Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
౨. ఊనపఞ్చబన్ధనసిక్ఖాపదవణ్ణనా
2. Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā
౬౧౦. దుతియసిక్ఖాపదే హత్థేసు పిణ్డాయ చరతీతి పాళిపదస్స హత్థేసు లభితబ్బపిణ్డత్థాయ చరతీతి అత్థో వేదితబ్బో.
610. Dutiyasikkhāpade hatthesu piṇḍāya caratīti pāḷipadassa hatthesu labhitabbapiṇḍatthāya caratīti attho veditabbo.
౬౧౨-౬౧౩. ‘‘తస్స సో అపత్తోతి వచనతో సో పత్తో అధిట్ఠానమ్పి విజహతి అపత్తత్తా. అపత్తభావతోయేవ హి ‘పఞ్చబన్ధనం పత్తం చేతాపేతీ’తి పాళియం న వుత్త’’న్తి తీసుపి గణ్ఠిపదేసు వుత్తం. కేచి పన ‘‘అపత్తోతి ఇదం ‘అఞ్ఞం పత్తం విఞ్ఞాపేతుం వట్టతీ’తి దస్సనత్థం వుత్తం, సో పన పత్తో అధిట్ఠానం న విజహతీ’’తి వదన్తి, తం యుత్తం వియ దిస్సతి ‘‘యస్స పఞ్చ ఏకాయేవ వా దసఙ్గులా, సో బద్ధోపి అబద్ధోపి అపత్తోయేవా’’తి వక్ఖమానత్తా. న హి ముఖవట్టియా పఞ్చసు ఠానేసు ద్వఙ్గులమత్తాహి రాజీహి అధిట్ఠానం విజహతీతి సక్కా వత్తుం, ఏకాయ పన రాజియా దసఙ్గులాయ సచే తత్థ వుత్తప్పమాణో ఛిద్దో పఞ్ఞాయతి, ఛిద్దేనేవ అధిట్ఠానవిజహనం సియాతి యుత్తం వత్తుం. బన్ధనోకాసే సతి అసతి వా బన్ధనవిరహితో పత్తో అబన్ధనోతి వుత్తో, బన్ధనోకాసవిరహితోయేవ పన అబన్ధనోకాసోతి వుత్తో.
612-613.‘‘Tassaso apattoti vacanato so patto adhiṭṭhānampi vijahati apattattā. Apattabhāvatoyeva hi ‘pañcabandhanaṃ pattaṃ cetāpetī’ti pāḷiyaṃ na vutta’’nti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Keci pana ‘‘apattoti idaṃ ‘aññaṃ pattaṃ viññāpetuṃ vaṭṭatī’ti dassanatthaṃ vuttaṃ, so pana patto adhiṭṭhānaṃ na vijahatī’’ti vadanti, taṃ yuttaṃ viya dissati ‘‘yassa pañca ekāyeva vā dasaṅgulā, so baddhopi abaddhopi apattoyevā’’ti vakkhamānattā. Na hi mukhavaṭṭiyā pañcasu ṭhānesu dvaṅgulamattāhi rājīhi adhiṭṭhānaṃ vijahatīti sakkā vattuṃ, ekāya pana rājiyā dasaṅgulāya sace tattha vuttappamāṇo chiddo paññāyati, chiddeneva adhiṭṭhānavijahanaṃ siyāti yuttaṃ vattuṃ. Bandhanokāse sati asati vā bandhanavirahito patto abandhanoti vutto, bandhanokāsavirahitoyeva pana abandhanokāsoti vutto.
తిపుసుత్తకేన వా బన్ధిత్వాతి ఏత్థ ‘‘బన్ధితబ్బో’’తి పాఠో గహేతబ్బో. పురాణపోత్థకేపి హి అయమేవ పాఠో దిస్సతి. సుద్ధేహి…పే॰… న వట్టతీతి ఇదం ఉణ్హభోజనే పక్ఖిత్తే విలీయమానత్తా వుత్తం. ఫాణితం ఝాపేత్వా పాసాణచుణ్ణేన బన్ధితుం వట్టతీతి పాసాణచుణ్ణేన సద్ధిం ఫాణితం పచిత్వా తథాపక్కేన పాసాణచుణ్ణేన బన్ధితుం వట్టతి.
Tipusuttakena vā bandhitvāti ettha ‘‘bandhitabbo’’ti pāṭho gahetabbo. Purāṇapotthakepi hi ayameva pāṭho dissati. Suddhehi…pe… na vaṭṭatīti idaṃ uṇhabhojane pakkhitte vilīyamānattā vuttaṃ. Phāṇitaṃ jhāpetvā pāsāṇacuṇṇena bandhituṃ vaṭṭatīti pāsāṇacuṇṇena saddhiṃ phāṇitaṃ pacitvā tathāpakkena pāsāṇacuṇṇena bandhituṃ vaṭṭati.
౬౧౫. అనుకమ్పాయ న గణ్హన్తస్స దుక్కటన్తి వుత్తత్తా యస్స సో పత్తో న రుచ్చతి, తస్సపి అగణ్హన్తస్స అనాపత్తి. తేనేవ మాతికాట్ఠకథాయం (కఙ్ఖా॰ అట్ఠ॰ ఊనపఞ్చబన్ధనసీక్ఖాపదవణ్ణనా) వుత్తం ‘‘సచే థేరస్స పత్తో న రుచ్చతి, అప్పిచ్ఛతాయ వా న గణ్హాతి, వట్టతీ’’తి. పత్తపరియన్తోతి పరియన్తపత్తో, అవసానపత్తోతి అత్థో. ‘‘సఙ్ఘమజ్ఝే పత్తం గాహాపేన్తేన అలజ్జిం అగాహాపేతుం వట్టతీ’’తి వదన్తి. ‘‘అనుజానామి భిక్ఖవే ఆధారకన్తి వుత్తత్తా పీఠాదీసు యత్థ కత్థచి ఆధారం ఠపేత్వా తత్థ పత్తం ఠపేతుం వట్టతి ఆధారఠపనోకాసస్స అనియమితత్తా’’తి వదన్తి. అపరిభోగేనాతి అయుత్తపరిభోగేన.
615.Anukampāya na gaṇhantassa dukkaṭanti vuttattā yassa so patto na ruccati, tassapi agaṇhantassa anāpatti. Teneva mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. ūnapañcabandhanasīkkhāpadavaṇṇanā) vuttaṃ ‘‘sace therassa patto na ruccati, appicchatāya vā na gaṇhāti, vaṭṭatī’’ti. Pattapariyantoti pariyantapatto, avasānapattoti attho. ‘‘Saṅghamajjhe pattaṃ gāhāpentena alajjiṃ agāhāpetuṃ vaṭṭatī’’ti vadanti. ‘‘Anujānāmi bhikkhave ādhārakanti vuttattā pīṭhādīsu yattha katthaci ādhāraṃ ṭhapetvā tattha pattaṃ ṭhapetuṃ vaṭṭati ādhāraṭhapanokāsassa aniyamitattā’’ti vadanti. Aparibhogenāti ayuttaparibhogena.
౬౧౬. పాళియం ‘‘అబన్ధనేన పత్తేన అబన్ధనం పత్తం. ఏకబన్ధనం పత్తం… ద్విబన్ధనం పత్తం… తిబన్ధనం… చతుబన్ధనం… అబన్ధనోకాసం… ఏక… ద్వి… తి… చతుబన్ధనోకాసం పత్తం చేతాపేతీ’’తి ఏవం ఏకేకేన పత్తేన దసధా దసవిధం పత్తం చేతాపనవసేన ఏకనిస్సగ్గియపాచిత్తియసతం వుత్తం. ఇమస్మిం సిక్ఖాపదే పమాణయుత్తం అగ్గహితకాళవణ్ణమ్పి పత్తం విఞ్ఞాపేన్తస్స ఆపత్తియేవాతి దట్ఠబ్బం. అధిట్ఠానుపగపత్తస్స ఊనపఞ్చబన్ధనతా, అత్తుద్దేసికతా, అకతవిఞ్ఞత్తి, తాయ చ పటిలాభోతి ఇమానేత్థ చత్తారి అఙ్గాని.
616. Pāḷiyaṃ ‘‘abandhanena pattena abandhanaṃ pattaṃ. Ekabandhanaṃ pattaṃ… dvibandhanaṃ pattaṃ… tibandhanaṃ… catubandhanaṃ… abandhanokāsaṃ… eka… dvi… ti… catubandhanokāsaṃ pattaṃ cetāpetī’’ti evaṃ ekekena pattena dasadhā dasavidhaṃ pattaṃ cetāpanavasena ekanissaggiyapācittiyasataṃ vuttaṃ. Imasmiṃ sikkhāpade pamāṇayuttaṃ aggahitakāḷavaṇṇampi pattaṃ viññāpentassa āpattiyevāti daṭṭhabbaṃ. Adhiṭṭhānupagapattassa ūnapañcabandhanatā, attuddesikatā, akataviññatti, tāya ca paṭilābhoti imānettha cattāri aṅgāni.
ఊనపఞ్చబన్ధనసిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావిభఙ్గ • Mahāvibhaṅga / ౨. ఊనపఞ్చబన్ధనసిక్ఖాపదం • 2. Ūnapañcabandhanasikkhāpadaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావిభఙ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ౨. ఊనపఞ్చబన్ధనసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 2. Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / ౨. ఊనపఞ్చబన్ధనసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 2. Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / ౨. ఊనపఞ్చబన్ధనసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 2. Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā