| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi |
15. உபஜ்ஜா²யவத்தகதா²
15. Upajjhāyavattakathā
64. அனுபஜ்ஜா²யகாதி எத்த² வஜ்ஜாவஜ்ஜங் உபக³ந்த்வா ஜா²யதீதி உபஜ்ஜா²யோ, ஸோ நத்தி² ஏதேஸந்தி அனுபஜ்ஜா²யகாதி அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘வஜ்ஜாவஜ்ஜ’’ந்திஆதி³. ‘‘பிண்டா³ய சரணகபத்த’’ந்தி இமினா பிண்டா³ய உத்³தி³ஸ்ஸ, உட்ட²ஹித்வா வா திட்ட²தி அனேனாதி உத்திட்டோ², ஸோயேவ பத்தோ உத்திட்ட²பத்தோதி அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘உத்திட்டே² ந பமஜ்ஜெய்யா’’திஆதீ³ஸு (த⁴॰ ப॰ 168) பன பிண்டா³ய சரணங் ‘‘உத்திட்ட²’’ந்தி வுச்சதி. தஸ்மா தத்த² பிண்டா³ய உத்³தி³ஸ்ஸ, உட்ட²ஹித்வா வா திட்ட²னங் உத்திட்ட²ந்தி வசனத்தோ² காதப்³போ³. ‘‘பிண்டா³ய சரணபத்த’’ந்தி இத³ங் வசனங் ‘‘தஸ்மிஞ்ஹி மனுஸ்ஸா உச்சி²ட்ட²ஸஞ்ஞினோ’’திபத³ங் லங்கி⁴த்வா ‘‘தஸ்மா உத்திட்ட²பத்தந்தி வுத்த’’ந்திபதே³ன யோஜேதப்³ப³ங், தஸ்மா பிண்டா³ய சரணகபத்தத்தா உத்திட்ட²பத்தந்தி வுத்தந்தி வுத்தங் ஹோதி. தஸ்மிங் மனுஸ்ஸா கிங்ஸஞ்ஞினோதி ஆஹ ‘‘தஸ்மிஞ்ஹி மனுஸ்ஸா உச்சி²ட்ட²ஸஞ்ஞினோ’’தி. தஸ்மிஞ்ஹி தஸ்மிங் ஏவ உத்திட்ட²பத்தே பப்³ப³ஜிதானங் பரிபோ⁴க³பா⁴வேன மனுஸ்ஸேஹி அவஸஜ்ஜிதப்³ப³த்தா, அவச²ட்³டே³தப்³ப³த்தா வா மனுஸ்ஸா உச்சி²ட்ட²ஸஞ்ஞினோ ஹொந்தீதி யோஜனா. பப்³ப³ஜிதானங் பிண்டா³ய சரணகபத்தத்தா உத்திட்ட²பத்தந்தி வுத்தங், மனுஸ்ஸானங் பன அவஸஜ்ஜிதபத்தத்தா உச்சி²ட்ட²பத்தந்தி வுத்தந்தி அதி⁴ப்பாயோ. உத்திட்ட² பத்தந்திபத³ங் வாக்யமேவ, ந ஸமாஸோதிபி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அத² வா’’திஆதி³. ‘‘உட்ட²ஹித்வா’’தி இமினா உத்திட்டா²தி எத்த² த்வாலோபோதி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘க³ஹேது’’ந்தி இமினா பாட²ஸேஸங் த³ஸ்ஸேதி. கே³ஹஸிதபேமவஸேனாதி கே³ஹே நிஸ்ஸிதபேமவஸேன, மெத்தாபுப்³ப³ங்க³மபேமவஸேனாதி அத்தோ². ஸகா³ரவா ஹுத்வா ஸப்பதிஸ்ஸா ஹுத்வா விஹரந்தாதி அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘உபட்ட²பெத்வா’’தி. ‘‘ஸபா⁴க³ஜீவிகா’’தி இமினா ஸபா⁴க³வுத்திகாதி எத்த² வுத்திஸத்³தோ³ ஜீவிகத்தோ²யேவ, ந விவரணாத்³யத்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி. உபஜ்ஜா²யபா⁴வங் ஸம்படிச்ச²தி ஏதேஹீதி உபஜ்ஜா²யபா⁴வஸம்படிச்ச²னானி, தானியேவ வேவசனானி உபஜ்ஜா²யபா⁴வஸம்படிச்ச²னவேவசனானி. திக்க²த்துந்தி உக்கட்ட²வஸேன வுத்தங், ஸகிம்பி வட்டதியேவ. பத³ஸ்ஸ வஸேன விஞ்ஞாபேதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஹீதி ஸச்சங். எத்தா²தி உபஜ்ஜா²யக³ஹணட்டா²னே. யதி³த³ங் வாசாய வா ஸாவனங், யதி³த³ங் காயேன வா அத்த²விஞ்ஞாபனங் அத்தி², இத³மேவ ஸாவனஅத்த²விஞ்ஞாபனமேவ உபஜ்ஜா²யக³ஹணந்தி யோஜனா. ஸாதூ⁴தி ஸம்படிச்ச²னந்தி உபஜ்ஜா²யேன பஞ்சஸு பதே³ஸு யஸ்மிங் கிஸ்மிங்சி வுத்தே ஸத்³தி⁴விஹாரிகஸ்ஸ ‘‘ஸாதூ⁴’’தி ஸம்படிச்ச²னங். தந்தி கேஸஞ்சி வசனங். ஹீதி ஸச்சங், யஸ்மா வா. எத்தா²தி உபஜ்ஜா²யக³ஹணே. ‘‘ந ஸம்படிச்ச²னங் அங்க³’’ந்தி இமினா ஆயாசனதா³னானியேவ அங்கா³னி நாமாதி த³ஸ்ஸேதி. ஸத்³தி⁴விஹாரிகேனாபி ஞாதுந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. இமினா பதே³னாதி ‘‘ஸாதூ⁴’’தி இமினா பதே³ன.
64.Anupajjhāyakāti ettha vajjāvajjaṃ upagantvā jhāyatīti upajjhāyo, so natthi etesanti anupajjhāyakāti atthaṃ dassento āha ‘‘vajjāvajja’’ntiādi. ‘‘Piṇḍāya caraṇakapatta’’nti iminā piṇḍāya uddissa, uṭṭhahitvā vā tiṭṭhati anenāti uttiṭṭho, soyeva patto uttiṭṭhapattoti atthaṃ dasseti. ‘‘Uttiṭṭhe na pamajjeyyā’’tiādīsu (dha. pa. 168) pana piṇḍāya caraṇaṃ ‘‘uttiṭṭha’’nti vuccati. Tasmā tattha piṇḍāya uddissa, uṭṭhahitvā vā tiṭṭhanaṃ uttiṭṭhanti vacanattho kātabbo. ‘‘Piṇḍāya caraṇapatta’’nti idaṃ vacanaṃ ‘‘tasmiñhi manussā ucchiṭṭhasaññino’’tipadaṃ laṅghitvā ‘‘tasmā uttiṭṭhapattanti vutta’’ntipadena yojetabbaṃ, tasmā piṇḍāya caraṇakapattattā uttiṭṭhapattanti vuttanti vuttaṃ hoti. Tasmiṃ manussā kiṃsaññinoti āha ‘‘tasmiñhi manussā ucchiṭṭhasaññino’’ti. Tasmiñhi tasmiṃ eva uttiṭṭhapatte pabbajitānaṃ paribhogabhāvena manussehi avasajjitabbattā, avachaḍḍetabbattā vā manussā ucchiṭṭhasaññino hontīti yojanā. Pabbajitānaṃ piṇḍāya caraṇakapattattā uttiṭṭhapattanti vuttaṃ, manussānaṃ pana avasajjitapattattā ucchiṭṭhapattanti vuttanti adhippāyo. Uttiṭṭha pattantipadaṃ vākyameva, na samāsotipi dassento āha ‘‘atha vā’’tiādi. ‘‘Uṭṭhahitvā’’ti iminā uttiṭṭhāti ettha tvālopoti dasseti. ‘‘Gahetu’’nti iminā pāṭhasesaṃ dasseti. Gehasitapemavasenāti gehe nissitapemavasena, mettāpubbaṅgamapemavasenāti attho. Sagāravā hutvā sappatissā hutvā viharantāti atthaṃ dassento āha ‘‘upaṭṭhapetvā’’ti. ‘‘Sabhāgajīvikā’’ti iminā sabhāgavuttikāti ettha vuttisaddo jīvikatthoyeva, na vivaraṇādyatthoti dasseti. Upajjhāyabhāvaṃ sampaṭicchati etehīti upajjhāyabhāvasampaṭicchanāni, tāniyeva vevacanāni upajjhāyabhāvasampaṭicchanavevacanāni. Tikkhattunti ukkaṭṭhavasena vuttaṃ, sakimpi vaṭṭatiyeva. Padassa vasena viññāpetīti sambandho. Hīti saccaṃ. Etthāti upajjhāyagahaṇaṭṭhāne. Yadidaṃ vācāya vā sāvanaṃ, yadidaṃ kāyena vā atthaviññāpanaṃ atthi, idameva sāvanaatthaviññāpanameva upajjhāyagahaṇanti yojanā. Sādhūti sampaṭicchananti upajjhāyena pañcasu padesu yasmiṃ kismiṃci vutte saddhivihārikassa ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchanaṃ. Tanti kesañci vacanaṃ. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Etthāti upajjhāyagahaṇe. ‘‘Na sampaṭicchanaṃ aṅga’’nti iminā āyācanadānāniyeva aṅgāni nāmāti dasseti. Saddhivihārikenāpi ñātunti sambandho. Iminā padenāti ‘‘sādhū’’ti iminā padena.
தத்ராயங் ஸம்மாவத்தனாதி எத்த² தஸத்³த³ஸ்ஸ விஸயங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங் ‘‘யங் வுத்தங் ஸம்மா வத்திதப்³ப³’’ந்தி. இமினா கிரியாவிஸயபா⁴வமேவ தீ³பேதி, ந த³ப்³ப³விஸயபா⁴வங். அயந்தி வுச்சமானா. அஸ்ஸாதி ஸத்³தி⁴விஹாரிகஸ்ஸ. தோ⁴தபாத³பரிஹரணத்தா²யாதி தோ⁴தஸ்ஸ பாத³ஸ்ஸ பங்ஸுமக்க²னாதீ³னங் பரிஹரணத்தா²ய. தாதி உபாஹனாயோ. காலஸ்ஸேவாதி பச்சூஸகாலதோயேவ, நிஸ்ஸக்கத்தே² சேதங் ஸாமிவசனங். ததோதி தேஹி தீஹி த³ந்தகட்டே²ஹி, விப⁴த்தஅபாதா³னமேதங். தேஸு வா தீஸு த³ந்தகட்டே²ஸு. யந்தி யங் த³ந்தகட்ட²ங். அதா²தி தஸ்மிங் க³ஹணே.
Tatrāyaṃ sammāvattanāti ettha tasaddassa visayaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘yaṃ vuttaṃ sammā vattitabba’’nti. Iminā kiriyāvisayabhāvameva dīpeti, na dabbavisayabhāvaṃ. Ayanti vuccamānā. Assāti saddhivihārikassa. Dhotapādapariharaṇatthāyāti dhotassa pādassa paṃsumakkhanādīnaṃ pariharaṇatthāya. Tāti upāhanāyo. Kālassevāti paccūsakālatoyeva, nissakkatthe cetaṃ sāmivacanaṃ. Tatoti tehi tīhi dantakaṭṭhehi, vibhattaapādānametaṃ. Tesu vā tīsu dantakaṭṭhesu. Yanti yaṃ dantakaṭṭhaṃ. Athāti tasmiṃ gahaṇe.
ததோதி ஸீதுண்ஹோத³கேஹி, ஸீதுண்ஹோத³கேஸு வா. வளஞ்ஜேதீதி பரிபு⁴ஞ்ஜதி. உத³கந்தி முக²தோ⁴வனோத³கங். ‘‘வச்சகுடிதோ’’தி இமினா பஸ்ஸாவகுடீபி க³ஹேதப்³பா³. ஏவந்தி ஸம்மஜ்ஜியமானே. அஸுஞ்ஞந்தி ஜனஸத்³த³தோ அதுச்ச²ங். ஆஸனந்தி தே²ரஸ்ஸ ஆஸனங். தஸ்மிந்தி ஆஸனே. நிஸின்னஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ வத்தங் காதப்³ப³ந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. உக்லாபோ அஸ்மிங் தே³ஸே அத்தீ²தி உக்லாபோதி அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘கேனசி கசவரேன ஸங்கிண்ணோ’’தி. எத்த² ச ஸங்காரோ உச்சி²ட்டோ² கலாபோ ஸமூஹோ உக்லாபோதி வசனத்தே²ன உக்லாபோதி வுச்சதி. கசீயதி ப³ந்தீ⁴யதி அஸ்மிங் தே³ஸேதி கசோ, ஸோ வரீயதி இச்சீ²யதி அனேனாதி கசவரோதி வசனத்தே²ன கசவரோதி வுச்சதி. ஹத்தே²னபீதி எத்த² பிஸத்³தோ³ பிலோதிகேனபீதிஆதி³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி.
Tatoti sītuṇhodakehi, sītuṇhodakesu vā. Vaḷañjetīti paribhuñjati. Udakanti mukhadhovanodakaṃ. ‘‘Vaccakuṭito’’ti iminā passāvakuṭīpi gahetabbā. Evanti sammajjiyamāne. Asuññanti janasaddato atucchaṃ. Āsananti therassa āsanaṃ. Tasminti āsane. Nisinnassa therassa vattaṃ kātabbanti sambandho. Uklāpo asmiṃ dese atthīti uklāpoti atthaṃ dassento āha ‘‘kenaci kacavarena saṃkiṇṇo’’ti. Ettha ca saṅkāro ucchiṭṭho kalāpo samūho uklāpoti vacanatthena uklāpoti vuccati. Kacīyati bandhīyati asmiṃ deseti kaco, so varīyati icchīyati anenāti kacavaroti vacanatthena kacavaroti vuccati. Hatthenapīti ettha pisaddo pilotikenapītiādiṃ saṅgaṇhāti.
ஏகதோ கத்வாதி ஏகதோ ஸமானபடலங் கத்வா. கஸ்மா ஸங்கா⁴டீதி ஆஹ ‘‘ஸப்³ப³ங் ஹீ’’திஆதி³. ‘‘ஸங்க⁴டிதத்தா’’தி இமினா ஸங்ஹரிதப்³பா³தி ஸங்கா⁴டீதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. நிவத்தித்வா ஓலோகெந்தங் உபஜ்ஜா²யங் ஸங்பாபுணாதீதி யோஜனா. ஏகேன வா பத³வீதிஹாரேனாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பத்தோயேவ உண்ஹபா⁴ரிகேஸு பரியாபன்னோதி பத்தபரியாபன்னோ, பத்தே பரியாபன்னோ யாகு³ஆதி³கோ பத்தபரியாபன்னோதிபி யுஜ்ஜதியேவ. பி⁴க்கா²சாரேதி பி⁴க்கா²சாரட்டா²னே. யாகு³யா வா லத்³தா⁴யாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தஸ்ஸாதி உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ. ஸோ பத்தோதி உண்ஹாதீ³ஸு பரியாபன்னோ ஸோ பத்தோ. அஞ்ஞத்ர வாதி ஆராமாதீ³ஸு வா. தஸ்ஸாதி உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ. வசனே அனிட்டி²தேதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. இதோ பட்டா²யாதி ‘‘ந உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ ப⁴ணமானஸ்ஸா’’தி எத்த² வுத்தனகாரதோ பட்டா²ய. இமினா ஹெட்டா² வுத்தேஸு ‘‘நாதிதூ³ரே க³ந்தப்³ப³’’ந்திஆதீ³ஸு நகாரபடிஸித்³தே⁴ஸு ஆபத்தி நத்தீ²தி த³ஸ்ஸேதி. யத்த² கத்த²சீதி ‘‘ந ச உண்ஹே சீவரங் நித³ஹிதப்³ப³’’ந்திஆதீ³ஸு யேஸு கேஸுசி. அயந்தி து³க்கடாபத்தி. ஹீதி ஸச்சங். ஆபத்திஸாமந்தாதி எத்த² ஆபத்தியா ஸாமந்தா ஆபத்திஸாமந்தாதி அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஆபத்தியா ஆஸன்ன’’ந்தி. ‘‘ஆஸன்ன’’ந்தி இமினா ஸாமந்தாஸத்³த³ஸ்ஸ ஆஸன்னவேவசனதஞ்ச உபயோக³த்தே² நிஸ்ஸக்கவசனதஞ்ச த³ஸ்ஸேதி. ஈதி³ஸங் வசனங் ப⁴ந்தே வத்துங் வட்டதி நாமாதி யோஜனா.
Ekato katvāti ekato samānapaṭalaṃ katvā. Kasmā saṅghāṭīti āha ‘‘sabbaṃ hī’’tiādi. ‘‘Saṅghaṭitattā’’ti iminā saṃharitabbāti saṅghāṭīti vacanatthaṃ dasseti. Nivattitvā olokentaṃ upajjhāyaṃ saṃpāpuṇātīti yojanā. Ekena vā padavītihārenāti sambandho. Pattoyeva uṇhabhārikesu pariyāpannoti pattapariyāpanno, patte pariyāpanno yāguādiko pattapariyāpannotipi yujjatiyeva. Bhikkhācāreti bhikkhācāraṭṭhāne. Yāguyā vā laddhāyāti sambandho. Tassāti upajjhāyassa. So pattoti uṇhādīsu pariyāpanno so patto. Aññatra vāti ārāmādīsu vā. Tassāti upajjhāyassa. Vacane aniṭṭhiteti sambandho. Ito paṭṭhāyāti ‘‘na upajjhāyassa bhaṇamānassā’’ti ettha vuttanakārato paṭṭhāya. Iminā heṭṭhā vuttesu ‘‘nātidūre gantabba’’ntiādīsu nakārapaṭisiddhesu āpatti natthīti dasseti. Yattha katthacīti ‘‘na ca uṇhe cīvaraṃ nidahitabba’’ntiādīsu yesu kesuci. Ayanti dukkaṭāpatti. Hīti saccaṃ. Āpattisāmantāti ettha āpattiyā sāmantā āpattisāmantāti atthaṃ dassento āha ‘‘āpattiyā āsanna’’nti. ‘‘Āsanna’’nti iminā sāmantāsaddassa āsannavevacanatañca upayogatthe nissakkavacanatañca dasseti. Īdisaṃ vacanaṃ bhante vattuṃ vaṭṭati nāmāti yojanā.
கா³மதோ பட²மதரந்தி கா³மதோ உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ பட²மதரங். தேனேவாதி உபஜ்ஜா²யேனேவ. நிவத்தந்தேன ஸத்³தி⁴விஹாரிகேனாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘திந்த’’ந்தி வத்வா தமேவத்த²ங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங் ‘‘ஸேத³க்³க³ஹித’’ந்தி. இமினா ஸேதே³ன ஸீத³தீதி ஸின்னந்தி அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘அதிரேகங் கத்வா’’தி இமினா உஸ்ஸாரெத்வாதிபத³ஸ்ஸ அதி⁴ப்பாயத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி, உத்³த⁴ங் உத்³த⁴ங் ஸாரெத்வாதி வுத்தங் ஹோதி. பச்சி²மவாக்யஸ்ஸ புப்³ப³வாக்யகாரணபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங் ‘‘கிங் காரணா’’தி. மஜ்ஜே² ப⁴ங்க³ஸ்ஸ தோ³ஸங் ஆவிகரொந்தோ ஆஹ ‘‘ஸமங் கத்வா’’திஆதி³. ததோதி ஸமங் கத்வா ஸங்ஹரணதோ, நிச்சங் பி⁴ஜ்ஜமானந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. மஜ்ஜே² ப⁴ங்க³தோ வா, து³ப்³ப³லந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏதந்தி ‘‘சதுரங்கு³லங் கண்ணங் உஸ்ஸாரெத்வா’’தி ஏதங் வசனங். யதா²தி யேனாகாரேன ஸங்ஹரியமானேதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. சீவரபோ⁴க³ஸ்ஸ ஓரோ அந்தோ ஓபோ⁴கோ³தி அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘காயப³ந்த⁴ன’’ந்திஆதி³.
Gāmatopaṭhamataranti gāmato upajjhāyassa paṭhamataraṃ. Tenevāti upajjhāyeneva. Nivattantena saddhivihārikenāti sambandho. ‘‘Tinta’’nti vatvā tamevatthaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘sedaggahita’’nti. Iminā sedena sīdatīti sinnanti atthaṃ dasseti. ‘‘Atirekaṃ katvā’’ti iminā ussāretvātipadassa adhippāyatthaṃ dasseti, uddhaṃ uddhaṃ sāretvāti vuttaṃ hoti. Pacchimavākyassa pubbavākyakāraṇabhāvaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘kiṃ kāraṇā’’ti. Majjhe bhaṅgassa dosaṃ āvikaronto āha ‘‘samaṃ katvā’’tiādi. Tatoti samaṃ katvā saṃharaṇato, niccaṃ bhijjamānanti sambandho. Majjhe bhaṅgato vā, dubbalanti sambandho. Etanti ‘‘caturaṅgulaṃ kaṇṇaṃ ussāretvā’’ti etaṃ vacanaṃ. Yathāti yenākārena saṃhariyamāneti sambandho. Cīvarabhogassa oro anto obhogoti atthaṃ dassento āha ‘‘kāyabandhana’’ntiādi.
யோதி உபஜ்ஜா²யோ. ‘‘கா³மேயேவா’’தி வத்வா தமேவத்த²ங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங் ‘‘அந்தரக⁴ரே வா படிக்கமனே வா’’தி. படிக்கமனே வாதி போ⁴ஜனஸாலாயங் வா. தஸ்ஸாதி உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ. லத்³தா⁴ பி⁴க்கா² யேனாதி லத்³த⁴பி⁴க்கோ², தஸ்ஸ வா. பிண்ட³பாதோ ஹோதீதி யோஜனா. தஸ்ஸாதி உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ. பிண்ட³பாதோ ந ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அத்தனா லத்³தோ⁴பீதி பிஸத்³தோ³ உபஜ்ஜா²யேன லத்³தோ⁴பீதி அத்த²ங் ஸம்பிண்டே³தி. ஆஹரியதூதி எத்த² துவிப⁴த்தி புச்சா²யங் ஹோதி, ஆஹரியது கிந்தி அத்தோ². காலோதி போ⁴ஜனகாலோ. பு⁴ஞ்ஜித்தா²தி பு⁴த்தோ, தஸ்மிங் ஸதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. உபகட்டோ²தி மஜ்ஜ²ன்ஹிகஸ்ஸ ஆஸன்னோ.
Yoti upajjhāyo. ‘‘Gāmeyevā’’ti vatvā tamevatthaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘antaraghare vā paṭikkamane vā’’ti. Paṭikkamane vāti bhojanasālāyaṃ vā. Tassāti upajjhāyassa. Laddhā bhikkhā yenāti laddhabhikkho, tassa vā. Piṇḍapāto hotīti yojanā. Tassāti upajjhāyassa. Piṇḍapāto na hotīti sambandho. Attanā laddhopīti pisaddo upajjhāyena laddhopīti atthaṃ sampiṇḍeti. Āhariyatūti ettha tuvibhatti pucchāyaṃ hoti, āhariyatu kinti attho. Kāloti bhojanakālo. Bhuñjitthāti bhutto, tasmiṃ satīti sambandho. Upakaṭṭhoti majjhanhikassa āsanno.
அனந்தரஹிதாயாதி எத்த² அந்தரதா⁴யதீதி அந்தரஹிதோ, தட்டிகசம்மக²ண்டா³தி³, நத்தி² அந்தரஹிதோ ஏதஸ்மிங் பத்தபூ⁴மீனமந்தரேதி அனந்தரஹிதோதி அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அனத்த²தாயா’’தி. காளவண்ணகதா வா ஸுதா⁴ப³த்³தா⁴ வா நிரஜமத்திகா ஹோதீதி யோஜனா. தந்தி பத்தங். தோ⁴தவாலிகாயபீதி ஸுத்³த⁴வாலிகாயபி. தத்தா²தி பங்ஸுரஜஸக்க²ராதீ³ஸு. புன தத்தா²தி பண்ணாதா⁴ரகேஸு. இத³ங் வசனங் வுத்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அபி⁴முகே²னாதி அத்தனோ அபி⁴முகே²ன. ஸணிகந்தி ஸின்னங் . அந்தே பனாதி சீவரஸ்ஸ கோடியங் பன. நிக்கி²பந்தஸ்ஸ ஸத்³தி⁴விஹாரிகஸ்ஸ சீவரஸ்ஸ போ⁴கோ³தி யோஜனா.
Anantarahitāyāti ettha antaradhāyatīti antarahito, taṭṭikacammakhaṇḍādi, natthi antarahito etasmiṃ pattabhūmīnamantareti anantarahitoti atthaṃ dassento āha ‘‘anatthatāyā’’ti. Kāḷavaṇṇakatā vā sudhābaddhā vā nirajamattikā hotīti yojanā. Tanti pattaṃ. Dhotavālikāyapīti suddhavālikāyapi. Tatthāti paṃsurajasakkharādīsu. Puna tatthāti paṇṇādhārakesu. Idaṃ vacanaṃ vuttanti sambandho. Abhimukhenāti attano abhimukhena. Saṇikanti sinnaṃ . Ante panāti cīvarassa koṭiyaṃ pana. Nikkhipantassa saddhivihārikassa cīvarassa bhogoti yojanā.
சுண்ணங் ஸன்னேதப்³ப³ந்தி எத்த² சுண்ணஸமோதா⁴னேன நேதப்³ப³ந்தி அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘பிண்டி³ காதப்³பா³’’தி. ‘‘ஏகஸ்மிங் நித்³தூ⁴மே டா²னே’’தி இமினா ஏகமந்தந்தி எத்த² ஏகஸ்மிங் அந்தே டா²னேதி அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ஜந்தாக⁴ரேதி அக்³கி³ஸாலாயங். ஸா ஹி ஜலதி தி³ப்³ப³தி அக்³கி³ எத்தா²தி ஜந்தா, ஜனேதி ஸரீரஸேத³மெத்தா²தி வா ஜந்தா, ஸா ஏவ க⁴ரங் ஜந்தாக⁴ரந்தி வுச்சதி, தஸ்மிங். பரிபூஜாவஸேன கரீயதீதி பரிகம்மந்தி அத்தே²ன அங்கா³ரதா³னாதி³கங் பரிகம்மங் நாமாதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘பரிகம்மங் நாமா’’திஆதி³.
Cuṇṇaṃsannetabbanti ettha cuṇṇasamodhānena netabbanti atthaṃ dassento āha ‘‘piṇḍi kātabbā’’ti. ‘‘Ekasmiṃ niddhūme ṭhāne’’ti iminā ekamantanti ettha ekasmiṃ ante ṭhāneti atthaṃ dasseti. Jantāghareti aggisālāyaṃ. Sā hi jalati dibbati aggi etthāti jantā, janeti sarīrasedametthāti vā jantā, sā eva gharaṃ jantāgharanti vuccati, tasmiṃ. Paripūjāvasena karīyatīti parikammanti atthena aṅgāradānādikaṃ parikammaṃ nāmāti dassento āha ‘‘parikammaṃ nāmā’’tiādi.
‘‘ந கேனசி கே³லஞ்ஞேனா’’திஆதி³னா உஸ்ஸஹனஸ்ஸ காரணங் த³ஸ்ஸேதி. ஹீதி ஸச்சங். அகி³லானேன ஸட்டி²வஸ்ஸேன ஸத்³தி⁴விஹாரிகேனாபி காதப்³ப³ந்தி யோஜனா. அனாத³ரேனாதி வத்தகரணஸ்ஸ அனாத³ரேன. நகாரபடிஸங்யுத்தேஸூதி படிஸேத⁴வாசகேன நகாரேன படிஸங்யுத்தேஸு. பதே³ஸூதி ‘‘ந உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ ப⁴ணமானஸ்ஸ அந்தரந்தரா கதா² ஓபாதேதப்³பா³’’திஆதீ³ஸு வாக்யேஸு. பூ⁴மியந்தி உபலக்க²ணவஸேன வுத்தங் பி⁴த்தியம்பி அபடிக⁴ங்ஸிதப்³ப³த்தா. ‘‘பிட²ஸங்கா⁴டஞ்சா’’தி இமினா கவாடபீளந்தி எத்த² பீட²ஸத்³தே³ன பிட²ஸங்கா⁴டங் வுச்சதி உத்தரபத³லோபவஸேன வா ஏகதே³ஸவோஹாரவஸேன வாதி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘அச்சு²பந்தேனா’’தி இமினா அப்படிக⁴ங்ஸந்தேனாதி எத்த² க⁴ங்ஸதா⁴துயா அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ஸம்மா தாயதி அத்தானஞ்ச பரஞ்ச அனேனாதி ஸந்தானங், தமேவ ஸந்தானகந்தி அத்தே²ன கீடகுலாவகமக்கடகஸுத்தாதி³ ஸந்தானகங் நாமாதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸந்தானக’’ந்திஆதி³. உல்லோகதோதி விதானதோ. தஞ்ஹி உத்³த⁴ங் லுசீயதே ப³ந்தீ⁴யதேதி உல்லோகந்தி வுச்சதி, சகாரஸ்ஸ ககாரமகத்வா ‘‘உல்லோச’’ந்திபி வுச்சதி. தோஸத்³தே³ன ஆகாரஸ்ஸ ஸ்மாவசனஸ்ஸ காரியபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. அபஹரிதப்³ப³ந்தி அபனேதப்³ப³ங். ‘‘அவஹரிதப்³ப³’’ந்திபி பாடோ², ஹெட்டா² ஹரிதப்³ப³ங் பாதேதப்³ப³ந்தி அத்தோ².
‘‘Na kenaci gelaññenā’’tiādinā ussahanassa kāraṇaṃ dasseti. Hīti saccaṃ. Agilānena saṭṭhivassena saddhivihārikenāpi kātabbanti yojanā. Anādarenāti vattakaraṇassa anādarena. Nakārapaṭisaṃyuttesūti paṭisedhavācakena nakārena paṭisaṃyuttesu. Padesūti ‘‘na upajjhāyassa bhaṇamānassa antarantarā kathā opātetabbā’’tiādīsu vākyesu. Bhūmiyanti upalakkhaṇavasena vuttaṃ bhittiyampi apaṭighaṃsitabbattā. ‘‘Piṭhasaṅghāṭañcā’’ti iminā kavāṭapīḷanti ettha pīṭhasaddena piṭhasaṅghāṭaṃ vuccati uttarapadalopavasena vā ekadesavohāravasena vāti dasseti. ‘‘Acchupantenā’’ti iminā appaṭighaṃsantenāti ettha ghaṃsadhātuyā atthaṃ dasseti. Sammā tāyati attānañca parañca anenāti santānaṃ, tameva santānakanti atthena kīṭakulāvakamakkaṭakasuttādi santānakaṃ nāmāti dassento āha ‘‘santānaka’’ntiādi. Ullokatoti vitānato. Tañhi uddhaṃ lucīyate bandhīyateti ullokanti vuccati, cakārassa kakāramakatvā ‘‘ulloca’’ntipi vuccati. Tosaddena ākārassa smāvacanassa kāriyabhāvaṃ dasseti. Apaharitabbanti apanetabbaṃ. ‘‘Avaharitabba’’ntipi pāṭho, heṭṭhā haritabbaṃ pātetabbanti attho.
ஆலோகஸந்தி⁴பா⁴கா³தி எத்த² பா⁴க³ஸத்³த³ஸ்ஸ த்³வந்த³தோ பரத்தா புப்³ப³பதே³ஸுபி பச்சேகங் யோஜேதப்³போ³தி ஆஹ ‘‘ஆலோகஸந்தி⁴பா⁴கா³ ச கண்ணபா⁴கா³ சா’’தி. தஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அந்தரபா³ஹிரா’’திஆதி³. ‘‘வாதபானகவாடகானீ’’தி இமினா ஆலோகஸந்தி⁴ஸத்³த³ஸ்ஸ வாதபானகவாடகபரியாயபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘கோணா’’தி இமினா கண்ணஸத்³த³ஸ்ஸ கோணவேவசனபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி.
Ālokasandhibhāgāti ettha bhāgasaddassa dvandato parattā pubbapadesupi paccekaṃ yojetabboti āha ‘‘ālokasandhibhāgā ca kaṇṇabhāgā cā’’ti. Tassa atthaṃ dassento āha ‘‘antarabāhirā’’tiādi. ‘‘Vātapānakavāṭakānī’’ti iminā ālokasandhisaddassa vātapānakavāṭakapariyāyabhāvaṃ dasseti. ‘‘Koṇā’’ti iminā kaṇṇasaddassa koṇavevacanabhāvaṃ dasseti.
‘‘யதா² பட²ம’’ந்திஆதி³னா பட²மபஞ்ஞத்தமேவ பஞ்ஞபேதப்³ப³ங், ந அஞ்ஞதா²தி த³ஸ்ஸேதி. இத³ங் பதிரூபங் பட²மபஞ்ஞத்தங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். பட²மபஞ்ஞத்தே அபதிரூபே அஞ்ஞதா²பி பஞ்ஞபேதப்³ப³ங். ஏதத³த்த²மேவாதி யதா²பஞ்ஞத்தங் பஞ்ஞபேதப்³ப³ஸ்ஸ அத்தா²ய ஏவ. ஸசே பஞ்ஞத்தங் அஹோஸி, ஏவங் ஸதீதி யோஜனா. இத³ந்தி பி⁴த்திங் மோசெத்வா பஞ்ஞாபனங். கடேஸு கிளஞ்ஜேஸு ஸாரத்தா உத்தமத்தா கடஸாரகோதி வுச்சதி. நிவத்தெத்வாதி ஸங்ஹரித்வா. புரத்தி²மாதி எத்த² யகாரலோபேன நித்³தே³ஸோதி ஆஹ ‘‘புரத்தி²மாயா’’தி.
‘‘Yathā paṭhama’’ntiādinā paṭhamapaññattameva paññapetabbaṃ, na aññathāti dasseti. Idaṃ patirūpaṃ paṭhamapaññattaṃ sandhāya vuttaṃ. Paṭhamapaññatte apatirūpe aññathāpi paññapetabbaṃ. Etadatthamevāti yathāpaññattaṃ paññapetabbassa atthāya eva. Sace paññattaṃ ahosi, evaṃ satīti yojanā. Idanti bhittiṃ mocetvā paññāpanaṃ. Kaṭesu kiḷañjesu sārattā uttamattā kaṭasārakoti vuccati. Nivattetvāti saṃharitvā. Puratthimāti ettha yakāralopena niddesoti āha ‘‘puratthimāyā’’ti.
வூபகாஸேதப்³போ³தி எத்த² கஸதா⁴து க³த்யத்தோ²தி ஆஹ ‘‘அஞ்ஞத்த² நேதப்³போ³’’தி. உபஜ்ஜா²யங் க³ஹெத்வா அஞ்ஞத்த² க³ந்தப்³போ³தி அத்தோ². அஞ்ஞத்தா²தி அஞ்ஞங் டா²னங். விவேசேதப்³ப³ந்தி எத்த² தி³ட்டி²க³ததோ உபஜ்ஜா²யங் விவேசேதப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘விஸ்ஸஜ்ஜாபேதப்³ப³’’ந்தி. ‘‘அஞ்ஞோ வத்தப்³போ³’’தி வத்வா தஸ்ஸ ஆகாரங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘தே²ர’’ந்திஆதி³னா. ஸோ ஸோ பி⁴க்கு² யாசிதப்³போ³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அஞ்ஞேன தா³பேதப்³போ³தி அத்தனா அஞ்ஞேன பி⁴க்கு²னா உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ பரிவாஸோ தா³பேதப்³போ³தி அத்தோ². கிந்தி நு கோ²தி கேன ஏவ உபாயேன த³தெ³ய்ய நுகோ²தி அத்தோ². இதிஸத்³தோ³ ஹி அவதா⁴ரணத்தோ². அட்ட²கதா²யபி இமமேவ நயங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘கேன நு கோ² உபாயேனா’’தி இமினா. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு ‘‘கிந்தி நு கோ² படிகஸ்ஸெய்யா’’திஆதி³வாக்யேஸு. ஸத்தஸு கம்மேஸு திவித⁴ஸ்ஸ உக்கே²பனீயகம்மஸ்ஸ க³ருகத்தா வுத்தங் ‘‘உக்கே²பனீயங் அகத்வா’’தி. தமேவத்த²ங் வித்தா²ரெந்தோ ஆஹ ‘‘தேன ஹீ’’திஆதி³.
Vūpakāsetabboti ettha kasadhātu gatyatthoti āha ‘‘aññattha netabbo’’ti. Upajjhāyaṃ gahetvā aññattha gantabboti attho. Aññatthāti aññaṃ ṭhānaṃ. Vivecetabbanti ettha diṭṭhigatato upajjhāyaṃ vivecetabbanti dassento āha ‘‘vissajjāpetabba’’nti. ‘‘Añño vattabbo’’ti vatvā tassa ākāraṃ dasseti ‘‘thera’’ntiādinā. So so bhikkhu yācitabboti sambandho. Aññena dāpetabboti attanā aññena bhikkhunā upajjhāyassa parivāso dāpetabboti attho. Kinti nu khoti kena eva upāyena dadeyya nukhoti attho. Itisaddo hi avadhāraṇattho. Aṭṭhakathāyapi imameva nayaṃ dasseti ‘‘kena nu kho upāyenā’’ti iminā. Sabbatthāti sabbesu ‘‘kinti nu kho paṭikasseyyā’’tiādivākyesu. Sattasu kammesu tividhassa ukkhepanīyakammassa garukattā vuttaṃ ‘‘ukkhepanīyaṃ akatvā’’ti. Tamevatthaṃ vitthārento āha ‘‘tena hī’’tiādi.
தேன ஸத்³தி⁴விஹாரிகேன யாசிதப்³பா³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸசே கரொந்தியேவாதி பி⁴க்கூ² ஸசே கம்மங் கரொந்தியேவ. புன ஸசே கரொந்தியேவாதி பி⁴க்கூ² ஸசே உக்கே²பனீயகம்மங் கரொந்தியேவ. அதா²தி தஸ்மிங் கம்மே கதே. இதீதி ஏவங் யாசனேன. நந்தி தங் உபஜ்ஜா²யங்.
Tena saddhivihārikena yācitabbāti sambandho. Sace karontiyevāti bhikkhū sace kammaṃ karontiyeva. Puna sace karontiyevāti bhikkhū sace ukkhepanīyakammaṃ karontiyeva. Athāti tasmiṃ kamme kate. Itīti evaṃ yācanena. Nanti taṃ upajjhāyaṃ.
ஸம்பரிவத்தகந்தி எத்த² ‘‘பிண்டு³க்கே²பக’’ந்திஆதீ³ஸு (பாசி॰ 620) விய ஸம்பரிவத்தகந்திபத³ங் கிரியாவிஸேஸனங், கபச்சயோ ச விச்ச²த்தோ²தி ஆஹ ‘‘ஸம்பரிவத்தெத்வா ஸம்பரிவத்தெத்வா’’தி. யதீ³தி யாவ. யதி³ஸத்³தோ³ ஹி யாவபரியாயோ, தேன வுத்தங் ‘‘ந தாவ பக்கமிதப்³ப³’’ந்தி. யாவ அப்பமத்தகம்பி ரஜனங் க³லதி, ந தாவ பக்கமிதப்³ப³ந்தி யோஜனா. விஸபா⁴க³புக்³க³லேனாதி விஸபா⁴கே³ன புக்³க³லேன கரணபூ⁴தேன. ந உபஜ்ஜா²யங் அனாபுச்சா² கா³மோ பவிஸிதப்³போ³தி எத்த² ந அஞ்ஞேனேவ கரணீயேன பவிஸிதப்³போ³. பிண்டா³ய பன பவிஸிதப்³போ³தி ஆஸங்கா ப⁴வெய்யாதி ஆஹ ‘‘பிண்டா³ய வா’’திஆதி³. ‘‘அனாபுச்சி²த்வா’’தி இமினா அனாபுச்சா²தி எத்த² ஆகாரோ த்வாபச்சயஸ்ஸ காரியோதி த³ஸ்ஸேதி. பி⁴க்கா²சாரந்தி பி⁴க்கா²ய சரணட்டா²னங், உபஜ்ஜா²யேன க³ந்தப்³ப³ந்தி யோஜனா. பரிவேணந்தி உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ பரிவேணங். பஸ்ஸதீதி உபஜ்ஜா²யங் பஸ்ஸதி.
Samparivattakanti ettha ‘‘piṇḍukkhepaka’’ntiādīsu (pāci. 620) viya samparivattakantipadaṃ kiriyāvisesanaṃ, kapaccayo ca vicchatthoti āha ‘‘samparivattetvā samparivattetvā’’ti. Yadīti yāva. Yadisaddo hi yāvapariyāyo, tena vuttaṃ ‘‘na tāva pakkamitabba’’nti. Yāva appamattakampi rajanaṃ galati, na tāva pakkamitabbanti yojanā. Visabhāgapuggalenāti visabhāgena puggalena karaṇabhūtena. Na upajjhāyaṃ anāpucchā gāmo pavisitabboti ettha na aññeneva karaṇīyena pavisitabbo. Piṇḍāya pana pavisitabboti āsaṅkā bhaveyyāti āha ‘‘piṇḍāya vā’’tiādi. ‘‘Anāpucchitvā’’ti iminā anāpucchāti ettha ākāro tvāpaccayassa kāriyoti dasseti. Bhikkhācāranti bhikkhāya caraṇaṭṭhānaṃ, upajjhāyena gantabbanti yojanā. Pariveṇanti upajjhāyassa pariveṇaṃ. Passatīti upajjhāyaṃ passati.
த³ஸ்ஸனத்தா²ய வாதி அஸுப⁴த³ஸ்ஸனத்தா²ய வா. இமினாபி வாஸத்தா²ய ஏவ ந க³ந்தப்³ப³ந்தி ஆஸங்கங் நிவத்தேதி. கம்மந்தி பக்கமனஸ்ஸ காரணங் கம்மங். அனநுஜானநங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங் ‘‘யாவததிய’’ந்தி. தந்தி உபஜ்ஜா²யங். அஸ்ஸாதி ஸத்³தி⁴விஹாரிகஸ்ஸ. ‘‘ந ஸம்பஜ்ஜதீ’’தி இமினா ஸசே ஸம்பஜ்ஜதி, ந பக்கமிதப்³பா³தி த³ஸ்ஸேதி. கேவலந்தி வினா உத்³தே³ஸாதி³ஸம்பஜ்ஜனேஹி. ஏவரூபே உபஜ்ஜா²யே நிவாரெந்தேபீதி யோஜனா. ‘‘கே³லஞ்ஞதோ’’தி இமினா வுட்டா²னஸத்³த³ஸ்ஸ அவதி⁴அபெக்க²தங் த³ஸ்ஸேதி. அஸ்ஸாதி உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ. அஞ்ஞோதி அத்தனா அஞ்ஞோ. தஸ்ஸாதி அஞ்ஞஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸ்ஸ.
Dassanatthāya vāti asubhadassanatthāya vā. Imināpi vāsatthāya eva na gantabbanti āsaṅkaṃ nivatteti. Kammanti pakkamanassa kāraṇaṃ kammaṃ. Ananujānanaṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘yāvatatiya’’nti. Tanti upajjhāyaṃ. Assāti saddhivihārikassa. ‘‘Na sampajjatī’’ti iminā sace sampajjati, na pakkamitabbāti dasseti. Kevalanti vinā uddesādisampajjanehi. Evarūpe upajjhāye nivārentepīti yojanā. ‘‘Gelaññato’’ti iminā vuṭṭhānasaddassa avadhiapekkhataṃ dasseti. Assāti upajjhāyassa. Aññoti attanā añño. Tassāti aññassa bhikkhussa.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவக்³க³பாளி • Mahāvaggapāḷi / 15. உபஜ்ஜா²யவத்தகதா² • 15. Upajjhāyavattakathā
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவக்³க³-அட்ட²கதா² • Mahāvagga-aṭṭhakathā / உபஜ்ஜா²யவத்தகதா² • Upajjhāyavattakathā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / உபஜ்ஜா²யவத்தகதா²வண்ணனா • Upajjhāyavattakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / உபஜ்ஜா²யவத்தகதா²வண்ணனா • Upajjhāyavattakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / உபஜ்ஜா²யவத்தகதா²வண்ணனா • Upajjhāyavattakathāvaṇṇanā
