| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / வினயாலங்கார-டீகா • Vinayālaṅkāra-ṭīkā |
நமோ தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அரஹதோ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
வினயாலங்கார-டீகா (து³தியோ பா⁴கோ³)
Vinayālaṅkāra-ṭīkā (dutiyo bhāgo)
27. உபஜ்ஜா²யாதி³வத்தவினிச்ச²யகதா²
27. Upajjhāyādivattavinicchayakathā
உபஜ்ஜா²யவத்தகதா²வணனா
Upajjhāyavattakathāvaṇanā
183. ஏவங் வஸ்ஸூபனாயிகவினிச்ச²யங் கதெ²த்வா இதா³னி உபஜ்ஜா²யவத்தாதி³வத்தகத²ங் கதே²துங் ‘‘வத்தந்தி எத்தா²’’திஆதி³மாஹ. தத்த² வத்தேதப்³ப³ங் பவத்தேதப்³ப³ந்தி வத்தங், ஸத்³தி⁴விஹாரிகாதீ³ஹி உபஜ்ஜா²யாதீ³ஸு பவத்தேதப்³ப³ங் ஆபி⁴ஸமாசாரிகஸீலங். தங் கதிவித⁴ந்தி ஆஹ ‘‘வத்தங் நாமேதங்…பே॰… ப³ஹுவித⁴’’ந்தி. வச்சகுடிவத்தந்தி எத்த² இதி-ஸத்³தோ³ ஆத்³யத்தோ². தேன ஸத்³தி⁴விஹாரிகவத்தஅந்தேவாஸிகவத்தஅனுமோத³னவத்தானி ஸங்க³ய்ஹந்தி. வுத்தஞ்ஹி தத்த² தத்த² அட்ட²கதா²ஸு ‘‘சுத்³த³ஸ க²ந்த⁴கவத்தானீ’’தி. வத்தக்க²ந்த⁴கே (சூளவ॰ 356) ச பாளியங் ஆக³தமேவ, தத்த² பன ஆக³ந்துகவத்ததோ பட்டா²ய ஆக³தங், இத⁴ உபஜ்ஜா²யவத்ததோ. இதோ அஞ்ஞானிபி பஞ்சஸத்ததி ஸேகி²யவத்தானி த்³வேஅஸீதி மஹாவத்தானி ச வத்தமேவ. தேஸு பன ஸேகி²யவத்தானி மஹாவிப⁴ங்கே³ ஆக³தானி, மஹாவத்தானி கம்மக்க²ந்த⁴கபாரிவாஸிகக்க²ந்த⁴கேஸு (சூளவ॰ 75 ஆத³யோ), தஸ்மா இத⁴ சுத்³த³ஸ க²ந்த⁴கவத்தானியேவ த³ஸ்ஸிதானி. தேஸு உபஜ்ஜா²யவத்தங் பட²மங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘தத்த² உபஜ்ஜா²யவத்தங் தாவ ஏவங் வேதி³தப்³ப³’’ந்த்யாதி³மாஹ.
183. Evaṃ vassūpanāyikavinicchayaṃ kathetvā idāni upajjhāyavattādivattakathaṃ kathetuṃ ‘‘vattanti etthā’’tiādimāha. Tattha vattetabbaṃ pavattetabbanti vattaṃ, saddhivihārikādīhi upajjhāyādīsu pavattetabbaṃ ābhisamācārikasīlaṃ. Taṃ katividhanti āha ‘‘vattaṃ nāmetaṃ…pe… bahuvidha’’nti. Vaccakuṭivattanti ettha iti-saddo ādyattho. Tena saddhivihārikavattaantevāsikavattaanumodanavattāni saṅgayhanti. Vuttañhi tattha tattha aṭṭhakathāsu ‘‘cuddasa khandhakavattānī’’ti. Vattakkhandhake (cūḷava. 356) ca pāḷiyaṃ āgatameva, tattha pana āgantukavattato paṭṭhāya āgataṃ, idha upajjhāyavattato. Ito aññānipi pañcasattati sekhiyavattāni dveasīti mahāvattāni ca vattameva. Tesu pana sekhiyavattāni mahāvibhaṅge āgatāni, mahāvattāni kammakkhandhakapārivāsikakkhandhakesu (cūḷava. 75 ādayo), tasmā idha cuddasa khandhakavattāniyeva dassitāni. Tesu upajjhāyavattaṃ paṭhamaṃ dassento ‘‘tattha upajjhāyavattaṃ tāva evaṃ veditabba’’ntyādimāha.
தத்த² கோ உபஜ்ஜா²யோ, கேனட்டே²ன உபஜ்ஜா²யோ, கத²ங் க³ஹிதோ உபஜ்ஜா²யோ, கேன வத்திதப்³ப³ங் உபஜ்ஜா²யவத்தங், கதமங் தங் வத்தந்தி? தத்த² கோ உபஜ்ஜா²யோதி ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, ப்³யத்தேன பி⁴க்கு²னா படிப³லேன த³ஸவஸ்ஸேன வா அதிரேகத³ஸவஸ்ஸேன வா உபஸம்பாதே³து’’ந்திஆதி³வசனதோ (மஹாவ॰ 76) ப்³யத்திப³லஸம்பன்னோ உபஸம்பத³தோ பட்டா²ய த³ஸவஸ்ஸோ வா அதிரேகத³ஸவஸ்ஸோ வா பி⁴க்கு² உபஜ்ஜா²யோ. கேனட்டே²ன உபஜ்ஜா²யோதி வஜ்ஜாவஜ்ஜங் உபனிஜ்ஜா²யதீதி உபஜ்ஜா²யோ, ஸத்³தி⁴விஹாரிகானங் கு²த்³த³கங் வஜ்ஜங் வா மஹந்தங் வஜ்ஜங் வா பு⁴ஸோ சிந்தேதீதி அத்தோ². கத²ங் க³ஹிதோ ஹோதி உபஜ்ஜா²யோதி ஸத்³தி⁴விஹாரிகேன ஏகங்ஸங் உத்தராஸங்க³ங் கரித்வா உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா ‘‘உபஜ்ஜா²யோ மே, ப⁴ந்தே, ஹோஹீ’’தி திக்க²த்துங் வுத்தே ஸசே உபஜ்ஜா²யோ ‘‘ஸாஹூ’’தி வா ‘‘லஹூ’’தி வா ‘‘ஓபாயிக’’ந்தி வா ‘‘பதிரூப’’ந்தி வா ‘‘பாஸாதி³கேன ஸம்பாதே³ஹீ’’தி வா இமேஸு பஞ்சஸு பதே³ஸு யஸ்ஸ கஸ்ஸசி பத³ஸ்ஸ வஸேன காயேன வா வாசாய வா காயவாசாஹி வா ‘‘க³ஹிதோ தயா உபஜ்ஜா²யோ’’தி உபஜ்ஜா²யக்³க³ஹணங் விஞ்ஞாபேதி, க³ஹிதோ ஹோதி உபஜ்ஜா²யோ. தத்த² ஸாஹூதி ஸாது⁴. லஹூதி அக³ரு, ஸுப⁴ரதாதி அத்தோ². ஓபாயிகந்தி உபாயபடிஸங்யுத்தங், ஏவங் படிபஜ்ஜனங் நித்த²ரணுபாயோதி அத்தோ². பதிரூபந்தி ஸாமீசிகம்மமித³ந்தி அத்தோ². பாஸாதி³கேனாதி பஸாதா³வஹேன காயவசீபயோகே³ன ஸம்பாதே³ஹீதி அத்தோ².
Tattha ko upajjhāyo, kenaṭṭhena upajjhāyo, kathaṃ gahito upajjhāyo, kena vattitabbaṃ upajjhāyavattaṃ, katamaṃ taṃ vattanti? Tattha ko upajjhāyoti ‘‘anujānāmi, bhikkhave, byattena bhikkhunā paṭibalena dasavassena vā atirekadasavassena vā upasampādetu’’ntiādivacanato (mahāva. 76) byattibalasampanno upasampadato paṭṭhāya dasavasso vā atirekadasavasso vā bhikkhu upajjhāyo. Kenaṭṭhena upajjhāyoti vajjāvajjaṃ upanijjhāyatīti upajjhāyo, saddhivihārikānaṃ khuddakaṃ vajjaṃ vā mahantaṃ vajjaṃ vā bhuso cintetīti attho. Kathaṃ gahito hoti upajjhāyoti saddhivihārikena ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā ‘‘upajjhāyo me, bhante, hohī’’ti tikkhattuṃ vutte sace upajjhāyo ‘‘sāhū’’ti vā ‘‘lahū’’ti vā ‘‘opāyika’’nti vā ‘‘patirūpa’’nti vā ‘‘pāsādikena sampādehī’’ti vā imesu pañcasu padesu yassa kassaci padassa vasena kāyena vā vācāya vā kāyavācāhi vā ‘‘gahito tayā upajjhāyo’’ti upajjhāyaggahaṇaṃ viññāpeti, gahito hoti upajjhāyo. Tattha sāhūti sādhu. Lahūti agaru, subharatāti attho. Opāyikanti upāyapaṭisaṃyuttaṃ, evaṃ paṭipajjanaṃ nittharaṇupāyoti attho. Patirūpanti sāmīcikammamidanti attho. Pāsādikenāti pasādāvahena kāyavacīpayogena sampādehīti attho.
கேன வத்திதப்³ப³ங் உபஜ்ஜா²யவத்தந்தி க³ஹிதஉபஜ்ஜா²யேன ஸத்³தி⁴விஹாரிகேன வத்திதப்³ப³ங். கதமங் தங் வத்தந்தி இத³ங் ஆக³தமேவ, தத்த² காலஸ்ஸேவ உட்டா²ய உபாஹனா ஓமுஞ்சித்வாதி ஸசஸ்ஸ பச்சூஸகாலே சங்கமனத்தா²ய வா தோ⁴தபாத³பரிஹரணத்தா²ய வா படிமுக்கா உபாஹனா பாத³க³தா ஹொந்தி, தா காலஸ்ஸேவ உட்டா²ய அபனெத்வா. தாதி³ஸமேவ முக²தோ⁴வனோத³கங் தா³தப்³ப³ந்தி உதும்பி ஸரீரஸபா⁴வே ச ஏகாகாரே தாதி³ஸமேவ தா³தப்³ப³ங்.
Kena vattitabbaṃ upajjhāyavattanti gahitaupajjhāyena saddhivihārikena vattitabbaṃ. Katamaṃ taṃ vattanti idaṃ āgatameva, tattha kālasseva uṭṭhāya upāhanā omuñcitvāti sacassa paccūsakāle caṅkamanatthāya vā dhotapādapariharaṇatthāya vā paṭimukkā upāhanā pādagatā honti, tā kālasseva uṭṭhāya apanetvā. Tādisameva mukhadhovanodakaṃ dātabbanti utumpi sarīrasabhāve ca ekākāre tādisameva dātabbaṃ.
ஸகு³ணங் கத்வாதி உத்தராஸங்க³ங் ஸங்கா⁴டிஞ்சாதி த்³வே சீவரானி ஏகதோ கத்வா தா த்³வேபி ஸங்கா⁴டியோ தா³தப்³பா³. ஸப்³ப³ஞ்ஹி சீவரங் ஸங்க⁴டிதத்தா ஸங்கா⁴டீதி வுச்சதி. தேன வுத்தங் ‘‘ஸங்கா⁴டியோ தா³தப்³பா³’’தி. பத³வீதிஹாரேஹீதி எத்த² பத³ங் வீதிஹரதி எத்தா²தி பத³வீதிஹாரோ, பத³வீதிஹாரட்டா²னங். து³தவிலம்பி³தங் அகத்வா ஸமக³மனேன த்³வின்னங் பதா³னங் அந்தரே முட்டி²ரதனமத்தங். பதா³னங் வா வீதிஹரணங் அபி⁴முக²ங் ஹரித்வா நிக்கே²போ பத³வீதிஹாரோதி ஏவமெத்த² அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. ந உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ ப⁴ணமானஸ்ஸ அந்தரந்தரா கதா² ஓபாதேதப்³பா³தி அந்தரக⁴ரே வா அஞ்ஞத்ர வா ப⁴ணமானஸ்ஸ அனிட்டி²தே தஸ்ஸ வசனே அஞ்ஞா கதா² ந ஸமுட்டா²பேதப்³பா³. இதோ பட்டா²யாதி ‘‘ந உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ ப⁴ணமானஸ்ஸா’’தி எத்த² ந-காரதோ பட்டா²ய. தேன நாதிதூ³ரேதிஆதீ³ஸு ந-காரபடிஸித்³தே⁴ஸு ஆபத்தி நத்தீ²தி த³ஸ்ஸேதி. ஸப்³ப³த்த² து³க்கடாபத்தீதி ஆபதா³உம்மத்தகி²த்தசித்தவேத³னாட்டதாதீ³ஹி வினா பண்ணத்திங் அஜானித்வாபி வத³ந்தஸ்ஸ கி³லானஸ்ஸ ச து³க்கடமேவ. ஆபதா³ஸு ஹி அந்தரந்தரா கதா² வத்துங் வட்டதி, ஏவமஞ்ஞேஸு ந-காரபடிஸித்³தே⁴ஸு ஈதி³ஸேஸு, இதரேஸு பன கி³லானோபி ந முச்சதி. ஸப்³ப³த்த² து³க்கடாபத்தி வேதி³தப்³பா³தி ‘‘ஈதி³ஸேஸு கி³லானோபி ந முச்சதீ’’தி த³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்தங். அஞ்ஞம்பி ஹி யதா²வுத்தங் உபஜ்ஜா²யவத்தங் அனாத³ரியேன அகரொந்தஸ்ஸ அகி³லானஸ்ஸ வத்தபே⁴தே³ ஸப்³ப³த்த² து³க்கடமேவ, தேனேவ வக்க²தி ‘‘அகி³லானேன ஹி ஸத்³தி⁴விஹாரிகேன ஸட்டி²வஸ்ஸேனபி ஸப்³ப³ங் உபஜ்ஜா²யவத்தங் காதப்³ப³ங், அனாத³ரியேன அகரொந்தஸ்ஸ வத்தபே⁴தே³ து³க்கடங். ந-காரபடிஸங்யுத்தேஸு பன பதே³ஸு கி³லானஸ்ஸபி படிக்கி²த்தகிரியங் கரொந்தஸ்ஸ து³க்கடமேவா’’தி. ஆபத்திஸாமந்தா ப⁴ணமானோதி பத³ஸோத⁴ம்ம(பாசி॰ 44 ஆத³யோ)-து³ட்டு²ல்லாதி³வஸேன (பாரா॰ 283) ஆபத்தியா ஆஸன்னவாசங் ப⁴ணமானோ. ஆபத்தியா ஆஸன்னவாசந்தி ச ஆபத்திஜனகமேவ வசனங் ஸந்தா⁴ய வத³தி. யாய ஹி வாசாய ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி, ஸா வாசா ஆபத்தியா ஆஸன்னாதி வுச்சதி.
Saguṇaṃkatvāti uttarāsaṅgaṃ saṅghāṭiñcāti dve cīvarāni ekato katvā tā dvepi saṅghāṭiyo dātabbā. Sabbañhi cīvaraṃ saṅghaṭitattā saṅghāṭīti vuccati. Tena vuttaṃ ‘‘saṅghāṭiyo dātabbā’’ti. Padavītihārehīti ettha padaṃ vītiharati etthāti padavītihāro, padavītihāraṭṭhānaṃ. Dutavilambitaṃ akatvā samagamanena dvinnaṃ padānaṃ antare muṭṭhiratanamattaṃ. Padānaṃ vā vītiharaṇaṃ abhimukhaṃ haritvā nikkhepo padavītihāroti evamettha attho daṭṭhabbo. Na upajjhāyassa bhaṇamānassa antarantarā kathā opātetabbāti antaraghare vā aññatra vā bhaṇamānassa aniṭṭhite tassa vacane aññā kathā na samuṭṭhāpetabbā. Ito paṭṭhāyāti ‘‘na upajjhāyassa bhaṇamānassā’’ti ettha na-kārato paṭṭhāya. Tena nātidūretiādīsu na-kārapaṭisiddhesu āpatti natthīti dasseti. Sabbattha dukkaṭāpattīti āpadāummattakhittacittavedanāṭṭatādīhi vinā paṇṇattiṃ ajānitvāpi vadantassa gilānassa ca dukkaṭameva. Āpadāsu hi antarantarā kathā vattuṃ vaṭṭati, evamaññesu na-kārapaṭisiddhesu īdisesu, itaresu pana gilānopi na muccati. Sabbattha dukkaṭāpatti veditabbāti ‘‘īdisesu gilānopi na muccatī’’ti dassanatthaṃ vuttaṃ. Aññampi hi yathāvuttaṃ upajjhāyavattaṃ anādariyena akarontassa agilānassa vattabhede sabbattha dukkaṭameva, teneva vakkhati ‘‘agilānena hi saddhivihārikena saṭṭhivassenapi sabbaṃ upajjhāyavattaṃ kātabbaṃ, anādariyena akarontassa vattabhede dukkaṭaṃ. Na-kārapaṭisaṃyuttesu pana padesu gilānassapi paṭikkhittakiriyaṃ karontassa dukkaṭamevā’’ti. Āpattisāmantā bhaṇamānoti padasodhamma(pāci. 44 ādayo)-duṭṭhullādivasena (pārā. 283) āpattiyā āsannavācaṃ bhaṇamāno. Āpattiyā āsannavācanti ca āpattijanakameva vacanaṃ sandhāya vadati. Yāya hi vācāya āpattiṃ āpajjati, sā vācā āpattiyā āsannāti vuccati.
சீவரேன பத்தங் வேடெ²த்வாதி எத்த² ‘‘உத்தராஸங்க³ஸ்ஸ ஏகேன கண்ணேன வேடெ²த்வா’’தி க³ண்டி²பதே³ஸு வுத்தங். ஹெட்டா²பீட²ங் வா பராமஸித்வாதி இத³ங் புப்³பே³ தத்த² ட²பிதபத்தாதி³னா அஸங்க⁴ட்டனத்தா²ய வுத்தங். சக்கு²னா ஓலோகெத்வாபி அஞ்ஞேஸங் அபா⁴வங் ஞத்வாபி ட²பேதுங் வட்டதி ஏவ. சதுரங்கு³லங் கண்ணங் உஸ்ஸாரெத்வாதி கண்ணங் சதுரங்கு³லப்பமாணங் அதிரேகங் கத்வா ஏவங் சீவரங் ஸங்க⁴ரிதப்³ப³ங். ஓபோ⁴கே³ காயப³ந்த⁴னங் காதப்³ப³ந்தி காயப³ந்த⁴னங் ஸங்க⁴ரித்வா சீவரபோ⁴கே³ பக்கி²பித்வா ட²பேதப்³ப³ங். ஸசே பிண்ட³பாதோ ஹோதீதி எத்த² யோ கா³மேயேவ வா அந்தரக⁴ரே வா படிக்கமனே வா பு⁴ஞ்ஜித்வா ஆக³ச்ச²தி, பிண்ட³ங் வா ந லப⁴தி, தஸ்ஸ பிண்ட³பாதோ ந ஹோதி, கா³மே அபு⁴த்தஸ்ஸ பன லத்³த⁴பி⁴க்க²ஸ்ஸ வா ஹோதி, தஸ்மா ‘‘ஸசே பிண்ட³பாதோ ஹோதீ’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² கா³மேதி கா³மபரியாபன்னே தாதி³ஸே கிஸ்மிஞ்சி பதே³ஸே. அந்தரக⁴ரேதி அந்தோகே³ஹே. படிக்கமனேதி ஆஸனஸாலாயங். ஸசேபி தஸ்ஸ ந ஹோதி, பு⁴ஞ்ஜிதுகாமோ ச ஹோதி, உத³கங் த³த்வா அத்தனா லத்³த⁴தோபி பிண்ட³பாதோ உபனேதப்³போ³. திக்க²த்துங் பானீயேன புச்சி²தப்³போ³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴, ஆதி³ம்ஹி மஜ்ஜே² அந்தேதி ஏவங் திக்க²த்துங் புச்சி²தப்³போ³தி அத்தோ². உபகட்டோ²தி ஆஸன்னோ. தோ⁴தவாலிகாயாதி உத³கேன க³தட்டா²னே நிரஜாய பரிஸுத்³த⁴வாலிகாய.
Cīvarena pattaṃ veṭhetvāti ettha ‘‘uttarāsaṅgassa ekena kaṇṇena veṭhetvā’’ti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Heṭṭhāpīṭhaṃ vā parāmasitvāti idaṃ pubbe tattha ṭhapitapattādinā asaṅghaṭṭanatthāya vuttaṃ. Cakkhunā oloketvāpi aññesaṃ abhāvaṃ ñatvāpi ṭhapetuṃ vaṭṭati eva. Caturaṅgulaṃ kaṇṇaṃ ussāretvāti kaṇṇaṃ caturaṅgulappamāṇaṃ atirekaṃ katvā evaṃ cīvaraṃ saṅgharitabbaṃ. Obhoge kāyabandhanaṃ kātabbanti kāyabandhanaṃ saṅgharitvā cīvarabhoge pakkhipitvā ṭhapetabbaṃ. Sace piṇḍapāto hotīti ettha yo gāmeyeva vā antaraghare vā paṭikkamane vā bhuñjitvā āgacchati, piṇḍaṃ vā na labhati, tassa piṇḍapāto na hoti, gāme abhuttassa pana laddhabhikkhassa vā hoti, tasmā ‘‘sace piṇḍapāto hotī’’tiādi vuttaṃ. Tattha gāmeti gāmapariyāpanne tādise kismiñci padese. Antaraghareti antogehe. Paṭikkamaneti āsanasālāyaṃ. Sacepi tassa na hoti, bhuñjitukāmo ca hoti, udakaṃ datvā attanā laddhatopi piṇḍapāto upanetabbo. Tikkhattuṃ pānīyena pucchitabboti sambandho, ādimhi majjhe anteti evaṃ tikkhattuṃ pucchitabboti attho. Upakaṭṭhoti āsanno. Dhotavālikāyāti udakena gataṭṭhāne nirajāya parisuddhavālikāya.
நித்³தூ⁴மேதி ஜந்தாக⁴ரே ஜலமானஅக்³கி³தூ⁴மரஹிதே. ஜந்தாக⁴ரஞ்ஹி நாம ஹிமபாதப³ஹுகேஸு தே³ஸேஸு தப்பச்சயரோக³பீளாதி³னிவாரணத்த²ங் ஸரீரஸேத³தாபனட்டா²னங். தத்த² கிர அந்த⁴காரபடிச்ச²ன்னதாய ப³ஹூபி ஏகதோ பவிஸித்வா சீவரங் நிக்கி²பித்வா அக்³கி³தாபபரிஹாராய மத்திகாய முக²ங் லிம்பித்வா ஸரீரங் யாவத³த்த²ங் ஸேதெ³த்வா சுண்ணாதீ³ஹி உப்³ப³ட்டெத்வா நஹாயந்தி. தேனேவ பாளியங் (மஹாவ॰ 66) ‘‘சுண்ணங் ஸன்னேதப்³ப³’’ந்திஆதி³ வுத்தங். ஸசே உஸ்ஸஹதீதி ஸசே பஹோதி. வுத்தமேவத்த²ங் விபா⁴வேதி ‘‘கேனசி கே³லஞ்ஞேன அனபி⁴பூ⁴தோ ஹோதீ’’தி. அபடிக⁴ங்ஸந்தேனாதி பூ⁴மியங் அபடிக⁴ங்ஸந்தேன. கவாடபீட²ந்தி கவாடபீட²ஞ்ச பிட்ட²ஸங்கா⁴தஞ்ச அச்சு²பந்தேன. ஸந்தானகந்தி யங் கிஞ்சி கீடகுலாவகமக்கடகஸுத்தாதி³. உல்லோகா பட²மங் ஓஹாரேதப்³ப³ந்தி உல்லோகதோ பட²மங் உல்லோகங் ஆதி³ங் கத்வா அவஹரிதப்³ப³ந்தி அத்தோ². உல்லோகந்தி ச உத்³த⁴ங் ஓலோகனட்டா²னங், உபரிபா⁴க³ந்தி அத்தோ². ஆலோகஸந்தி⁴கண்ணபா⁴கா³தி ஆலோகஸந்தி⁴பா⁴கா³ ச கண்ணபா⁴கா³ ச, அப்³ப⁴ந்தரபா³ஹிரவாதபானகவாடகானி ச க³ப்³ப⁴ஸ்ஸ ச சத்தாரோ கோணா ஸம்மஜ்ஜிதப்³பா³தி அத்தோ².
Niddhūmeti jantāghare jalamānaaggidhūmarahite. Jantāgharañhi nāma himapātabahukesu desesu tappaccayarogapīḷādinivāraṇatthaṃ sarīrasedatāpanaṭṭhānaṃ. Tattha kira andhakārapaṭicchannatāya bahūpi ekato pavisitvā cīvaraṃ nikkhipitvā aggitāpaparihārāya mattikāya mukhaṃ limpitvā sarīraṃ yāvadatthaṃ sedetvā cuṇṇādīhi ubbaṭṭetvā nahāyanti. Teneva pāḷiyaṃ (mahāva. 66) ‘‘cuṇṇaṃ sannetabba’’ntiādi vuttaṃ. Sace ussahatīti sace pahoti. Vuttamevatthaṃ vibhāveti ‘‘kenaci gelaññena anabhibhūto hotī’’ti. Apaṭighaṃsantenāti bhūmiyaṃ apaṭighaṃsantena. Kavāṭapīṭhanti kavāṭapīṭhañca piṭṭhasaṅghātañca acchupantena. Santānakanti yaṃ kiñci kīṭakulāvakamakkaṭakasuttādi. Ullokā paṭhamaṃ ohāretabbanti ullokato paṭhamaṃ ullokaṃ ādiṃ katvā avaharitabbanti attho. Ullokanti ca uddhaṃ olokanaṭṭhānaṃ, uparibhāganti attho. Ālokasandhikaṇṇabhāgāti ālokasandhibhāgā ca kaṇṇabhāgā ca, abbhantarabāhiravātapānakavāṭakāni ca gabbhassa ca cattāro koṇā sammajjitabbāti attho.
அஞ்ஞத்த² நேதப்³போ³தி யத்த² விஹாரதோ ஸாஸனே அனபி⁴ரதி உப்பன்னா, ததோ அஞ்ஞத்த² கல்யாணமித்தாதி³ஸம்பத்தியுத்தட்டா²னே நேதப்³போ³. ந ச அச்சி²ன்னே தே²வே பக்கமிதப்³ப³ந்தி ரஜிதசீவரதோ யாவ அப்பமத்தகம்பி ரஜனங் க³ளதி, ந தாவ பக்கமிதப்³ப³ங். ந உபஜ்ஜா²யங் அனாபுச்சா² ஏகச்சஸ்ஸ பத்தோ தா³தப்³போ³திஆதி³ ஸப்³ப³ங் உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ விஸபா⁴க³புக்³க³லானங் வஸேன கதி²தங். எத்த² ச விஸபா⁴க³புக்³க³லானந்தி லஜ்ஜினோ வா அலஜ்ஜினோ வா உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ அவட்³டி⁴காமே ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ஸசே பன உபஜ்ஜா²யோ அலஜ்ஜீ ஓவாத³ம்பி ந க³ண்ஹாதி, லஜ்ஜினோ ச ஏதஸ்ஸ விஸபா⁴கா³ ஹொந்தி, தத்த² உபஜ்ஜா²யங் விஹாய லஜ்ஜீஹேவ ஸத்³தி⁴ங் ஆமிஸாதி³பரிபோ⁴கோ³ காதப்³போ³. உபஜ்ஜா²யாதி³பா⁴வோ ஹெத்த² நப்பமாணந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். பரிவேணங் க³ந்த்வாதி உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ பரிவேணங் க³ந்த்வா. ஸுஸானந்தி இத³ங் உபலக்க²ணங். உபசாரஸீமதோ ப³ஹி க³ந்துகாமேன அனாபுச்சா² க³ந்துங் ந வட்டதி. வுட்டா²னமஸ்ஸ ஆக³மேதப்³ப³ந்தி கே³லஞ்ஞதோ வுட்டா²னங் அஸ்ஸ ஆக³மேதப்³ப³ங்.
Aññattha netabboti yattha vihārato sāsane anabhirati uppannā, tato aññattha kalyāṇamittādisampattiyuttaṭṭhāne netabbo. Na ca acchinne theve pakkamitabbanti rajitacīvarato yāva appamattakampi rajanaṃ gaḷati, na tāva pakkamitabbaṃ. Na upajjhāyaṃ anāpucchā ekaccassa patto dātabbotiādi sabbaṃ upajjhāyassa visabhāgapuggalānaṃ vasena kathitaṃ. Ettha ca visabhāgapuggalānanti lajjino vā alajjino vā upajjhāyassa avaḍḍhikāme sandhāya vuttaṃ. Sace pana upajjhāyo alajjī ovādampi na gaṇhāti, lajjino ca etassa visabhāgā honti, tattha upajjhāyaṃ vihāya lajjīheva saddhiṃ āmisādiparibhogo kātabbo. Upajjhāyādibhāvo hettha nappamāṇanti daṭṭhabbaṃ. Pariveṇaṃ gantvāti upajjhāyassa pariveṇaṃ gantvā. Susānanti idaṃ upalakkhaṇaṃ. Upacārasīmato bahi gantukāmena anāpucchā gantuṃ na vaṭṭati. Vuṭṭhānamassa āgametabbanti gelaññato vuṭṭhānaṃ assa āgametabbaṃ.
உபஜ்ஜா²யவத்தகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Upajjhāyavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ஆசரியவத்தகதா²வண்ணனா
Ācariyavattakathāvaṇṇanā
184. ஆசரியவத்தகதா²யங் கோ ஆசரியோ, கேனட்டே²ன ஆசரியோ, கதிவிதோ⁴ ஆசரியோ, கத²ங் க³ஹிதோ ஆசரியோ, கேன வத்திதப்³ப³ங் ஆசரியவத்தங், கதமங் தங் வத்தந்தி? தத்த² கோ ஆசரியோதி ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, த³ஸவஸ்ஸங் நிஸ்ஸாய வத்து²ங் த³ஸவஸ்ஸேன நிஸ்ஸயங் தா³து’’ந்திஆதி³வசனதோ (மஹாவ॰ 77) ப்³யத்திப³லஸம்பன்னோ த³ஸவஸ்ஸோ வா அதிரேகத³ஸவஸ்ஸோ வா பி⁴க்கு² ஆசரியோ. கேனட்டே²ன ஆசரியோதி அந்தேவாஸிகேன ஆபு⁴ஸோ சரிதப்³போ³தி ஆசரியோ, உபட்டா²தப்³போ³தி அத்தோ². கதிவிதோ⁴ ஆசரியோதி நிஸ்ஸயாசரியபப்³ப³ஜ்ஜாசரியஉபஸம்பதா³சரியத⁴ம்மாசரியவஸேன சதுப்³பி³தோ⁴. தத்த² நிஸ்ஸயங் க³ஹெத்வா தங் நிஸ்ஸாய வத்த²ப்³போ³ நிஸ்ஸயாசரியோ. பப்³ப³ஜிதகாலே ஸிக்கி²தப்³ப³ஸிக்கா²பகோ பப்³ப³ஜ்ஜாசரியோ. உபஸம்பத³காலே கம்மவாசானுஸ்ஸாவகோ உபஸம்பதா³சரியோ. பு³த்³த⁴வசனஸிக்கா²பகோ த⁴ம்மாசரியோ நாம. கத²ங் க³ஹிதோ ஹோதி ஆசரியோதி அந்தேவாஸிகேன ஏகங்ஸங் உத்தராஸங்க³ங் கரித்வா உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா ‘‘ஆசரியோ மே, ப⁴ந்தே, ஹோஹி, ஆயஸ்மதோ நிஸ்ஸாய வச்சா²மீ’’தி திக்க²த்துங் வுத்தே ஆசரியோ ‘‘ஸாஹூ’’தி வா ‘‘லஹூ’’தி வா ‘‘ஓபாயிக’’ந்தி வா ‘‘பதிரூப’’ந்தி வா ‘‘பாஸாதி³கேன ஸம்பாதே³ஹீ’’தி வா காயேன விஞ்ஞாபேதி , வாசாய விஞ்ஞாபேதி, காயவாசாஹி விஞ்ஞாபேதி, க³ஹிதோ ஹோதி ஆசரியோ.
184. Ācariyavattakathāyaṃ ko ācariyo, kenaṭṭhena ācariyo, katividho ācariyo, kathaṃ gahito ācariyo, kena vattitabbaṃ ācariyavattaṃ, katamaṃ taṃ vattanti? Tattha ko ācariyoti ‘‘anujānāmi, bhikkhave, dasavassaṃ nissāya vatthuṃ dasavassena nissayaṃ dātu’’ntiādivacanato (mahāva. 77) byattibalasampanno dasavasso vā atirekadasavasso vā bhikkhu ācariyo. Kenaṭṭhena ācariyoti antevāsikena ābhuso caritabboti ācariyo, upaṭṭhātabboti attho. Katividho ācariyoti nissayācariyapabbajjācariyaupasampadācariyadhammācariyavasena catubbidho. Tattha nissayaṃ gahetvā taṃ nissāya vatthabbo nissayācariyo. Pabbajitakāle sikkhitabbasikkhāpako pabbajjācariyo. Upasampadakāle kammavācānussāvako upasampadācariyo. Buddhavacanasikkhāpako dhammācariyo nāma. Kathaṃ gahito hoti ācariyoti antevāsikena ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā ‘‘ācariyo me, bhante, hohi, āyasmato nissāya vacchāmī’’ti tikkhattuṃ vutte ācariyo ‘‘sāhū’’ti vā ‘‘lahū’’ti vā ‘‘opāyika’’nti vā ‘‘patirūpa’’nti vā ‘‘pāsādikena sampādehī’’ti vā kāyena viññāpeti , vācāya viññāpeti, kāyavācāhi viññāpeti, gahito hoti ācariyo.
கேன வத்திதப்³ப³ங் ஆசரியவத்தந்தி அந்தேவாஸிகேன வத்திதப்³ப³ங் ஆசரியவத்தங். ப்³யத்தேன பி⁴க்கு²னா பஞ்ச வஸ்ஸானி நிஸ்ஸாய வத்த²ப்³ப³ங், அப்³யத்தேன யாவஜீவங். எத்த² ஸசாயங் பி⁴க்கு² வுட்³ட⁴தரங் ஆசரியங் ந லப⁴தி, உபஸம்பதா³ய ஸட்டி²வஸ்ஸோ வா ஸத்ததிவஸ்ஸோ வா ஹோதி, நவகதரஸ்ஸபி ப்³யத்தஸ்ஸ ஸந்திகே உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா ‘‘ஆசரியோ மே, ஆவுஸோ, ஹோஹி, ஆயஸ்மதோ நிஸ்ஸாய வச்சா²மீ’’தி ஏவங் திக்க²த்துங் வத்வா நிஸ்ஸயோ க³ஹேதப்³போ³. கா³மப்பவேஸனங் ஆபுச்ச²ந்தேனபி உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா ‘‘கா³மப்பவேஸனங் ஆபுச்சா²மி ஆசரியா’’தி வத்தப்³ப³ங். ஏஸ நயோ ஸப்³ப³ஆபுச்ச²னேஸு. கதமங் தங் வத்தந்தி எத்த² உபஜ்ஜா²யவத்ததோ அஞ்ஞங் நத்தீ²தி ஆஹ ‘‘இத³மேவ ச…பே॰… ஆசரியவத்தந்தி வுச்சதீ’’தி. நனு உபஜ்ஜா²சரியா பி⁴ன்னபத³த்தா², அத² கஸ்மா இத³மேவ ‘‘ஆசரியவத்த’’ந்தி வுச்சதீதி ஆஹ ‘‘ஆசரியஸ்ஸ கத்தப்³ப³த்தா’’தி. யதா² ஏகோபி பி⁴க்கு² மாதுபா⁴தாபூ⁴தத்தா ‘‘மாதுலோ’’தி ச த⁴ம்மே ஸிக்கா²பகத்தா ‘‘ஆசரியோ’’தி ச வுச்சதி, ஏவங் ஏகமேவ வத்தங் உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ கத்தப்³ப³த்தா ‘‘உபஜ்ஜா²யவத்த’’ந்தி ச ஆசரியஸ்ஸ கத்தப்³ப³த்தா ‘‘ஆசரியவத்த’’ந்தி ச வுச்சதீதி அதி⁴ப்பாயோ. ஏவங் ஸந்தேபி நாமே பி⁴ன்னே அத்தோ² பி⁴ன்னோ ஸியாதி ஆஹ ‘‘நாமமத்தமேவ ஹெத்த² நான’’ந்தி. யதா² ‘‘இந்தோ³ ஸக்கோ’’திஆதீ³ஸு நாமமத்தமேவ பி⁴ன்னங், ந அத்தோ², ஏவமெத்தா²பீதி த³ட்ட²ப்³போ³தி.
Kena vattitabbaṃ ācariyavattanti antevāsikena vattitabbaṃ ācariyavattaṃ. Byattena bhikkhunā pañca vassāni nissāya vatthabbaṃ, abyattena yāvajīvaṃ. Ettha sacāyaṃ bhikkhu vuḍḍhataraṃ ācariyaṃ na labhati, upasampadāya saṭṭhivasso vā sattativasso vā hoti, navakatarassapi byattassa santike ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā ‘‘ācariyo me, āvuso, hohi, āyasmato nissāya vacchāmī’’ti evaṃ tikkhattuṃ vatvā nissayo gahetabbo. Gāmappavesanaṃ āpucchantenapi ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā ‘‘gāmappavesanaṃ āpucchāmi ācariyā’’ti vattabbaṃ. Esa nayo sabbaāpucchanesu. Katamaṃ taṃ vattanti ettha upajjhāyavattato aññaṃ natthīti āha ‘‘idameva ca…pe… ācariyavattanti vuccatī’’ti. Nanu upajjhācariyā bhinnapadatthā, atha kasmā idameva ‘‘ācariyavatta’’nti vuccatīti āha ‘‘ācariyassa kattabbattā’’ti. Yathā ekopi bhikkhu mātubhātābhūtattā ‘‘mātulo’’ti ca dhamme sikkhāpakattā ‘‘ācariyo’’ti ca vuccati, evaṃ ekameva vattaṃ upajjhāyassa kattabbattā ‘‘upajjhāyavatta’’nti ca ācariyassa kattabbattā ‘‘ācariyavatta’’nti ca vuccatīti adhippāyo. Evaṃ santepi nāme bhinne attho bhinno siyāti āha ‘‘nāmamattameva hettha nāna’’nti. Yathā ‘‘indo sakko’’tiādīsu nāmamattameva bhinnaṃ, na attho, evametthāpīti daṭṭhabboti.
இதா³னி தஸ்மிங் வத்தே ஸத்³தி⁴விஹாரிகஅந்தேவாஸிகானங் வஸேன லப்³ப⁴மானங் கஞ்சி விஸேஸங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘தத்த² யாவ சீவரரஜன’’ந்த்யாதி³மாஹ. ததோ உபஜ்ஜா²யாசரியானங் வஸேன விஸேஸங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘உபஜ்ஜா²யே’’த்யாதி³மாஹ. தேஸு வத்தங் ஸாதி³யந்தேஸு ஆபத்தி, அஸாதி³யந்தேஸு அனாபத்தி, தேஸு அஜானந்தேஸு , ஏகஸ்ஸ பா⁴ரகரணேபி அனாபத்தீதி அயமெத்த² பிண்ட³த்தோ². இதா³னி அந்தேவாஸிகவிஸேஸவஸேன லப்³ப⁴மானவிஸேஸங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘எத்த² சா’’திஆதி³.
Idāni tasmiṃ vatte saddhivihārikaantevāsikānaṃ vasena labbhamānaṃ kañci visesaṃ dassento ‘‘tattha yāva cīvararajana’’ntyādimāha. Tato upajjhāyācariyānaṃ vasena visesaṃ dassetuṃ ‘‘upajjhāye’’tyādimāha. Tesu vattaṃ sādiyantesu āpatti, asādiyantesu anāpatti, tesu ajānantesu , ekassa bhārakaraṇepi anāpattīti ayamettha piṇḍattho. Idāni antevāsikavisesavasena labbhamānavisesaṃ dassetumāha ‘‘ettha cā’’tiādi.
ஆசரியவத்தகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Ācariyavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ஸத்³தி⁴விஹாரிகவத்தகதா²வண்ணனா
Saddhivihārikavattakathāvaṇṇanā
ஸத்³தி⁴விஹாரிகவத்தே கோ ஸத்³தி⁴விஹாரிகோ, கேனட்டே²ன ஸத்³தி⁴விஹாரிகோ, கேன வத்திதப்³ப³ங் ஸத்³தி⁴விஹாரிகவத்தங், கதமங் தங் வத்தந்தி? தத்த² கோ ஸத்³தி⁴விஹாரிகோதி உபஸம்பன்னோ வா ஹோது ஸாமணேரோ வா, யோ உபஜ்ஜ²ங் க³ண்ஹாதி, ஸோ ஸத்³தி⁴விஹாரிகோ நாம. கேனட்டே²ன ஸத்³தி⁴விஹாரிகோதி உபஜ்ஜா²யேன ஸத்³தி⁴ங் விஹாரோ ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி ஸத்³தி⁴விஹாரிகோதி அத்தே²ன. கேன வத்திதப்³ப³ங் ஸத்³தி⁴விஹாரிகவத்தந்தி உபஜ்ஜா²யேன வத்திதப்³ப³ங். தேன வுத்தங் வத்தக்க²ந்த⁴கே (மஹாவ॰ 378) ‘‘தேன ஹி, பி⁴க்க²வே, உபஜ்ஜா²யானங் ஸத்³தி⁴விஹாரிகேஸு வத்தங் பஞ்ஞபெஸ்ஸாமி, யதா² உபஜ்ஜா²யேஹி ஸத்³தி⁴விஹாரிகேஸு வத்திதப்³ப³’’ந்தி. கதமங் தங் வத்தந்தி இதா³னி பகரணாக³தங். இமஸ்மிங் பன பகரணே ஸங்கே²பருசித்தா, ஆசரியஸத்³தி⁴விஹாரிகஅந்தேவாஸிகவத்தானஞ்ச ஸமானத்தா த்³வேபி ஏகதோ வுத்தா, ததா²பி வத்தக்க²ந்த⁴கே விஸுங் விஸுங் ஆக³தத்தா விஸுங் விஸுங்யேவ கத²யாம.
Saddhivihārikavatte ko saddhivihāriko, kenaṭṭhena saddhivihāriko, kena vattitabbaṃ saddhivihārikavattaṃ, katamaṃ taṃ vattanti? Tattha ko saddhivihārikoti upasampanno vā hotu sāmaṇero vā, yo upajjhaṃ gaṇhāti, so saddhivihāriko nāma. Kenaṭṭhena saddhivihārikoti upajjhāyena saddhiṃ vihāro etassa atthīti saddhivihārikoti atthena. Kena vattitabbaṃ saddhivihārikavattanti upajjhāyena vattitabbaṃ. Tena vuttaṃ vattakkhandhake (mahāva. 378) ‘‘tena hi, bhikkhave, upajjhāyānaṃ saddhivihārikesu vattaṃ paññapessāmi, yathā upajjhāyehi saddhivihārikesu vattitabba’’nti. Katamaṃ taṃ vattanti idāni pakaraṇāgataṃ. Imasmiṃ pana pakaraṇe saṅkheparucittā, ācariyasaddhivihārikaantevāsikavattānañca samānattā dvepi ekato vuttā, tathāpi vattakkhandhake visuṃ visuṃ āgatattā visuṃ visuṃyeva kathayāma.
ஸங்க³ஹேதப்³போ³ அனுக்³க³ஹேதப்³போ³தி உத்³தே³ஸாதீ³ஹிஸ்ஸ ஸங்க³ஹோ ச அனுக்³க³ஹோ ச காதப்³போ³. தத்த² உத்³தே³ஸோதி பாளிவசனங். பரிபுச்சா²தி பாளியா அத்த²வண்ணனா. ஓவாதோ³தி அனோதிண்ணே வத்து²ஸ்மிங் ‘‘இத³ங் கரோஹி, இத³ங் மா கரித்தா²’’தி வசனங். அனுஸாஸனீதி ஓதிண்ணே வத்து²ஸ்மிங். அபிச ஓதிண்ணே வா அனோதிண்ணே வா பட²மங் வசனங் ஓவாதோ³, புனப்புனங் வசனங் அனுஸாஸனீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஸசே உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ பத்தோ ஹோதீதி ஸசே அதிரேகபத்தோ ஹோதி. ஏஸ நயோ ஸப்³ப³த்த². பரிக்கா²ரோதி அஞ்ஞோபி ஸமணபரிக்கா²ரோ. இத⁴ உஸ்ஸுக்கங் நாம த⁴ம்மியேன நயேன உப்பஜ்ஜமானஉபாயபரியேஸனங். இதோ பரங் த³ந்தகட்ட²தா³னங் ஆதி³ங் கத்வா ஆசமனகும்பி⁴யா உத³கஸிஞ்சனபரியோஸானங் வத்தங் கி³லானஸ்ஸேவ ஸத்³தி⁴விஹாரிகஸ்ஸ காதப்³ப³ங். அனபி⁴ரதிவூபகாஸனாதி³ பன அகி³லானஸ்ஸபி கத்தப்³ப³மேவ. சீவரங் ரஜந்தேனாதி ‘‘ஏவங் ரஜெய்யாஸீ’’தி உபஜ்ஜா²யதோ உபாயங் ஸுத்வா ரஜந்தேன. ஸேஸங் வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங். ஸங்க³ஹேதப்³போ³ அனுக்³க³ஹேதப்³போ³திஆதீ³ஸு அனாத³ரியங் படிச்ச த⁴ம்மாமிஸேஹி அஸங்க³ண்ஹந்தானங் ஆசரியுபஜ்ஜா²யானங் து³க்கடங் வத்தபே⁴த³த்தா. தேனேவ பரிவாரேபி (பரி॰ 322) ‘‘ந தெ³ந்தோ ஆபஜ்ஜதீ’’தி வுத்தங். ஸேஸங் ஸுவிஞ்ஞெய்யமேவ.
Saṅgahetabbo anuggahetabboti uddesādīhissa saṅgaho ca anuggaho ca kātabbo. Tattha uddesoti pāḷivacanaṃ. Paripucchāti pāḷiyā atthavaṇṇanā. Ovādoti anotiṇṇe vatthusmiṃ ‘‘idaṃ karohi, idaṃ mā karitthā’’ti vacanaṃ. Anusāsanīti otiṇṇe vatthusmiṃ. Apica otiṇṇe vā anotiṇṇe vā paṭhamaṃ vacanaṃ ovādo, punappunaṃ vacanaṃ anusāsanīti daṭṭhabbaṃ. Sace upajjhāyassa patto hotīti sace atirekapatto hoti. Esa nayo sabbattha. Parikkhāroti aññopi samaṇaparikkhāro. Idha ussukkaṃ nāma dhammiyena nayena uppajjamānaupāyapariyesanaṃ. Ito paraṃ dantakaṭṭhadānaṃ ādiṃ katvā ācamanakumbhiyā udakasiñcanapariyosānaṃ vattaṃ gilānasseva saddhivihārikassa kātabbaṃ. Anabhirativūpakāsanādi pana agilānassapi kattabbameva. Cīvaraṃ rajantenāti ‘‘evaṃ rajeyyāsī’’ti upajjhāyato upāyaṃ sutvā rajantena. Sesaṃ vuttanayeneva veditabbaṃ. Saṅgahetabbo anuggahetabbotiādīsu anādariyaṃ paṭicca dhammāmisehi asaṅgaṇhantānaṃ ācariyupajjhāyānaṃ dukkaṭaṃ vattabhedattā. Teneva parivārepi (pari. 322) ‘‘na dento āpajjatī’’ti vuttaṃ. Sesaṃ suviññeyyameva.
ஸத்³தி⁴விஹாரிகவத்தகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Saddhivihārikavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
அந்தேவாஸிகவத்தகதா²வண்ணனா
Antevāsikavattakathāvaṇṇanā
அந்தேவாஸிகவத்தே கோ அந்தேவாஸிகோ, கேனட்டே²ன அந்தேவாஸிகோ, கதிவிதா⁴ அந்தேவாஸிகா, கேன வத்திதப்³ப³ங் அந்தேவாஸிகவத்தங், கதமங் தங் வத்தந்தி? தத்த² கோ அந்தேவாஸிகோதி உபஸம்பன்னோ வா ஹோது ஸாமணேரோ வா, யோ ஆசரியஸ்ஸ ஸந்திகே நிஸ்ஸயங் க³ண்ஹாதி, யோ வா ஆசரியஸ்ஸ ஓவாத³ங் க³ஹெத்வா பப்³ப³ஜதி, யோ வா தேனானுஸ்ஸாவிதோ ஹுத்வா உபஸம்பஜ்ஜதி, யோ வா தஸ்ஸ ஸந்திகே த⁴ம்மங் பரியாபுணாதி, ஸோ ஸப்³போ³ அந்தேவாஸிகோதி வேதி³தப்³போ³. தத்த² பட²மோ நிஸ்ஸயந்தேவாஸிகோ நாம, து³தியோ பப்³ப³ஜ்ஜந்தேவாஸிகோ நாம, ததியோ உபஸம்பத³ந்தேவாஸிகோ நாம, சதுத்தோ² த⁴ம்மந்தேவாஸிகோ நாம. அஞ்ஞத்த² பன ஸிப்பந்தேவாஸிகோபி ஆக³தோ, ஸோ இத⁴ நாதி⁴ப்பேதோ . கேனட்டே²ன அந்தேவாஸிகோதி அந்தே வஸதீதி அந்தேவாஸிகோ அலுத்தஸமாஸவஸேன. கதிவிதா⁴ அந்தேவாஸிகாதி யதா²வுத்தனயேன சதுப்³பி³தா⁴ அந்தேவாஸிகா.
Antevāsikavatte ko antevāsiko, kenaṭṭhena antevāsiko, katividhā antevāsikā, kena vattitabbaṃ antevāsikavattaṃ, katamaṃ taṃ vattanti? Tattha ko antevāsikoti upasampanno vā hotu sāmaṇero vā, yo ācariyassa santike nissayaṃ gaṇhāti, yo vā ācariyassa ovādaṃ gahetvā pabbajati, yo vā tenānussāvito hutvā upasampajjati, yo vā tassa santike dhammaṃ pariyāpuṇāti, so sabbo antevāsikoti veditabbo. Tattha paṭhamo nissayantevāsiko nāma, dutiyo pabbajjantevāsiko nāma, tatiyo upasampadantevāsiko nāma, catuttho dhammantevāsiko nāma. Aññattha pana sippantevāsikopi āgato, so idha nādhippeto . Kenaṭṭhena antevāsikoti ante vasatīti antevāsiko aluttasamāsavasena. Katividhā antevāsikāti yathāvuttanayena catubbidhā antevāsikā.
கேன வத்திதப்³ப³ங் அந்தேவாஸிகவத்தந்தி சதுப்³பி³தே⁴ஹி ஆசரியேஹி அந்தேவாஸிகேஸு வத்திதப்³ப³ங். யதா²ஹ வத்தக்க²ந்த⁴கே (சூளவ॰ 382) ‘‘தேன ஹி, பி⁴க்க²வே, ஆசரியானங் அந்தேவாஸிகேஸு வத்தங் பஞ்ஞபெஸ்ஸாமி, யதா² ஆசரியேஹி அந்தேவாஸிகேஸு வத்திதப்³ப³’’ந்தி. கதமங் தங் வத்தந்தி யங் ப⁴க³வதா வத்தக்க²ந்த⁴கே வுத்தங், இத⁴ ச ஸங்கே²பேன த³ஸ்ஸிதங், தங் வத்தந்தி. இத⁴ பன அத்தோ² ஸத்³தி⁴விஹாரிகவத்தே வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³போ³. அயங் பன விஸேஸோ – ஏதேஸு பப்³ப³ஜ்ஜந்தேவாஸிகோ ச உபஸம்பத³ந்தேவாஸிகோ ச ஆசரியஸ்ஸ யாவஜீவங் பா⁴ரோ, நிஸ்ஸயந்தேவாஸிகோ ச த⁴ம்மந்தேவாஸிகோ ச யாவ ஸமீபே வஸந்தி, தாவதே³வ, தஸ்மா ஆசரியேஹிபி தேஸு ஸம்மா வத்திதப்³ப³ங். ஆசரியந்தேவாஸிகேஸு ஹி யோ யோ ந ஸம்மா வத்ததி, தஸ்ஸ தஸ்ஸ ஆபத்தி வேதி³தப்³பா³.
Kena vattitabbaṃ antevāsikavattanti catubbidhehi ācariyehi antevāsikesu vattitabbaṃ. Yathāha vattakkhandhake (cūḷava. 382) ‘‘tena hi, bhikkhave, ācariyānaṃ antevāsikesu vattaṃ paññapessāmi, yathā ācariyehi antevāsikesu vattitabba’’nti. Katamaṃ taṃ vattanti yaṃ bhagavatā vattakkhandhake vuttaṃ, idha ca saṅkhepena dassitaṃ, taṃ vattanti. Idha pana attho saddhivihārikavatte vuttanayeneva veditabbo. Ayaṃ pana viseso – etesu pabbajjantevāsiko ca upasampadantevāsiko ca ācariyassa yāvajīvaṃ bhāro, nissayantevāsiko ca dhammantevāsiko ca yāva samīpe vasanti, tāvadeva, tasmā ācariyehipi tesu sammā vattitabbaṃ. Ācariyantevāsikesu hi yo yo na sammā vattati, tassa tassa āpatti veditabbā.
அந்தேவாஸிகவத்தகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Antevāsikavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ஆக³ந்துகவத்தகதா²வண்ணனா
Āgantukavattakathāvaṇṇanā
185. ஆக³ந்துகவத்தே ஆக³ச்ச²தீதி ஆக³ந்துகோ, தேன வத்திதப்³ப³ந்தி ஆக³ந்துகவத்தங். ‘‘இதா³னி ஆராமங் பவிஸிஸ்ஸாமீ’’தி இமினா உபசாரஸீமாஸமீபங் த³ஸ்ஸேதி, தஸ்மா உபசாரஸீமாஸமீபங் பத்வா உபாஹனாஓமுஞ்சனாதி³ ஸப்³ப³ங் காதப்³ப³ங். க³ஹெத்வாதி உபாஹனத³ண்ட³கேன க³ஹெத்வா. உபாஹனபுஞ்ச²னசோளகங் புச்சி²த்வா உபாஹனா புஞ்சி²தப்³பா³தி ‘‘கதரஸ்மிங் டா²னே உபாஹனபுஞ்ச²னசோளக’’ந்தி ஆவாஸிகே பி⁴க்கூ² புச்சி²த்வா. பத்த²ரிதப்³ப³ந்தி ஸுக்கா²பனத்தா²ய ஆதபே பத்த²ரிதப்³ப³ங். ஸசே நவகோ ஹோதி, அபி⁴வாதா³பேதப்³போ³தி தஸ்ஸ வஸ்ஸே புச்சி²தே யதி³ த³ஹரோ ஹோதி, ஸயமேவ வந்தி³ஸ்ஸதி, ததா³ இமினா வந்தா³பிதோ ஹோதி. நில்லோகேதப்³போ³தி ஓலோகேதப்³போ³. ப³ஹி டி²தேனாதி ப³ஹி நிக்க²மந்தஸ்ஸ அஹினோ வா அமனுஸ்ஸஸ்ஸ வா மக்³க³ங் ட²த்வா டி²தேன நில்லோகேதப்³போ³. ஸேஸங் புப்³பே³ வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
185. Āgantukavatte āgacchatīti āgantuko, tena vattitabbanti āgantukavattaṃ. ‘‘Idāni ārāmaṃ pavisissāmī’’ti iminā upacārasīmāsamīpaṃ dasseti, tasmā upacārasīmāsamīpaṃ patvā upāhanāomuñcanādi sabbaṃ kātabbaṃ. Gahetvāti upāhanadaṇḍakena gahetvā. Upāhanapuñchanacoḷakaṃ pucchitvā upāhanā puñchitabbāti ‘‘katarasmiṃ ṭhāne upāhanapuñchanacoḷaka’’nti āvāsike bhikkhū pucchitvā. Pattharitabbanti sukkhāpanatthāya ātape pattharitabbaṃ. Sace navako hoti, abhivādāpetabboti tassa vasse pucchite yadi daharo hoti, sayameva vandissati, tadā iminā vandāpito hoti. Nilloketabboti oloketabbo. Bahi ṭhitenāti bahi nikkhamantassa ahino vā amanussassa vā maggaṃ ṭhatvā ṭhitena nilloketabbo. Sesaṃ pubbe vuttanayeneva veditabbaṃ.
ஆக³ந்துகவத்தகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Āgantukavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ஆவாஸிகவத்தகதா²வண்ணனா
Āvāsikavattakathāvaṇṇanā
186. ஆவாஸிகவத்தே ஆவஸதீதி ஆவாஸிகோ, தேன வத்திதப்³ப³ந்தி ஆவாஸிகவத்தங். தத்த² ஆவாஸிகேன பி⁴க்கு²னா ஆக³ந்துகங் பி⁴க்கு²ங் வுட்³ட⁴தரங் தி³ஸ்வா ஆஸனங் பஞ்ஞபேதப்³ப³ந்திஆதி³ பாளியங் (சூளவ॰ 359) ஆக³தஞ்ச அட்ட²கதா²யங் ஆக³தஞ்ச (சூளவ॰ அட்ட²॰ 359) க³ஹேதப்³ப³ங், க³ஹெத்வா வுத்தத்தா பாகடமேவ, உபாஹனபுஞ்ச²னங் பன அத்தனோ ருசிவஸேன காதப்³ப³ங். தேனேவ ஹெத்த² ‘‘ஸசே உஸ்ஸஹதீ’’தி வுத்தங், தஸ்மா உபாஹனா அபுஞ்ச²ந்தஸ்ஸபி அனாபத்தி. ஸேனாஸனங் பஞ்ஞபேதப்³ப³ந்தி எத்த² ‘‘கத்த² மய்ஹங் ஸேனாஸனங் பாபுணாதீ’’தி புச்சி²தேன ஸேனாஸனங் பஞ்ஞபேதப்³ப³ங், ‘‘ஏதங் ஸேனாஸனங் தும்ஹாகங் பாபுணாதீ’’தி ஏவங் ஆசிக்கி²தப்³ப³ந்தி அத்தோ². பப்போ²டெத்வா பத்த²ரிதுங் பன வட்டதியேவ. ஏதேன மஞ்சபீடா²தி³ங் பப்போ²டெத்வா பத்த²ரித்வா உபரி பச்சத்த²ரணங் த³த்வா தா³னம்பி ஸேனாஸனபஞ்ஞாபனமேவாதி த³ஸ்ஸேதி. மஹாஆவாஸேபி அத்தனோ ஸந்திகங் ஸம்பத்தஸ்ஸ ஆக³ந்துகஸ்ஸ வத்தங் அகாதுங் ந லப்³ப⁴தி. ஸேஸங் புரிமஸதி³ஸமேவ.
186. Āvāsikavatte āvasatīti āvāsiko, tena vattitabbanti āvāsikavattaṃ. Tattha āvāsikena bhikkhunā āgantukaṃ bhikkhuṃ vuḍḍhataraṃ disvā āsanaṃ paññapetabbantiādi pāḷiyaṃ (cūḷava. 359) āgatañca aṭṭhakathāyaṃ āgatañca (cūḷava. aṭṭha. 359) gahetabbaṃ, gahetvā vuttattā pākaṭameva, upāhanapuñchanaṃ pana attano rucivasena kātabbaṃ. Teneva hettha ‘‘sace ussahatī’’ti vuttaṃ, tasmā upāhanā apuñchantassapi anāpatti. Senāsanaṃ paññapetabbanti ettha ‘‘kattha mayhaṃ senāsanaṃ pāpuṇātī’’ti pucchitena senāsanaṃ paññapetabbaṃ, ‘‘etaṃ senāsanaṃ tumhākaṃ pāpuṇātī’’ti evaṃ ācikkhitabbanti attho. Papphoṭetvā pattharituṃ pana vaṭṭatiyeva. Etena mañcapīṭhādiṃ papphoṭetvā pattharitvā upari paccattharaṇaṃ datvā dānampi senāsanapaññāpanamevāti dasseti. Mahāāvāsepi attano santikaṃ sampattassa āgantukassa vattaṃ akātuṃ na labbhati. Sesaṃ purimasadisameva.
ஆவாஸிகவத்தகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Āvāsikavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
க³மிகவத்தகதா²வண்ணனா
Gamikavattakathāvaṇṇanā
187. க³மிகவத்தே க³ந்துங் ப⁴ப்³போ³தி க³மிகோ, தேன வத்திதப்³ப³ந்தி க³மிகவத்தங். தத்ராயங் அனுத்தானபத³வண்ணனா – தா³ருப⁴ண்ட³ந்தி ஸேனாஸனக்க²ந்த⁴கே (சூளவ॰ 322) வுத்தங் மஞ்சபீடா²தி³. மத்திகாப⁴ண்ட³ம்பி ரஜனபா⁴ஜனாதி³ ஸப்³ப³ங் தத்த² வுத்தப்பபே⁴த³மேவ. தங் ஸப்³ப³ங் அக்³கி³ஸாலாயங் வா அஞ்ஞதரஸ்மிங் வா கு³த்தட்டா²னே படிஸாமெத்வா க³ந்தப்³ப³ங், அனோவஸ்ஸகே பப்³பா⁴ரேபி ட²பேதுங் வட்டதி. ஸேனாஸனங் ஆபுச்சி²த்வா பக்கமிதப்³ப³ந்தி எத்த² யங் பாஸாணபிட்டி²யங் வா பாஸாணத்த²ம்பே⁴ஸு வா கதஸேனாஸனங், யத்த² உபசிகா நாரோஹந்தி, தங் அனாபுச்ச²ந்தஸ்ஸபி அனாபத்தி. சதூஸு பாஸாணேஸூதிஆதி³ உபசிகானங் உப்பத்திட்டா²னே பண்ணஸாலாதி³ஸேனாஸனே கத்தப்³பா³காரத³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்தங். அப்பேவ நாம அங்கா³னிபி ஸேஸெய்யுந்தி அயங் அஜ்ஜோ²காஸே ட²பிதம்ஹி ஆனிஸங்ஸோ. ஓவஸ்ஸககே³ஹே பன திணேஸு ச மத்திகாபிண்டே³ஸு ச உபரி பதந்தேஸு மஞ்சபீடா²னங் அங்கா³னிபி வினஸ்ஸந்தி.
187. Gamikavatte gantuṃ bhabboti gamiko, tena vattitabbanti gamikavattaṃ. Tatrāyaṃ anuttānapadavaṇṇanā – dārubhaṇḍanti senāsanakkhandhake (cūḷava. 322) vuttaṃ mañcapīṭhādi. Mattikābhaṇḍampi rajanabhājanādi sabbaṃ tattha vuttappabhedameva. Taṃ sabbaṃ aggisālāyaṃ vā aññatarasmiṃ vā guttaṭṭhāne paṭisāmetvā gantabbaṃ, anovassake pabbhārepi ṭhapetuṃ vaṭṭati. Senāsanaṃ āpucchitvā pakkamitabbanti ettha yaṃ pāsāṇapiṭṭhiyaṃ vā pāsāṇatthambhesu vā katasenāsanaṃ, yattha upacikā nārohanti, taṃ anāpucchantassapi anāpatti. Catūsu pāsāṇesūtiādi upacikānaṃ uppattiṭṭhāne paṇṇasālādisenāsane kattabbākāradassanatthaṃ vuttaṃ. Appeva nāma aṅgānipi seseyyunti ayaṃ ajjhokāse ṭhapitamhi ānisaṃso. Ovassakagehe pana tiṇesu ca mattikāpiṇḍesu ca upari patantesu mañcapīṭhānaṃ aṅgānipi vinassanti.
க³மிகவத்தகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Gamikavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ப⁴த்தக்³க³வத்தகதா²வண்ணனா
Bhattaggavattakathāvaṇṇanā
188. வத்தக்க²ந்த⁴கே இமஸ்மிங் டா²னே அனுமோத³னவத்தங் ஆக³தங், ததோ ப⁴த்தக்³க³வத்தங். ஸாரத்த²தீ³பனியஞ்ச (ஸாரத்த²॰ டீ॰ சூளவக்³க³ 3.373-374) ‘‘இமஸ்மிங் வத்தக்க²ந்த⁴கே (சூளவ॰ 356) ஆக³தானி ஆக³ந்துகாவாஸிகக³மியானுமோத³னப⁴த்தக்³க³பிண்ட³சாரிகாரஞ்ஞிகஸேனாஸனஜந்தாக⁴ரவச்சகுடிஉபஜ்ஜா²யாசரியஸத்³தி⁴விஹாரிகஅந்தேவாஸிகவத்தானி சுத்³த³ஸ மஹாவத்தானி நாமா’’தி அனுக்கமோ வுத்தோ, இத⁴ பன வினயஸங்க³ஹப்பகரணே க³மிகவத்ததோ ப⁴த்தக்³க³வத்தங் ஆக³தங், அனுமோத³னவத்தங் பன விஸுங் அவத்வா ப⁴த்தக்³க³வத்தேயேவ அந்தோக³த⁴ங் கத்வா பச்சா² வுத்தங் ப⁴த்தக்³க³ங் க³ந்த்வா ப⁴த்தே பு⁴த்தேயேவ அனுமோத³னாகரணதோ, பாளியஞ்ச அஞ்ஞேஸு வத்தேஸு விய ‘‘தேன ஹி, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு²னா அனுமோத³னவத்தங் பஞ்ஞாபெஸ்ஸாமீ’’தி விஸுங் வத்தபா⁴வேன அனாக³தத்தா ப⁴த்தக்³க³வத்தேயேவ அந்தோக³த⁴ந்தி ஆசரியஸ்ஸ அதி⁴ப்பாயோ ஸியா. இமஸ்ஸ ச வினயாலங்காரபகரணஸ்ஸ தஸ்ஸா வண்ணனாபூ⁴தத்தா ஸங்வண்ணேதப்³ப³க்கமேனேவ ஸங்வண்ணனங் கத²யிஸ்ஸாம.
188. Vattakkhandhake imasmiṃ ṭhāne anumodanavattaṃ āgataṃ, tato bhattaggavattaṃ. Sāratthadīpaniyañca (sārattha. ṭī. cūḷavagga 3.373-374) ‘‘imasmiṃ vattakkhandhake (cūḷava. 356) āgatāni āgantukāvāsikagamiyānumodanabhattaggapiṇḍacārikāraññikasenāsanajantāgharavaccakuṭiupajjhāyācariyasaddhivihārikaantevāsikavattāni cuddasa mahāvattāni nāmā’’ti anukkamo vutto, idha pana vinayasaṅgahappakaraṇe gamikavattato bhattaggavattaṃ āgataṃ, anumodanavattaṃ pana visuṃ avatvā bhattaggavatteyeva antogadhaṃ katvā pacchā vuttaṃ bhattaggaṃ gantvā bhatte bhutteyeva anumodanākaraṇato, pāḷiyañca aññesu vattesu viya ‘‘tena hi, bhikkhave, bhikkhunā anumodanavattaṃ paññāpessāmī’’ti visuṃ vattabhāvena anāgatattā bhattaggavatteyeva antogadhanti ācariyassa adhippāyo siyā. Imassa ca vinayālaṅkārapakaraṇassa tassā vaṇṇanābhūtattā saṃvaṇṇetabbakkameneva saṃvaṇṇanaṃ kathayissāma.
பு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³ந்தி ப⁴த்தங். அஜதி க³ச்ச²தி பவத்ததி எத்தா²தி அக்³க³ங். ‘‘ஆதி³கொட்டா²ஸகோடீஸு, புரதொக்³க³ங் வரே தீஸூ’’தி அபி⁴தா⁴னப்பதீ³பிகாயங் ஆக³தேபி ‘‘ராஜக்³க³ந்தி ராஜாரஹங், ஸலாகக்³க³ந்தி ஸலாகக்³க³ஹணட்டா²ன’’ந்திஆதீ³ஸு அஞ்ஞத்தே²ஸுபி பவத்தனதோ ப⁴த்தஸ்ஸ அக்³க³ங் ப⁴த்தக்³க³ங், ப⁴த்தபரிவிஸனட்டா²னங், ப⁴த்தக்³கே³ வத்திதப்³ப³ங் வத்தங் ப⁴த்தக்³க³வத்தந்தி விக்³க³ஹோ. தத்த² ஆராமே காலோ ஆரோசிதோ ஹோதீதி ‘‘காலோ ப⁴ந்தே, நிட்டி²தங் ப⁴த்த’’ந்தி ஆரோசிதோ ஹோதி. திமண்ட³லங் படிச்சா²தெ³ந்தேனாதி த்³வே ஜாணுமண்ட³லானி நாபி⁴மண்ட³லஞ்ச படிச்சா²தெ³ந்தேன. பரிமண்ட³லங் நிவாஸெத்வாதி ஸமந்ததோ மண்ட³லங் நிவாஸெத்வா. உத்³த⁴ங் நாபி⁴மண்ட³லங், அதோ⁴ ஜாணுமண்ட³லங் படிச்சா²தெ³ந்தேன ஜாணுமண்ட³லஸ்ஸ ஹெட்டா² ஜங்க⁴ட்டி²தோ பட்டா²ய அட்ட²ங்கு³லமத்தங் நிவாஸனங் ஓதாரெத்வா நிவாஸேதப்³ப³ங், ததோ பரங் ஓதாரெந்தஸ்ஸ து³க்கடந்தி வுத்தங், யதா²னிஸின்னஸ்ஸ ஜாணுமண்ட³லதோ ஹெட்டா² சதுரங்கு³லமத்தங் படிச்ச²ன்னங் ஹோதீதி மஹாபச்சரியங் வுத்தங். காயப³ந்த⁴னங் ப³ந்தி⁴த்வாதி தஸ்ஸ நிவாஸனஸ்ஸ உபரி காயப³ந்த⁴னங் ப³ந்தி⁴த்வா ‘‘ந, பி⁴க்க²வே, அகாயப³ந்த⁴னேன கா³மோ பவிஸிதப்³போ³, யோ பவிஸெய்ய, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி (சூளவ॰ 278) வுத்தத்தா. ஸகு³ணங் கத்வாதி இத³ங் உபஜ்ஜா²யவத்தே வுத்தமேவ. ‘‘க³ண்டி²கங் படிமுஞ்சித்வாதி பாஸகே க³ண்டி²கங் பவேஸெத்வா அந்தோகா³மோ வா ஹோது விஹாரோ வா, மனுஸ்ஸானங் பரிவிஸனட்டா²னங் க³ச்ச²ந்தேன சீவரங் பாருபித்வா காயப³ந்த⁴னங் ப³ந்தி⁴த்வா க³மனமேவ வட்டதீ’’தி மஹாஅட்ட²கதா²ஸு வுத்தங். எத்த² ச மனுஸ்ஸானங் பரிவிஸனட்டா²னந்தி யத்த² அந்தோவிஹாரேபி மனுஸ்ஸா ஸபுத்ததா³ரா ஆவஸித்வா பி⁴க்கூ² நெத்வா போ⁴ஜெந்தி.
Bhuñjitabbanti bhattaṃ. Ajati gacchati pavattati etthāti aggaṃ. ‘‘Ādikoṭṭhāsakoṭīsu, puratoggaṃ vare tīsū’’ti abhidhānappadīpikāyaṃ āgatepi ‘‘rājagganti rājārahaṃ, salākagganti salākaggahaṇaṭṭhāna’’ntiādīsu aññatthesupi pavattanato bhattassa aggaṃ bhattaggaṃ, bhattaparivisanaṭṭhānaṃ, bhattagge vattitabbaṃ vattaṃ bhattaggavattanti viggaho. Tattha ārāme kālo ārocito hotīti ‘‘kālo bhante, niṭṭhitaṃ bhatta’’nti ārocito hoti. Timaṇḍalaṃ paṭicchādentenāti dve jāṇumaṇḍalāni nābhimaṇḍalañca paṭicchādentena. Parimaṇḍalaṃ nivāsetvāti samantato maṇḍalaṃ nivāsetvā. Uddhaṃ nābhimaṇḍalaṃ, adho jāṇumaṇḍalaṃ paṭicchādentena jāṇumaṇḍalassa heṭṭhā jaṅghaṭṭhito paṭṭhāya aṭṭhaṅgulamattaṃ nivāsanaṃ otāretvā nivāsetabbaṃ, tato paraṃ otārentassa dukkaṭanti vuttaṃ, yathānisinnassa jāṇumaṇḍalato heṭṭhā caturaṅgulamattaṃ paṭicchannaṃ hotīti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. Kāyabandhanaṃ bandhitvāti tassa nivāsanassa upari kāyabandhanaṃ bandhitvā ‘‘na, bhikkhave, akāyabandhanena gāmo pavisitabbo, yo paviseyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 278) vuttattā. Saguṇaṃ katvāti idaṃ upajjhāyavatte vuttameva. ‘‘Gaṇṭhikaṃ paṭimuñcitvāti pāsake gaṇṭhikaṃ pavesetvā antogāmo vā hotu vihāro vā, manussānaṃ parivisanaṭṭhānaṃ gacchantena cīvaraṃ pārupitvā kāyabandhanaṃ bandhitvā gamanameva vaṭṭatī’’ti mahāaṭṭhakathāsu vuttaṃ. Ettha ca manussānaṃ parivisanaṭṭhānanti yattha antovihārepi manussā saputtadārā āvasitvā bhikkhū netvā bhojenti.
ஸுப்படிச்ச²ன்னேனாதி ந ஸஸீஸங் பாருதேன, அத² கோ² க³ண்டி²கங் படிமுஞ்சித்வா அனுவாதந்தேன கீ³வங் படிச்சா²தெ³த்வா உபோ⁴ கண்ணே ஸமங் கத்வா படிஸங்ஹரித்வா யாவ மணிப³ந்தா⁴ படிச்சா²தெ³ந்தேன. ஸுஸங்வுதேனாதி ஹத்த²ங் வா பாத³ங் வா அகீளாபெந்தேன, ஸுவினீதேனாதி அத்தோ². ஒக்கி²த்தசக்கு²னாதி ஹெட்டா²கி²த்தசக்கு²னா. யோ அனாத³ரியங் படிச்ச தஹங் தஹங் ஓலோகெந்தோ பி⁴ய்யோ தங் தங் தி³ஸாபா⁴க³ங் பாஸாத³ங் கூடாகா³ரங் வீதி²ங் ஓலோகெந்தோ க³ச்ச²தி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸ. ஏகஸ்மிங் பன டா²னே ட²த்வா ஹத்தி²அஸ்ஸாதி³பரிஸ்ஸயாபா⁴வங் ஓலோகேதுங் வட்டதி. அப்பஸத்³தே³னாதி எத்த² கித்தாவதா அப்பஸத்³தோ³ ஹோதி? த்³வாத³ஸஹத்தே² கே³ஹே ஆதி³ம்ஹி ஸங்க⁴த்தே²ரோ மஜ்ஜே² து³தியத்தே²ரோ அந்தே ததியத்தே²ரோதி ஏவங் நிஸின்னேஸு ஸங்க⁴த்தே²ரோ து³தியேன ஸத்³தி⁴ங் மந்தேதி, து³தியத்தே²ரோ தஸ்ஸ ஸத்³த³ஞ்சேவ ஸுணாதி, கத²ஞ்ச வவத்த²பேதி, ததியத்தே²ரோ பன ஸத்³த³மேவ ஸுணாதி, கத²ங் ந வவத்த²பேதி, எத்தாவதா அப்பஸத்³தோ³ ஹோதி. ஸசே பன ததியத்தே²ரோ கத²ங் வவத்த²பேதி, மஹாஸத்³தோ³ நாம ஹோதி.
Suppaṭicchannenāti na sasīsaṃ pārutena, atha kho gaṇṭhikaṃ paṭimuñcitvā anuvātantena gīvaṃ paṭicchādetvā ubho kaṇṇe samaṃ katvā paṭisaṃharitvā yāva maṇibandhā paṭicchādentena. Susaṃvutenāti hatthaṃ vā pādaṃ vā akīḷāpentena, suvinītenāti attho. Okkhittacakkhunāti heṭṭhākhittacakkhunā. Yo anādariyaṃ paṭicca tahaṃ tahaṃ olokento bhiyyo taṃ taṃ disābhāgaṃ pāsādaṃ kūṭāgāraṃ vīthiṃ olokento gacchati, āpatti dukkaṭassa. Ekasmiṃ pana ṭhāne ṭhatvā hatthiassādiparissayābhāvaṃ oloketuṃ vaṭṭati. Appasaddenāti ettha kittāvatā appasaddo hoti? Dvādasahatthe gehe ādimhi saṅghatthero majjhe dutiyatthero ante tatiyattheroti evaṃ nisinnesu saṅghatthero dutiyena saddhiṃ manteti, dutiyatthero tassa saddañceva suṇāti, kathañca vavatthapeti, tatiyatthero pana saddameva suṇāti, kathaṃ na vavatthapeti, ettāvatā appasaddo hoti. Sace pana tatiyatthero kathaṃ vavatthapeti, mahāsaddo nāma hoti.
ந உக்கி²த்தகாயாதி ந உக்கே²பேன, இத்த²ம்பூ⁴தலக்க²ணே கரணவசனங், ஏகதோ வா உப⁴தோ வா உக்கி²த்தசீவரோ ஹுத்வாதி அத்தோ². அந்தோஇந்த³கீ²லதோ பட்டா²ய ந ஏவங் க³ந்தப்³ப³ங். நிஸின்னகாலே பன த⁴மகரணங் நீஹரந்தேனபி சீவரங் அனுக்கி²பித்வாவ நீஹரிதப்³ப³ங். ந உஜ்ஜக்³கி⁴காயாதி ந மஹாஹஸிதங் ஹஸந்தோ, வுத்தனயேனேவெத்த² கரணவசனங். ந காயப்பசாலகந்தி காயங் அசாலெத்வா காயங் பக்³க³ஹெத்வா நிச்சலங் கத்வா உஜுகேன காயேன ஸமேன இரியாபதே²ன. ந பா³ஹுப்பசாலகந்தி பா³ஹுங் அசாலெத்வா பா³ஹுங் பக்³க³ஹெத்வா நிச்சலங் கத்வா. ந ஸீஸப்பசாலகந்தி ஸீஸங் அசாலெத்வா ஸீஸங் பக்³க³ஹெத்வா நிச்சலங் உஜுங் ட²பெத்வா. ந க²ம்ப⁴கதோதி க²ம்ப⁴கதோ நாம கடியங் ஹத்த²ங் ட²பெத்வா கதக²ம்போ⁴. ந உக்குடிகாயாதி எத்த² உக்குடிகா வுச்சதி பண்ஹியோ உக்கி²பித்வா அக்³க³பாதே³ஹி வா அக்³க³பாதே³ உக்கி²பித்வா பண்ஹேஹியேவ வா பூ⁴மிங் பு²ஸந்தஸ்ஸ க³மனங். கரணவசனங் பனெத்த² வுத்தலக்க²ணமேவ. ந ஓகு³ண்டி²தேனாதி ஸஸீஸங் பாருதேன. ந பல்லத்தி²காயாதி ந து³ஸ்ஸபல்லத்தி²காய. எத்த² ஆயோக³பல்லத்தி²காபி து³ஸ்ஸபல்லத்தி²கா ஏவ. ந தே²ரே பி⁴க்கூ² அனுபக²ஜ்ஜாதி தே²ரே பி⁴க்கூ² அதிஅல்லீயித்வா ந நிஸீதி³தப்³ப³ங். ந ஸங்கா⁴டிங் ஒத்த²ரித்வாதி ந ஸங்கா⁴டிங் அத்த²ரித்வா நிஸீதி³தப்³ப³ங்.
Naukkhittakāyāti na ukkhepena, itthambhūtalakkhaṇe karaṇavacanaṃ, ekato vā ubhato vā ukkhittacīvaro hutvāti attho. Antoindakhīlato paṭṭhāya na evaṃ gantabbaṃ. Nisinnakāle pana dhamakaraṇaṃ nīharantenapi cīvaraṃ anukkhipitvāva nīharitabbaṃ. Na ujjagghikāyāti na mahāhasitaṃ hasanto, vuttanayenevettha karaṇavacanaṃ. Na kāyappacālakanti kāyaṃ acāletvā kāyaṃ paggahetvā niccalaṃ katvā ujukena kāyena samena iriyāpathena. Na bāhuppacālakanti bāhuṃ acāletvā bāhuṃ paggahetvā niccalaṃ katvā. Na sīsappacālakanti sīsaṃ acāletvā sīsaṃ paggahetvā niccalaṃ ujuṃ ṭhapetvā. Na khambhakatoti khambhakato nāma kaṭiyaṃ hatthaṃ ṭhapetvā katakhambho. Na ukkuṭikāyāti ettha ukkuṭikā vuccati paṇhiyo ukkhipitvā aggapādehi vā aggapāde ukkhipitvā paṇhehiyeva vā bhūmiṃ phusantassa gamanaṃ. Karaṇavacanaṃ panettha vuttalakkhaṇameva. Na oguṇṭhitenāti sasīsaṃ pārutena. Na pallatthikāyāti na dussapallatthikāya. Ettha āyogapallatthikāpi dussapallatthikā eva. Na there bhikkhū anupakhajjāti there bhikkhū atiallīyitvā na nisīditabbaṃ. Na saṅghāṭiṃ ottharitvāti na saṅghāṭiṃ attharitvā nisīditabbaṃ.
ஸக்கச்சந்தி ஸதிங் உபட்டா²பெத்வா. பத்தஸஞ்ஞீதி பத்தே ஸஞ்ஞங் கத்வா. ஸமஸூபகோ நாம யத்த² ப⁴த்தஸ்ஸ சதுத்த²பா⁴க³ப்பமாணோ ஸூபோ ஹோதி. ஸமதித்தி²கந்தி ஸமபுண்ணங் ஸமப⁴ரிதங். தூ²பீகதங் பிண்ட³பாதங் படிக்³க³ண்ஹாதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸாதி எத்த² தூ²பீகதோ நாம பத்தஸ்ஸ அந்தோமுக²வட்டிலேக²ங் அதிக்கமித்வா கதோ, பத்தே பக்கி²த்தோ ப⁴ரிதோ பூரிதோதி அத்தோ². ஏவங் கதங் அக்³க³ஹெத்வா அந்தோமுக²வட்டிலேகா²ஸமப்பமாணோ க³ஹேதப்³போ³. ‘‘யங் கஞ்சி யாகு³ங் வா ப⁴த்தங் வா ப²லாப²லங் வா ஆமிஸஜாதிகங் ஸமதித்தி²கமேவ க³ஹேதப்³ப³ங், தஞ்ச கோ² அதி⁴ட்டா²னுபகே³ன பத்தேன, இதரேன பன தூ²பீகதம்பி வட்டதி. யாமகாலிகஸத்தாஹகாலிகயாவஜீவிகானி பன அதி⁴ட்டா²னுபக³பத்தே தூ²பீகதானிபி வட்டந்தி. யங் பன த்³வீஸு பத்தேஸு ப⁴த்தங் க³ஹெத்வா ஏகஸ்மிங் பூரெத்வா விஹாரங் பேஸேதுங் வட்டதீ’’தி மஹாபச்சரியங் வுத்தங். யங் பத்தே பக்கி²பியமானங் பூவஉச்சு²க²ண்ட³ப²லாப²லாதி³ ஹெட்டா² ஓரோஹதி, தங் தூ²பீகதங் நாம ந ஹோதி. பூவவடங்ஸகங் ட²பெத்வா பிண்ட³பாதங் தெ³ந்தி, தூ²பீகதமேவ ஹோதி. புப்ப²வடங்ஸகதக்கோலகடுகப²லாதி³வடங்ஸகே பன ட²பெத்வா தி³ன்னங் தூ²பீகதங் ந ஹோதி. ப⁴த்தஸ்ஸ உபரி தா²லகங் வா பத்தங் வா ட²பெத்வா பூரெத்வா க³ண்ஹாதி, தூ²பீகதங் நாம ந ஹோதி. குருந்தி³யம்பி வுத்தங் ‘‘தா²லகே வா பத்தே வா பக்கி²பித்வா தங் பத்தமத்த²கே ட²பெத்வா தெ³ந்தி, பாடேக்கபா⁴ஜனங் வட்டதி. இத⁴ அனாபத்தியங் கி³லானோ ந ஆக³தோ, தஸ்மா கி³லானஸ்ஸபி தூ²பீகதங் ந வட்டதி, ஸப்³ப³த்த² பன படிக்³க³ஹேதுமேவ ந வட்டதி, படிக்³க³ஹிதங் பன பு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதீ’’தி.
Sakkaccanti satiṃ upaṭṭhāpetvā. Pattasaññīti patte saññaṃ katvā. Samasūpako nāma yattha bhattassa catutthabhāgappamāṇo sūpo hoti. Samatitthikanti samapuṇṇaṃ samabharitaṃ. Thūpīkataṃ piṇḍapātaṃ paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassāti ettha thūpīkato nāma pattassa antomukhavaṭṭilekhaṃ atikkamitvā kato, patte pakkhitto bharito pūritoti attho. Evaṃ kataṃ aggahetvā antomukhavaṭṭilekhāsamappamāṇo gahetabbo. ‘‘Yaṃ kañci yāguṃ vā bhattaṃ vā phalāphalaṃ vā āmisajātikaṃ samatitthikameva gahetabbaṃ, tañca kho adhiṭṭhānupagena pattena, itarena pana thūpīkatampi vaṭṭati. Yāmakālikasattāhakālikayāvajīvikāni pana adhiṭṭhānupagapatte thūpīkatānipi vaṭṭanti. Yaṃ pana dvīsu pattesu bhattaṃ gahetvā ekasmiṃ pūretvā vihāraṃ pesetuṃ vaṭṭatī’’ti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. Yaṃ patte pakkhipiyamānaṃ pūvaucchukhaṇḍaphalāphalādi heṭṭhā orohati, taṃ thūpīkataṃ nāma na hoti. Pūvavaṭaṃsakaṃ ṭhapetvā piṇḍapātaṃ denti, thūpīkatameva hoti. Pupphavaṭaṃsakatakkolakaṭukaphalādivaṭaṃsake pana ṭhapetvā dinnaṃ thūpīkataṃ na hoti. Bhattassa upari thālakaṃ vā pattaṃ vā ṭhapetvā pūretvā gaṇhāti, thūpīkataṃ nāma na hoti. Kurundiyampi vuttaṃ ‘‘thālake vā patte vā pakkhipitvā taṃ pattamatthake ṭhapetvā denti, pāṭekkabhājanaṃ vaṭṭati. Idha anāpattiyaṃ gilāno na āgato, tasmā gilānassapi thūpīkataṃ na vaṭṭati, sabbattha pana paṭiggahetumeva na vaṭṭati, paṭiggahitaṃ pana bhuñjituṃ vaṭṭatī’’ti.
‘‘ஸக்கச்ச’’ந்தி ச ‘‘பத்தஸஞ்ஞீ’’தி ச உப⁴யங் வுத்தனயமேவ. ஸபதா³னந்தி தத்த² தத்த² ஓதி⁴ங் அகத்வா அனுபடிபாடியா. ஸமஸூபகே வத்தப்³ப³ங் வுத்தமேவ. தூ²பகதோதி மத்த²கதோ, வேமஜ்ஜ²தோதி அத்தோ². ந ஸூபங் வா ப்³யஞ்ஜனங் வாதிஆதி³ பாகடமேவ. விஞ்ஞத்தியங் வத்தப்³ப³ங் நத்தி². உஜ்ஜா²னஸஞ்ஞீஸிக்கா²பதே³பி கி³லானோ ந முஞ்சதி. நாதிமஹந்தோ கப³ளோதி மயூரண்ட³ங் அதிமஹந்தங், குக்குடண்ட³ங் அதிகு²த்³த³கங், தேஸங் வேமஜ்ஜ²ப்பமாணோ. பரிமண்ட³லங் ஆலோபோதி நாதிதீ³கோ⁴ ஆலோபோ. அனாஹடேதி அனாஹரிதே, முக²த்³வாரங் அஸம்பாபிதேதி அத்தோ². ஸப்³போ³ ஹத்தோ²தி எத்த² ஹத்த²ஸத்³தோ³ ததே³கதே³ஸேஸு அங்கு³லீஸு த³ட்ட²ப்³போ³ ‘‘ஹத்த²முத்³தோ³’’திஆதீ³ஸு விய ஸமுதா³யே பவத்தவோஹாரஸ்ஸ அவயவே பவத்தனதோ. ஏகங்கு³லிம்பி முகே² பக்கி²பிதுங் ந வட்டதி. ந ஸகப³ளேனாதி எத்த² த⁴ம்மங் கதெ²ந்தோ ஹரீதகங் வா லட்டி²மது⁴கங் வா முகே² பக்கி²பித்வா கதே²தி, யத்தகேன வசனங் பரிபுண்ணங் ஹோதி, தத்தகே முக²ம்ஹி ஸந்தே கதே²துங் வட்டதி.
‘‘Sakkacca’’nti ca ‘‘pattasaññī’’ti ca ubhayaṃ vuttanayameva. Sapadānanti tattha tattha odhiṃ akatvā anupaṭipāṭiyā. Samasūpake vattabbaṃ vuttameva. Thūpakatoti matthakato, vemajjhatoti attho. Na sūpaṃ vā byañjanaṃ vātiādi pākaṭameva. Viññattiyaṃ vattabbaṃ natthi. Ujjhānasaññīsikkhāpadepi gilāno na muñcati. Nātimahanto kabaḷoti mayūraṇḍaṃ atimahantaṃ, kukkuṭaṇḍaṃ atikhuddakaṃ, tesaṃ vemajjhappamāṇo. Parimaṇḍalaṃ ālopoti nātidīgho ālopo. Anāhaṭeti anāharite, mukhadvāraṃ asampāpiteti attho. Sabbo hatthoti ettha hatthasaddo tadekadesesu aṅgulīsu daṭṭhabbo ‘‘hatthamuddo’’tiādīsu viya samudāye pavattavohārassa avayave pavattanato. Ekaṅgulimpi mukhe pakkhipituṃ na vaṭṭati. Na sakabaḷenāti ettha dhammaṃ kathento harītakaṃ vā laṭṭhimadhukaṃ vā mukhe pakkhipitvā katheti, yattakena vacanaṃ paripuṇṇaṃ hoti, tattake mukhamhi sante kathetuṃ vaṭṭati.
பிண்டு³க்கே²பகந்தி பிண்ட³ங் உக்கி²பித்வா உக்கி²பித்வா. கப³ளாவச்சே²த³கந்தி கப³ளங் அவசி²ந்தி³த்வா அவசி²ந்தி³த்வா. அவக³ண்ட³காரகந்தி மக்கடோ விய க³ண்டே³ கத்வா கத்வா. ஹத்த²னித்³து⁴னகந்தி ஹத்த²ங் நித்³து⁴னித்வா நித்³து⁴னித்வா. ஸித்தா²வகாரகந்தி ஸித்தா²னி அவகிரித்வா அவகிரித்வா. ஜிவ்ஹானிச்சா²ரகந்தி ஜிவ்ஹங் நிச்சா²ரெத்வா நிச்சா²ரெத்வா. சபுசபுகாரகந்தி ‘‘சபுசபூ’’தி ஏவங் ஸத்³த³ங் கத்வா கத்வா. ஸுருஸுருகாரகந்தி ‘‘ஸுருஸுரூ’’தி ஏவங் ஸத்³த³ங் கத்வா கத்வா. ஹத்த²னில்லேஹகந்தி ஹத்த²ங் நில்லேஹித்வா நில்லேஹித்வா. பு⁴ஞ்ஜந்தேன ஹி அங்கு³லிமத்தம்பி நில்லேஹிதுங் ந வட்டதி, க⁴னயாகு³பா²ணிதபாயாஸாதி³கே பன அங்கு³லீஹி க³ஹெத்வா அங்கு³லியோ முகே² பவேஸெத்வா பு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதி. பத்தனில்லேஹகஒட்ட²னில்லேஹகேஸுபி ஏஸேவ நயோ, தஸ்மா அங்கு³லியாபி பத்தோ ந நில்லேஹிதப்³போ³, ஏகஒட்டோ²பி ஜிவ்ஹாய ந நில்லேஹிதப்³போ³, ஒட்ட²மங்ஸேஹி ஏவ பன க³ஹெத்வா அந்தோ பவேஸேதுங் வட்டதி.
Piṇḍukkhepakanti piṇḍaṃ ukkhipitvā ukkhipitvā. Kabaḷāvacchedakanti kabaḷaṃ avachinditvā avachinditvā. Avagaṇḍakārakanti makkaṭo viya gaṇḍe katvā katvā. Hatthaniddhunakanti hatthaṃ niddhunitvā niddhunitvā. Sitthāvakārakanti sitthāni avakiritvā avakiritvā. Jivhānicchārakanti jivhaṃ nicchāretvā nicchāretvā. Capucapukārakanti ‘‘capucapū’’ti evaṃ saddaṃ katvā katvā. Surusurukārakanti ‘‘surusurū’’ti evaṃ saddaṃ katvā katvā. Hatthanillehakanti hatthaṃ nillehitvā nillehitvā. Bhuñjantena hi aṅgulimattampi nillehituṃ na vaṭṭati, ghanayāguphāṇitapāyāsādike pana aṅgulīhi gahetvā aṅguliyo mukhe pavesetvā bhuñjituṃ vaṭṭati. Pattanillehakaoṭṭhanillehakesupi eseva nayo, tasmā aṅguliyāpi patto na nillehitabbo, ekaoṭṭhopi jivhāya na nillehitabbo, oṭṭhamaṃsehi eva pana gahetvā anto pavesetuṃ vaṭṭati.
ந ஸாமிஸேன ஹத்தே²ன பானீயதா²லகோதி ஏதங் படிகூலவஸேன படிக்கி²த்தங், தஸ்மா ஸங்கி⁴கம்பி புக்³க³லிகம்பி கி³ஹிஸந்தகம்பி அத்தனோ ஸந்தகம்பி ஸங்க²ம்பி ஸராவம்பி ஆமிஸமக்கி²தங் ந க³ஹேதப்³ப³மேவ, க³ண்ஹந்தஸ்ஸ து³க்கடங். ஸசே பன ஹத்த²ஸ்ஸ ஏகதே³ஸோ ஆமிஸமக்கி²தோ ந ஹோதி, தேன பதே³ஸேன க³ஹேதுங் வட்டதி. ந ஸஸித்த²கங் பத்ததோ⁴வனங் அந்தரக⁴ரே ச²ட்³டே³தப்³ப³ந்தி எத்த² உத்³த⁴ரித்வா வாதி ஸித்தா²னி ஏகதோ உத்³த⁴ரித்வா ஏகஸ்மிங் டா²னே ராஸிங் கத்வா உத³கங் ச²ட்³டே³தி. பி⁴ந்தி³த்வா வா உத³கக³திகானி கத்வா ச²ட்³டே³தி, படிக்³க³ஹேன ஸம்படிச்ச²ந்தோ நங் படிக்³க³ஹே ச²ட்³டே³தி, ப³ஹி நீஹரித்வா வா ச²ட்³டே³தி, ஏவங் ச²ட்³டெ³ந்தஸ்ஸ அனாபத்தி. ந தாவ தே²ரேன உத³கந்தி இத³ங் ஹத்த²தோ⁴வனஉத³கங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். அந்தரா பிபாஸிதேன , பன க³லே விலக்³கா³மிஸேன வா பானீயங் பிவித்வா ந தோ⁴விதப்³பா³தி.
Na sāmisena hatthena pānīyathālakoti etaṃ paṭikūlavasena paṭikkhittaṃ, tasmā saṅghikampi puggalikampi gihisantakampi attano santakampi saṅkhampi sarāvampi āmisamakkhitaṃ na gahetabbameva, gaṇhantassa dukkaṭaṃ. Sace pana hatthassa ekadeso āmisamakkhito na hoti, tena padesena gahetuṃ vaṭṭati. Na sasitthakaṃ pattadhovanaṃ antaraghare chaḍḍetabbanti ettha uddharitvā vāti sitthāni ekato uddharitvā ekasmiṃ ṭhāne rāsiṃ katvā udakaṃ chaḍḍeti. Bhinditvā vā udakagatikāni katvā chaḍḍeti, paṭiggahena sampaṭicchanto naṃ paṭiggahe chaḍḍeti, bahi nīharitvā vā chaḍḍeti, evaṃ chaḍḍentassa anāpatti. Na tāva therena udakanti idaṃ hatthadhovanaudakaṃ sandhāya vuttaṃ. Antarā pipāsitena , pana gale vilaggāmisena vā pānīyaṃ pivitvā na dhovitabbāti.
ப⁴த்தக்³க³வத்தகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Bhattaggavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
அனுமோத³னவத்தகதா²வண்ணனா
Anumodanavattakathāvaṇṇanā
அனுமோத³னவத்தே அனு புனப்புனங் மோதி³யதே பமோதி³யதேதி அனுமோத³னா. கா ஸா? த⁴ம்மகதா². அனுமோத³னாய கத்தப்³ப³ங் வத்தங் அனுமோத³னவத்தங். பஞ்சமே நிஸின்னேதி அனுமோத³னத்தா²ய நிஸின்னே. உபனிஸின்னகதா² நாம ப³ஹூஸு ஸன்னிபதிதேஸு பரிகதா²கத²னங். ஸேஸங் ஸுவிஞ்ஞெய்யமேவ.
Anumodanavatte anu punappunaṃ modiyate pamodiyateti anumodanā. Kā sā? Dhammakathā. Anumodanāya kattabbaṃ vattaṃ anumodanavattaṃ. Pañcame nisinneti anumodanatthāya nisinne. Upanisinnakathā nāma bahūsu sannipatitesu parikathākathanaṃ. Sesaṃ suviññeyyameva.
அனுமோத³னவத்தகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Anumodanavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
பிண்ட³சாரிகவத்தகதா²வண்ணனா
Piṇḍacārikavattakathāvaṇṇanā
189. பிண்ட³சாரிகவத்தே பிண்டி³தப்³போ³ ஸங்க⁴ரிதப்³போ³தி பிண்டோ³, பிண்ட³பாதோ. பிண்டா³ய சரணங் ஸீலமஸ்ஸாதி பிண்ட³சாரீ, ஸோ ஏவ பிண்ட³சாரிகோ ஸகத்தே² கபச்சயவஸேன. பிண்ட³சாரிகேன வத்திதப்³ப³ங் வத்தங் பிண்ட³சாரிகவத்தங். தத்ராயமனுத்தானபத³வண்ணனா – நிவேஸனங் நாம இத்தி²குமாரிகாதீ³னங் வஸனட்டா²னங். யஸ்மா பவிஸனநிக்க²மனத்³வாரங் அஸல்லக்கெ²த்வா ஸஹஸா பவிஸந்தோ விஸபா⁴கா³ரம்மணங் வா பஸ்ஸெய்ய, பரிஸ்ஸயோ வா ப⁴வெய்ய, தஸ்மா ‘‘நிவேஸனங்…பே॰… பவிஸிதப்³ப³’’ந்தி வுத்தங். அதிதூ³ரே திட்ட²ந்தோ அபஸ்ஸந்தோ வா ப⁴வெய்ய, ‘‘அஞ்ஞஸ்ஸ கே³ஹே திட்ட²தீ’’தி வா மஞ்ஞெய்ய. அச்சாஸன்னே திட்ட²ந்தோ அபஸ்ஸிதப்³ப³ங் வா பஸ்ஸெய்ய, அஸுணிதப்³ப³ங் வா ஸுணெய்ய, தேன மனுஸ்ஸானங் அகா³ரவோ வா அப்பஸாதோ³ வா ப⁴வெய்ய, தஸ்மா ‘‘நாதிதூ³ரே நாச்சாஸன்னே டா²தப்³ப³’’ந்தி வுத்தங். அதிசிரங் திட்ட²ந்தோ அதா³துகாமானங் மனோபதோ³ஸோ ப⁴வெய்ய, அஞ்ஞத்த² பி⁴க்கா² ச பரிக்க²யெய்ய, அதிலஹுகங் நிவத்தந்தோ தா³துகாமானங் புஞ்ஞஹானி ச ப⁴வெய்ய, பி⁴க்கு²னோ ச பி⁴க்கா²ய அஸம்பஜ்ஜனங், தஸ்மா ‘‘நாதிசிரங் டா²தப்³ப³ங், நாதிலஹுகங் நிவத்திதப்³ப³ங், டி²தேன ஸல்லக்கே²தப்³ப³’’ந்தி வுத்தங். ஸல்லக்க²ணாகாரங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘ஸசே கம்மங் வா நிக்கி²பதீ’’திஆதி³னா. தத்த² கம்மங் வா நிக்கி²பதீதி கப்பாஸங் வா ஸுப்பங் வா முஸலங் வா யஞ்ச க³ஹெத்வா கம்மங் கரொந்தி, டி²தா வா நிஸின்னா வா ஹொந்தி, தங் நிக்கி²பதி. பராமஸதீதி க³ண்ஹாதி. ட²பேதி வாதி ‘‘திட்ட²த² ப⁴ந்தே’’தி வத³ந்தீ ட²பேதி நாம. அவக்காரபாதீதி அதிரேகபிண்ட³பாதங் அபனெத்வா ட²பனத்தா²ய ஏகா ஸமுக்³க³பாதி. எத்த² ச ஸமுக்³க³பாதி நாம ஸமுக்³க³புடஸதி³ஸா பாதி. ஸேஸங் வுத்தனயமேவ.
189. Piṇḍacārikavatte piṇḍitabbo saṅgharitabboti piṇḍo, piṇḍapāto. Piṇḍāya caraṇaṃ sīlamassāti piṇḍacārī, so eva piṇḍacāriko sakatthe kapaccayavasena. Piṇḍacārikena vattitabbaṃ vattaṃ piṇḍacārikavattaṃ. Tatrāyamanuttānapadavaṇṇanā – nivesanaṃ nāma itthikumārikādīnaṃ vasanaṭṭhānaṃ. Yasmā pavisananikkhamanadvāraṃ asallakkhetvā sahasā pavisanto visabhāgārammaṇaṃ vā passeyya, parissayo vā bhaveyya, tasmā ‘‘nivesanaṃ…pe… pavisitabba’’nti vuttaṃ. Atidūre tiṭṭhanto apassanto vā bhaveyya, ‘‘aññassa gehe tiṭṭhatī’’ti vā maññeyya. Accāsanne tiṭṭhanto apassitabbaṃ vā passeyya, asuṇitabbaṃ vā suṇeyya, tena manussānaṃ agāravo vā appasādo vā bhaveyya, tasmā ‘‘nātidūre nāccāsanne ṭhātabba’’nti vuttaṃ. Aticiraṃ tiṭṭhanto adātukāmānaṃ manopadoso bhaveyya, aññattha bhikkhā ca parikkhayeyya, atilahukaṃ nivattanto dātukāmānaṃ puññahāni ca bhaveyya, bhikkhuno ca bhikkhāya asampajjanaṃ, tasmā ‘‘nāticiraṃ ṭhātabbaṃ, nātilahukaṃ nivattitabbaṃ, ṭhitena sallakkhetabba’’nti vuttaṃ. Sallakkhaṇākāraṃ dasseti ‘‘sace kammaṃ vā nikkhipatī’’tiādinā. Tattha kammaṃ vā nikkhipatīti kappāsaṃ vā suppaṃ vā musalaṃ vā yañca gahetvā kammaṃ karonti, ṭhitā vā nisinnā vā honti, taṃ nikkhipati. Parāmasatīti gaṇhāti. Ṭhapeti vāti ‘‘tiṭṭhatha bhante’’ti vadantī ṭhapeti nāma. Avakkārapātīti atirekapiṇḍapātaṃ apanetvā ṭhapanatthāya ekā samuggapāti. Ettha ca samuggapāti nāma samuggapuṭasadisā pāti. Sesaṃ vuttanayameva.
பிண்ட³சாரிகவத்தகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Piṇḍacārikavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ஆரஞ்ஞிகவத்தகதா²வண்ணனா
Āraññikavattakathāvaṇṇanā
190. ஆரஞ்ஞிகவத்தே ந ரமந்தி ஜனா எத்தா²தி அரஞ்ஞங். வுத்தஞ்ஹி –
190. Āraññikavatte na ramanti janā etthāti araññaṃ. Vuttañhi –
‘‘ரமணீயானி அரஞ்ஞானி, யத்த² ந ரமதீ ஜனோ;
‘‘Ramaṇīyāni araññāni, yattha na ramatī jano;
வீதராகா³ ரமிஸ்ஸந்தி, ந தே காமக³வேஸினோ’’தி. (த⁴॰ ப॰ 99);
Vītarāgā ramissanti, na te kāmagavesino’’ti. (dha. pa. 99);
அரஞ்ஞே வஸதீதி ஆரஞ்ஞிகோ, தேன வத்திதப்³ப³ங் வத்தங் ஆரஞ்ஞிகவத்தங். தத்ராயங் விஸேஸபதா³னமத்தோ² – காலஸ்ஸேவ உட்டா²யாதி அரஞ்ஞஸேனாஸனஸ்ஸ கா³மதோ தூ³ரத்தா வுத்தங், தேனேவ காரணேன ‘‘பத்தங் க³ஹெத்வா சீவரங் பாருபித்வா க³ச்ச²ந்தோ பரிஸ்ஸமோ ஹோதீ’’தி வுத்தங். பத்தங் த²விகாய பக்கி²பித்வா அங்ஸே லக்³கெ³த்வா சீவரங் க²ந்தே⁴ கரித்வா அரஞ்ஞமக்³கோ³ ந து³ஸ்ஸோத⁴னோ ஹோதி, தஸ்மா கண்டகஸரீஸபாதி³பரிஸ்ஸயவிமோசனத்த²ங் உபாஹனா ஆரோஹித்வா. அரஞ்ஞங் நாம யஸ்மா சோராதீ³னங் விசரட்டா²னங் ஹோதி, தஸ்மா ‘‘தா³ருப⁴ண்ட³ங் மத்திகாப⁴ண்ட³ங் படிஸாமெத்வா த்³வாரவாதபானங் த²கெத்வா வஸனட்டா²னதோ நிக்க²மிதப்³ப³’’ந்தி வுத்தங். இதோ பரானி ப⁴த்தக்³க³வத்தபிண்ட³சாரிகவத்தேஸு வுத்தஸதி³ஸானேவ. கா³மதோ நிக்க²மித்வா ஸசே ப³ஹிகா³மே உத³கங் நத்தி², அந்தோகா³மேயேவ ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா, அத² ப³ஹிகா³மே அத்தி², ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா பத்தங் தோ⁴வித்வா வோத³கங் கத்வா த²விகாய பக்கி²பித்வா சீவரங் ஸங்க⁴ரித்வா அங்ஸே கரித்வா உபாஹனா ஆரோஹித்வா க³ந்தப்³ப³ங்.
Araññe vasatīti āraññiko, tena vattitabbaṃ vattaṃ āraññikavattaṃ. Tatrāyaṃ visesapadānamattho – kālasseva uṭṭhāyāti araññasenāsanassa gāmato dūrattā vuttaṃ, teneva kāraṇena ‘‘pattaṃ gahetvā cīvaraṃ pārupitvā gacchanto parissamo hotī’’ti vuttaṃ. Pattaṃ thavikāya pakkhipitvā aṃse laggetvā cīvaraṃ khandhe karitvā araññamaggo na dussodhano hoti, tasmā kaṇṭakasarīsapādiparissayavimocanatthaṃ upāhanā ārohitvā. Araññaṃ nāma yasmā corādīnaṃ vicaraṭṭhānaṃ hoti, tasmā ‘‘dārubhaṇḍaṃ mattikābhaṇḍaṃ paṭisāmetvā dvāravātapānaṃ thaketvā vasanaṭṭhānato nikkhamitabba’’nti vuttaṃ. Ito parāni bhattaggavattapiṇḍacārikavattesu vuttasadisāneva. Gāmato nikkhamitvā sace bahigāme udakaṃ natthi, antogāmeyeva bhattakiccaṃ katvā, atha bahigāme atthi, bhattakiccaṃ katvā pattaṃ dhovitvā vodakaṃ katvā thavikāya pakkhipitvā cīvaraṃ saṅgharitvā aṃse karitvā upāhanā ārohitvā gantabbaṃ.
பா⁴ஜனங் அலப⁴ந்தேனாதிஆதி³ அரஞ்ஞஸேனாஸனஸ்ஸ து³ல்லப⁴த³ப்³ப³ஸம்பா⁴ரத்தா வுத்தங், அக்³கி³ உபட்டா²பேதப்³போ³திஆதி³ வாளமிக³ஸரீஸபாதி³பா³ஹிரபரிஸ்ஸயகாலே ச வாதபித்தாதி³அஜ்ஜ²த்தபஅஸ்ஸயகாலே ச இச்சி²தப்³ப³த்தா. ப³ஹூனங் பன வஸனட்டா²னே தாதி³ஸானி ஸுலபா⁴னி ஹொந்தீதி ஆஹ ‘‘க³ணவாஸினோ பன தேன வினாபி வட்டதீ’’தி. கத்தரத³ண்டோ³ நாம பரிஸ்ஸயவினோத³னோ ஹோதி, தஸ்மா அரஞ்ஞே விஹரந்தேன அவஸ்ஸங் இச்சி²தப்³போ³தி வுத்தங் ‘‘கத்தரத³ண்டோ³ உபட்டா²பேதப்³போ³’’தி. நக்க²த்தானேவ நக்க²த்தபதா³னி. சோராதீ³ஸு ஆக³ந்த்வா ‘‘அஜ்ஜ, ப⁴ந்தே, கேன நக்க²த்தேன சந்தோ³ யுத்தோ’’தி புச்சி²தேஸு ‘‘ந ஜானாமா’’தி வுத்தே குஜ்ஜ²ந்தி, தஸ்மா வுத்தங் ‘‘நக்க²த்தபதா³னி உக்³க³ஹேதப்³பா³னி ஸகலானி வா ஏகதே³ஸானி வா’’தி, ததா² தி³ஸாமூள்ஹேஸு ‘‘கதமாயங், ப⁴ந்தே, தி³ஸா’’தி புச்சி²தேஸு, தஸ்மா ‘‘தி³ஸாகுஸலேன ப⁴விதப்³ப³’’ந்தி.
Bhājanaṃ alabhantenātiādi araññasenāsanassa dullabhadabbasambhārattā vuttaṃ, aggi upaṭṭhāpetabbotiādi vāḷamigasarīsapādibāhiraparissayakāle ca vātapittādiajjhattapaassayakāle ca icchitabbattā. Bahūnaṃ pana vasanaṭṭhāne tādisāni sulabhāni hontīti āha ‘‘gaṇavāsino pana tena vināpi vaṭṭatī’’ti. Kattaradaṇḍo nāma parissayavinodano hoti, tasmā araññe viharantena avassaṃ icchitabboti vuttaṃ ‘‘kattaradaṇḍo upaṭṭhāpetabbo’’ti. Nakkhattāneva nakkhattapadāni. Corādīsu āgantvā ‘‘ajja, bhante, kena nakkhattena cando yutto’’ti pucchitesu ‘‘na jānāmā’’ti vutte kujjhanti, tasmā vuttaṃ ‘‘nakkhattapadāni uggahetabbāni sakalāni vā ekadesāni vā’’ti, tathā disāmūḷhesu ‘‘katamāyaṃ, bhante, disā’’ti pucchitesu, tasmā ‘‘disākusalena bhavitabba’’nti.
ஆரஞ்ஞிகவத்தகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Āraññikavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ஸேனாஸனவத்தகதா²வண்ணனா
Senāsanavattakathāvaṇṇanā
191. ஸேனாஸனவத்தே ஸயந்தி எத்தா²தி ஸேனங், ஸயனந்தி அத்தோ². ஆவஸந்தி எத்தா²தி ஆஸனங். ஸேனஞ்ச ஆஸனஞ்ச ஸேனாஸனங். ஸேனாஸனேஸு கத்தப்³ப³ங் வத்தங் ஸேனாஸனவத்தங் . இத⁴ பன யங் வத்தப்³ப³ங், தங் உபஜ்ஜா²யவத்தகதா²யங் (வி॰ ஸங்க³॰ அட்ட²॰ 183 ) வுத்தமேவ. தத்த² பன உபஜ்ஜா²யேன வுத்த²விஹாரோ வுத்தோ, இத⁴ பன அத்தனா வுத்த²விஹாரோதி அயமேவ விஸேஸோ. ந வுட்³ட⁴ங் அனாபுச்சா²தி எத்த² தஸ்ஸ ஓவரகே தது³பசாரே ச ஆபுச்சி²தப்³ப³ந்தி வத³ந்தி. போ⁴ஜனஸாலாதீ³ஸுபி ஏவமேவ படிபஜ்ஜிதப்³ப³ந்தி போ⁴ஜனஸாலாதீ³ஸுபி உத்³தே³ஸதா³னாதி³ ஆபுச்சி²த்வாவ காதப்³ப³ந்தி அத்தோ².
191. Senāsanavatte sayanti etthāti senaṃ, sayananti attho. Āvasanti etthāti āsanaṃ. Senañca āsanañca senāsanaṃ. Senāsanesu kattabbaṃ vattaṃ senāsanavattaṃ. Idha pana yaṃ vattabbaṃ, taṃ upajjhāyavattakathāyaṃ (vi. saṅga. aṭṭha. 183 ) vuttameva. Tattha pana upajjhāyena vutthavihāro vutto, idha pana attanā vutthavihāroti ayameva viseso. Na vuḍḍhaṃ anāpucchāti ettha tassa ovarake tadupacāre ca āpucchitabbanti vadanti. Bhojanasālādīsupi evameva paṭipajjitabbanti bhojanasālādīsupi uddesadānādi āpucchitvāva kātabbanti attho.
ஸேனாஸனவத்தகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Senāsanavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ஜந்தாக⁴ரவத்தகதா²வண்ணனா
Jantāgharavattakathāvaṇṇanā
192. ஜந்தாக⁴ரவத்தே ஜாயதீதி ஜங், கிங் தங்? ஸரீரங். ஜங் தாயதி ரக்க²தீதி ஜந்தா, கா ஸா? திகிச்சா². க³ய்ஹதேதி க⁴ரங், கிங் தங்? நிவேஸனங், ஜந்தாய ஸரீரதிகிச்சா²ய கதங் க⁴ரங் ஜந்தாக⁴ரங், ஜந்தாக⁴ரே கத்தப்³ப³ங் வத்தங் ஜந்தாக⁴ரவத்தங். தத்த² பரிப⁴ண்ட³ந்தி ப³ஹிஜக³தி. ஸேஸங் உபஜ்ஜா²யவத்தே வுத்தனயத்தா ஸுவிஞ்ஞெய்யமேவ.
192. Jantāgharavatte jāyatīti jaṃ, kiṃ taṃ? Sarīraṃ. Jaṃ tāyati rakkhatīti jantā, kā sā? Tikicchā. Gayhateti gharaṃ, kiṃ taṃ? Nivesanaṃ, jantāya sarīratikicchāya kataṃ gharaṃ jantāgharaṃ, jantāghare kattabbaṃ vattaṃ jantāgharavattaṃ. Tattha paribhaṇḍanti bahijagati. Sesaṃ upajjhāyavatte vuttanayattā suviññeyyameva.
ஜந்தாக⁴ரவத்தகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Jantāgharavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
வச்சகுடிவத்தகதா²வண்ணனா
Vaccakuṭivattakathāvaṇṇanā
193. வச்சகுடிவத்தே வச்சயதே ஊஹத³யதேதி வச்சங், கரீஸங். குடீயதி சி²ந்தீ³யதி ஆதபோ ஏதாயாதி குடி, வச்சத்தா²ய கதா குடி வச்சகுடி, வச்சகுடியா வத்திதப்³ப³ங் வத்தங் வச்சகுடிவத்தங், இத⁴ ச வத்தக்க²ந்த⁴கே ஆசமனவத்தங் பட²மங் ஆக³தங், பச்சா² வச்சகுடிவத்தங். இமஸ்மிங் பன பகரணே பட²மங் வச்சங் கத்வா பச்சா² ஆசமதீதி அதி⁴ப்பாயேன வச்சகுடிவத்தங் பட²மங் ஆக³தங், தஸ்மா தத³னுக்கமேன கத²யிஸ்ஸாம. த³ந்தகட்ட²ங் கா²த³ந்தேனாதி அயங் வச்சகுடியாபி ஸப்³ப³த்தே²வ படிக்கே²போ. நிப³த்³த⁴க³மனத்தா²யாதி அத்தனா நிப³த்³த⁴க³மனத்தா²ய. புக்³க³லிகட்டா²னங் வாதி அத்தனோ விஹாரங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ஸேஸங் ஸுவிஞ்ஞெய்யமேவாதி.
193. Vaccakuṭivatte vaccayate ūhadayateti vaccaṃ, karīsaṃ. Kuṭīyati chindīyati ātapo etāyāti kuṭi, vaccatthāya katā kuṭi vaccakuṭi, vaccakuṭiyā vattitabbaṃ vattaṃ vaccakuṭivattaṃ, idha ca vattakkhandhake ācamanavattaṃ paṭhamaṃ āgataṃ, pacchā vaccakuṭivattaṃ. Imasmiṃ pana pakaraṇe paṭhamaṃ vaccaṃ katvā pacchā ācamatīti adhippāyena vaccakuṭivattaṃ paṭhamaṃ āgataṃ, tasmā tadanukkamena kathayissāma. Dantakaṭṭhaṃ khādantenāti ayaṃ vaccakuṭiyāpi sabbattheva paṭikkhepo. Nibaddhagamanatthāyāti attanā nibaddhagamanatthāya. Puggalikaṭṭhānaṃ vāti attano vihāraṃ sandhāya vuttaṃ. Sesaṃ suviññeyyamevāti.
வச்சகுடிவத்தகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Vaccakuṭivattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
இதி வினயஸங்க³ஹஸங்வண்ணனாபூ⁴தே வினயாலங்காரே
Iti vinayasaṅgahasaṃvaṇṇanābhūte vinayālaṅkāre
உபஜ்ஜா²யவத்தாதி³வத்தவினிச்ச²யகதா²லங்காரோ நாம
Upajjhāyavattādivattavinicchayakathālaṅkāro nāma
ஸத்தவீஸதிமோ பரிச்சே²தோ³.
Sattavīsatimo paricchedo.
