| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
២. ឧណ្ណាភព្រាហ្មណសុត្តវណ្ណនា
2. Uṇṇābhabrāhmaṇasuttavaṇṇanā
៥១២. ទុតិយេ គោចរវិសយន្តិ គោចរភូតំ វិសយំ។ អញ្ញមញ្ញស្សាតិ ចក្ខុ សោតស្ស, សោតំ វា ចក្ខុស្សាតិ ឯវំ ឯកំ ឯកស្ស គោចរវិសយំ ន បច្ចនុភោតិ។ សចេ ហិ នីលាទិភេទំ រូបារម្មណំ សមោធានេត្វា សោតិន្ទ្រិយស្ស ឧបនេយ្យ – ‘‘ឥង្ឃ ត្វំ តាវ នំ វវត្ថបេហិ វិភាវេហិ ‘កិន្នាមេតំ អារម្មណ’’’ន្តិ។ ចក្ខុវិញ្ញាណំ វិនាបិ មុខេន អត្តនោ ធម្មតាយ ឯវំ វទេយ្យ – ‘‘អរេ, អន្ធពាល, វស្សសតម្បិ វស្សសហស្សម្បិ វស្សសតសហស្សម្បិ បរិធាវមានោ អញ្ញត្រ មយា កុហិំ ឯតស្ស ជាននកំ លភិស្សសិ, តំ អាហរ, ចក្ខុបសាទេ ឧបនេហិ, អហមេតំ អារម្មណំ ជានិស្សាមិ – យទិ វា នីលំ, យទិ វា បីតកំ។ ន ហិ ឯសោ អញ្ញស្ស វិសយោ, មយ្ហមេវេសោ វិសយោ’’តិ។ សេសទ្វារេសុបិ ឯសេវ នយោ។ ឯវមេតានិ អញ្ញមញ្ញស្ស គោចរវិសយំ ន បច្ចនុភោន្តិ នាម។
512. Dutiye gocaravisayanti gocarabhūtaṃ visayaṃ. Aññamaññassāti cakkhu sotassa, sotaṃ vā cakkhussāti evaṃ ekaṃ ekassa gocaravisayaṃ na paccanubhoti. Sace hi nīlādibhedaṃ rūpārammaṇaṃ samodhānetvā sotindriyassa upaneyya – ‘‘iṅgha tvaṃ tāva naṃ vavatthapehi vibhāvehi ‘kinnāmetaṃ ārammaṇa’’’nti. Cakkhuviññāṇaṃ vināpi mukhena attano dhammatāya evaṃ vadeyya – ‘‘are, andhabāla, vassasatampi vassasahassampi vassasatasahassampi paridhāvamāno aññatra mayā kuhiṃ etassa jānanakaṃ labhissasi, taṃ āhara, cakkhupasāde upanehi, ahametaṃ ārammaṇaṃ jānissāmi – yadi vā nīlaṃ, yadi vā pītakaṃ. Na hi eso aññassa visayo, mayhameveso visayo’’ti. Sesadvāresupi eseva nayo. Evametāni aññamaññassa gocaravisayaṃ na paccanubhonti nāma.
កិំ បដិសរណន្តិ ឯតេសំ កិំ បដិសរណំ, កិំ ឯតានិ បដិសរន្តីតិ បុច្ឆតិ។ មនោ បដិសរណន្តិ ជវនមនោ បដិសរណំ។ មនោវ នេសន្តិ មនោទ្វារិកជវនមនោវ ឯតេសំ គោចរវិសយំ រជ្ជនាទិវសេន អនុភោតិ។ ចក្ខុវិញ្ញាណញ្ហិ រូបទស្សនមត្តមេវ, ឯត្ថ រជ្ជនំ វា ទុស្សនំ វា មុយ្ហនំ វា នត្ថិ។ ឯកស្មិំ បន ទ្វារេ ជវនំ រជ្ជតិ វា ទុស្សតិ វា មុយ្ហតិ វា។ សោតវិញ្ញាណាទីសុបិ ឯសេវ នយោ។
Kiṃ paṭisaraṇanti etesaṃ kiṃ paṭisaraṇaṃ, kiṃ etāni paṭisarantīti pucchati. Mano paṭisaraṇanti javanamano paṭisaraṇaṃ. Manova nesanti manodvārikajavanamanova etesaṃ gocaravisayaṃ rajjanādivasena anubhoti. Cakkhuviññāṇañhi rūpadassanamattameva, ettha rajjanaṃ vā dussanaṃ vā muyhanaṃ vā natthi. Ekasmiṃ pana dvāre javanaṃ rajjati vā dussati vā muyhati vā. Sotaviññāṇādīsupi eseva nayo.
តត្រាយំ ឧបមា – បញ្ច កិរ ទុព្ពលភោជកា រាជានំ សេវិត្វា កិច្ឆេន កសិរេន ឯកស្មិំ បញ្ចកុលិកេ គាមេ បរិត្តកំ អាយំ លភិំសុ។ តេសំ តត្ថ មច្ឆភាគោ មំសភាគោ, អទ្ទុកហាបណោ វា យោត្តកហាបណោ វា មាសកហាបណោ វា អដ្ឋកហាបណោ វា សោឡសកហាបណោ វា ចតុសដ្ឋិកហាបណោ វា ទណ្ឌោតិ ឯត្តកមត្តមេវ បាបុណាតិ, សតវត្ថុកំ បញ្ចសតវត្ថុកំ សហស្សវត្ថុកំ មហាពលិំ រាជាវ គណ្ហាតិ។
Tatrāyaṃ upamā – pañca kira dubbalabhojakā rājānaṃ sevitvā kicchena kasirena ekasmiṃ pañcakulike gāme parittakaṃ āyaṃ labhiṃsu. Tesaṃ tattha macchabhāgo maṃsabhāgo, addukahāpaṇo vā yottakahāpaṇo vā māsakahāpaṇo vā aṭṭhakahāpaṇo vā soḷasakahāpaṇo vā catusaṭṭhikahāpaṇo vā daṇḍoti ettakamattameva pāpuṇāti, satavatthukaṃ pañcasatavatthukaṃ sahassavatthukaṃ mahābaliṃ rājāva gaṇhāti.
តត្ថ បញ្ចកុលិកគាមា វិយ បញ្ចបសាទា ទដ្ឋព្ពា, បញ្ច ទុព្ពលភោជកា វិយ បញ្ចវិញ្ញាណានិ; រាជា វិយ ជវនំ, ទុព្ពលភោជកានំ បរិត្តកអាយបាបុណនំ វិយ ចក្ខុវិញ្ញាណាទីនំ រូបទស្សនាទិមត្តំ, រជ្ជនាទិ បន ឯតេសុ នត្ថិ ។ រញ្ញោ មហាពលិគ្គហណំ វិយ តេសុ ទ្វារេសុ ជវនស្ស រជ្ជនាទីនិ វេទិតព្ពានិ។ ឯវមេត្ថ មនោតិ កុសលាកុសលជវនំ វុត្តំ។
Tattha pañcakulikagāmā viya pañcapasādā daṭṭhabbā, pañca dubbalabhojakā viya pañcaviññāṇāni; rājā viya javanaṃ, dubbalabhojakānaṃ parittakaāyapāpuṇanaṃ viya cakkhuviññāṇādīnaṃ rūpadassanādimattaṃ, rajjanādi pana etesu natthi . Rañño mahābaliggahaṇaṃ viya tesu dvāresu javanassa rajjanādīni veditabbāni. Evamettha manoti kusalākusalajavanaṃ vuttaṃ.
សតិ បដិសរណន្តិ មគ្គសតិ បដិសរណំ។ ជវនមនោ ហិ មគ្គសតិំ បដិសរតិ។ វិមុត្តីតិ ផលវិមុត្តិ។ បដិសរណន្តិ ផលវិមុត្តិយា និព្ពានំ បដិសរណំ។ តញ្ហិ សា បដិសរតិ។ នាសក្ខិ បញ្ហស្ស បរិយន្តំ គហេតុន្តិ បញ្ហស្ស បរិច្ឆេទំ បមាណំ គហេតុំ នាសក្ខិ, អប្បដិសរណំ ធម្មំ ‘‘សប្បដិសរណ’’ន្តិ បុច្ឆិ។ និព្ពានំ នាមេតំ អប្បដិសរណំ, ន កិញ្ចិ បដិសរតិ។ និព្ពានោគធន្តិ និព្ពានព្ភន្តរំ និព្ពានំ អនុបវិដ្ឋំ។ ព្រហ្មចរិយន្តិ មគ្គព្រហ្មចរិយំ។ និព្ពានបរាយណន្តិ និព្ពានំ បរំ អយនមស្ស បរា គតិ, ន តតោ បរំ គច្ឆតីតិ អត្ថោ។ និព្ពានំ បរិយោសានំ អវសានំ អស្សាតិ និព្ពានបរិយោសានំ។
Sati paṭisaraṇanti maggasati paṭisaraṇaṃ. Javanamano hi maggasatiṃ paṭisarati. Vimuttīti phalavimutti. Paṭisaraṇanti phalavimuttiyā nibbānaṃ paṭisaraṇaṃ. Tañhi sā paṭisarati. Nāsakkhi pañhassa pariyantaṃ gahetunti pañhassa paricchedaṃ pamāṇaṃ gahetuṃ nāsakkhi, appaṭisaraṇaṃ dhammaṃ ‘‘sappaṭisaraṇa’’nti pucchi. Nibbānaṃ nāmetaṃ appaṭisaraṇaṃ, na kiñci paṭisarati. Nibbānogadhanti nibbānabbhantaraṃ nibbānaṃ anupaviṭṭhaṃ. Brahmacariyanti maggabrahmacariyaṃ. Nibbānaparāyaṇanti nibbānaṃ paraṃ ayanamassa parā gati, na tato paraṃ gacchatīti attho. Nibbānaṃ pariyosānaṃ avasānaṃ assāti nibbānapariyosānaṃ.
មូលជាតា បតិដ្ឋិតាតិ មគ្គេន អាគតសទ្ធា វុច្ចតិ។ ឥមម្ហិ ចេ, ភិក្ខវេ, សមយេតិ កិំ សន្ធាយាហ? ឈានអនាគាមិតំ។ តស្មិញ្ហិ សមយេ ព្រាហ្មណស្ស បឋមមគ្គេន បញ្ច អកុសលចិត្តានិ បហីនានិ, បឋមជ្ឈានេន បញ្ច នីវរណានីតិ ឈានអនាគាមិដ្ឋានេ ឋិតោ។ សោ អបរិហីនជ្ឈានោ កាលំ កត្វា តត្ថេវ បរិនិព្ពាយេយ្យ។ សចេ បនស្ស បុត្តទារំ អនុសាសន្តស្ស កម្មន្តេ វិចារេន្តស្ស ឈានំ នស្សតិ, នដ្ឋេ ឈានេ គតិ អនិពទ្ធា ហោតិ, អនដ្ឋេ បន និពទ្ធាតិ ឥមំ ឈានអនាគាមិតំ សន្ធាយ ឯវមាហ។
Mūlajātā patiṭṭhitāti maggena āgatasaddhā vuccati. Imamhi ce, bhikkhave, samayeti kiṃ sandhāyāha? Jhānaanāgāmitaṃ. Tasmiñhi samaye brāhmaṇassa paṭhamamaggena pañca akusalacittāni pahīnāni, paṭhamajjhānena pañca nīvaraṇānīti jhānaanāgāmiṭṭhāne ṭhito. So aparihīnajjhāno kālaṃ katvā tattheva parinibbāyeyya. Sace panassa puttadāraṃ anusāsantassa kammante vicārentassa jhānaṃ nassati, naṭṭhe jhāne gati anibaddhā hoti, anaṭṭhe pana nibaddhāti imaṃ jhānaanāgāmitaṃ sandhāya evamāha.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ២. ឧណ្ណាភព្រាហ្មណសុត្តំ • 2. Uṇṇābhabrāhmaṇasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ២. ឧណ្ណាភព្រាហ្មណសុត្តវណ្ណនា • 2. Uṇṇābhabrāhmaṇasuttavaṇṇanā
