| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
੨. ਊਮਿਭਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
2. Ūmibhayasuttavaṇṇanā
੧੨੨. ਦੁਤਿਯੇ ਕੋਧੂਪਾਯਾਸਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕੁਜ੍ਝਨਟ੍ਠੇਨ ਕੋਧੋ, ਸ੍વੇવ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਯਸ੍ਸ ਚ ਅਤਿਪ੍ਪਮਦ੍ਦਨਮਥਨੁਪ੍ਪਾਦਨੇਹਿ ਦਲ਼੍ਹਆਯਾਸਟ੍ਠੇਨ ਉਪਾਯਾਸੋ। ਅਨੇਕવਾਰਂ ਪવਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮવੇਤਂ ਸਤ੍ਤਂ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਸੀਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਅਦਤ੍વਾ ਊਮਿਸਦਿਸਤਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ। ਯਥਾ ਹਿ ਬਾਹਿਰਂ ਉਦਕਂ ਓਤਿਣ੍ਣੋ ਊਮੀਸੁ ਓਸੀਦਿਤ੍વਾ ਮਰਤਿ, ਏવਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਕੋਧੂਪਾਯਾਸੇ ਓਸੀਦਿਤ੍વਾ વਿਬ੍ਭਮਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਕੋਧੂਪਾਯਾਸੋ ‘‘ਊਮਿਭਯ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤੋ। ਓਦਰਿਕਤ੍ਤਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਹਿ ਬਾਹਿਰਂ ਉਦਕਂ ਓਤਿਣ੍ਣੋ ਕੁਮ੍ਭੀਲੇਨ ਖਾਦਿਤੋ ਮਰਤਿ, ਏવਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਓਦਰਿਕਤ੍ਤੇਨ ਓਦਰਿਕਭਾવੇਨ ਆਮਿਸਗੇਧੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવੇਨ ਜੀવਿਕਕਪ੍ਪਨੇਨ ਨਾਸਿਤਸੀਲਾਦਿਗੁਣਤਾਯ ਖਾਦਿਤਧਮ੍ਮਸਰੀਰੋ વਿਬ੍ਭਮਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਓਦਰਿਕਤ੍ਤਂ ‘‘ਕੁਮ੍ਭੀਲਭਯ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ।
122. Dutiye kodhūpāyāsassetaṃ adhivacananti ettha kujjhanaṭṭhena kodho, sveva cittassa kāyassa ca atippamaddanamathanuppādanehi daḷhaāyāsaṭṭhena upāyāso. Anekavāraṃ pavattitvā attanā samavetaṃ sattaṃ ajjhottharitvā sīsaṃ ukkhipituṃ adatvā ūmisadisatā daṭṭhabbā. Yathā hi bāhiraṃ udakaṃ otiṇṇo ūmīsu osīditvā marati, evaṃ imasmiṃ sāsane kodhūpāyāse osīditvā vibbhamati, tasmā kodhūpāyāso ‘‘ūmibhaya’’nti vutto. Odarikattassetaṃ adhivacananti yathā hi bāhiraṃ udakaṃ otiṇṇo kumbhīlena khādito marati, evaṃ imasmiṃ sāsane odarikattena odarikabhāvena āmisagedhena micchājīvena jīvikakappanena nāsitasīlādiguṇatāya khāditadhammasarīro vibbhamati, tasmā odarikattaṃ ‘‘kumbhīlabhaya’’nti vuttaṃ.
ਅਨੁਪਟ੍ਠਿਤਾਯ ਸਤਿਯਾਤਿ ਕਾਯਗਤਂ ਸਤਿਂ ਅਨੁਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ। ਅਸਂવੁਤੇਹੀਤਿ ਅਪਿਹਿਤੇਹਿ। ਪਞ੍ਚਨ੍ਨੇਤਂ ਕਾਮਗੁਣਾਨਂ ਅਧਿવਚਨਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਹਿ ਬਾਹਿਰਂ ਉਦਕਂ ਓਤਿਣ੍ਣੋ ਆવਟ੍ਟੇ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਮਰਤਿ, ਏવਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਾવਟ੍ਟੇ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ વਿਬ੍ਭਮਤਿ। ਕਾਮਰਾਗਾਭਿਭੂਤੋ ਹਿ ਸਤ੍ਤੋ ਇਤੋ ਚ ਏਤ੍ਤੋ, ਏਤ੍ਤੋ ਚ ਇਤੋਤਿ ਏવਂ ਮਨਾਪਿਯਰੂਪਾਦਿવਿਸਯਸਙ੍ਖਾਤੇ ਆવਟ੍ਟੇ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸਂਸਾਰੇਤ੍વਾ ਯਥਾ ਤਤੋ ਬਹਿਭੂਤੇ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਏવਂ ਆવਟ੍ਟੇਤ੍વਾ ਬ੍ਯਸਨਾਪਾਦਨੇਨ ਕਾਮਗੁਣਾਨਂ ਆવਟ੍ਟਸਦਿਸਤਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ।
Anupaṭṭhitāya satiyāti kāyagataṃ satiṃ anuṭṭhāpetvā. Asaṃvutehīti apihitehi. Pañcannetaṃ kāmaguṇānaṃ adhivacananti yathā hi bāhiraṃ udakaṃ otiṇṇo āvaṭṭe nimujjitvā marati, evaṃ imasmiṃ sāsane pabbajito pañcakāmaguṇāvaṭṭe nimujjitvā vibbhamati. Kāmarāgābhibhūto hi satto ito ca etto, etto ca itoti evaṃ manāpiyarūpādivisayasaṅkhāte āvaṭṭe attānaṃ saṃsāretvā yathā tato bahibhūte nekkhamme cittampi na uppādeti, evaṃ āvaṭṭetvā byasanāpādanena kāmaguṇānaṃ āvaṭṭasadisatā daṭṭhabbā.
ਅਨੁਦ੍ਧਂਸੇਤੀਤਿ ਕਿਲਮੇਤਿ વਿਲੋਲਤਿ। ਰਾਗਾਨੁਦ੍ਧਂਸਿਤੇਨਾਤਿ ਰਾਗੇਨ ਅਨੁਦ੍ਧਂਸਿਤੇਨ। ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਨ੍ਤਿ। ਯਥਾ ਹਿ ਬਾਹਿਰਂ ਉਦਕਂ ਓਤਿਣ੍ਣੋ ਚਣ੍ਡਮਚ੍ਛਂ ਆਗਮ੍ਮ ਲਦ੍ਧਪ੍ਪਹਾਰੋ ਮਰਤਿ, ਏવਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਮਾਤੁਗਾਮਂ ਆਰਬ੍ਭ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਕਾਮਰਾਗੋ વਿਬ੍ਭਮਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਾਤੁਗਾਮੋ ‘‘ਸੁਸੁਕਾਭਯ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤੋ। ਮਾਤੁਗਾਮੋ ਹਿ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਰਹਿਤਂ ਅਧੀਰਪੁਰਿਸਂ ਇਤ੍ਥਿਕੁਤ੍ਤਭੂਤੇਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਾਸਭਾવવਿਲਾਸੇਹਿ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਗਹੇਤ੍વਾ ਧੀਰਜਾਤਿਕਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰੂਪਾਦੀਹਿ ਸਮ੍ਪਲੋਭਨવਸੇਨ ਅਨવਸੇਸਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਕਾਰਧਮ੍ਮੇ ਸੀਲਾਦਿਕੇ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ਅਸਮਤ੍ਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਂ ਪਾਪੇਤਿ।
Anuddhaṃsetīti kilameti vilolati. Rāgānuddhaṃsitenāti rāgena anuddhaṃsitena. Mātugāmassetaṃ adhivacananti. Yathā hi bāhiraṃ udakaṃ otiṇṇo caṇḍamacchaṃ āgamma laddhappahāro marati, evaṃ imasmiṃ sāsane mātugāmaṃ ārabbha uppannakāmarāgo vibbhamati, tasmā mātugāmo ‘‘susukābhaya’’nti vutto. Mātugāmo hi yonisomanasikārarahitaṃ adhīrapurisaṃ itthikuttabhūtehi attano hāsabhāvavilāsehi abhibhuyya gahetvā dhīrajātikampi attano rūpādīhi sampalobhanavasena anavasesaṃ attano upakāradhamme sīlādike sampādetuṃ asamatthaṃ karonto anayabyasanaṃ pāpeti.
ਇਮਾਨਿ ਪਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਭਯਾਨਿ ਭਾਯਿਤ੍વਾ ਯਥਾ ਉਦਕਂ ਅਨੋਰੋਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਦਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਉਦਕਪਿਪਾਸਾવਿਨਯਨਂ ਸਰੀਰਸੁਦ੍ਧਿਪਰਿਲ਼ਾਹੂਪਸਮੋ ਕਾਯਉਤੁਗ੍ਗਾਹਾਪਨਨ੍ਤਿ, ਏવਮਾਦਿ ਆਨਿਸਂਸੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਏવਮੇવਂ ਇਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਭਯਾਨਿ ਭਾਯਿਤ੍વਾ ਸਾਸਨੇ ਅਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਇਮਂ ਸਾਸਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ વਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖੂਪਸਮੋ, વਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਪਨ ਸੀਲਾਨਿਸਂਸਾਦਿવਸੇਨ ਅਨੇਕવਿਧੋ ਆਨਿਸਂਸੋ ਨਤ੍ਥਿ। ਯਥਾ ਪਨ ਇਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਭਯਾਨਿ ਅਭਾਯਿਤ੍વਾ ਉਦਕਂ ਓਰੋਹਨ੍ਤਸ੍ਸ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੋ ਆਨਿਸਂਸੋ ਹੋਤਿ, ਏવਂ ਇਮਾਨਿ ਅਭਾਯਿਤ੍વਾ ਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੋ ਆਨਿਸਂਸੋ ਹੋਤਿ। ਮਹਾਧਮ੍ਮਰਕ੍ਖਿਤਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨਾਹ ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਭਯਾਨਿ ਭਾਯਿਤ੍વਾ ਉਦਕਂ ਅਨੋਤਰਨ੍ਤੋ ਸੋਤਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਪਰਤੀਰਂ ਪਾਪੁਣਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਅਭਾਯਿਤ੍વਾ ਓਤਰਨ੍ਤੋ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਏવਮੇવਂ ਭਾਯਿਤ੍વਾ ਸਾਸਨੇ ਅਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤੋਪਿ ਤਣ੍ਹਾਸੋਤਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪਾਰਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਅਭਾਯਿਤ੍વਾ ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤੋ ਸਕ੍ਕੋਤੀ’’ਤਿ।
Imāni pana cattāri bhayāni bhāyitvā yathā udakaṃ anorohantassa udakaṃ nissāya udakapipāsāvinayanaṃ sarīrasuddhipariḷāhūpasamo kāyautuggāhāpananti, evamādi ānisaṃso natthi, evamevaṃ imāni cattāri bhayāni bhāyitvā sāsane apabbajantassapi imaṃ sāsanaṃ nissāya saṅkhepato vaṭṭadukkhūpasamo, vitthārato pana sīlānisaṃsādivasena anekavidho ānisaṃso natthi. Yathā pana imāni cattāri bhayāni abhāyitvā udakaṃ orohantassa vuttappakāro ānisaṃso hoti, evaṃ imāni abhāyitvā sāsane pabbajantassapi vuttappakāro ānisaṃso hoti. Mahādhammarakkhitatthero panāha ‘‘cattāri bhayāni bhāyitvā udakaṃ anotaranto sotaṃ chinditvā paratīraṃ pāpuṇituṃ na sakkoti, abhāyitvā otaranto sakkoti, evamevaṃ bhāyitvā sāsane apabbajantopi taṇhāsotaṃ chinditvā nibbānapāraṃ daṭṭhuṃ na sakkoti, abhāyitvā pabbajanto sakkotī’’ti.
ਊਮਿਭਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Ūmibhayasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੨. ਊਮਿਭਯਸੁਤ੍ਤਂ • 2. Ūmibhayasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੨. ਊਮਿਭਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 2. Ūmibhayasuttavaṇṇanā
