Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൭. ഉപാദാപരിതസ്സനാസുത്തം
7. Upādāparitassanāsuttaṃ
൭. സാവത്ഥിനിദാനം. ‘‘ഉപാദാപരിതസ്സനഞ്ച വോ, ഭിക്ഖവേ, ദേസേസ്സാമി അനുപാദാഅപരിതസ്സനഞ്ച. തം സുണാഥ, സാധുകം മനസി കരോഥ; ഭാസിസ്സാമീ’’തി. ‘‘ഏവം , ഭന്തേ’’തി, ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ പച്ചസ്സോസും. ഭഗവാ ഏതദവോച –
7. Sāvatthinidānaṃ. ‘‘Upādāparitassanañca vo, bhikkhave, desessāmi anupādāaparitassanañca. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ , bhante’’ti, kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, ഉപാദാപരിതസ്സനാ ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, അസ്സുതവാ പുഥുജ്ജനോ അരിയാനം അദസ്സാവീ അരിയധമ്മസ്സ അകോവിദോ അരിയധമ്മേ അവിനീതോ, സപ്പുരിസാനം അദസ്സാവീ സപ്പുരിസധമ്മസ്സ അകോവിദോ സപ്പുരിസധമ്മേ അവിനീതോ രൂപം അത്തതോ സമനുപസ്സതി, രൂപവന്തം വാ അത്താനം; അത്തനി വാ രൂപം, രൂപസ്മിം വാ അത്താനം. തസ്സ തം രൂപം വിപരിണമതി അഞ്ഞഥാ ഹോതി. തസ്സ രൂപവിപരിണാമഞ്ഞഥാഭാവാ രൂപവിപരിണാമാനുപരിവത്തി വിഞ്ഞാണം ഹോതി. തസ്സ രൂപവിപരിണാമാനുപരിവത്തിജാ പരിതസ്സനാ ധമ്മസമുപ്പാദാ ചിത്തം പരിയാദായ തിട്ഠന്തി. ചേതസോ പരിയാദാനാ ഉത്താസവാ ച ഹോതി വിഘാതവാ ച അപേക്ഖവാ ച ഉപാദായ ച പരിതസ്സതി.
‘‘Kathañca, bhikkhave, upādāparitassanā hoti? Idha, bhikkhave, assutavā puthujjano ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto, sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto rūpaṃ attato samanupassati, rūpavantaṃ vā attānaṃ; attani vā rūpaṃ, rūpasmiṃ vā attānaṃ. Tassa taṃ rūpaṃ vipariṇamati aññathā hoti. Tassa rūpavipariṇāmaññathābhāvā rūpavipariṇāmānuparivatti viññāṇaṃ hoti. Tassa rūpavipariṇāmānuparivattijā paritassanā dhammasamuppādā cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti. Cetaso pariyādānā uttāsavā ca hoti vighātavā ca apekkhavā ca upādāya ca paritassati.
‘‘വേദനം അത്തതോ സമനുപസ്സതി, വേദനാവന്തം വാ അത്താനം; അത്തനി വാ വേദനം, വേദനായ വാ അത്താനം. തസ്സ സാ വേദനാ വിപരിണമതി അഞ്ഞഥാ ഹോതി. തസ്സ വേദനാവിപരിണാമഞ്ഞഥാഭാവാ വേദനാവിപരിണാമാനുപരിവത്തി വിഞ്ഞാണം ഹോതി. തസ്സ വേദനാവിപരിണാമാനുപരിവത്തിജാ പരിതസ്സനാ ധമ്മസമുപ്പാദാ ചിത്തം പരിയാദായ തിട്ഠന്തി. ചേതസോ പരിയാദാനാ ഉത്താസവാ ച ഹോതി വിഘാതവാ ച അപേക്ഖവാ ച ഉപാദായ ച പരിതസ്സതി.
‘‘Vedanaṃ attato samanupassati, vedanāvantaṃ vā attānaṃ; attani vā vedanaṃ, vedanāya vā attānaṃ. Tassa sā vedanā vipariṇamati aññathā hoti. Tassa vedanāvipariṇāmaññathābhāvā vedanāvipariṇāmānuparivatti viññāṇaṃ hoti. Tassa vedanāvipariṇāmānuparivattijā paritassanā dhammasamuppādā cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti. Cetaso pariyādānā uttāsavā ca hoti vighātavā ca apekkhavā ca upādāya ca paritassati.
‘‘സഞ്ഞം അത്തതോ സമനുപസ്സതി…പേ॰… സങ്ഖാരേ അത്തതോ സമനുപസ്സതി, സങ്ഖാരവന്തം വാ അത്താനം; അത്തനി വാ സങ്ഖാരേ, സങ്ഖാരേസു വാ അത്താനം. തസ്സ തേ സങ്ഖാരാ വിപരിണമന്തി അഞ്ഞഥാ ഹോന്തി. തസ്സ സങ്ഖാരവിപരിണാമഞ്ഞഥാഭാവാ സങ്ഖാരവിപരിണാമാനുപരിവത്തി വിഞ്ഞാണം ഹോതി. തസ്സ സങ്ഖാരവിപരിണാമാനുപരിവത്തിജാ പരിതസ്സനാ ധമ്മസമുപ്പാദാ ചിത്തം പരിയാദായ തിട്ഠന്തി. ചേതസോ പരിയാദാനാ ഉത്താസവാ ച ഹോതി വിഘാതവാ ച അപേക്ഖവാ ച ഉപാദായ ച പരിതസ്സതി.
‘‘Saññaṃ attato samanupassati…pe… saṅkhāre attato samanupassati, saṅkhāravantaṃ vā attānaṃ; attani vā saṅkhāre, saṅkhāresu vā attānaṃ. Tassa te saṅkhārā vipariṇamanti aññathā honti. Tassa saṅkhāravipariṇāmaññathābhāvā saṅkhāravipariṇāmānuparivatti viññāṇaṃ hoti. Tassa saṅkhāravipariṇāmānuparivattijā paritassanā dhammasamuppādā cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti. Cetaso pariyādānā uttāsavā ca hoti vighātavā ca apekkhavā ca upādāya ca paritassati.
‘‘വിഞ്ഞാണം അത്തതോ സമനുപസ്സതി, വിഞ്ഞാണവന്തം വാ അത്താനം; അത്തനി വാ വിഞ്ഞാണം, വിഞ്ഞാണസ്മിം വാ അത്താനം. തസ്സ തം വിഞ്ഞാണം വിപരിണമതി അഞ്ഞഥാ ഹോതി. തസ്സ വിഞ്ഞാണവിപരിണാമഞ്ഞഥാഭാവാ വിഞ്ഞാണവിപരിണാമാനുപരിവത്തി വിഞ്ഞാണം ഹോതി. തസ്സ വിഞ്ഞാണവിപരിണാമാനുപരിവത്തിജാ പരിതസ്സനാ ധമ്മസമുപ്പാദാ ചിത്തം പരിയാദായ തിട്ഠന്തി. ചേതസോ പരിയാദാനാ ഉത്താസവാ ച ഹോതി വിഘാതവാ ച അപേക്ഖവാ ച ഉപാദായ ച പരിതസ്സതി. ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ഉപാദാപരിതസ്സനാ ഹോതി.
‘‘Viññāṇaṃ attato samanupassati, viññāṇavantaṃ vā attānaṃ; attani vā viññāṇaṃ, viññāṇasmiṃ vā attānaṃ. Tassa taṃ viññāṇaṃ vipariṇamati aññathā hoti. Tassa viññāṇavipariṇāmaññathābhāvā viññāṇavipariṇāmānuparivatti viññāṇaṃ hoti. Tassa viññāṇavipariṇāmānuparivattijā paritassanā dhammasamuppādā cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti. Cetaso pariyādānā uttāsavā ca hoti vighātavā ca apekkhavā ca upādāya ca paritassati. Evaṃ kho, bhikkhave, upādāparitassanā hoti.
‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, അനുപാദാഅപരിതസ്സനാ ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, സുതവാ അരിയസാവകോ അരിയാനം ദസ്സാവീ അരിയധമ്മസ്സ കോവിദോ അരിയധമ്മേ സുവിനീതോ, സപ്പുരിസാനം ദസ്സാവീ സപ്പുരിസധമ്മസ്സ കോവിദോ സപ്പുരിസധമ്മേ സുവിനീതോ ന രൂപം അത്തതോ സമനുപസ്സതി, ന രൂപവന്തം വാ അത്താനം; ന അത്തനി വാ രൂപം, ന രൂപസ്മിം വാ അത്താനം. തസ്സ തം രൂപം വിപരിണമതി അഞ്ഞഥാ ഹോതി. തസ്സ രൂപവിപരിണാമഞ്ഞഥാഭാവാ ന രൂപവിപരിണാമാനുപരിവത്തി വിഞ്ഞാണം ഹോതി. തസ്സ ന രൂപവിപരിണാമാനുപരിവത്തിജാ പരിതസ്സനാ ധമ്മസമുപ്പാദാ ചിത്തം പരിയാദായ തിട്ഠന്തി. ചേതസോ അപരിയാദാനാ ന ചേവുത്താസവാ 1 ഹോതി ന ച വിഘാതവാ ന ച അപേക്ഖവാ, അനുപാദായ ച ന പരിതസ്സതി.
‘‘Kathañca, bhikkhave, anupādāaparitassanā hoti? Idha, bhikkhave, sutavā ariyasāvako ariyānaṃ dassāvī ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinīto, sappurisānaṃ dassāvī sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinīto na rūpaṃ attato samanupassati, na rūpavantaṃ vā attānaṃ; na attani vā rūpaṃ, na rūpasmiṃ vā attānaṃ. Tassa taṃ rūpaṃ vipariṇamati aññathā hoti. Tassa rūpavipariṇāmaññathābhāvā na rūpavipariṇāmānuparivatti viññāṇaṃ hoti. Tassa na rūpavipariṇāmānuparivattijā paritassanā dhammasamuppādā cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti. Cetaso apariyādānā na cevuttāsavā 2 hoti na ca vighātavā na ca apekkhavā, anupādāya ca na paritassati.
‘‘ന വേദനം അത്തതോ സമനുപസ്സതി, ന വേദനാവന്തം വാ അത്താനം; ന അത്തനി വാ വേദനം, ന വേദനായ വാ അത്താനം. തസ്സ സാ വേദനാ വിപരിണമതി അഞ്ഞഥാ ഹോതി . തസ്സ വേദനാവിപരിണാമഞ്ഞഥാഭാവാ ന വേദനാവിപരിണാമാനുപരിവത്തി വിഞ്ഞാണം ഹോതി. തസ്സ ന വേദനാവിപരിണാമാനുപരിവത്തിജാ പരിതസ്സനാ ധമ്മസമുപ്പാദാ ചിത്തം പരിയാദായ തിട്ഠന്തി . ചേതസോ അപരിയാദാനാ ന ചേവുത്താസവാ ഹോതി ന ച വിഘാതവാ ന ച അപേക്ഖവാ, അനുപാദായ ച ന പരിതസ്സതി.
‘‘Na vedanaṃ attato samanupassati, na vedanāvantaṃ vā attānaṃ; na attani vā vedanaṃ, na vedanāya vā attānaṃ. Tassa sā vedanā vipariṇamati aññathā hoti . Tassa vedanāvipariṇāmaññathābhāvā na vedanāvipariṇāmānuparivatti viññāṇaṃ hoti. Tassa na vedanāvipariṇāmānuparivattijā paritassanā dhammasamuppādā cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti . Cetaso apariyādānā na cevuttāsavā hoti na ca vighātavā na ca apekkhavā, anupādāya ca na paritassati.
‘‘ന സഞ്ഞം…പേ॰… ന സങ്ഖാരേ അത്തതോ സമനുപസ്സതി, ന സങ്ഖാരവന്തം വാ അത്താനം; ന അത്തനി വാ സങ്ഖാരേ, ന സങ്ഖാരേസു വാ അത്താനം. തസ്സ തേ സങ്ഖാരാ വിപരിണമന്തി അഞ്ഞഥാ ഹോന്തി. തസ്സ സങ്ഖാരവിപരിണാമഞ്ഞഥാഭാവാ ന സങ്ഖാരവിപരിണാമാനുപരിവത്തി വിഞ്ഞാണം ഹോതി. തസ്സ ന സങ്ഖാരവിപരിണാമാനുപരിവത്തിജാ പരിതസ്സനാ ധമ്മസമുപ്പാദാ ചിത്തം പരിയാദായ തിട്ഠന്തി. ചേതസോ അപരിയാദാനാ ന ചേവുത്താസവാ ഹോതി ന ച വിഘാതവാ ന ച അപേക്ഖവാ, അനുപാദായ ച ന പരിതസ്സതി.
‘‘Na saññaṃ…pe… na saṅkhāre attato samanupassati, na saṅkhāravantaṃ vā attānaṃ; na attani vā saṅkhāre, na saṅkhāresu vā attānaṃ. Tassa te saṅkhārā vipariṇamanti aññathā honti. Tassa saṅkhāravipariṇāmaññathābhāvā na saṅkhāravipariṇāmānuparivatti viññāṇaṃ hoti. Tassa na saṅkhāravipariṇāmānuparivattijā paritassanā dhammasamuppādā cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti. Cetaso apariyādānā na cevuttāsavā hoti na ca vighātavā na ca apekkhavā, anupādāya ca na paritassati.
‘‘ന വിഞ്ഞാണം അത്തതോ സമനുപസ്സതി, ന വിഞ്ഞാണവന്തം വാ അത്താനം…പേ॰… തസ്സ തം വിഞ്ഞാണം വിപരിണമതി അഞ്ഞഥാ ഹോതി. തസ്സ വിഞ്ഞാണവിപരിണാമഞ്ഞഥാഭാവാ ന വിഞ്ഞാണവിപരിണാമാനുപരിവത്തി വിഞ്ഞാണം ഹോതി. തസ്സ ന വിഞ്ഞാണവിപരിണാമാനുപരിവത്തിജാ പരിതസ്സനാ ധമ്മസമുപ്പാദാ ചിത്തം പരിയാദായ തിട്ഠന്തി. ചേതസോ അപരിയാദാനാ ന ചേവുത്താസവാ ഹോതി ന ച വിഘാതവാ ന ച അപേക്ഖവാ, അനുപാദായ ച ന പരിതസ്സതി. ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, അനുപാദാ അപരിതസ്സനം ഹോതീ’’തി. സത്തമം.
‘‘Na viññāṇaṃ attato samanupassati, na viññāṇavantaṃ vā attānaṃ…pe… tassa taṃ viññāṇaṃ vipariṇamati aññathā hoti. Tassa viññāṇavipariṇāmaññathābhāvā na viññāṇavipariṇāmānuparivatti viññāṇaṃ hoti. Tassa na viññāṇavipariṇāmānuparivattijā paritassanā dhammasamuppādā cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti. Cetaso apariyādānā na cevuttāsavā hoti na ca vighātavā na ca apekkhavā, anupādāya ca na paritassati. Evaṃ kho, bhikkhave, anupādā aparitassanaṃ hotī’’ti. Sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൭. ഉപാദാപരിതസ്സനാസുത്തവണ്ണനാ • 7. Upādāparitassanāsuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൭. ഉപാദാപരിതസ്സനാസുത്തവണ്ണനാ • 7. Upādāparitassanāsuttavaṇṇanā