Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೨. ಉಣ್ಣಾಭಬ್ರಾಹ್ಮಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
2. Uṇṇābhabrāhmaṇasuttavaṇṇanā
೫೧೨. ದುತಿಯೇ ಗೋಚರವಿಸಯನ್ತಿ ಗೋಚರಭೂತಂ ವಿಸಯಂ। ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸಾತಿ ಚಕ್ಖು ಸೋತಸ್ಸ, ಸೋತಂ ವಾ ಚಕ್ಖುಸ್ಸಾತಿ ಏವಂ ಏಕಂ ಏಕಸ್ಸ ಗೋಚರವಿಸಯಂ ನ ಪಚ್ಚನುಭೋತಿ। ಸಚೇ ಹಿ ನೀಲಾದಿಭೇದಂ ರೂಪಾರಮ್ಮಣಂ ಸಮೋಧಾನೇತ್ವಾ ಸೋತಿನ್ದ್ರಿಯಸ್ಸ ಉಪನೇಯ್ಯ – ‘‘ಇಙ್ಘ ತ್ವಂ ತಾವ ನಂ ವವತ್ಥಪೇಹಿ ವಿಭಾವೇಹಿ ‘ಕಿನ್ನಾಮೇತಂ ಆರಮ್ಮಣ’’’ನ್ತಿ। ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ ವಿನಾಪಿ ಮುಖೇನ ಅತ್ತನೋ ಧಮ್ಮತಾಯ ಏವಂ ವದೇಯ್ಯ – ‘‘ಅರೇ, ಅನ್ಧಬಾಲ, ವಸ್ಸಸತಮ್ಪಿ ವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಮ್ಪಿ ವಸ್ಸಸತಸಹಸ್ಸಮ್ಪಿ ಪರಿಧಾವಮಾನೋ ಅಞ್ಞತ್ರ ಮಯಾ ಕುಹಿಂ ಏತಸ್ಸ ಜಾನನಕಂ ಲಭಿಸ್ಸಸಿ, ತಂ ಆಹರ, ಚಕ್ಖುಪಸಾದೇ ಉಪನೇಹಿ, ಅಹಮೇತಂ ಆರಮ್ಮಣಂ ಜಾನಿಸ್ಸಾಮಿ – ಯದಿ ವಾ ನೀಲಂ, ಯದಿ ವಾ ಪೀತಕಂ। ನ ಹಿ ಏಸೋ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ವಿಸಯೋ, ಮಯ್ಹಮೇವೇಸೋ ವಿಸಯೋ’’ತಿ। ಸೇಸದ್ವಾರೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಏವಮೇತಾನಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ಗೋಚರವಿಸಯಂ ನ ಪಚ್ಚನುಭೋನ್ತಿ ನಾಮ।
512. Dutiye gocaravisayanti gocarabhūtaṃ visayaṃ. Aññamaññassāti cakkhu sotassa, sotaṃ vā cakkhussāti evaṃ ekaṃ ekassa gocaravisayaṃ na paccanubhoti. Sace hi nīlādibhedaṃ rūpārammaṇaṃ samodhānetvā sotindriyassa upaneyya – ‘‘iṅgha tvaṃ tāva naṃ vavatthapehi vibhāvehi ‘kinnāmetaṃ ārammaṇa’’’nti. Cakkhuviññāṇaṃ vināpi mukhena attano dhammatāya evaṃ vadeyya – ‘‘are, andhabāla, vassasatampi vassasahassampi vassasatasahassampi paridhāvamāno aññatra mayā kuhiṃ etassa jānanakaṃ labhissasi, taṃ āhara, cakkhupasāde upanehi, ahametaṃ ārammaṇaṃ jānissāmi – yadi vā nīlaṃ, yadi vā pītakaṃ. Na hi eso aññassa visayo, mayhameveso visayo’’ti. Sesadvāresupi eseva nayo. Evametāni aññamaññassa gocaravisayaṃ na paccanubhonti nāma.
ಕಿಂ ಪಟಿಸರಣನ್ತಿ ಏತೇಸಂ ಕಿಂ ಪಟಿಸರಣಂ, ಕಿಂ ಏತಾನಿ ಪಟಿಸರನ್ತೀತಿ ಪುಚ್ಛತಿ। ಮನೋ ಪಟಿಸರಣನ್ತಿ ಜವನಮನೋ ಪಟಿಸರಣಂ। ಮನೋವ ನೇಸನ್ತಿ ಮನೋದ್ವಾರಿಕಜವನಮನೋವ ಏತೇಸಂ ಗೋಚರವಿಸಯಂ ರಜ್ಜನಾದಿವಸೇನ ಅನುಭೋತಿ। ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಞ್ಹಿ ರೂಪದಸ್ಸನಮತ್ತಮೇವ, ಏತ್ಥ ರಜ್ಜನಂ ವಾ ದುಸ್ಸನಂ ವಾ ಮುಯ್ಹನಂ ವಾ ನತ್ಥಿ। ಏಕಸ್ಮಿಂ ಪನ ದ್ವಾರೇ ಜವನಂ ರಜ್ಜತಿ ವಾ ದುಸ್ಸತಿ ವಾ ಮುಯ್ಹತಿ ವಾ। ಸೋತವಿಞ್ಞಾಣಾದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।
Kiṃ paṭisaraṇanti etesaṃ kiṃ paṭisaraṇaṃ, kiṃ etāni paṭisarantīti pucchati. Mano paṭisaraṇanti javanamano paṭisaraṇaṃ. Manova nesanti manodvārikajavanamanova etesaṃ gocaravisayaṃ rajjanādivasena anubhoti. Cakkhuviññāṇañhi rūpadassanamattameva, ettha rajjanaṃ vā dussanaṃ vā muyhanaṃ vā natthi. Ekasmiṃ pana dvāre javanaṃ rajjati vā dussati vā muyhati vā. Sotaviññāṇādīsupi eseva nayo.
ತತ್ರಾಯಂ ಉಪಮಾ – ಪಞ್ಚ ಕಿರ ದುಬ್ಬಲಭೋಜಕಾ ರಾಜಾನಂ ಸೇವಿತ್ವಾ ಕಿಚ್ಛೇನ ಕಸಿರೇನ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಪಞ್ಚಕುಲಿಕೇ ಗಾಮೇ ಪರಿತ್ತಕಂ ಆಯಂ ಲಭಿಂಸು। ತೇಸಂ ತತ್ಥ ಮಚ್ಛಭಾಗೋ ಮಂಸಭಾಗೋ, ಅದ್ದುಕಹಾಪಣೋ ವಾ ಯೋತ್ತಕಹಾಪಣೋ ವಾ ಮಾಸಕಹಾಪಣೋ ವಾ ಅಟ್ಠಕಹಾಪಣೋ ವಾ ಸೋಳಸಕಹಾಪಣೋ ವಾ ಚತುಸಟ್ಠಿಕಹಾಪಣೋ ವಾ ದಣ್ಡೋತಿ ಏತ್ತಕಮತ್ತಮೇವ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಸತವತ್ಥುಕಂ ಪಞ್ಚಸತವತ್ಥುಕಂ ಸಹಸ್ಸವತ್ಥುಕಂ ಮಹಾಬಲಿಂ ರಾಜಾವ ಗಣ್ಹಾತಿ।
Tatrāyaṃ upamā – pañca kira dubbalabhojakā rājānaṃ sevitvā kicchena kasirena ekasmiṃ pañcakulike gāme parittakaṃ āyaṃ labhiṃsu. Tesaṃ tattha macchabhāgo maṃsabhāgo, addukahāpaṇo vā yottakahāpaṇo vā māsakahāpaṇo vā aṭṭhakahāpaṇo vā soḷasakahāpaṇo vā catusaṭṭhikahāpaṇo vā daṇḍoti ettakamattameva pāpuṇāti, satavatthukaṃ pañcasatavatthukaṃ sahassavatthukaṃ mahābaliṃ rājāva gaṇhāti.
ತತ್ಥ ಪಞ್ಚಕುಲಿಕಗಾಮಾ ವಿಯ ಪಞ್ಚಪಸಾದಾ ದಟ್ಠಬ್ಬಾ, ಪಞ್ಚ ದುಬ್ಬಲಭೋಜಕಾ ವಿಯ ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಾನಿ; ರಾಜಾ ವಿಯ ಜವನಂ, ದುಬ್ಬಲಭೋಜಕಾನಂ ಪರಿತ್ತಕಆಯಪಾಪುಣನಂ ವಿಯ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಾದೀನಂ ರೂಪದಸ್ಸನಾದಿಮತ್ತಂ, ರಜ್ಜನಾದಿ ಪನ ಏತೇಸು ನತ್ಥಿ । ರಞ್ಞೋ ಮಹಾಬಲಿಗ್ಗಹಣಂ ವಿಯ ತೇಸು ದ್ವಾರೇಸು ಜವನಸ್ಸ ರಜ್ಜನಾದೀನಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾನಿ। ಏವಮೇತ್ಥ ಮನೋತಿ ಕುಸಲಾಕುಸಲಜವನಂ ವುತ್ತಂ।
Tattha pañcakulikagāmā viya pañcapasādā daṭṭhabbā, pañca dubbalabhojakā viya pañcaviññāṇāni; rājā viya javanaṃ, dubbalabhojakānaṃ parittakaāyapāpuṇanaṃ viya cakkhuviññāṇādīnaṃ rūpadassanādimattaṃ, rajjanādi pana etesu natthi . Rañño mahābaliggahaṇaṃ viya tesu dvāresu javanassa rajjanādīni veditabbāni. Evamettha manoti kusalākusalajavanaṃ vuttaṃ.
ಸತಿ ಪಟಿಸರಣನ್ತಿ ಮಗ್ಗಸತಿ ಪಟಿಸರಣಂ। ಜವನಮನೋ ಹಿ ಮಗ್ಗಸತಿಂ ಪಟಿಸರತಿ। ವಿಮುತ್ತೀತಿ ಫಲವಿಮುತ್ತಿ। ಪಟಿಸರಣನ್ತಿ ಫಲವಿಮುತ್ತಿಯಾ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಪಟಿಸರಣಂ। ತಞ್ಹಿ ಸಾ ಪಟಿಸರತಿ। ನಾಸಕ್ಖಿ ಪಞ್ಹಸ್ಸ ಪರಿಯನ್ತಂ ಗಹೇತುನ್ತಿ ಪಞ್ಹಸ್ಸ ಪರಿಚ್ಛೇದಂ ಪಮಾಣಂ ಗಹೇತುಂ ನಾಸಕ್ಖಿ, ಅಪ್ಪಟಿಸರಣಂ ಧಮ್ಮಂ ‘‘ಸಪ್ಪಟಿಸರಣ’’ನ್ತಿ ಪುಚ್ಛಿ। ನಿಬ್ಬಾನಂ ನಾಮೇತಂ ಅಪ್ಪಟಿಸರಣಂ, ನ ಕಿಞ್ಚಿ ಪಟಿಸರತಿ। ನಿಬ್ಬಾನೋಗಧನ್ತಿ ನಿಬ್ಬಾನಬ್ಭನ್ತರಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಅನುಪವಿಟ್ಠಂ। ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯನ್ತಿ ಮಗ್ಗಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ। ನಿಬ್ಬಾನಪರಾಯಣನ್ತಿ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಪರಂ ಅಯನಮಸ್ಸ ಪರಾ ಗತಿ, ನ ತತೋ ಪರಂ ಗಚ್ಛತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ನಿಬ್ಬಾನಂ ಪರಿಯೋಸಾನಂ ಅವಸಾನಂ ಅಸ್ಸಾತಿ ನಿಬ್ಬಾನಪರಿಯೋಸಾನಂ।
Sati paṭisaraṇanti maggasati paṭisaraṇaṃ. Javanamano hi maggasatiṃ paṭisarati. Vimuttīti phalavimutti. Paṭisaraṇanti phalavimuttiyā nibbānaṃ paṭisaraṇaṃ. Tañhi sā paṭisarati. Nāsakkhi pañhassa pariyantaṃ gahetunti pañhassa paricchedaṃ pamāṇaṃ gahetuṃ nāsakkhi, appaṭisaraṇaṃ dhammaṃ ‘‘sappaṭisaraṇa’’nti pucchi. Nibbānaṃ nāmetaṃ appaṭisaraṇaṃ, na kiñci paṭisarati. Nibbānogadhanti nibbānabbhantaraṃ nibbānaṃ anupaviṭṭhaṃ. Brahmacariyanti maggabrahmacariyaṃ. Nibbānaparāyaṇanti nibbānaṃ paraṃ ayanamassa parā gati, na tato paraṃ gacchatīti attho. Nibbānaṃ pariyosānaṃ avasānaṃ assāti nibbānapariyosānaṃ.
ಮೂಲಜಾತಾ ಪತಿಟ್ಠಿತಾತಿ ಮಗ್ಗೇನ ಆಗತಸದ್ಧಾ ವುಚ್ಚತಿ। ಇಮಮ್ಹಿ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಯೇತಿ ಕಿಂ ಸನ್ಧಾಯಾಹ? ಝಾನಅನಾಗಾಮಿತಂ। ತಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ಸಮಯೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಪಠಮಮಗ್ಗೇನ ಪಞ್ಚ ಅಕುಸಲಚಿತ್ತಾನಿ ಪಹೀನಾನಿ, ಪಠಮಜ್ಝಾನೇನ ಪಞ್ಚ ನೀವರಣಾನೀತಿ ಝಾನಅನಾಗಾಮಿಟ್ಠಾನೇ ಠಿತೋ। ಸೋ ಅಪರಿಹೀನಜ್ಝಾನೋ ಕಾಲಂ ಕತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೇಯ್ಯ। ಸಚೇ ಪನಸ್ಸ ಪುತ್ತದಾರಂ ಅನುಸಾಸನ್ತಸ್ಸ ಕಮ್ಮನ್ತೇ ವಿಚಾರೇನ್ತಸ್ಸ ಝಾನಂ ನಸ್ಸತಿ, ನಟ್ಠೇ ಝಾನೇ ಗತಿ ಅನಿಬದ್ಧಾ ಹೋತಿ, ಅನಟ್ಠೇ ಪನ ನಿಬದ್ಧಾತಿ ಇಮಂ ಝಾನಅನಾಗಾಮಿತಂ ಸನ್ಧಾಯ ಏವಮಾಹ।
Mūlajātā patiṭṭhitāti maggena āgatasaddhā vuccati. Imamhi ce, bhikkhave, samayeti kiṃ sandhāyāha? Jhānaanāgāmitaṃ. Tasmiñhi samaye brāhmaṇassa paṭhamamaggena pañca akusalacittāni pahīnāni, paṭhamajjhānena pañca nīvaraṇānīti jhānaanāgāmiṭṭhāne ṭhito. So aparihīnajjhāno kālaṃ katvā tattheva parinibbāyeyya. Sace panassa puttadāraṃ anusāsantassa kammante vicārentassa jhānaṃ nassati, naṭṭhe jhāne gati anibaddhā hoti, anaṭṭhe pana nibaddhāti imaṃ jhānaanāgāmitaṃ sandhāya evamāha.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೨. ಉಣ್ಣಾಭಬ್ರಾಹ್ಮಣಸುತ್ತಂ • 2. Uṇṇābhabrāhmaṇasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೨. ಉಣ್ಣಾಭಬ್ರಾಹ್ಮಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Uṇṇābhabrāhmaṇasuttavaṇṇanā