| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೨. ಉಪಾದಾನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
2. Upādānasuttavaṇṇanā
೫೨. ದುತಿಯೇ ಉಪಾದಾನಿಯೇಸೂತಿ ಚತುನ್ನಂ ಉಪಾದಾನಾನಂ ಪಚ್ಚಯೇಸು ತೇಭೂಮಕಧಮ್ಮೇಸು। ಅಸ್ಸಾದಾನುಪಸ್ಸಿನೋತಿ ಅಸ್ಸಾದಂ ಅನುಪಸ್ಸನ್ತಸ್ಸ। ತತ್ರಾತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧೇ। ತದಾಹಾರೋತಿ ತಂಪಚ್ಚಯೋ। ತದುಪಾದಾನೋತಿ ತಸ್ಸೇವ ವೇವಚನಂ। ಏವಮೇವ ಖೋತಿ ಏತ್ಥ ಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧೋ ವಿಯ ಹಿ ತಯೋ ಭವಾ, ತೇಭೂಮಕವಟ್ಟನ್ತಿಪಿ ಏತದೇವ, ಅಗ್ಗಿಜಗ್ಗಕಪುರಿಸೋ ವಿಯ ವಟ್ಟನಿಸ್ಸಿತೋ ಬಾಲಪುಥುಜ್ಜನೋ, ಸುಕ್ಖತಿಣಗೋಮಯಾದಿಪಕ್ಖಿಪನಂ ವಿಯ ಅಸ್ಸಾದಾನುಪಸ್ಸಿನೋ ಪುಥುಜ್ಜನಸ್ಸ ತಣ್ಹಾದಿವಸೇನ ಛಹಿ ದ್ವಾರೇಹಿ ಕುಸಲಾಕುಸಲಕಮ್ಮಕರಣಂ। ತಿಣಗೋಮಯಾದೀಸು ಖೀಣೇಸು ಪುನಪ್ಪುನಂ ತೇಸಂ ಪಕ್ಖಿಪನೇನ ಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧಸ್ಸ ವಡ್ಢನಂ ವಿಯ ಬಾಲಪುಥುಜ್ಜನಸ್ಸ ಉಟ್ಠಾಯ ಸಮುಟ್ಠಾಯ ಯಥಾವುತ್ತಕಮ್ಮಾಯೂಹನೇನ ಅಪರಾಪರಂ ವಟ್ಟದುಕ್ಖನಿಬ್ಬತ್ತನಂ।
52. Dutiye upādāniyesūti catunnaṃ upādānānaṃ paccayesu tebhūmakadhammesu. Assādānupassinoti assādaṃ anupassantassa. Tatrāti tasmiṃ aggikkhandhe. Tadāhāroti taṃpaccayo. Tadupādānoti tasseva vevacanaṃ. Evamevakhoti ettha aggikkhandho viya hi tayo bhavā, tebhūmakavaṭṭantipi etadeva, aggijaggakapuriso viya vaṭṭanissito bālaputhujjano, sukkhatiṇagomayādipakkhipanaṃ viya assādānupassino puthujjanassa taṇhādivasena chahi dvārehi kusalākusalakammakaraṇaṃ. Tiṇagomayādīsu khīṇesu punappunaṃ tesaṃ pakkhipanena aggikkhandhassa vaḍḍhanaṃ viya bālaputhujjanassa uṭṭhāya samuṭṭhāya yathāvuttakammāyūhanena aparāparaṃ vaṭṭadukkhanibbattanaṃ.
ನ ಕಾಲೇನ ಕಾಲಂ ಸುಕ್ಖಾನಿ ಚೇವ ತಿಣಾನಿ ಪಕ್ಖಿಪೇಯ್ಯಾತಿ ತಞ್ಹಿ ಕೋಚಿ ಅತ್ಥಕಾಮೋ ಏವಂ ವದೇಯ್ಯ – ‘‘ಭೋ ಕಸ್ಮಾ ಉಟ್ಠಾಯ ಸಮುಟ್ಠಾಯ ಕಲಾಪೇ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಸುಕ್ಖತಿಣಕಟ್ಠಾನಂ ಪಚ್ಛಿಯಞ್ಚ ಪೂರೇತ್ವಾ ಸುಕ್ಖಗೋಮಯಾನಿ ಪಕ್ಖಿಪನ್ತೋ ಏತಂ ಅಗ್ಗಿಂ ಜಾಲೇಸಿ? ಅಪಿ ನು ತೇ ಅತ್ಥಿ ಇತೋನಿದಾನಂ ಕಾಚಿ ವಡ್ಢೀತಿ? ವಂಸಾಗತಮೇತಂ ಭೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ, ಇತೋನಿದಾನಂ ಪನ ಮೇ ಅವಡ್ಢಿಯೇವ, ಕುತೋ ವಡ್ಢಿ? ಅಹಞ್ಹಿ ಇಮಂ ಅಗ್ಗಿಂ ಜಗ್ಗನ್ತೋ ನೇವ ನ್ಹಾಯಿತುಂ ನ ಭುಞ್ಜಿತುಂ ನ ನಿಪಜ್ಜಿತುಂ ಲಭಾಮೀತಿ। ತೇನ ಹಿ ಭೋ ಕಿಂ ತೇ ಇಮಿನಾ ನಿರತ್ಥಕೇನ ಅಗ್ಗಿಜಾಲನೇನ? ಏಹಿ ತ್ವಂ ಏತಾನಿ ಆಭತಾನಿ ತಿಣಾದೀನಿ ಏತ್ಥ ನಿಕ್ಖಿಪ, ತಾನಿ ಸಯಮೇವ ಝಾಯಿಸ್ಸನ್ತಿ, ತ್ವಂ ಪನ ಅಸುಕಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಸೀತೋದಕಾ ಪೋಕ್ಖರಣೀ ಅತ್ಥಿ, ತತ್ಥ ನ್ಹತ್ವಾ, ಮಾಲಾಗನ್ಧವಿಲೇಪನೇಹಿ ಅತ್ತಾನಂ ಮಣ್ಡೇತ್ವಾ ಸುನಿವತ್ಥೋ ಸುಪಾರುತೋವ ಪಾದುಕಾಹಿ ನಗರಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಪಾಸಾದವರಮಾರುಯ್ಹ ವಾತಪಾನಂ ವಿವರಿತ್ವಾ ಮಹಾವೀಥಿಯಂ ವಿರೋಚಮಾನೋ ನಿಸೀದ ಏಕಗ್ಗೋ ಸುಖಸಮಪ್ಪಿತೋ ಹುತ್ವಾ, ತತ್ಥ ತೇ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ತಿಣಾದೀನಂ ಖಯೇನ ಸಯಮೇವ ಅಯಂ ಅಗ್ಗಿ ಅಪ್ಪಣ್ಣತ್ತಿಭಾವಂ ಗಮಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಸೋ ತಥಾ ಕರೇಯ್ಯ। ತಥೇವ ಚ ತತ್ಥ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ಸೋ ಅಗ್ಗಿ ಉಪಾದಾನಕ್ಖಯೇನ ಅಪ್ಪಣ್ಣತ್ತಿಭಾವಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯ। ಇದಂ ಸನ್ಧಾಯೇತಂ ‘‘ನ ಕಾಲೇನ ಕಾಲ’’ನ್ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ।
Na kālena kālaṃ sukkhāni ceva tiṇāni pakkhipeyyāti tañhi koci atthakāmo evaṃ vadeyya – ‘‘bho kasmā uṭṭhāya samuṭṭhāya kalāpe bandhitvā sukkhatiṇakaṭṭhānaṃ pacchiyañca pūretvā sukkhagomayāni pakkhipanto etaṃ aggiṃ jālesi? Api nu te atthi itonidānaṃ kāci vaḍḍhīti? Vaṃsāgatametaṃ bho amhākaṃ, itonidānaṃ pana me avaḍḍhiyeva, kuto vaḍḍhi? Ahañhi imaṃ aggiṃ jagganto neva nhāyituṃ na bhuñjituṃ na nipajjituṃ labhāmīti. Tena hi bho kiṃ te iminā niratthakena aggijālanena? Ehi tvaṃ etāni ābhatāni tiṇādīni ettha nikkhipa, tāni sayameva jhāyissanti, tvaṃ pana asukasmiṃ ṭhāne sītodakā pokkharaṇī atthi, tattha nhatvā, mālāgandhavilepanehi attānaṃ maṇḍetvā sunivattho supārutova pādukāhi nagaraṃ pavisitvā pāsādavaramāruyha vātapānaṃ vivaritvā mahāvīthiyaṃ virocamāno nisīda ekaggo sukhasamappito hutvā, tattha te nisinnassa tiṇādīnaṃ khayena sayameva ayaṃ aggi appaṇṇattibhāvaṃ gamissatī’’ti. So tathā kareyya. Tatheva ca tattha nisinnassa so aggi upādānakkhayena appaṇṇattibhāvaṃ gaccheyya. Idaṃ sandhāyetaṃ ‘‘na kālena kāla’’ntiādi vuttaṃ.
ಏವಮೇವ ಖೋತಿ ಏತ್ಥ ಪನ ಇದಂ ಓಪಮ್ಮಸಂಸನ್ದನಂ – ಚತ್ತಾಲೀಸಾಯ ಕಟ್ಠವಾಹಾನಂ ಜಲಮಾನೋ ಮಹಾಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧೋ ವಿಯ ಹಿ ತೇಭೂಮಕವಟ್ಟಂ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ, ಅಗ್ಗಿಜಗ್ಗನಕಪುರಿಸೋ ವಿಯ ವಟ್ಟಸನ್ನಿಸ್ಸಿತಕೋ ಯೋಗಾವಚರೋ, ಅತ್ಥಕಾಮೋ ಪುರಿಸೋ ವಿಯ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ, ತೇನ ಪುರಿಸೇನ ತಸ್ಸ ದಿನ್ನಓವಾದೋ ವಿಯ ತಥಾಗತೇನ ‘‘ಏಹಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ತೇಭೂಮಕಧಮ್ಮೇಸು ನಿಬ್ಬಿನ್ದ, ಏವಂ ವಟ್ಟದುಕ್ಖಾ ಮುಚ್ಚಿಸ್ಸಸೀ’’ತಿ ತಸ್ಸ ತೇಭೂಮಕಧಮ್ಮೇಸು ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಸ್ಸ ಕಥಿತಕಾಲೋ, ತಸ್ಸ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಯಥಾನುಸಿಟ್ಠಂ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಾಸಾದೇ ನಿಸಿನ್ನಕಾಲೋ ವಿಯ ಯೋಗಿನೋ ಸುಗತೋವಾದಂ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತ್ವಾ ಸುಞ್ಞಾಗಾರಂ ಪವಿಟ್ಠಸ್ಸ ತೇಭೂಮಕಧಮ್ಮೇಸು ವಿಪಸ್ಸನಂ ಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ಅನುಕ್ಕಮೇನ ಯಥಾನುರೂಪಂ ಆಹಾರಸಪ್ಪಾಯಾದಿಂ ಲಭಿತ್ವಾ, ಏಕಾಸನೇ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ಅಗ್ಗಫಲೇ ಪತಿಟ್ಠಿತಕಾಲೋ, ತಸ್ಸ ನ್ಹಾನವಿಲೇಪನಾದೀಹಿ ಸುಧೋತಮಣ್ಡಿತಕಾಯತ್ತಾ ತಸ್ಮಿಂ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ಏಕಗ್ಗಸುಖಸಮಪ್ಪಿತಕಾಲೋ ವಿಯ ಯೋಗಿನೋ ಅರಿಯಮಗ್ಗಪೋಕ್ಖರಣಿಯಂ ಮಗ್ಗಞಾಣೋದಕೇನ ಸುನ್ಹಾತಸುಧೋತಕಿಲೇಸಮಲಸ್ಸ ಹಿರೋತ್ತಪ್ಪಸಾಟಕೇ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಸೀಲವಿಲೇಪನಾನುಲಿತ್ತಸ್ಸ ಅರಹತ್ತಮಣ್ಡನೇನ ಅತ್ತಭಾವಂ ಮಣ್ಡೇತ್ವಾ ವಿಮುತ್ತಿಪುಪ್ಫದಾಮಂ ಪಿಳನ್ಧಿತ್ವಾ ಇದ್ಧಿಪಾದಪಾದುಕಾ ಆರುಯ್ಹ ನಿಬ್ಬಾನನಗರಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಧಮ್ಮಪಾಸಾದಂ ಆರುಯ್ಹ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಮಹಾವೀಥಿಯಂ ವಿರೋಚಮಾನಸ್ಸ ನಿಬ್ಬಾನಾರಮ್ಮಣಂ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಅಪ್ಪೇತ್ವಾ ನಿಸಿನ್ನಕಾಲೋ। ತಸ್ಸ ಪನ ಪುರಿಸಸ್ಸ ತಸ್ಮಿಂ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ತಿಣಾದೀನಂ ಖಯೇನ ಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧಸ್ಸ ಅಪ್ಪಣ್ಣತ್ತಿಗಮನಕಾಲೋ ವಿಯ ಖೀಣಾಸವಸ್ಸ ಯಾವತಾಯುಕಂ ಠತ್ವಾ ಉಪಾದಿಣ್ಣಕಕ್ಖನ್ಧಭೇದೇನ ಅನುಪಾದಿಸೇಸಾಯ ನಿಬ್ಬಾನಧಾತುಯಾ ಪರಿನಿಬ್ಬುತಸ್ಸ ಮಹಾವಟ್ಟವೂಪಸಮೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ದುತಿಯಂ।
Evameva khoti ettha pana idaṃ opammasaṃsandanaṃ – cattālīsāya kaṭṭhavāhānaṃ jalamāno mahāaggikkhandho viya hi tebhūmakavaṭṭaṃ daṭṭhabbaṃ, aggijagganakapuriso viya vaṭṭasannissitako yogāvacaro, atthakāmo puriso viya sammāsambuddho, tena purisena tassa dinnaovādo viya tathāgatena ‘‘ehi tvaṃ, bhikkhu, tebhūmakadhammesu nibbinda, evaṃ vaṭṭadukkhā muccissasī’’ti tassa tebhūmakadhammesu kammaṭṭhānassa kathitakālo, tassa purisassa yathānusiṭṭhaṃ paṭipajjitvā pāsāde nisinnakālo viya yogino sugatovādaṃ sampaṭicchitvā suññāgāraṃ paviṭṭhassa tebhūmakadhammesu vipassanaṃ paṭṭhapetvā anukkamena yathānurūpaṃ āhārasappāyādiṃ labhitvā, ekāsane nisinnassa aggaphale patiṭṭhitakālo, tassa nhānavilepanādīhi sudhotamaṇḍitakāyattā tasmiṃ nisinnassa ekaggasukhasamappitakālo viya yogino ariyamaggapokkharaṇiyaṃ maggañāṇodakena sunhātasudhotakilesamalassa hirottappasāṭake nivāsetvā sīlavilepanānulittassa arahattamaṇḍanena attabhāvaṃ maṇḍetvā vimuttipupphadāmaṃ piḷandhitvā iddhipādapādukā āruyha nibbānanagaraṃ pavisitvā dhammapāsādaṃ āruyha satipaṭṭhānamahāvīthiyaṃ virocamānassa nibbānārammaṇaṃ phalasamāpattiṃ appetvā nisinnakālo. Tassa pana purisassa tasmiṃ nisinnassa tiṇādīnaṃ khayena aggikkhandhassa appaṇṇattigamanakālo viya khīṇāsavassa yāvatāyukaṃ ṭhatvā upādiṇṇakakkhandhabhedena anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbutassa mahāvaṭṭavūpasamo daṭṭhabbo. Dutiyaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೨. ಉಪಾದಾನಸುತ್ತಂ • 2. Upādānasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೨. ಉಪಾದಾನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Upādānasuttavaṇṇanā
