| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi |
੧੫. ਉਪਜ੍ਝਾਯવਤ੍ਤਕਥਾ
15. Upajjhāyavattakathā
੬੪. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਨੁਪਜ੍ਝਾਯਕਾ ਅਨਾਚਰਿਯਕਾ 1 ਅਨੋવਦਿਯਮਾਨਾ ਅਨਨੁਸਾਸਿਯਮਾਨਾ ਦੁਨ੍ਨਿવਤ੍ਥਾ ਦੁਪ੍ਪਾਰੁਤਾ ਅਨਾਕਪ੍ਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤਿ; ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ 2 ਭੁਞ੍ਜਮਾਨਾਨਂ ਉਪਰਿਭੋਜਨੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਨ੍ਤਿ, ਉਪਰਿਖਾਦਨੀਯੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਨ੍ਤਿ, ਉਪਰਿਸਾਯਨੀਯੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਨ੍ਤਿ, ਉਪਰਿਪਾਨੀਯੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਨ੍ਤਿ; ਸਾਮਂ ਸੂਪਮ੍ਪਿ ਓਦਨਮ੍ਪਿ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ; ਭਤ੍ਤਗ੍ਗੇਪਿ ਉਚ੍ਚਾਸਦ੍ਦਾ ਮਹਾਸਦ੍ਦਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਉਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਿ ਖਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ વਿਪਾਚੇਨ੍ਤਿ – ‘‘ਕਥਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਦੁਨ੍ਨਿવਤ੍ਥਾ ਦੁਪ੍ਪਾਰੁਤਾ ਅਨਾਕਪ੍ਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ; ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਭੁਞ੍ਜਮਾਨਾਨਂ, ਉਪਰਿਭੋਜਨੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਉਪਰਿਖਾਦਨੀਯੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਉਪਰਿਸਾਯਨੀਯੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਉਪਰਿਪਾਨੀਯੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ; ਸਾਮਂ ਸੂਪਮ੍ਪਿ ਓਦਨਮ੍ਪਿ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ; ਭਤ੍ਤਗ੍ਗੇਪਿ ਉਚ੍ਚਾਸਦ੍ਦਾ ਮਹਾਸਦ੍ਦਾ વਿਹਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭੋਜਨੇ’’ਤਿ।
64. Tena kho pana samayena bhikkhū anupajjhāyakā anācariyakā 3 anovadiyamānā ananusāsiyamānā dunnivatthā duppārutā anākappasampannā piṇḍāya caranti; manussānaṃ 4 bhuñjamānānaṃ uparibhojanepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmenti, uparikhādanīyepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmenti, uparisāyanīyepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmenti, uparipānīyepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmenti; sāmaṃ sūpampi odanampi viññāpetvā bhuñjanti; bhattaggepi uccāsaddā mahāsaddā viharanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma samaṇā sakyaputtiyā dunnivatthā duppārutā anākappasampannā piṇḍāya carissanti; manussānaṃ bhuñjamānānaṃ, uparibhojanepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmessanti, uparikhādanīyepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmessanti, uparisāyanīyepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmessanti, uparipānīyepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmessanti; sāmaṃ sūpampi odanampi viññāpetvā bhuñjissanti; bhattaggepi uccāsaddā mahāsaddā viharissanti seyyathāpi brāhmaṇā brāhmaṇabhojane’’ti.
ਅਸ੍ਸੋਸੁਂ ਖੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤੇਸਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਉਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਾਨਂ ਖਿਯ੍ਯਨ੍ਤਾਨਂ વਿਪਾਚੇਨ੍ਤਾਨਂ। ਯੇ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਾ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਾ ਲਜ੍ਜਿਨੋ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਕਾ ਸਿਕ੍ਖਾਕਾਮਾ, ਤੇ ਉਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਿ ਖਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ વਿਪਾਚੇਨ੍ਤਿ – ‘‘ਕਥਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦੁਨ੍ਨਿવਤ੍ਥਾ ਦੁਪ੍ਪਾਰੁਤਾ ਅਨਾਕਪ੍ਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ; ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਭੁਞ੍ਜਮਾਨਾਨਂ, ਉਪਰਿਭੋਜਨੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਉਪਰਿਖਾਦਨੀਯੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਉਪਰਿਸਾਯਨੀਯੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਉਪਰਿਪਾਨੀਯੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ; ਸਾਮਂ ਸੂਪਮ੍ਪਿ ਓਦਨਮ੍ਪਿ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ; ਭਤ੍ਤਗ੍ਗੇਪਿ ਉਚ੍ਚਾਸਦ੍ਦਾ ਮਹਾਸਦ੍ਦਾ વਿਹਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ…ਪੇ॰… ਭਗવਤੋ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ।
Assosuṃ kho bhikkhū tesaṃ manussānaṃ ujjhāyantānaṃ khiyyantānaṃ vipācentānaṃ. Ye te bhikkhū appicchā santuṭṭhā lajjino kukkuccakā sikkhākāmā, te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhū dunnivatthā duppārutā anākappasampannā piṇḍāya carissanti; manussānaṃ bhuñjamānānaṃ, uparibhojanepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmessanti, uparikhādanīyepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmessanti, uparisāyanīyepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmessanti, uparipānīyepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmessanti; sāmaṃ sūpampi odanampi viññāpetvā bhuñjissanti; bhattaggepi uccāsaddā mahāsaddā viharissantī’’ti. Atha kho te bhikkhū…pe… bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ.
ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਦਾਨੇ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਕਰਣੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਦੁਨ੍ਨਿવਤ੍ਥਾ ਦੁਪ੍ਪਾਰੁਤਾ ਅਨਾਕਪ੍ਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਭੁਞ੍ਜਮਾਨਾਨਂ ਉਪਰਿ ਭੋਜਨੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਨ੍ਤਿ, ਉਪਰਿਖਾਦਨੀਯੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਨ੍ਤਿ, ਉਪਰਿਸਾਯਨੀਯੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਨ੍ਤਿ, ਉਪਰਿਪਾਨੀਯੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਨ੍ਤਿ, ਸਾਮਂ ਸੂਪਮ੍ਪਿ ਓਦਨਮ੍ਪਿ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਭਤ੍ਤਗ੍ਗੇਪਿ ਉਚ੍ਚਾਸਦ੍ਦਾ ਮਹਾਸਦ੍ਦਾ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਭਗવਾ’’ਤਿ। વਿਗਰਹਿ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ – ‘‘ਅਨਨੁਚ੍ਛવਿਕਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤੇਸਂ ਮੋਘਪੁਰਿਸਾਨਂ ਅਨਨੁਲੋਮਿਕਂ ਅਪ੍ਪਤਿਰੂਪਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਕਪ੍ਪਿਯਂ ਅਕਰਣੀਯਂ। ਕਥਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮੋਘਪੁਰਿਸਾ ਦੁਨ੍ਨਿવਤ੍ਥਾ ਦੁਪ੍ਪਾਰੁਤਾ ਅਨਾਕਪ੍ਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਭੁਞ੍ਜਮਾਨਾਨਂ ਉਪਰਿਭੋਜਨੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਉਪਰਿਖਾਦਨੀਯੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਉਪਰਿਸਾਯਨੀਯੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਉਪਰਿਪਾਨੀਯੇਪਿ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਸਾਮਂ ਸੂਪਮ੍ਪਿ ਓਦਨਮ੍ਪਿ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਭਤ੍ਤਗ੍ਗੇਪਿ ਉਚ੍ਚਾਸਦ੍ਦਾ ਮਹਾਸਦ੍ਦਾ વਿਹਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਨੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ વਾ ਪਸਾਦਾਯ, ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ વਾ ਭਿਯ੍ਯੋਭਾવਾਯ। ਅਥ ਖ੍વੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਞ੍ਚੇવ ਅਪ੍ਪਸਾਦਾਯ, ਪਸਨ੍ਨਾਨਞ੍ਚ ਏਕਚ੍ਚਾਨਂ ਅਞ੍ਞਥਤ੍ਤਾਯਾ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ વਿਗਰਹਿਤ੍વਾ ਦੁਬ੍ਭਰਤਾਯ ਦੁਪ੍ਪੋਸਤਾਯ ਮਹਿਚ੍ਛਤਾਯ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਤਾਯ 5 ਸਙ੍ਗਣਿਕਾਯ ਕੋਸਜ੍ਜਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤ੍વਾ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਸੁਭਰਤਾਯ ਸੁਪੋਸਤਾਯ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਸ੍ਸ ਸਲ੍ਲੇਖਸ੍ਸ ਧੁਤਸ੍ਸ ਪਾਸਾਦਿਕਸ੍ਸ ਅਪਚਯਸ੍ਸ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਸ੍ਸ 6 વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਤਦਨੁਚ੍ਛવਿਕਂ ਤਦਨੁਲੋਮਿਕਂ ਧਮ੍ਮਿਂ ਕਥਂ ਕਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ –
Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā bhikkhū paṭipucchi – ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave, bhikkhū dunnivatthā duppārutā anākappasampannā piṇḍāya caranti, manussānaṃ bhuñjamānānaṃ upari bhojanepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmenti, uparikhādanīyepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmenti, uparisāyanīyepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmenti, uparipānīyepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmenti, sāmaṃ sūpampi odanampi viññāpetvā bhuñjanti, bhattaggepi uccāsaddā mahāsaddā viharantī’’ti? ‘‘Saccaṃ bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā – ‘‘ananucchavikaṃ, bhikkhave, tesaṃ moghapurisānaṃ ananulomikaṃ appatirūpaṃ assāmaṇakaṃ akappiyaṃ akaraṇīyaṃ. Kathañhi nāma te, bhikkhave, moghapurisā dunnivatthā duppārutā anākappasampannā piṇḍāya carissanti, manussānaṃ bhuñjamānānaṃ uparibhojanepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmessanti, uparikhādanīyepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmessanti, uparisāyanīyepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmessanti, uparipānīyepi uttiṭṭhapattaṃ upanāmessanti, sāmaṃ sūpampi odanampi viññāpetvā bhuñjissanti, bhattaggepi uccāsaddā mahāsaddā viharissanti. Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya, pasannānaṃ vā bhiyyobhāvāya. Atha khvetaṃ, bhikkhave, appasannānañceva appasādāya, pasannānañca ekaccānaṃ aññathattāyā’’ti. Atha kho bhagavā te bhikkhū anekapariyāyena vigarahitvā dubbharatāya dupposatāya mahicchatāya asantuṭṭhitāya 7 saṅgaṇikāya kosajjassa avaṇṇaṃ bhāsitvā anekapariyāyena subharatāya suposatāya appicchassa santuṭṭhassa sallekhassa dhutassa pāsādikassa apacayassa vīriyārambhassa 8 vaṇṇaṃ bhāsitvā bhikkhūnaṃ tadanucchavikaṃ tadanulomikaṃ dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi –
੬੫. ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ। ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕਮ੍ਹਿ ਪੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਸ੍ਸਤਿ , ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਮ੍ਹਿ ਪਿਤੁਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਸ੍ਸਤਿ। ਏવਂ ਤੇ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਸਗਾਰવਾ ਸਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸਾ ਸਭਾਗવੁਤ੍ਤਿਨੋ વਿਹਰਨ੍ਤਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ વੁਡ੍ਢਿਂ વਿਰੁਲ਼੍ਹਿਂ વੇਪੁਲ੍ਲਂ ਆਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਏવਞ੍ਚ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ – ਏਕਂਸਂ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਪਾਦੇ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਹੋਹਿ; ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਹੋਹਿ; ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਹੋਹੀ’ਤਿ। ਸਾਹੂਤਿ વਾ ਲਹੂਤਿ વਾ ਓਪਾਯਿਕਨ੍ਤਿ વਾ ਪਤਿਰੂਪਨ੍ਤਿ વਾ ਪਾਸਾਦਿਕੇਨ ਸਮ੍ਪਾਦੇਹੀਤਿ વਾ ਕਾਯੇਨ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤਿ, વਾਚਾਯ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤਿ, ਕਾਯੇਨ વਾਚਾਯ 9 વਿਞ੍ਞਾਪੇਤਿ, ਗਹਿਤੋ ਹੋਤਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ; ਨ ਕਾਯੇਨ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤਿ, ਨ વਾਚਾਯ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤਿ , ਨ ਕਾਯੇਨ વਾਚਾਯ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤਿ, ਨ ਗਹਿਤੋ ਹੋਤਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ।
65. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, upajjhāyaṃ. Upajjhāyo, bhikkhave, saddhivihārikamhi puttacittaṃ upaṭṭhapessati , saddhivihāriko upajjhāyamhi pitucittaṃ upaṭṭhapessati. Evaṃ te aññamaññaṃ sagāravā sappatissā sabhāgavuttino viharantā imasmiṃ dhammavinaye vuḍḍhiṃ viruḷhiṃ vepullaṃ āpajjissanti. Evañca pana, bhikkhave, upajjhāyo gahetabbo – ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassa vacanīyo – ‘upajjhāyo me, bhante, hohi; upajjhāyo me, bhante, hohi; upajjhāyo me, bhante, hohī’ti. Sāhūti vā lahūti vā opāyikanti vā patirūpanti vā pāsādikena sampādehīti vā kāyena viññāpeti, vācāya viññāpeti, kāyena vācāya 10 viññāpeti, gahito hoti upajjhāyo; na kāyena viññāpeti, na vācāya viññāpeti , na kāyena vācāya viññāpeti, na gahito hoti upajjhāyo.
੬੬. 11‘‘ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੇਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਉਪਜ੍ਝਾਯਮ੍ਹਿ ਸਮ੍ਮਾ વਤ੍ਤਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਸਮ੍ਮਾવਤ੍ਤਨਾ –
66.12‘‘Saddhivihārikena, bhikkhave, upajjhāyamhi sammā vattitabbaṃ. Tatrāyaṃ sammāvattanā –
‘‘ਕਾਲਸ੍ਸੇવ વੁਟ੍ਠਾਯ ਉਪਾਹਨਾ ਓਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾ ਏਕਂਸਂ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਮੁਖੋਦਕਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਯਾਗੁ ਹੋਤਿ, ਭਾਜਨਂ ਧੋવਿਤ੍વਾ ਯਾਗੁ ਉਪਨਾਮੇਤਬ੍ਬਾ। ਯਾਗੁਂ ਪੀਤਸ੍ਸ ਉਦਕਂ ਦਤ੍વਾ ਭਾਜਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਨੀਚਂ ਕਤ੍વਾ ਸਾਧੁਕਂ ਅਪ੍ਪਟਿਘਂਸਨ੍ਤੇਨ ਧੋવਿਤ੍વਾ ਪਟਿਸਾਮੇਤਬ੍ਬਂ। ਉਪਜ੍ਝਾਯਮ੍ਹਿ વੁਟ੍ਠਿਤੇ ਆਸਨਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਸੋ ਦੇਸੋ ਉਕ੍ਲਾਪੋ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਦੇਸੋ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬੋ।
‘‘Kālasseva vuṭṭhāya upāhanā omuñcitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā dantakaṭṭhaṃ dātabbaṃ, mukhodakaṃ dātabbaṃ, āsanaṃ paññapetabbaṃ. Sace yāgu hoti, bhājanaṃ dhovitvā yāgu upanāmetabbā. Yāguṃ pītassa udakaṃ datvā bhājanaṃ paṭiggahetvā nīcaṃ katvā sādhukaṃ appaṭighaṃsantena dhovitvā paṭisāmetabbaṃ. Upajjhāyamhi vuṭṭhite āsanaṃ uddharitabbaṃ. Sace so deso uklāpo hoti, so deso sammajjitabbo.
‘‘ਸਚੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਗਾਮਂ ਪવਿਸਿਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਨਿવਾਸਨਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਪਟਿਨਿવਾਸਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ, ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਸਗੁਣਂ ਕਤ੍વਾ ਸਙ੍ਘਾਟਿਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬਾ, ਧੋવਿਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤੋ ਸੋਦਕੋ 13 ਦਾਤਬ੍ਬੋ। ਸਚੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਪਚ੍ਛਾਸਮਣਂ ਆਕਙ੍ਖਤਿ, ਤਿਮਣ੍ਡਲਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਨ੍ਤੇਨ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਸਗੁਣਂ ਕਤ੍વਾ ਸਙ੍ਘਾਟਿਯੋ ਪਾਰੁਪਿਤ੍વਾ ਗਣ੍ਠਿਕਂ ਪਟਿਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾ ਧੋવਿਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਾਸਮਣੇਨ ਹੋਤਬ੍ਬਂ। ਨਾਤਿਦੂਰੇ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਨਾਚ੍ਚਾਸਨ੍ਨੇ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਪਤ੍ਤਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਨ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਭਣਮਾਨਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਕਥਾ ਓਪਾਤੇਤਬ੍ਬਾ। ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਆਪਤ੍ਤਿਸਾਮਨ੍ਤਾ ਭਣਮਾਨੋ ਨਿવਾਰੇਤਬ੍ਬੋ।
‘‘Sace upajjhāyo gāmaṃ pavisitukāmo hoti, nivāsanaṃ dātabbaṃ, paṭinivāsanaṃ paṭiggahetabbaṃ, kāyabandhanaṃ dātabbaṃ, saguṇaṃ katvā saṅghāṭiyo dātabbā, dhovitvā patto sodako 14 dātabbo. Sace upajjhāyo pacchāsamaṇaṃ ākaṅkhati, timaṇḍalaṃ paṭicchādentena parimaṇḍalaṃ nivāsetvā kāyabandhanaṃ bandhitvā saguṇaṃ katvā saṅghāṭiyo pārupitvā gaṇṭhikaṃ paṭimuñcitvā dhovitvā pattaṃ gahetvā upajjhāyassa pacchāsamaṇena hotabbaṃ. Nātidūre gantabbaṃ, nāccāsanne gantabbaṃ, pattapariyāpannaṃ paṭiggahetabbaṃ. Na upajjhāyassa bhaṇamānassa antarantarā kathā opātetabbā. Upajjhāyo āpattisāmantā bhaṇamāno nivāretabbo.
‘‘ਨਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੇਨ ਪਠਮਤਰਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਬ੍ਬਂ, ਪਾਦੋਦਕਂ ਪਾਦਪੀਠਂ ਪਾਦਕਥਲਿਕਂ ਉਪਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ, ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ, ਪਟਿਨਿવਾਸਨਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਨਿવਾਸਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਚੀવਰਂ ਸਿਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ, ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਉਣ੍ਹੇ ਓਤਾਪੇਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਚ ਉਣ੍ਹੇ ਚੀવਰਂ ਨਿਦਹਿਤਬ੍ਬਂ; ਚੀવਰਂ ਸਙ੍ਘਰਿਤਬ੍ਬਂ, ਚੀવਰਂ ਸਙ੍ਘਰਨ੍ਤੇਨ ਚਤੁਰਙ੍ਗੁਲਂ ਕਣ੍ਣਂ ਉਸ੍ਸਾਰੇਤ੍વਾ ਚੀવਰਂ ਸਙ੍ਘਰਿਤਬ੍ਬਂ – ਮਾ ਮਜ੍ਝੇ ਭਙ੍ਗੋ ਅਹੋਸੀਤਿ। ਓਭੋਗੇ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Nivattantena paṭhamataraṃ āgantvā āsanaṃ paññapetabbaṃ, pādodakaṃ pādapīṭhaṃ pādakathalikaṃ upanikkhipitabbaṃ, paccuggantvā pattacīvaraṃ paṭiggahetabbaṃ, paṭinivāsanaṃ dātabbaṃ, nivāsanaṃ paṭiggahetabbaṃ. Sace cīvaraṃ sinnaṃ hoti, muhuttaṃ uṇhe otāpetabbaṃ, na ca uṇhe cīvaraṃ nidahitabbaṃ; cīvaraṃ saṅgharitabbaṃ, cīvaraṃ saṅgharantena caturaṅgulaṃ kaṇṇaṃ ussāretvā cīvaraṃ saṅgharitabbaṃ – mā majjhe bhaṅgo ahosīti. Obhoge kāyabandhanaṃ kātabbaṃ.
‘‘ਸਚੇ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਹੋਤਿ, ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਚ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਉਦਕਂ ਦਤ੍વਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਉਪਨਾਮੇਤਬ੍ਬੋ। ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਪਾਨੀਯੇਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ । ਭੁਤ੍ਤਾવਿਸ੍ਸ ਉਦਕਂ ਦਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਨੀਚਂ ਕਤ੍વਾ ਸਾਧੁਕਂ ਅਪ੍ਪਟਿਘਂਸਨ੍ਤੇਨ ਧੋવਿਤ੍વਾ વੋਦਕਂ ਕਤ੍વਾ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਉਣ੍ਹੇ ਓਤਾਪੇਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਚ ਉਣ੍ਹੇ ਪਤ੍ਤੋ ਨਿਦਹਿਤਬ੍ਬੋ। ਪਤ੍ਤਚੀવਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ। ਪਤ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੇਨ ਏਕੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏਕੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਹੇਟ੍ਠਾਮਞ੍ਚਂ વਾ ਹੇਟ੍ਠਾਪੀਠਂ વਾ ਪਰਾਮਸਿਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤੋ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬੋ। ਨ ਚ ਅਨਨ੍ਤਰਹਿਤਾਯ ਭੂਮਿਯਾ ਪਤ੍ਤੋ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬੋ। ਚੀવਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੇਨ ਏਕੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਚੀવਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏਕੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਚੀવਰવਂਸਂ વਾ ਚੀવਰਰਜ੍ਜੁਂ વਾ ਪਮਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਾਰਤੋ ਅਨ੍ਤਂ ਓਰਤੋ ਭੋਗਂ ਕਤ੍વਾ ਚੀવਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ। ਉਪਜ੍ਝਾਯਮ੍ਹਿ વੁਟ੍ਠਿਤੇ ਆਸਨਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤਬ੍ਬਂ, ਪਾਦੋਦਕਂ ਪਾਦਪੀਠਂ ਪਾਦਕਥਲਿਕਂ ਪਟਿਸਾਮੇਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਸੋ ਦੇਸੋ ਉਕ੍ਲਾਪੋ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਦੇਸੋ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬੋ।
‘‘Sace piṇḍapāto hoti, upajjhāyo ca bhuñjitukāmo hoti, udakaṃ datvā piṇḍapāto upanāmetabbo. Upajjhāyo pānīyena pucchitabbo . Bhuttāvissa udakaṃ datvā pattaṃ paṭiggahetvā nīcaṃ katvā sādhukaṃ appaṭighaṃsantena dhovitvā vodakaṃ katvā muhuttaṃ uṇhe otāpetabbo, na ca uṇhe patto nidahitabbo. Pattacīvaraṃ nikkhipitabbaṃ. Pattaṃ nikkhipantena ekena hatthena pattaṃ gahetvā ekena hatthena heṭṭhāmañcaṃ vā heṭṭhāpīṭhaṃ vā parāmasitvā patto nikkhipitabbo. Na ca anantarahitāya bhūmiyā patto nikkhipitabbo. Cīvaraṃ nikkhipantena ekena hatthena cīvaraṃ gahetvā ekena hatthena cīvaravaṃsaṃ vā cīvararajjuṃ vā pamajjitvā pārato antaṃ orato bhogaṃ katvā cīvaraṃ nikkhipitabbaṃ. Upajjhāyamhi vuṭṭhite āsanaṃ uddharitabbaṃ, pādodakaṃ pādapīṭhaṃ pādakathalikaṃ paṭisāmetabbaṃ. Sace so deso uklāpo hoti, so deso sammajjitabbo.
‘‘ਸਚੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਨਹਾਯਿਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਨਹਾਨਂ ਪਟਿਯਾਦੇਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਸੀਤੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਹੋਤਿ, ਸੀਤਂ ਪਟਿਯਾਦੇਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਉਣ੍ਹੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਹੋਤਿ, ਉਣ੍ਹਂ ਪਟਿਯਾਦੇਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Sace upajjhāyo nahāyitukāmo hoti, nahānaṃ paṭiyādetabbaṃ. Sace sītena attho hoti, sītaṃ paṭiyādetabbaṃ. Sace uṇhena attho hoti, uṇhaṃ paṭiyādetabbaṃ.
‘‘ਸਚੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਜਨ੍ਤਾਘਰਂ ਪવਿਸਿਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਚੁਣ੍ਣਂ ਸਨ੍ਨੇਤਬ੍ਬਂ, ਮਤ੍ਤਿਕਾ ਤੇਮੇਤਬ੍ਬਾ, ਜਨ੍ਤਾਘਰਪੀਠਂ ਆਦਾਯ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਜਨ੍ਤਾਘਰਪੀਠਂ ਦਤ੍વਾ ਚੀવਰਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ, ਚੁਣ੍ਣਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਮਤ੍ਤਿਕਾ ਦਾਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ ਉਸ੍ਸਹਤਿ, ਜਨ੍ਤਾਘਰਂ ਪવਿਸਿਤਬ੍ਬਂ। ਜਨ੍ਤਾਘਰਂ ਪવਿਸਨ੍ਤੇਨ ਮਤ੍ਤਿਕਾਯ ਮੁਖਂ ਮਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ਪੁਰਤੋ ਚ ਪਚ੍ਛਤੋ ਚ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍વਾ ਜਨ੍ਤਾਘਰਂ ਪવਿਸਿਤਬ੍ਬਂ। ਨ ਥੇਰੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਨੁਪਖਜ੍ਜ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਨ ਨવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਸਨੇਨ ਪਟਿਬਾਹਿਤਬ੍ਬਾ। ਜਨ੍ਤਾਘਰੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਜਨ੍ਤਾਘਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੇਨ ਜਨ੍ਤਾਘਰਪੀਠਂ ਆਦਾਯ ਪੁਰਤੋ ਚ ਪਚ੍ਛਤੋ ਚ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍વਾ ਜਨ੍ਤਾਘਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Sace upajjhāyo jantāgharaṃ pavisitukāmo hoti, cuṇṇaṃ sannetabbaṃ, mattikā temetabbā, jantāgharapīṭhaṃ ādāya upajjhāyassa piṭṭhito piṭṭhito gantvā jantāgharapīṭhaṃ datvā cīvaraṃ paṭiggahetvā ekamantaṃ nikkhipitabbaṃ, cuṇṇaṃ dātabbaṃ, mattikā dātabbā. Sace ussahati, jantāgharaṃ pavisitabbaṃ. Jantāgharaṃ pavisantena mattikāya mukhaṃ makkhetvā purato ca pacchato ca paṭicchādetvā jantāgharaṃ pavisitabbaṃ. Na there bhikkhū anupakhajja nisīditabbaṃ. Na navā bhikkhū āsanena paṭibāhitabbā. Jantāghare upajjhāyassa parikammaṃ kātabbaṃ. Jantāgharā nikkhamantena jantāgharapīṭhaṃ ādāya purato ca pacchato ca paṭicchādetvā jantāgharā nikkhamitabbaṃ.
‘‘ਉਦਕੇਪਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਨਹਾਤੇਨ ਪਠਮਤਰਂ ਉਤ੍ਤਰਿਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਤ੍ਤਂ વੋਦਕਂ ਕਤ੍વਾ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਗਤ੍ਤਤੋ ਉਦਕਂ ਪਮਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ, ਨਿવਾਸਨਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਸਙ੍ਘਾਟਿ ਦਾਤਬ੍ਬਾ, ਜਨ੍ਤਾਘਰਪੀਠਂ ਆਦਾਯ ਪਠਮਤਰਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਬ੍ਬਂ, ਪਾਦੋਦਕਂ ਪਾਦਪੀਠਂ ਪਾਦਕਥਲਿਕਂ ਉਪਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ, ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਪਾਨੀਯੇਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ। ਸਚੇ ਉਦ੍ਦਿਸਾਪੇਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਉਦ੍ਦਿਸਿਤਬ੍ਬੋ। ਸਚੇ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਿਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ।
‘‘Udakepi upajjhāyassa parikammaṃ kātabbaṃ. Nahātena paṭhamataraṃ uttaritvā attano gattaṃ vodakaṃ katvā nivāsetvā upajjhāyassa gattato udakaṃ pamajjitabbaṃ, nivāsanaṃ dātabbaṃ, saṅghāṭi dātabbā, jantāgharapīṭhaṃ ādāya paṭhamataraṃ āgantvā āsanaṃ paññapetabbaṃ, pādodakaṃ pādapīṭhaṃ pādakathalikaṃ upanikkhipitabbaṃ, upajjhāyo pānīyena pucchitabbo. Sace uddisāpetukāmo hoti, uddisitabbo. Sace paripucchitukāmo hoti, paripucchitabbo.
‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ વਿਹਾਰੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ વਿਹਰਤਿ, ਸਚੇ ਸੋ વਿਹਾਰੋ ਉਕ੍ਲਾਪੋ ਹੋਤਿ, ਸਚੇ ਉਸ੍ਸਹਤਿ, ਸੋਧੇਤਬ੍ਬੋ। વਿਹਾਰਂ ਸੋਧੇਨ੍ਤੇਨ ਪਠਮਂ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਂ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ। ਨਿਸੀਦਨਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਂ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ। ਭਿਸਿਬਿਬ੍ਬੋਹਨਂ 15 ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ। ਮਞ੍ਚੋ ਨੀਚਂ ਕਤ੍વਾ ਸਾਧੁਕਂ ਅਪ੍ਪਟਿਘਂਸਨ੍ਤੇਨ, ਅਸਙ੍ਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤੇਨ ਕવਾਟਪਿਟ੍ਠਂ, ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬੋ। ਪੀਠਂ ਨੀਚਂ ਕਤ੍વਾ ਸਾਧੁਕਂ ਅਪ੍ਪਟਿਘਂਸਨ੍ਤੇਨ , ਅਸਙ੍ਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤੇਨ ਕવਾਟਪਿਟ੍ਠਂ, ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ। ਮਞ੍ਚਪਟਿਪਾਦਕਾ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਾ। ਖੇਲ਼ਮਲ੍ਲਕੋ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬੋ। ਅਪਸ੍ਸੇਨਫਲਕਂ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ। ਭੂਮਤ੍ਥਰਣਂ ਯਥਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ વਿਹਾਰੇ ਸਨ੍ਤਾਨਕਂ ਹੋਤਿ, ਉਲ੍ਲੋਕਾ ਪਠਮਂ ਓਹਾਰੇਤਬ੍ਬਂ, ਆਲੋਕਸਨ੍ਧਿਕਣ੍ਣਭਾਗਾ ਪਮਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ ਗੇਰੁਕਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤਾ ਭਿਤ੍ਤਿ ਕਣ੍ਣਕਿਤਾ ਹੋਤਿ, ਚੋਲ਼ਕਂ ਤੇਮੇਤ੍વਾ ਪੀਲ਼ੇਤ੍વਾ ਪਮਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ ਕਾਲ਼વਣ੍ਣਕਤਾ ਭੂਮਿ ਕਣ੍ਣਕਿਤਾ ਹੋਤਿ, ਚੋਲ਼ਕਂ ਤੇਮੇਤ੍વਾ ਪੀਲ਼ੇਤ੍વਾ ਪਮਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ ਅਕਤਾ ਹੋਤਿ ਭੂਮਿ, ਉਦਕੇਨ ਪਰਿਪ੍ਫੋਸਿਤ੍વਾ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ – ਮਾ વਿਹਾਰੋ ਰਜੇਨ ਉਹਞ੍ਞੀਤਿ। ਸਙ੍ਕਾਰਂ વਿਚਿਨਿਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਛਡ੍ਡੇਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Yasmiṃ vihāre upajjhāyo viharati, sace so vihāro uklāpo hoti, sace ussahati, sodhetabbo. Vihāraṃ sodhentena paṭhamaṃ pattacīvaraṃ nīharitvā ekamantaṃ nikkhipitabbaṃ. Nisīdanapaccattharaṇaṃ nīharitvā ekamantaṃ nikkhipitabbaṃ. Bhisibibbohanaṃ 16 nīharitvā ekamantaṃ nikkhipitabbaṃ. Mañco nīcaṃ katvā sādhukaṃ appaṭighaṃsantena, asaṅghaṭṭentena kavāṭapiṭṭhaṃ, nīharitvā ekamantaṃ nikkhipitabbo. Pīṭhaṃ nīcaṃ katvā sādhukaṃ appaṭighaṃsantena , asaṅghaṭṭentena kavāṭapiṭṭhaṃ, nīharitvā ekamantaṃ nikkhipitabbaṃ. Mañcapaṭipādakā nīharitvā ekamantaṃ nikkhipitabbā. Kheḷamallako nīharitvā ekamantaṃ nikkhipitabbo. Apassenaphalakaṃ nīharitvā ekamantaṃ nikkhipitabbaṃ. Bhūmattharaṇaṃ yathāpaññattaṃ sallakkhetvā nīharitvā ekamantaṃ nikkhipitabbaṃ. Sace vihāre santānakaṃ hoti, ullokā paṭhamaṃ ohāretabbaṃ, ālokasandhikaṇṇabhāgā pamajjitabbā. Sace gerukaparikammakatā bhitti kaṇṇakitā hoti, coḷakaṃ temetvā pīḷetvā pamajjitabbā. Sace kāḷavaṇṇakatā bhūmi kaṇṇakitā hoti, coḷakaṃ temetvā pīḷetvā pamajjitabbā. Sace akatā hoti bhūmi, udakena paripphositvā sammajjitabbā – mā vihāro rajena uhaññīti. Saṅkāraṃ vicinitvā ekamantaṃ chaḍḍetabbaṃ.
‘‘ਭੂਮਤ੍ਥਰਣਂ ਓਤਾਪੇਤ੍વਾ ਸੋਧੇਤ੍વਾ ਪਪ੍ਫੋਟੇਤ੍વਾ ਅਤਿਹਰਿਤ੍વਾ ਯਥਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਬ੍ਬਂ। ਮਞ੍ਚਪਟਿਪਾਦਕਾ ਓਤਾਪੇਤ੍વਾ ਪਮਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਅਤਿਹਰਿਤ੍વਾ ਯਥਾਠਾਨੇ ਠਪੇਤਬ੍ਬਾ। ਮਞ੍ਚੋ ਓਤਾਪੇਤ੍વਾ ਸੋਧੇਤ੍વਾ ਪਪ੍ਫੋਟੇਤ੍વਾ ਨੀਚਂ ਕਤ੍વਾ ਸਾਧੁਕਂ ਅਪ੍ਪਟਿਘਂਸਨ੍ਤੇਨ, ਅਸਙ੍ਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤੇਨ ਕવਾਟਪਿਟ੍ਠਂ, ਅਤਿਹਰਿਤ੍વਾ ਯਥਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਬ੍ਬੋ। ਪੀਠਂ ਓਤਾਪੇਤ੍વਾ ਸੋਧੇਤ੍વਾ ਪਪ੍ਫੋਟੇਤ੍વਾ ਨੀਚਂ ਕਤ੍વਾ ਸਾਧੁਕਂ ਅਪ੍ਪਟਿਘਂਸਨ੍ਤੇਨ, ਅਸਙ੍ਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤੇਨ ਕવਾਟਪਿਟ੍ਠਂ, ਅਤਿਹਰਿਤ੍વਾ ਯਥਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਬ੍ਬਂ। ਭਿਸਿਬਿਬ੍ਬੋਹਨਂ ਓਤਾਪੇਤ੍વਾ ਸੋਧੇਤ੍વਾ ਪਪ੍ਫੋਟੇਤ੍વਾ ਅਤਿਹਰਿਤ੍વਾ ਯਥਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਬ੍ਬਂ। ਨਿਸੀਦਨਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਂ ਓਤਾਪੇਤ੍વਾ ਸੋਧੇਤ੍વਾ ਪਪ੍ਫੋਟੇਤ੍વਾ ਅਤਿਹਰਿਤ੍વਾ ਯਥਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਬ੍ਬਂ। ਖੇਲ਼ਮਲ੍ਲਕੋ ਓਤਾਪੇਤ੍વਾ ਪਮਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਅਤਿਹਰਿਤ੍વਾ ਯਥਾਠਾਨੇ ਠਪੇਤਬ੍ਬੋ। ਅਪਸ੍ਸੇਨਫਲਕਂ ਓਤਾਪੇਤ੍વਾ ਪਮਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਅਤਿਹਰਿਤ੍વਾ ਯਥਾਠਾਨੇ ਠਪੇਤਬ੍ਬਂ। ਪਤ੍ਤਚੀવਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ। ਪਤ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੇਨ ਏਕੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏਕੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਹੇਟ੍ਠਾਮਞ੍ਚਂ વਾ ਹੇਟ੍ਠਾਪੀਠਂ વਾ ਪਰਾਮਸਿਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤੋ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬੋ। ਨ ਚ ਅਨਨ੍ਤਰਹਿਤਾਯ ਭੂਮਿਯਾ ਪਤ੍ਤੋ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬੋ। ਚੀવਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੇਨ ਏਕੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਚੀવਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏਕੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਚੀવਰવਂਸਂ વਾ ਚੀવਰਰਜ੍ਜੁਂ વਾ ਪਮਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਾਰਤੋ ਅਨ੍ਤਂ ਓਰਤੋ ਭੋਗਂ ਕਤ੍વਾ ਚੀવਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Bhūmattharaṇaṃ otāpetvā sodhetvā papphoṭetvā atiharitvā yathāpaññattaṃ paññapetabbaṃ. Mañcapaṭipādakā otāpetvā pamajjitvā atiharitvā yathāṭhāne ṭhapetabbā. Mañco otāpetvā sodhetvā papphoṭetvā nīcaṃ katvā sādhukaṃ appaṭighaṃsantena, asaṅghaṭṭentena kavāṭapiṭṭhaṃ, atiharitvā yathāpaññattaṃ paññapetabbo. Pīṭhaṃ otāpetvā sodhetvā papphoṭetvā nīcaṃ katvā sādhukaṃ appaṭighaṃsantena, asaṅghaṭṭentena kavāṭapiṭṭhaṃ, atiharitvā yathāpaññattaṃ paññapetabbaṃ. Bhisibibbohanaṃ otāpetvā sodhetvā papphoṭetvā atiharitvā yathāpaññattaṃ paññapetabbaṃ. Nisīdanapaccattharaṇaṃ otāpetvā sodhetvā papphoṭetvā atiharitvā yathāpaññattaṃ paññapetabbaṃ. Kheḷamallako otāpetvā pamajjitvā atiharitvā yathāṭhāne ṭhapetabbo. Apassenaphalakaṃ otāpetvā pamajjitvā atiharitvā yathāṭhāne ṭhapetabbaṃ. Pattacīvaraṃ nikkhipitabbaṃ. Pattaṃ nikkhipantena ekena hatthena pattaṃ gahetvā ekena hatthena heṭṭhāmañcaṃ vā heṭṭhāpīṭhaṃ vā parāmasitvā patto nikkhipitabbo. Na ca anantarahitāya bhūmiyā patto nikkhipitabbo. Cīvaraṃ nikkhipantena ekena hatthena cīvaraṃ gahetvā ekena hatthena cīvaravaṃsaṃ vā cīvararajjuṃ vā pamajjitvā pārato antaṃ orato bhogaṃ katvā cīvaraṃ nikkhipitabbaṃ.
‘‘ਸਚੇ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾ ਸਰਜਾ વਾਤਾ વਾਯਨ੍ਤਿ, ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾ વਾਤਪਾਨਾ ਥਕੇਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ ਪਚ੍ਛਿਮਾ ਸਰਜਾ વਾਤਾ વਾਯਨ੍ਤਿ, ਪਚ੍ਛਿਮਾ વਾਤਪਾਨਾ ਥਕੇਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ ਉਤ੍ਤਰਾ ਸਰਜਾ વਾਤਾ વਾਯਨ੍ਤਿ, ਉਤ੍ਤਰਾ વਾਤਪਾਨਾ ਥਕੇਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ ਦਕ੍ਖਿਣਾ ਸਰਜਾ વਾਤਾ વਾਯਨ੍ਤਿ, ਦਕ੍ਖਿਣਾ વਾਤਪਾਨਾ ਥਕੇਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ ਸੀਤਕਾਲੋ ਹੋਤਿ, ਦਿવਾ વਾਤਪਾਨਾ વਿવਰਿਤਬ੍ਬਾ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਥਕੇਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ ਉਣ੍ਹਕਾਲੋ ਹੋਤਿ, ਦਿવਾ વਾਤਪਾਨਾ ਥਕੇਤਬ੍ਬਾ, ਰਤ੍ਤਿਂ વਿવਰਿਤਬ੍ਬਾ।
‘‘Sace puratthimā sarajā vātā vāyanti, puratthimā vātapānā thaketabbā. Sace pacchimā sarajā vātā vāyanti, pacchimā vātapānā thaketabbā. Sace uttarā sarajā vātā vāyanti, uttarā vātapānā thaketabbā. Sace dakkhiṇā sarajā vātā vāyanti, dakkhiṇā vātapānā thaketabbā. Sace sītakālo hoti, divā vātapānā vivaritabbā, rattiṃ thaketabbā. Sace uṇhakālo hoti, divā vātapānā thaketabbā, rattiṃ vivaritabbā.
‘‘ਸਚੇ ਪਰਿવੇਣਂ ਉਕ੍ਲਾਪਂ ਹੋਤਿ, ਪਰਿવੇਣਂ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਕੋਟ੍ਠਕੋ ਉਕ੍ਲਾਪੋ ਹੋਤਿ, ਕੋਟ੍ਠਕੋ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬੋ। ਸਚੇ ਉਪਟ੍ਠਾਨਸਾਲਾ ਉਕ੍ਲਾਪਾ ਹੋਤਿ, ਉਪਟ੍ਠਾਨਸਾਲਾ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ ਅਗ੍ਗਿਸਾਲਾ ਉਕ੍ਲਾਪਾ ਹੋਤਿ, ਅਗ੍ਗਿਸਾਲਾ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ વਚ੍ਚਕੁਟਿ ਉਕ੍ਲਾਪਾ ਹੋਤਿ, વਚ੍ਚਕੁਟਿ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ ਪਾਨੀਯਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਪਾਨੀਯਂ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਪਰਿਭੋਜਨੀਯਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਪਰਿਭੋਜਨੀਯਂ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਆਚਮਨਕੁਮ੍ਭਿਯਾ ਉਦਕਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਆਚਮਨਕੁਮ੍ਭਿਯਾ ਉਦਕਂ ਆਸਿਞ੍ਚਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Sace pariveṇaṃ uklāpaṃ hoti, pariveṇaṃ sammajjitabbaṃ. Sace koṭṭhako uklāpo hoti, koṭṭhako sammajjitabbo. Sace upaṭṭhānasālā uklāpā hoti, upaṭṭhānasālā sammajjitabbā. Sace aggisālā uklāpā hoti, aggisālā sammajjitabbā. Sace vaccakuṭi uklāpā hoti, vaccakuṭi sammajjitabbā. Sace pānīyaṃ na hoti, pānīyaṃ upaṭṭhāpetabbaṃ. Sace paribhojanīyaṃ na hoti, paribhojanīyaṃ upaṭṭhāpetabbaṃ. Sace ācamanakumbhiyā udakaṃ na hoti, ācamanakumbhiyā udakaṃ āsiñcitabbaṃ.
‘‘ਸਚੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਅਨਭਿਰਤਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੇਨ વੂਪਕਾਸੇਤਬ੍ਬੋ, વੂਪਕਾਸਾਪੇਤਬ੍ਬੋ, ਧਮ੍ਮਕਥਾ વਾਸ੍ਸ ਕਾਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੇਨ વਿਨੋਦੇਤਬ੍ਬਂ, વਿਨੋਦਾਪੇਤਬ੍ਬਂ, ਧਮ੍ਮਕਥਾ વਾਸ੍ਸ ਕਾਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੇਨ વਿવੇਚੇਤਬ੍ਬਂ, વਿવੇਚਾਪੇਤਬ੍ਬਂ, ਧਮ੍ਮਕਥਾ વਾਸ੍ਸ ਕਾਤਬ੍ਬਾ । ਸਚੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਗਰੁਧਮ੍ਮਂ ਅਜ੍ਝਾਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ ਪਰਿવਾਸਾਰਹੋ, ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੇਨ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ – ਕਿਨ੍ਤਿ ਨੁ ਖੋ ਸਙ੍ਘੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਪਰਿવਾਸਂ ਦਦੇਯ੍ਯਾਤਿ। ਸਚੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਮੂਲਾਯ ਪਟਿਕਸ੍ਸਨਾਰਹੋ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੇਨ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ – ਕਿਨ੍ਤਿ ਨੁ ਖੋ ਸਙ੍ਘੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ ਮੂਲਾਯ ਪਟਿਕਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾਤਿ। ਸਚੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਮਾਨਤ੍ਤਾਰਹੋ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੇਨ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ – ਕਿਨ੍ਤਿ ਨੁ ਖੋ ਸਙ੍ਘੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਮਾਨਤ੍ਤਂ ਦਦੇਯ੍ਯਾਤਿ। ਸਚੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਅਬ੍ਭਾਨਾਰਹੋ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੇਨ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ – ਕਿਨ੍ਤਿ ਨੁ ਖੋ ਸਙ੍ਘੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ ਅਬ੍ਭੇਯ੍ਯਾਤਿ। ਸਚੇ ਸਙ੍ਘੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ ਤਜ੍ਜਨੀਯਂ વਾ ਨਿਯਸ੍ਸਂ 17 વਾ ਪਬ੍ਬਾਜਨੀਯਂ વਾ ਪਟਿਸਾਰਣੀਯਂ વਾ ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਂ વਾ, ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੇਨ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ – ਕਿਨ੍ਤਿ ਨੁ ਖੋ ਸਙ੍ਘੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਂ ਨ ਕਰੇਯ੍ਯ ਲਹੁਕਾਯ વਾ ਪਰਿਣਾਮੇਯ੍ਯਾਤਿ। ਕਤਂ વਾ ਪਨਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਸਙ੍ਘੇਨ ਕਮ੍ਮਂ ਤਜ੍ਜਨੀਯਂ વਾ ਨਿਯਸ੍ਸਂ વਾ ਪਬ੍ਬਾਜਨੀਯਂ વਾ ਪਟਿਸਾਰਣੀਯਂ વਾ ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਂ વਾ, ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੇਨ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ – ਕਿਨ੍ਤਿ ਨੁ ਖੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਸਮ੍ਮਾ વਤ੍ਤੇਯ੍ਯ, ਲੋਮਂ ਪਾਤੇਯ੍ਯ, ਨੇਤ੍ਥਾਰਂ વਤ੍ਤੇਯ੍ਯ, ਸਙ੍ਘੋ ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਯ੍ਯਾਤਿ।
‘‘Sace upajjhāyassa anabhirati uppannā hoti, saddhivihārikena vūpakāsetabbo, vūpakāsāpetabbo, dhammakathā vāssa kātabbā. Sace upajjhāyassa kukkuccaṃ uppannaṃ hoti, saddhivihārikena vinodetabbaṃ, vinodāpetabbaṃ, dhammakathā vāssa kātabbā. Sace upajjhāyassa diṭṭhigataṃ uppannaṃ hoti, saddhivihārikena vivecetabbaṃ, vivecāpetabbaṃ, dhammakathā vāssa kātabbā . Sace upajjhāyo garudhammaṃ ajjhāpanno hoti parivāsāraho, saddhivihārikena ussukkaṃ kātabbaṃ – kinti nu kho saṅgho upajjhāyassa parivāsaṃ dadeyyāti. Sace upajjhāyo mūlāya paṭikassanāraho hoti, saddhivihārikena ussukkaṃ kātabbaṃ – kinti nu kho saṅgho upajjhāyaṃ mūlāya paṭikasseyyāti. Sace upajjhāyo mānattāraho hoti, saddhivihārikena ussukkaṃ kātabbaṃ – kinti nu kho saṅgho upajjhāyassa mānattaṃ dadeyyāti. Sace upajjhāyo abbhānāraho hoti, saddhivihārikena ussukkaṃ kātabbaṃ – kinti nu kho saṅgho upajjhāyaṃ abbheyyāti. Sace saṅgho upajjhāyassa kammaṃ kattukāmo hoti tajjanīyaṃ vā niyassaṃ 18 vā pabbājanīyaṃ vā paṭisāraṇīyaṃ vā ukkhepanīyaṃ vā, saddhivihārikena ussukkaṃ kātabbaṃ – kinti nu kho saṅgho upajjhāyassa kammaṃ na kareyya lahukāya vā pariṇāmeyyāti. Kataṃ vā panassa hoti saṅghena kammaṃ tajjanīyaṃ vā niyassaṃ vā pabbājanīyaṃ vā paṭisāraṇīyaṃ vā ukkhepanīyaṃ vā, saddhivihārikena ussukkaṃ kātabbaṃ – kinti nu kho upajjhāyo sammā vatteyya, lomaṃ pāteyya, netthāraṃ vatteyya, saṅgho taṃ kammaṃ paṭippassambheyyāti.
‘‘ਸਚੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਚੀવਰਂ ਧੋવਿਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੇਨ ਧੋવਿਤਬ੍ਬਂ, ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ વਾ ਕਾਤਬ੍ਬਂ – ਕਿਨ੍ਤਿ ਨੁ ਖੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਚੀવਰਂ ਧੋવਿਯੇਥਾਤਿ। ਸਚੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਚੀવਰਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੇਨ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ વਾ ਕਾਤਬ੍ਬਂ – ਕਿਨ੍ਤਿ ਨੁ ਖੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਚੀવਰਂ ਕਰਿਯੇਥਾਤਿ। ਸਚੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਰਜਨਂ ਪਚਿਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੇਨ ਪਚਿਤਬ੍ਬਂ, ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ વਾ ਕਾਤਬ੍ਬਂ – ਕਿਨ੍ਤਿ ਨੁ ਖੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਰਜਨਂ ਪਚਿਯੇਥਾਤਿ। ਸਚੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਚੀવਰਂ ਰਜਿਤਬ੍ਬਂ 19 ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੇਨ ਰਜਿਤਬ੍ਬਂ, ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ વਾ ਕਾਤਬ੍ਬਂ – ਕਿਨ੍ਤਿ ਨੁ ਖੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਚੀવਰਂ ਰਜਿਯੇਥਾਤਿ। ਚੀવਰਂ ਰਜਨ੍ਤੇਨ 20 ਸਾਧੁਕਂ ਸਮ੍ਪਰਿવਤ੍ਤਕਂ ਸਮ੍ਪਰਿવਤ੍ਤਕਂ ਰਜਿਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਚ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇ ਥੇવੇ ਪਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Sace upajjhāyassa cīvaraṃ dhovitabbaṃ hoti, saddhivihārikena dhovitabbaṃ, ussukkaṃ vā kātabbaṃ – kinti nu kho upajjhāyassa cīvaraṃ dhoviyethāti. Sace upajjhāyassa cīvaraṃ kātabbaṃ hoti, saddhivihārikena kātabbaṃ, ussukkaṃ vā kātabbaṃ – kinti nu kho upajjhāyassa cīvaraṃ kariyethāti. Sace upajjhāyassa rajanaṃ pacitabbaṃ hoti, saddhivihārikena pacitabbaṃ, ussukkaṃ vā kātabbaṃ – kinti nu kho upajjhāyassa rajanaṃ paciyethāti. Sace upajjhāyassa cīvaraṃ rajitabbaṃ 21 hoti, saddhivihārikena rajitabbaṃ, ussukkaṃ vā kātabbaṃ – kinti nu kho upajjhāyassa cīvaraṃ rajiyethāti. Cīvaraṃ rajantena 22 sādhukaṃ samparivattakaṃ samparivattakaṃ rajitabbaṃ, na ca acchinne theve pakkamitabbaṃ.
‘‘ਨ ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤੋ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ; ਨ ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਚੀવਰਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਚੀવਰਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ; ਨ ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੋ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ; ਨ ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਕੇਸਾ ਛੇਦੇਤਬ੍ਬਾ 23, ਨ ਏਕਚ੍ਚੇਨ ਕੇਸਾ ਛੇਦਾਪੇਤਬ੍ਬਾ; ਨ ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਏਕਚ੍ਚੇਨ ਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਾਰਾਪੇਤਬ੍ਬਂ; ਨ ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾવਚ੍ਚੋ 24 ਕਾਤਬ੍ਬੋ , ਨ ਏਕਚ੍ਚੇਨ વੇਯ੍ਯਾવਚ੍ਚੋ ਕਾਰਾਪੇਤਬ੍ਬੋ; ਨ ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਾਸਮਣੇਨ ਹੋਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਏਕਚ੍ਚੋ ਪਚ੍ਛਾਸਮਣੋ ਆਦਾਤਬ੍ਬੋ; ਨ ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਨੀਹਰਿਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਏਕਚ੍ਚੇਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਨੀਹਰਾਪੇਤਬ੍ਬੋ; ਨ ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਗਾਮੋ ਪવਿਸਿਤਬ੍ਬੋ; ਨ ਸੁਸਾਨਂ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ; ਨ ਦਿਸਾ ਪਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਗਿਲਾਨੋ ਹੋਤਿ, ਯਾવਜੀવਂ ਉਪਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬੋ; વੁਟ੍ਠਾਨਮਸ੍ਸ ਆਗਮੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Na upajjhāyaṃ anāpucchā ekaccassa patto dātabbo, na ekaccassa patto paṭiggahetabbo; na ekaccassa cīvaraṃ dātabbaṃ, na ekaccassa cīvaraṃ paṭiggahetabbaṃ; na ekaccassa parikkhāro dātabbo, na ekaccassa parikkhāro paṭiggahetabbo; na ekaccassa kesā chedetabbā 25, na ekaccena kesā chedāpetabbā; na ekaccassa parikammaṃ kātabbaṃ, na ekaccena parikammaṃ kārāpetabbaṃ; na ekaccassa veyyāvacco 26 kātabbo , na ekaccena veyyāvacco kārāpetabbo; na ekaccassa pacchāsamaṇena hotabbaṃ, na ekacco pacchāsamaṇo ādātabbo; na ekaccassa piṇḍapāto nīharitabbo, na ekaccena piṇḍapāto nīharāpetabbo; na upajjhāyaṃ anāpucchā gāmo pavisitabbo; na susānaṃ gantabbaṃ; na disā pakkamitabbā. Sace upajjhāyo gilāno hoti, yāvajīvaṃ upaṭṭhātabbo; vuṭṭhānamassa āgametabba’’nti.
ਉਪਜ੍ਝਾਯવਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ।
Upajjhāyavattaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਉਪਜ੍ਝਾਯવਤ੍ਤਕਥਾ • Upajjhāyavattakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਉਪਜ੍ਝਾਯવਤ੍ਤਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Upajjhāyavattakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਉਪਜ੍ਝਾਯવਤ੍ਤਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Upajjhāyavattakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਉਪਜ੍ਝਾਯવਤ੍ਤਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Upajjhāyavattakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੧੫. ਉਪਜ੍ਝਾਯવਤ੍ਤਕਥਾ • 15. Upajjhāyavattakathā
