| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
੨. ਊਨਪਞ੍ਚਬਨ੍ਧਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
2. Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā
੬੧੦. ਦੁਤਿਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਹਤ੍ਥੇਸੁ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਤੀਤਿ ਪਾਲ਼ਿਪਦਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇਸੁ ਲਭਿਤਬ੍ਬਪਿਣ੍ਡਤ੍ਥਾਯ ਚਰਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
610. Dutiyasikkhāpade hatthesu piṇḍāya caratīti pāḷipadassa hatthesu labhitabbapiṇḍatthāya caratīti attho veditabbo.
੬੧੨-੬੧੩. ‘‘ਤਸ੍ਸ ਸੋ ਅਪਤ੍ਤੋਤਿ વਚਨਤੋ ਸੋ ਪਤ੍ਤੋ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਮ੍ਪਿ વਿਜਹਤਿ ਅਪਤ੍ਤਤ੍ਤਾ। ਅਪਤ੍ਤਭਾવਤੋਯੇવ ਹਿ ‘ਪਞ੍ਚਬਨ੍ਧਨਂ ਪਤ੍ਤਂ ਚੇਤਾਪੇਤੀ’ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਨ વੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ વੁਤ੍ਤਂ। ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਅਪਤ੍ਤੋਤਿ ਇਦਂ ‘ਅਞ੍ਞਂ ਪਤ੍ਤਂ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’ਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਸੋ ਪਨ ਪਤ੍ਤੋ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਂ ਨ વਿਜਹਤੀ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਯੁਤ੍ਤਂ વਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ ‘‘ਯਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚ ਏਕਾਯੇવ વਾ ਦਸਙ੍ਗੁਲਾ, ਸੋ ਬਦ੍ਧੋਪਿ ਅਬਦ੍ਧੋਪਿ ਅਪਤ੍ਤੋਯੇવਾ’’ਤਿ વਕ੍ਖਮਾਨਤ੍ਤਾ। ਨ ਹਿ ਮੁਖવਟ੍ਟਿਯਾ ਪਞ੍ਚਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਦ੍વਙ੍ਗੁਲਮਤ੍ਤਾਹਿ ਰਾਜੀਹਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਂ વਿਜਹਤੀਤਿ ਸਕ੍ਕਾ વਤ੍ਤੁਂ, ਏਕਾਯ ਪਨ ਰਾਜਿਯਾ ਦਸਙ੍ਗੁਲਾਯ ਸਚੇ ਤਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਮਾਣੋ ਛਿਦ੍ਦੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਛਿਦ੍ਦੇਨੇવ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨવਿਜਹਨਂ ਸਿਯਾਤਿ ਯੁਤ੍ਤਂ વਤ੍ਤੁਂ। ਬਨ੍ਧਨੋਕਾਸੇ ਸਤਿ ਅਸਤਿ વਾ ਬਨ੍ਧਨવਿਰਹਿਤੋ ਪਤ੍ਤੋ ਅਬਨ੍ਧਨੋਤਿ વੁਤ੍ਤੋ, ਬਨ੍ਧਨੋਕਾਸવਿਰਹਿਤੋਯੇવ ਪਨ ਅਬਨ੍ਧਨੋਕਾਸੋਤਿ વੁਤ੍ਤੋ।
612-613.‘‘Tassaso apattoti vacanato so patto adhiṭṭhānampi vijahati apattattā. Apattabhāvatoyeva hi ‘pañcabandhanaṃ pattaṃ cetāpetī’ti pāḷiyaṃ na vutta’’nti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Keci pana ‘‘apattoti idaṃ ‘aññaṃ pattaṃ viññāpetuṃ vaṭṭatī’ti dassanatthaṃ vuttaṃ, so pana patto adhiṭṭhānaṃ na vijahatī’’ti vadanti, taṃ yuttaṃ viya dissati ‘‘yassa pañca ekāyeva vā dasaṅgulā, so baddhopi abaddhopi apattoyevā’’ti vakkhamānattā. Na hi mukhavaṭṭiyā pañcasu ṭhānesu dvaṅgulamattāhi rājīhi adhiṭṭhānaṃ vijahatīti sakkā vattuṃ, ekāya pana rājiyā dasaṅgulāya sace tattha vuttappamāṇo chiddo paññāyati, chiddeneva adhiṭṭhānavijahanaṃ siyāti yuttaṃ vattuṃ. Bandhanokāse sati asati vā bandhanavirahito patto abandhanoti vutto, bandhanokāsavirahitoyeva pana abandhanokāsoti vutto.
ਤਿਪੁਸੁਤ੍ਤਕੇਨ વਾ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਪਾਠੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ। ਪੁਰਾਣਪੋਤ੍ਥਕੇਪਿ ਹਿ ਅਯਮੇવ ਪਾਠੋ ਦਿਸ੍ਸਤਿ। ਸੁਦ੍ਧੇਹਿ…ਪੇ॰… ਨ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਇਦਂ ਉਣ੍ਹਭੋਜਨੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇ વਿਲੀਯਮਾਨਤ੍ਤਾ વੁਤ੍ਤਂ। ਫਾਣਿਤਂ ਝਾਪੇਤ੍વਾ ਪਾਸਾਣਚੁਣ੍ਣੇਨ ਬਨ੍ਧਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਪਾਸਾਣਚੁਣ੍ਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਫਾਣਿਤਂ ਪਚਿਤ੍વਾ ਤਥਾਪਕ੍ਕੇਨ ਪਾਸਾਣਚੁਣ੍ਣੇਨ ਬਨ੍ਧਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ।
Tipusuttakena vā bandhitvāti ettha ‘‘bandhitabbo’’ti pāṭho gahetabbo. Purāṇapotthakepi hi ayameva pāṭho dissati. Suddhehi…pe… na vaṭṭatīti idaṃ uṇhabhojane pakkhitte vilīyamānattā vuttaṃ. Phāṇitaṃ jhāpetvā pāsāṇacuṇṇena bandhituṃ vaṭṭatīti pāsāṇacuṇṇena saddhiṃ phāṇitaṃ pacitvā tathāpakkena pāsāṇacuṇṇena bandhituṃ vaṭṭati.
੬੧੫. ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਨ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਯਸ੍ਸ ਸੋ ਪਤ੍ਤੋ ਨ ਰੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਸਪਿ ਅਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਤੇਨੇવ ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਕਙ੍ਖਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ਊਨਪਞ੍ਚਬਨ੍ਧਨਸੀਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ) વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਚੇ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤੋ ਨ ਰੁਚ੍ਚਤਿ, ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾਯ વਾ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ। ਪਤ੍ਤਪਰਿਯਨ੍ਤੋਤਿ ਪਰਿਯਨ੍ਤਪਤ੍ਤੋ, ਅવਸਾਨਪਤ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਪਤ੍ਤਂ ਗਾਹਾਪੇਨ੍ਤੇਨ ਅਲਜ੍ਜਿਂ ਅਗਾਹਾਪੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ ਭਿਕ੍ਖવੇ ਆਧਾਰਕਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪੀਠਾਦੀਸੁ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਆਧਾਰਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਪਤ੍ਤਂ ਠਪੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ ਆਧਾਰਠਪਨੋਕਾਸਸ੍ਸ ਅਨਿਯਮਿਤਤ੍ਤਾ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਅਪਰਿਭੋਗੇਨਾਤਿ ਅਯੁਤ੍ਤਪਰਿਭੋਗੇਨ।
615.Anukampāya na gaṇhantassa dukkaṭanti vuttattā yassa so patto na ruccati, tassapi agaṇhantassa anāpatti. Teneva mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. ūnapañcabandhanasīkkhāpadavaṇṇanā) vuttaṃ ‘‘sace therassa patto na ruccati, appicchatāya vā na gaṇhāti, vaṭṭatī’’ti. Pattapariyantoti pariyantapatto, avasānapattoti attho. ‘‘Saṅghamajjhe pattaṃ gāhāpentena alajjiṃ agāhāpetuṃ vaṭṭatī’’ti vadanti. ‘‘Anujānāmi bhikkhave ādhārakanti vuttattā pīṭhādīsu yattha katthaci ādhāraṃ ṭhapetvā tattha pattaṃ ṭhapetuṃ vaṭṭati ādhāraṭhapanokāsassa aniyamitattā’’ti vadanti. Aparibhogenāti ayuttaparibhogena.
੬੧੬. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਅਬਨ੍ਧਨੇਨ ਪਤ੍ਤੇਨ ਅਬਨ੍ਧਨਂ ਪਤ੍ਤਂ। ਏਕਬਨ੍ਧਨਂ ਪਤ੍ਤਂ… ਦ੍વਿਬਨ੍ਧਨਂ ਪਤ੍ਤਂ… ਤਿਬਨ੍ਧਨਂ… ਚਤੁਬਨ੍ਧਨਂ… ਅਬਨ੍ਧਨੋਕਾਸਂ… ਏਕ… ਦ੍વਿ… ਤਿ… ਚਤੁਬਨ੍ਧਨੋਕਾਸਂ ਪਤ੍ਤਂ ਚੇਤਾਪੇਤੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਏਕੇਕੇਨ ਪਤ੍ਤੇਨ ਦਸਧਾ ਦਸવਿਧਂ ਪਤ੍ਤਂ ਚੇਤਾਪਨવਸੇਨ ਏਕਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸਤਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਪਮਾਣਯੁਤ੍ਤਂ ਅਗ੍ਗਹਿਤਕਾਲ਼વਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਪਤ੍ਤਂ વਿਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੇવਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੁਪਗਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਊਨਪਞ੍ਚਬਨ੍ਧਨਤਾ, ਅਤ੍ਤੁਦ੍ਦੇਸਿਕਤਾ, ਅਕਤવਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਤਾਯ ਚ ਪਟਿਲਾਭੋਤਿ ਇਮਾਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ।
616. Pāḷiyaṃ ‘‘abandhanena pattena abandhanaṃ pattaṃ. Ekabandhanaṃ pattaṃ… dvibandhanaṃ pattaṃ… tibandhanaṃ… catubandhanaṃ… abandhanokāsaṃ… eka… dvi… ti… catubandhanokāsaṃ pattaṃ cetāpetī’’ti evaṃ ekekena pattena dasadhā dasavidhaṃ pattaṃ cetāpanavasena ekanissaggiyapācittiyasataṃ vuttaṃ. Imasmiṃ sikkhāpade pamāṇayuttaṃ aggahitakāḷavaṇṇampi pattaṃ viññāpentassa āpattiyevāti daṭṭhabbaṃ. Adhiṭṭhānupagapattassa ūnapañcabandhanatā, attuddesikatā, akataviññatti, tāya ca paṭilābhoti imānettha cattāri aṅgāni.
ਊਨਪਞ੍ਚਬਨ੍ਧਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੨. ਊਨਪਞ੍ਚਬਨ੍ਧਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 2. Ūnapañcabandhanasikkhāpadaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੨. ਊਨਪਞ੍ਚਬਨ੍ਧਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 2. Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੨. ਊਨਪਞ੍ਚਬਨ੍ਧਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 2. Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੨. ਊਨਪਞ੍ਚਬਨ੍ਧਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 2. Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā
