ, အဘာယိတ္ဝာ ပဗ္ဗဇန္တော သက္ကောတီ’’တိ။
Imāni pana cattāri bhayāni bhāyitvā yathā udakaṃ anorohantassa udakaṃ nissāya udakapipāsāvinayanaṃ sarīrasuddhipariḷāhūpasamo kāyautuggāhāpananti, evamādi ānisaṃso natthi, evamevaṃ imāni cattāri bhayāni bhāyitvā sāsane apabbajantassapi imaṃ sāsanaṃ nissāya saṅkhepato vaṭṭadukkhūpasamo, vitthārato pana sīlānisaṃsādivasena anekavidho ānisaṃso natthi. Yathā pana imāni cattāri bhayāni abhāyitvā udakaṃ orohantassa vuttappakāro ānisaṃso hoti, evaṃ imāni abhāyitvā sāsane pabbajantassapi vuttappakāro ānisaṃso hoti. Mahādhammarakkhitatthero panāha ‘‘cattāri bhayāni bhāyitvā udakaṃ anotaranto sotaṃ chinditvā paratīraṃ pāpuṇituṃ na sakkoti, abhāyitvā otaranto sakkoti, evamevaṃ bhāyitvā sāsane apabbajantopi taṇhāsotaṃ chinditvā nibbānapāraṃ daṭṭhuṃ na sakkoti, abhāyitvā pabbajanto sakkotī’’ti.
ဦမိဘယသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Ūmibhayasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၂. ဦမိဘယသုတ္တံ • 2. Ūmibhayasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၂. ဦမိဘယသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 2. Ūmibhayasuttavaṇṇanā
