| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៤. ឧបាទានបរិបវត្តសុត្តំ
4. Upādānaparipavattasuttaṃ
៥៦. សាវត្ថិនិទានំ ។ ‘‘បញ្ចិមេ, ភិក្ខវេ, ឧបាទានក្ខន្ធា។ កតមេ បញ្ច? រូបុបាទានក្ខន្ធោ, វេទនុបាទានក្ខន្ធោ , សញ្ញុបាទានក្ខន្ធោ, សង្ខារុបាទានក្ខន្ធោ, វិញ្ញាណុបាទានក្ខន្ធោ។ យាវកីវញ្ចាហំ, ភិក្ខវេ, ឥមេ បញ្ចុបាទានក្ខន្ធេ ចតុបរិវដ្ដំ យថាភូតំ នាព្ភញ្ញាសិំ, នេវ តាវាហំ, ភិក្ខវេ, សទេវកេ លោកេ សមារកេ សព្រហ្មកេ សស្សមណព្រាហ្មណិយា បជាយ សទេវមនុស្សាយ អនុត្តរំ សម្មាសម្ពោធិំ អភិសម្ពុទ្ធោតិ បច្ចញ្ញាសិំ។ យតោ ច ខ្វាហំ, ភិក្ខវេ, ឥមេ បញ្ចុបាទានក្ខន្ធេ ចតុបរិវដ្ដំ យថាភូតំ អព្ភញ្ញាសិំ , អថាហំ, ភិក្ខវេ, សទេវកេ លោកេ…បេ.… សទេវមនុស្សាយ អនុត្តរំ សម្មាសម្ពោធិំ អភិសម្ពុទ្ធោតិ បច្ចញ្ញាសិំ’’។
56. Sāvatthinidānaṃ . ‘‘Pañcime, bhikkhave, upādānakkhandhā. Katame pañca? Rūpupādānakkhandho, vedanupādānakkhandho , saññupādānakkhandho, saṅkhārupādānakkhandho, viññāṇupādānakkhandho. Yāvakīvañcāhaṃ, bhikkhave, ime pañcupādānakkhandhe catuparivaṭṭaṃ yathābhūtaṃ nābbhaññāsiṃ, neva tāvāhaṃ, bhikkhave, sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddhoti paccaññāsiṃ. Yato ca khvāhaṃ, bhikkhave, ime pañcupādānakkhandhe catuparivaṭṭaṃ yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ , athāhaṃ, bhikkhave, sadevake loke…pe… sadevamanussāya anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddhoti paccaññāsiṃ’’.
‘‘កថញ្ច ចតុបរិវដ្ដំ? រូបំ អព្ភញ្ញាសិំ, រូបសមុទយំ អព្ភញ្ញាសិំ, រូបនិរោធំ អព្ភញ្ញាសិំ, រូបនិរោធគាមិនិំ បដិបទំ អព្ភញ្ញាសិំ; វេទនំ… សញ្ញំ… សង្ខារេ… វិញ្ញាណំ អព្ភញ្ញាសិំ, វិញ្ញាណសមុទយំ អព្ភញ្ញាសិំ, វិញ្ញាណនិរោធំ អព្ភញ្ញាសិំ, វិញ្ញាណនិរោធគាមិនិំ បដិបទំ អព្ភញ្ញាសិំ។
‘‘Kathañca catuparivaṭṭaṃ? Rūpaṃ abbhaññāsiṃ, rūpasamudayaṃ abbhaññāsiṃ, rūpanirodhaṃ abbhaññāsiṃ, rūpanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abbhaññāsiṃ; vedanaṃ… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ abbhaññāsiṃ, viññāṇasamudayaṃ abbhaññāsiṃ, viññāṇanirodhaṃ abbhaññāsiṃ, viññāṇanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abbhaññāsiṃ.
‘‘កតមញ្ច, ភិក្ខវេ, រូបំ? ចត្តារោ ច មហាភូតា ចតុន្នញ្ច មហាភូតានំ ឧបាទាយ រូបំ។ ឥទំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, រូបំ។ អាហារសមុទយា រូបសមុទយោ; អាហារនិរោធា រូបនិរោធោ។ អយមេវ អរិយោ អដ្ឋង្គិកោ មគ្គោ រូបនិរោធគាមិនី បដិបទា, សេយ្យថិទំ – សម្មាទិដ្ឋិ…បេ.… សម្មាសមាធិ។
‘‘Katamañca, bhikkhave, rūpaṃ? Cattāro ca mahābhūtā catunnañca mahābhūtānaṃ upādāya rūpaṃ. Idaṃ vuccati, bhikkhave, rūpaṃ. Āhārasamudayā rūpasamudayo; āhāranirodhā rūpanirodho. Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo rūpanirodhagāminī paṭipadā, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi…pe… sammāsamādhi.
‘‘យេ ហិ កេចិ, ភិក្ខវេ, សមណា វា ព្រាហ្មណា វា ឯវំ រូបំ អភិញ្ញាយ, ឯវំ រូបសមុទយំ អភិញ្ញាយ, ឯវំ រូបនិរោធំ អភិញ្ញាយ, ឯវំ រូបនិរោធគាមិនិំ បដិបទំ អភិញ្ញាយ រូបស្ស និព្ពិទាយ វិរាគាយ និរោធាយ បដិបន្នា, តេ សុប្បដិបន្នា។ យេ សុប្បដិបន្នា, តេ ឥមស្មិំ ធម្មវិនយេ គាធន្តិ។
‘‘Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ rūpaṃ abhiññāya, evaṃ rūpasamudayaṃ abhiññāya, evaṃ rūpanirodhaṃ abhiññāya, evaṃ rūpanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abhiññāya rūpassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipannā, te suppaṭipannā. Ye suppaṭipannā, te imasmiṃ dhammavinaye gādhanti.
‘‘យេ ច ខោ កេចិ, ភិក្ខវេ, សមណា វា ព្រាហ្មណា វា ឯវំ រូបំ អភិញ្ញាយ…បេ.… ឯវំ រូបនិរោធគាមិនិំ បដិបទំ អភិញ្ញាយ, រូបស្ស និព្ពិទា វិរាគា និរោធា អនុបាទា វិមុត្តា តេ សុវិមុត្តា។ យេ សុវិមុត្តា តេ កេវលិនោ។ យេ កេវលិនោ វដ្ដំ តេសំ នត្ថិ បញ្ញាបនាយ។
‘‘Ye ca kho keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ rūpaṃ abhiññāya…pe… evaṃ rūpanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abhiññāya, rūpassa nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimuttā te suvimuttā. Ye suvimuttā te kevalino. Ye kevalino vaṭṭaṃ tesaṃ natthi paññāpanāya.
‘‘កតមា ច, ភិក្ខវេ, វេទនា? ឆយិមេ, ភិក្ខវេ, វេទនាកាយា – ចក្ខុសម្ផស្សជា វេទនា, សោតសម្ផស្សជា វេទនា, ឃានសម្ផស្សជា វេទនា, ជិវ្ហាសម្ផស្សជា វេទនា, កាយសម្ផស្សជា វេទនា, មនោសម្ផស្សជា វេទនា។ អយំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, វេទនា។ ផស្សសមុទយា វេទនាសមុទយោ; ផស្សនិរោធា វេទនានិរោធោ។ អយមេវ អរិយោ អដ្ឋង្គិកោ មគ្គោ វេទនានិរោធគាមិនី បដិបទា, សេយ្យថិទំ – សម្មាទិដ្ឋិ…បេ.… សម្មាសមាធិ។
‘‘Katamā ca, bhikkhave, vedanā? Chayime, bhikkhave, vedanākāyā – cakkhusamphassajā vedanā, sotasamphassajā vedanā, ghānasamphassajā vedanā, jivhāsamphassajā vedanā, kāyasamphassajā vedanā, manosamphassajā vedanā. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, vedanā. Phassasamudayā vedanāsamudayo; phassanirodhā vedanānirodho. Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo vedanānirodhagāminī paṭipadā, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi…pe… sammāsamādhi.
‘‘យេ ហិ កេចិ, ភិក្ខវេ, សមណា វា ព្រាហ្មណា វា ឯវំ វេទនំ អភិញ្ញាយ, ឯវំ វេទនាសមុទយំ អភិញ្ញាយ, ឯវំ វេទនានិរោធំ អភិញ្ញាយ, ឯវំ វេទនានិរោធគាមិនិំ បដិបទំ អភិញ្ញាយ វេទនាយ និព្ពិទាយ វិរាគាយ និរោធាយ បដិបន្នា, តេ សុប្បដិបន្នា។ យេ សុប្បដិបន្នា, តេ ឥមស្មិំ ធម្មវិនយេ គាធន្តិ។
‘‘Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ vedanaṃ abhiññāya, evaṃ vedanāsamudayaṃ abhiññāya, evaṃ vedanānirodhaṃ abhiññāya, evaṃ vedanānirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abhiññāya vedanāya nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipannā, te suppaṭipannā. Ye suppaṭipannā, te imasmiṃ dhammavinaye gādhanti.
‘‘យេ ច ខោ កេចិ , ភិក្ខវេ, សមណា វា ព្រាហ្មណា វា ឯវំ វេទនំ អភិញ្ញាយ…បេ.… ឯវំ វេទនានិរោធគាមិនិំ បដិបទំ អភិញ្ញាយ…បេ.… វដ្ដំ តេសំ នត្ថិ បញ្ញាបនាយ។
‘‘Ye ca kho keci , bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ vedanaṃ abhiññāya…pe… evaṃ vedanānirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abhiññāya…pe… vaṭṭaṃ tesaṃ natthi paññāpanāya.
‘‘កតមា ច, ភិក្ខវេ, សញ្ញា? ឆយិមេ, ភិក្ខវេ, សញ្ញាកាយា – រូបសញ្ញា, សទ្ទសញ្ញា, គន្ធសញ្ញា, រសសញ្ញា, ផោដ្ឋព្ពសញ្ញា, ធម្មសញ្ញា។ អយំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, សញ្ញា។ ផស្សសមុទយា សញ្ញាសមុទយោ; ផស្សនិរោធា សញ្ញានិរោធោ។ អយមេវ អរិយោ អដ្ឋង្គិកោ មគ្គោ សញ្ញានិរោធគាមិនី បដិបទា, សេយ្យថិទំ – សម្មាទិដ្ឋិ…បេ.… សម្មាសមាធិ…បេ.… វដ្ដំ តេសំ នត្ថិ បញ្ញាបនាយ។
‘‘Katamā ca, bhikkhave, saññā? Chayime, bhikkhave, saññākāyā – rūpasaññā, saddasaññā, gandhasaññā, rasasaññā, phoṭṭhabbasaññā, dhammasaññā. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, saññā. Phassasamudayā saññāsamudayo; phassanirodhā saññānirodho. Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo saññānirodhagāminī paṭipadā, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi…pe… sammāsamādhi…pe… vaṭṭaṃ tesaṃ natthi paññāpanāya.
‘‘កតមេ ច, ភិក្ខវេ, សង្ខារា? ឆយិមេ, ភិក្ខវេ, ចេតនាកាយា – រូបសញ្ចេតនា, សទ្ទសញ្ចេតនា, គន្ធសញ្ចេតនា, រសសញ្ចេតនា, ផោដ្ឋព្ពសញ្ចេតនា, ធម្មសញ្ចេតនា។ ឥមេ វុច្ចន្តិ, ភិក្ខវេ, សង្ខារា។ ផស្សសមុទយា សង្ខារសមុទយោ; ផស្សនិរោធា សង្ខារនិរោធោ។ អយមេវ អរិយោ អដ្ឋង្គិកោ មគ្គោ សង្ខារនិរោធគាមិនី បដិបទា, សេយ្យថិទំ – សម្មាទិដ្ឋិ…បេ.… សម្មាសមាធិ។
‘‘Katame ca, bhikkhave, saṅkhārā? Chayime, bhikkhave, cetanākāyā – rūpasañcetanā, saddasañcetanā, gandhasañcetanā, rasasañcetanā, phoṭṭhabbasañcetanā, dhammasañcetanā. Ime vuccanti, bhikkhave, saṅkhārā. Phassasamudayā saṅkhārasamudayo; phassanirodhā saṅkhāranirodho. Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo saṅkhāranirodhagāminī paṭipadā, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi…pe… sammāsamādhi.
‘‘យេ ហិ កេចិ, ភិក្ខវេ, សមណា វា ព្រាហ្មណា វា ឯវំ សង្ខារេ អភិញ្ញាយ, ឯវំ សង្ខារសមុទយំ អភិញ្ញាយ, ឯវំ សង្ខារនិរោធំ អភិញ្ញាយ, ឯវំ សង្ខារនិរោធគាមិនិំ បដិបទំ អភិញ្ញាយ សង្ខារានំ និព្ពិទាយ វិរាគាយ និរោធាយ បដិបន្នា, តេ សុប្បដិបន្នា។ យេ សុប្បដិបន្នា, តេ ឥមស្មិំ ធម្មវិនយេ គាធន្តិ។
‘‘Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ saṅkhāre abhiññāya, evaṃ saṅkhārasamudayaṃ abhiññāya, evaṃ saṅkhāranirodhaṃ abhiññāya, evaṃ saṅkhāranirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abhiññāya saṅkhārānaṃ nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipannā, te suppaṭipannā. Ye suppaṭipannā, te imasmiṃ dhammavinaye gādhanti.
‘‘យេ ច ខោ កេចិ, ភិក្ខវេ, សមណា វា ព្រាហ្មណា វា ឯវំ សង្ខារេ អភិញ្ញាយ, ឯវំ សង្ខារសមុទយំ អភិញ្ញាយ, ឯវំ សង្ខារនិរោធំ អភិញ្ញាយ, ឯវំ សង្ខារនិរោធគាមិនិំ បដិបទំ អភិញ្ញាយ សង្ខារានំ និព្ពិទា វិរាគា និរោធា អនុបាទា វិមុត្តា, តេ សុវិមុត្តា។ យេ សុវិមុត្តា, តេ កេវលិនោ។ យេ កេវលិនោ វដ្ដំ តេសំ នត្ថិ បញ្ញាបនាយ។
‘‘Ye ca kho keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ saṅkhāre abhiññāya, evaṃ saṅkhārasamudayaṃ abhiññāya, evaṃ saṅkhāranirodhaṃ abhiññāya, evaṃ saṅkhāranirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abhiññāya saṅkhārānaṃ nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimuttā, te suvimuttā. Ye suvimuttā, te kevalino. Ye kevalino vaṭṭaṃ tesaṃ natthi paññāpanāya.
‘‘កតមញ្ច, ភិក្ខវេ, វិញ្ញាណំ? ឆយិមេ, ភិក្ខវេ, វិញ្ញាណកាយា – ចក្ខុវិញ្ញាណំ, សោតវិញ្ញាណំ, ឃានវិញ្ញាណំ, ជិវ្ហាវិញ្ញាណំ, កាយវិញ្ញាណំ, មនោវិញ្ញាណំ។ ឥទំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, វិញ្ញាណំ។ នាមរូបសមុទយា វិញ្ញាណសមុទយោ; នាមរូបនិរោធា វិញ្ញាណនិរោធោ។ អយមេវ អរិយោ អដ្ឋង្គិកោ មគ្គោ វិញ្ញាណនិរោធគាមិនី បដិបទា, សេយ្យថិទំ – សម្មាទិដ្ឋិ…បេ.… សម្មាសមាធិ។
‘‘Katamañca, bhikkhave, viññāṇaṃ? Chayime, bhikkhave, viññāṇakāyā – cakkhuviññāṇaṃ, sotaviññāṇaṃ, ghānaviññāṇaṃ, jivhāviññāṇaṃ, kāyaviññāṇaṃ, manoviññāṇaṃ. Idaṃ vuccati, bhikkhave, viññāṇaṃ. Nāmarūpasamudayā viññāṇasamudayo; nāmarūpanirodhā viññāṇanirodho. Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo viññāṇanirodhagāminī paṭipadā, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi…pe… sammāsamādhi.
‘‘យេ ហិ កេចិ, ភិក្ខវេ, សមណា វា ព្រាហ្មណា វា ឯវំ វិញ្ញាណំ អភិញ្ញាយ, ឯវំ វិញ្ញាណសមុទយំ អភិញ្ញាយ, ឯវំ វិញ្ញាណនិរោធំ អភិញ្ញាយ, ឯវំ វិញ្ញាណនិរោធគាមិនិំ បដិបទំ អភិញ្ញាយ វិញ្ញាណស្ស និព្ពិទាយ វិរាគាយ និរោធាយ បដិបន្នា, តេ សុប្បដិបន្នា។ យេ សុប្បដិបន្នា, តេ ឥមស្មិំ ធម្មវិនយេ គាធន្តិ។
‘‘Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ viññāṇaṃ abhiññāya, evaṃ viññāṇasamudayaṃ abhiññāya, evaṃ viññāṇanirodhaṃ abhiññāya, evaṃ viññāṇanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abhiññāya viññāṇassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipannā, te suppaṭipannā. Ye suppaṭipannā, te imasmiṃ dhammavinaye gādhanti.
‘‘យេ ច ខោ កេចិ, ភិក្ខវេ, សមណា វា ព្រាហ្មណា វា ឯវំ វិញ្ញាណំ អភិញ្ញាយ, ឯវំ វិញ្ញាណសមុទយំ អភិញ្ញាយ, ឯវំ វិញ្ញាណនិរោធំ អភិញ្ញាយ, ឯវំ វិញ្ញាណនិរោធគាមិនិំ បដិបទំ អភិញ្ញាយ វិញ្ញាណស្ស និព្ពិទា វិរាគា និរោធា អនុបាទា វិមុត្តា, តេ សុវិមុត្តា។ យេ សុវិមុត្តា, តេ កេវលិនោ។ យេ កេវលិនោ វដ្ដំ តេសំ នត្ថិ បញ្ញាបនាយា’’តិ។ ចតុត្ថំ។
‘‘Ye ca kho keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ viññāṇaṃ abhiññāya, evaṃ viññāṇasamudayaṃ abhiññāya, evaṃ viññāṇanirodhaṃ abhiññāya, evaṃ viññāṇanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abhiññāya viññāṇassa nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimuttā, te suvimuttā. Ye suvimuttā, te kevalino. Ye kevalino vaṭṭaṃ tesaṃ natthi paññāpanāyā’’ti. Catutthaṃ.
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៤. ឧបាទានបរិបវត្តសុត្តវណ្ណនា • 4. Upādānaparipavattasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៤. ឧបាទានបរិបវត្តសុត្តវណ្ណនា • 4. Upādānaparipavattasuttavaṇṇanā
