Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೫. ಉಣ್ಣಾಭಬ್ರಾಹ್ಮಣಸುತ್ತಂ
5. Uṇṇābhabrāhmaṇasuttaṃ
೮೨೭. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಕೋಸಮ್ಬಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಘೋಸಿತಾರಾಮೇ। ಅಥ ಖೋ ಉಣ್ಣಾಭೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮತಾ ಆನನ್ದೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿ। ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಉಣ್ಣಾಭೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಆನನ್ದಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಿಮತ್ಥಿಯಂ ನು ಖೋ, ಭೋ ಆನನ್ದ, ಸಮಣೇ ಗೋತಮೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ವುಸ್ಸತೀ’’ತಿ? ‘‘ಛನ್ದಪ್ಪಹಾನತ್ಥಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಭಗವತಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ವುಸ್ಸತೀ’’ತಿ।
827. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ āyasmā ānando kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Atha kho uṇṇābho brāhmaṇo yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā ānandena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho uṇṇābho brāhmaṇo āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘kimatthiyaṃ nu kho, bho ānanda, samaṇe gotame brahmacariyaṃ vussatī’’ti? ‘‘Chandappahānatthaṃ kho, brāhmaṇa, bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’’ti.
‘‘ಅತ್ಥಿ ಪನ, ಭೋ ಆನನ್ದ, ಮಗ್ಗೋ ಅತ್ಥಿ ಪಟಿಪದಾ ಏತಸ್ಸ ಛನ್ದಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯಾ’’ತಿ? ‘‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಮಗ್ಗೋ ಅತ್ಥಿ ಪಟಿಪದಾ ಏತಸ್ಸ ಛನ್ದಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯಾ’’ತಿ।
‘‘Atthi pana, bho ānanda, maggo atthi paṭipadā etassa chandassa pahānāyā’’ti? ‘‘Atthi kho, brāhmaṇa, maggo atthi paṭipadā etassa chandassa pahānāyā’’ti.
‘‘ಕತಮೋ ಪನ, ಭೋ ಆನನ್ದ, ಮಗ್ಗೋ ಕತಮಾ ಪಟಿಪದಾ ಏತಸ್ಸ ಛನ್ದಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯಾ’’ತಿ? ‘‘ಇಧ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಭಿಕ್ಖು ಛನ್ದಸಮಾಧಿಪ್ಪಧಾನಸಙ್ಖಾರಸಮನ್ನಾಗತಂ ಇದ್ಧಿಪಾದಂ ಭಾವೇತಿ, ವೀರಿಯಸಮಾಧಿ…ಪೇ॰… ಚಿತ್ತಸಮಾಧಿ…ಪೇ॰… ವೀಮಂಸಾಸಮಾಧಿಪ್ಪಧಾನಸಙ್ಖಾರಸಮನ್ನಾಗತಂ ಇದ್ಧಿಪಾದಂ ಭಾವೇತಿ – ಅಯಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಮಗ್ಗೋ ಅಯಂ ಪಟಿಪದಾ ಏತಸ್ಸ ಛನ್ದಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯಾ’’ತಿ।
‘‘Katamo pana, bho ānanda, maggo katamā paṭipadā etassa chandassa pahānāyā’’ti? ‘‘Idha, brāhmaṇa, bhikkhu chandasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīriyasamādhi…pe… cittasamādhi…pe… vīmaṃsāsamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti – ayaṃ kho, brāhmaṇa, maggo ayaṃ paṭipadā etassa chandassa pahānāyā’’ti.
‘‘ಏವಂ ಸನ್ತೇ, ಭೋ ಆನನ್ದ, ಸನ್ತಕಂ ಹೋತಿ ನೋ ಅಸನ್ತಕಂ। ಛನ್ದೇನೇವ ಛನ್ದಂ ಪಜಹಿಸ್ಸತೀತಿ – ನೇತಂ ಠಾನಂ ವಿಜ್ಜತಿ’’। ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ತಞ್ಞೇವೇತ್ಥ ಪಟಿಪುಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮಿ। ಯಥಾ ತೇ ಖಮೇಯ್ಯ ತಥಾ ತಂ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯಾಸಿ। ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಅಹೋಸಿ ತೇ ಪುಬ್ಬೇ ಛನ್ದೋ ‘ಆರಾಮಂ ಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ? ತಸ್ಸ ತೇ ಆರಾಮಗತಸ್ಸ ಯೋ ತಜ್ಜೋ ಛನ್ದೋ ಸೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧೋ’’ತಿ? ‘‘ಏವಂ , ಭೋ’’। ‘‘ಅಹೋಸಿ ತೇ ಪುಬ್ಬೇ ವೀರಿಯಂ ‘ಆರಾಮಂ ಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ? ತಸ್ಸ ತೇ ಆರಾಮಗತಸ್ಸ ಯಂ ತಜ್ಜಂ ವೀರಿಯಂ ತಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧ’’ನ್ತಿ? ‘‘ಏವಂ, ಭೋ’’। ‘‘ಅಹೋಸಿ ತೇ ಪುಬ್ಬೇ ಚಿತ್ತಂ ‘ಆರಾಮಂ ಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ? ತಸ್ಸ ತೇ ಆರಾಮಗತಸ್ಸ ಯಂ ತಜ್ಜಂ ಚಿತ್ತಂ ತಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧ’’ನ್ತಿ? ‘‘ಏವಂ, ಭೋ’’। ‘‘ಅಹೋಸಿ ತೇ ಪುಬ್ಬೇ ವೀಮಂಸಾ ‘ಆರಾಮಂ ಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ? ತಸ್ಸ ತೇ ಆರಾಮಗತಸ್ಸ ಯಾ ತಜ್ಜಾ ವೀಮಂಸಾ ಸಾ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಾ’’ತಿ? ‘‘ಏವಂ, ಭೋ’’।
‘‘Evaṃ sante, bho ānanda, santakaṃ hoti no asantakaṃ. Chandeneva chandaṃ pajahissatīti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati’’. ‘‘Tena hi, brāhmaṇa, taññevettha paṭipucchissāmi. Yathā te khameyya tathā taṃ byākareyyāsi. Taṃ kiṃ maññasi, brāhmaṇa, ahosi te pubbe chando ‘ārāmaṃ gamissāmī’ti? Tassa te ārāmagatassa yo tajjo chando so paṭippassaddho’’ti? ‘‘Evaṃ , bho’’. ‘‘Ahosi te pubbe vīriyaṃ ‘ārāmaṃ gamissāmī’ti? Tassa te ārāmagatassa yaṃ tajjaṃ vīriyaṃ taṃ paṭippassaddha’’nti? ‘‘Evaṃ, bho’’. ‘‘Ahosi te pubbe cittaṃ ‘ārāmaṃ gamissāmī’ti? Tassa te ārāmagatassa yaṃ tajjaṃ cittaṃ taṃ paṭippassaddha’’nti? ‘‘Evaṃ, bho’’. ‘‘Ahosi te pubbe vīmaṃsā ‘ārāmaṃ gamissāmī’ti? Tassa te ārāmagatassa yā tajjā vīmaṃsā sā paṭippassaddhā’’ti? ‘‘Evaṃ, bho’’.
‘‘ಏವಮೇವ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಅರಹಂ ಖೀಣಾಸವೋ ವುಸಿತವಾ ಕತಕರಣೀಯೋ ಓಹಿತಭಾರೋ ಅನುಪ್ಪತ್ತಸದತ್ಥೋ ಪರಿಕ್ಖೀಣಭವಸಂಯೋಜನೋ ಸಮ್ಮದಞ್ಞಾ ವಿಮುತ್ತೋ, ತಸ್ಸ ಯೋ ಪುಬ್ಬೇ ಛನ್ದೋ ಅಹೋಸಿ ಅರಹತ್ತಪ್ಪತ್ತಿಯಾ, ಅರಹತ್ತಪ್ಪತ್ತೇ 1 ಯೋ ತಜ್ಜೋ ಛನ್ದೋ ಸೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧೋ; ಯಂ ಪುಬ್ಬೇ ವೀರಿಯಂ ಅಹೋಸಿ ಅರಹತ್ತಪ್ಪತ್ತಿಯಾ, ಅರಹತ್ತಪ್ಪತ್ತೇ ಯಂ ತಜ್ಜಂ ವೀರಿಯಂ ತಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಂ; ಯಂ ಪುಬ್ಬೇ ಚಿತ್ತಂ ಅಹೋಸಿ ಅರಹತ್ತಪ್ಪತ್ತಿಯಾ, ಅರಹತ್ತಪ್ಪತ್ತೇ ಯಂ ತಜ್ಜಂ ಚಿತ್ತಂ ತಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಂ; ಯಾ ಪುಬ್ಬೇ ವೀಮಂಸಾ ಅಹೋಸಿ ಅರಹತ್ತಪ್ಪತ್ತಿಯಾ, ಅರಹತ್ತಪ್ಪತ್ತೇ ಯಾ ತಜ್ಜಾ ವೀಮಂಸಾ ಸಾ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಾ। ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಇತಿ ಏವಂ ಸನ್ತೇ, ಸನ್ತಕಂ ವಾ ಹೋತಿ ನೋ ಅಸನ್ತಕಂ ವಾ’’ತಿ?
‘‘Evameva kho, brāhmaṇa, yo so bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto, tassa yo pubbe chando ahosi arahattappattiyā, arahattappatte 2 yo tajjo chando so paṭippassaddho; yaṃ pubbe vīriyaṃ ahosi arahattappattiyā, arahattappatte yaṃ tajjaṃ vīriyaṃ taṃ paṭippassaddhaṃ; yaṃ pubbe cittaṃ ahosi arahattappattiyā, arahattappatte yaṃ tajjaṃ cittaṃ taṃ paṭippassaddhaṃ; yā pubbe vīmaṃsā ahosi arahattappattiyā, arahattappatte yā tajjā vīmaṃsā sā paṭippassaddhā. Taṃ kiṃ maññasi, brāhmaṇa, iti evaṃ sante, santakaṃ vā hoti no asantakaṃ vā’’ti?
‘‘ಅದ್ಧಾ, ಭೋ ಆನನ್ದ, ಏವಂ ಸನ್ತೇ, ಸನ್ತಕಂ ಹೋತಿ ನೋ ಅಸನ್ತಕಂ। ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭೋ ಆನನ್ದ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭೋ ಆನನ್ದ! ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭೋ ಆನನ್ದ, ನಿಕ್ಕುಜ್ಜಿತಂ ವಾ ಉಕ್ಕುಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ವಾ ವಿವರೇಯ್ಯ, ಮೂಳ್ಹಸ್ಸ ವಾ ಮಗ್ಗಂ ಆಚಿಕ್ಖೇಯ್ಯ, ಅನ್ಧಕಾರೇ ವಾ ತೇಲಪಜ್ಜೋತಂ ಧಾರೇಯ್ಯ – ಚಕ್ಖುಮನ್ತೋ ರೂಪಾನಿ ದಕ್ಖನ್ತೀತಿ; ಏವಮೇವಂ ಭೋತಾ ಆನನ್ದೇನ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಧಮ್ಮೋ ಪಕಾಸಿತೋ। ಏಸಾಹಂ, ಭೋ ಆನನ್ದ, ತಂ ಭವನ್ತಂ ಗೋತಮಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ ಧಮ್ಮಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಞ್ಚ। ಉಪಾಸಕಂ ಮಂ ಭವಂ ಆನನ್ದೋ ಧಾರೇತು ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ ಪಾಣುಪೇತಂ ಸರಣಂ ಗತ’’ನ್ತಿ। ಪಞ್ಚಮಂ।
‘‘Addhā, bho ānanda, evaṃ sante, santakaṃ hoti no asantakaṃ. Abhikkantaṃ, bho ānanda, abhikkantaṃ, bho ānanda! Seyyathāpi, bho ānanda, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti; evamevaṃ bhotā ānandena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bho ānanda, taṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhavaṃ ānando dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ಉಣ್ಣಾಭಬ್ರಾಹ್ಮಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Uṇṇābhabrāhmaṇasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೫. ಉಣ್ಣಾಭಬ್ರಾಹ್ಮಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Uṇṇābhabrāhmaṇasuttavaṇṇanā