| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
၂. ဥဏ္ဏာဘဗ္ရာဟ္မဏသုတ္တဝဏ္ဏနာ
2. Uṇṇābhabrāhmaṇasuttavaṇṇanā
၅၁၂. အညမညသ္သာတိ အညော အညသ္သ။ န ပစ္စနုဘောတိ အတ္တနော အဝိသယဘာဝတော။ ဣဒာနိ တံ အညဝိသယတံ အန္ဝယတော ဗ္ယတိရေကတော ဝိဘာဝေတုံ ‘‘သစေ ဟီ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။
512.Aññamaññassāti añño aññassa. Na paccanubhoti attano avisayabhāvato. Idāni taṃ aññavisayataṃ anvayato byatirekato vibhāvetuṃ ‘‘sace hī’’tiādi vuttaṃ.
ဝိသယာနိ ပဋိသရန္တိ ဧတ္ထာတိ ပဋိသရဏံ။ ဣန္ဒ္ရိယဝိညာဏာနိ ဟိ အသတိပိ တာဒိသေ အဓိပ္ပာယေ အတ္တနော အာရမ္မဏသ္သ ယာထာဝတော သမ္ပဇာနနတော ပဝေဒနဝိဇာနနာနိ ကရောန္တာနိ ဝိယ ပဝတ္တန္တိ, တထာ လောကသ္သ အညတ္ထ သိဒ္ဓိတော။ တေနာဟ ဘဂဝာ – ‘‘မနော ပဋိသရဏံ, မနောဝ နေသံ ဂောစရဝိသယံ ပစ္စနုဘောတီ’’တိ မနောဒ္ဝာရိကဇဝနမနော ဟိ သဝိသေသံ မနောဝိသယံ ပစ္စနုဘောတိ, ပဉ္စဒ္ဝာရိကဇဝနမနော မနနမတ္တမေဝ ပစ္စနုဘဝတိ။ ရဇ္ဇနာဒိဂ္ဂဟဏဉ္စေတ္ထ နိဒသ္သနမတ္တံ, တသ္မာ သဒ္ဒဟနာဒိပိ ဂဟိတမေဝာတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ပဉ္စဒ္ဝာရပ္ပဝတ္တိဝသေန တထာ ဝုတ္တံ။ ဧကသ္မိံ ပန ဒ္ဝာရေတိ စက္ခုဒ္ဝာရေ။
Visayāni paṭisaranti etthāti paṭisaraṇaṃ. Indriyaviññāṇāni hi asatipi tādise adhippāye attano ārammaṇassa yāthāvato sampajānanato pavedanavijānanāni karontāni viya pavattanti, tathā lokassa aññattha siddhito. Tenāha bhagavā – ‘‘mano paṭisaraṇaṃ, manova nesaṃ gocaravisayaṃ paccanubhotī’’ti manodvārikajavanamano hi savisesaṃ manovisayaṃ paccanubhoti, pañcadvārikajavanamano mananamattameva paccanubhavati. Rajjanādiggahaṇañcettha nidassanamattaṃ, tasmā saddahanādipi gahitamevāti daṭṭhabbaṃ, pañcadvārappavattivasena tathā vuttaṃ. Ekasmiṃ pana dvāreti cakkhudvāre.
ဒုဗ္ဗလဘောဇကာတိ အပ္ပာနုဘာဝာ ရာဇဘောဂ္ဂာ။ အာယန္တိ ဘောဂုပ္ပတ္တိဋ္ဌာနံ။ ယောတ္တဗန္ဓာဒိနိမိတ္တံ လဒ္ဓဗ္ဗကဟာပဏော ယောတ္တကဟာပဏော။ အဒ္ဒုဗန္ဓာဒိနိမိတ္တံ ဂဟေတဗ္ဗကဟာပဏော အဒ္ဒုကဟာပဏော။ မာဃာတဃောသနာယ ကတာယ ဟိံသာနိမိတ္တံ ဂဟေတဗ္ဗကဟာပဏော မာပဟာရကဟာပဏော။ တသ္သ ပရိမာဏံ ဒသ္သေတုံ ‘‘အဋ္ဌကဟာပဏော’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ သတဝတ္ထုကန္တိ သတကရီသဝတ္ထုကံ။
Dubbalabhojakāti appānubhāvā rājabhoggā. Āyanti bhoguppattiṭṭhānaṃ. Yottabandhādinimittaṃ laddhabbakahāpaṇo yottakahāpaṇo. Addubandhādinimittaṃ gahetabbakahāpaṇo addukahāpaṇo. Māghātaghosanāya katāya hiṃsānimittaṃ gahetabbakahāpaṇo māpahārakahāpaṇo. Tassa parimāṇaṃ dassetuṃ ‘‘aṭṭhakahāpaṇo’’tiādi vuttaṃ. Satavatthukanti satakarīsavatthukaṃ.
မဂ္ဂသတီတိ အရိယမဂ္ဂသတိ။ ဘာဝနမနုယုဉ္ဇန္တသ္သ ဟိ ဇဝနမနော ဥသ္သက္ကိတ္ဝာဝ မဂ္ဂသတိံ ပဋိသရတိ တပ္ပရိယောသာနတ္တာ။ တန္တိ နိဗ္ဗာနံ။ သာတိ ဖလဝိမုတ္တိ။ ပဋိသရတိ အဂ္ဂမဂ္ဂသတိယာ။ ဖလဝိမုတ္တိ နိဗ္ဗာနန္တိ ဥဘယံ မဂ္ဂသ္သ သိဒ္ဓာယေဝာတိ။ အာရမ္မဏဝသေန နတ္ထိ ဧတသ္သ ပဋိသရဏန္တိ အပ္ပဋိသရဏံ အသင္ခတာမတသ္သ သန္တိနိစ္စသဘာဝတ္တာ။ သယံ ပန သဗ္ဗေသံယေဝ အရိယာနံ ပဋိသရဏံ။ တေနာဟ ‘‘နိဗ္ဗာနံ အရဟတော ဂတီ’’တိ (ပရိ. ၃၃၉)။ နိဗ္ဗာနံ အနုပဝိဋ္ဌံ နိဗ္ဗာနနိသ္သယတ္တာ။ န တတော ပရံ ဂစ္ဆတိ ဂတသ္သ အညသ္သ တာဒိသသ္သ အဘာဝာ။ နိဗ္ဗာနံ ပရိ သဗ္ဗသော ဩသာနန္တိ နိဗ္ဗာနပရိယောသာနံ။
Maggasatīti ariyamaggasati. Bhāvanamanuyuñjantassa hi javanamano ussakkitvāva maggasatiṃ paṭisarati tappariyosānattā. Tanti nibbānaṃ. Sāti phalavimutti. Paṭisarati aggamaggasatiyā. Phalavimutti nibbānanti ubhayaṃ maggassa siddhāyevāti. Ārammaṇavasena natthi etassa paṭisaraṇanti appaṭisaraṇaṃ asaṅkhatāmatassa santiniccasabhāvattā. Sayaṃ pana sabbesaṃyeva ariyānaṃ paṭisaraṇaṃ. Tenāha ‘‘nibbānaṃ arahato gatī’’ti (pari. 339). Nibbānaṃ anupaviṭṭhaṃ nibbānanissayattā. Na tato paraṃ gacchati gatassa aññassa tādisassa abhāvā. Nibbānaṃ pari sabbaso osānanti nibbānapariyosānaṃ.
မူလဇာတာ ဇာတမူလာ။ တတော ဧဝ ပတိဋ္ဌိတာ။ ကာ ပနသ္သာတိ အာဟ ‘‘မဂ္ဂေန အာဂတသဒ္ဓာ’’တိ။ မဂ္ဂော ဒဠ္ဟာယ အသံဟာရိယသဒ္ဓာယ မူလံ ဒိဋ္ဌိသမ္ပယုတ္တာနိ စေဝ ဝိစိကိစ္ဆာစိတ္တဉ္စာတိ ပဉ္စ အကုသလစိတ္တာနိ သမုစ္ဆေဒဝသေန ပဟီနာနိ။ ပဉ္စ နီဝရဏာနီတိ ဧတ္ထ အပာယဂမနီယာနိ ပဌမမဂ္ဂေနေဝ ပဟီနာနိ, ဣတရာနိ ဝိက္ခမ္ဘနဝသေန ဈာနေန ပဟီနာနီတိ ပဉ္စသု ဩရမ္ဘာဂိယကိလေသသံယောဇနေသု ဧကဒေသဝိဂမေနေဝ ဗဟိဒ္ဓာသံယောဇနော ဝိယ ဇာတောတိ ဝုတ္တံ ‘‘ဈာနအနာဂာမိဋ္ဌာနေ ဌိတော’’တိ။ တေနာဟ ‘‘သော အပရိဟီန။ပေ.။ နိဗ္ဗာယေယ္ယာ’’တိ။
Mūlajātā jātamūlā. Tato eva patiṭṭhitā. Kā panassāti āha ‘‘maggena āgatasaddhā’’ti. Maggo daḷhāya asaṃhāriyasaddhāya mūlaṃ diṭṭhisampayuttāni ceva vicikicchācittañcāti pañca akusalacittāni samucchedavasena pahīnāni. Pañca nīvaraṇānīti ettha apāyagamanīyāni paṭhamamaggeneva pahīnāni, itarāni vikkhambhanavasena jhānena pahīnānīti pañcasu orambhāgiyakilesasaṃyojanesu ekadesavigameneva bahiddhāsaṃyojano viya jātoti vuttaṃ ‘‘jhānaanāgāmiṭṭhāne ṭhito’’ti. Tenāha ‘‘so aparihīna…pe… nibbāyeyyā’’ti.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၂. ဥဏ္ဏာဘဗ္ရာဟ္မဏသုတ္တံ • 2. Uṇṇābhabrāhmaṇasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၂. ဥဏ္ဏာဘဗ္ရာဟ္မဏသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 2. Uṇṇābhabrāhmaṇasuttavaṇṇanā
