| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๖. อุมฺมคฺคสุตฺตวณฺณนา
6. Ummaggasuttavaṇṇanā
๑๘๖. ฉเฎฺฐ ปริกสฺสตีติ อากฑฺฒิยติฯ อุมฺมโคฺคติ อุมฺมุชฺชนํ, ปญฺญาคมนนฺติ อโตฺถฯ ปญฺญา เอว วา อุมฺมุชฺชนเฎฺฐน อุมฺมโคฺคติ วุจฺจติฯ สาว ปฎิภานเฎฺฐน ปฎิภานํฯ จิตฺตสฺส อุปฺปนฺนสฺส วสํ คจฺฉตีติ เย จิตฺตสฺส วสํ คจฺฉนฺติ, เตสํเยเวตฺถ คหณํ เวทิตพฺพํฯ อตฺถมญฺญาย ธมฺมมญฺญายาติ อตฺถญฺจ ปาฬิญฺจ ชานิตฺวาฯ ธมฺมานุธมฺมปฺปฎิปโนฺน โหตีติ โลกุตฺตรธมฺมสฺส อนุจฺฉวิกธมฺมํ สห สีเลน ปุพฺพภาคปฺปฎิปทํ ปฎิปโนฺน โหติฯ นิเพฺพธิกปโญฺญติ นิพฺพิชฺฌนกปโญฺญฯ อิทํ ทุกฺขนฺติ ฐเปตฺวา ตณฺหํ เสสํ เตภูมกกฺขนฺธปญฺจกํ ทุกฺขนฺติ สุตํ โหติฯ ปญฺญายาติ มคฺคปญฺญายฯ อยํ ทุกฺขสมุทโยติ วฎฺฎมูลกตณฺหา ตสฺส ทุกฺขสฺส สมุทโยติ สุตํ โหติฯ อิมินา อุปาเยน เสสทฺวเยปิ อโตฺถ เวทิตโพฺพฯ จตุตฺถปญฺหวิสฺสชฺชเนน อรหตฺตผลํ กถิตนฺติ เวทิตพฺพํฯ
186. Chaṭṭhe parikassatīti ākaḍḍhiyati. Ummaggoti ummujjanaṃ, paññāgamananti attho. Paññā eva vā ummujjanaṭṭhena ummaggoti vuccati. Sāva paṭibhānaṭṭhena paṭibhānaṃ. Cittassauppannassa vasaṃ gacchatīti ye cittassa vasaṃ gacchanti, tesaṃyevettha gahaṇaṃ veditabbaṃ. Atthamaññāya dhammamaññāyāti atthañca pāḷiñca jānitvā. Dhammānudhammappaṭipanno hotīti lokuttaradhammassa anucchavikadhammaṃ saha sīlena pubbabhāgappaṭipadaṃ paṭipanno hoti. Nibbedhikapaññoti nibbijjhanakapañño. Idaṃ dukkhanti ṭhapetvā taṇhaṃ sesaṃ tebhūmakakkhandhapañcakaṃ dukkhanti sutaṃ hoti. Paññāyāti maggapaññāya. Ayaṃ dukkhasamudayoti vaṭṭamūlakataṇhā tassa dukkhassa samudayoti sutaṃ hoti. Iminā upāyena sesadvayepi attho veditabbo. Catutthapañhavissajjanena arahattaphalaṃ kathitanti veditabbaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๖. อุมฺมคฺคสุตฺตํ • 6. Ummaggasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๖. อุมฺมคฺคสุตฺตวณฺณนา • 6. Ummaggasuttavaṇṇanā
