| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
உபஜ்ஜா²யவத்தகதா²வண்ணனா
Upajjhāyavattakathāvaṇṇanā
64. வஜ்ஜாவஜ்ஜங் உபனிஜ்ஜா²யதீதி உபஜ்ஜா²யோ, நத்தி² உபஜ்ஜா²யோ ஏதேஸந்தி அனுபஜ்ஜா²யகா. தேனாஹ ‘‘வஜ்ஜாவஜ்ஜங் உபனிஜ்ஜா²யகேன க³ருனா விரஹிதா’’தி. தத்த² வஜ்ஜாவஜ்ஜந்தி கு²த்³த³கங் மஹந்தஞ்ச வஜ்ஜங். வுத்³தி⁴அத்தோ² ஹி அயமகாரோ ‘‘ப²லாப²ல’’ந்திஆதீ³ஸு விய. உத்திட்ட²பத்தந்தி எத்த² உச்சி²ட்ட²-ஸத்³த³ஸமானத்தோ² உத்திட்ட²-ஸத்³தோ³. தேனேவாஹ ‘‘தஸ்மிஞ்ஹி மனுஸ்ஸா உச்சி²ட்ட²ஸஞ்ஞினோ, தஸ்மா உத்திட்ட²பத்தந்தி வுத்த’’ந்தி. பிண்டா³ய சரணகபத்தந்தி இமினா பன பத்தஸ்ஸ ஸரூபத³ஸ்ஸனமுகே²ன உச்சி²ட்ட²கப்பனாய காரணங் விபா⁴விதங். தஸ்மிந்தி தஸ்மிங் பிண்டா³ய சரணகபத்தே.
64. Vajjāvajjaṃ upanijjhāyatīti upajjhāyo, natthi upajjhāyo etesanti anupajjhāyakā. Tenāha ‘‘vajjāvajjaṃ upanijjhāyakena garunā virahitā’’ti. Tattha vajjāvajjanti khuddakaṃ mahantañca vajjaṃ. Vuddhiattho hi ayamakāro ‘‘phalāphala’’ntiādīsu viya. Uttiṭṭhapattanti ettha ucchiṭṭha-saddasamānattho uttiṭṭha-saddo. Tenevāha ‘‘tasmiñhi manussā ucchiṭṭhasaññino, tasmā uttiṭṭhapattanti vutta’’nti. Piṇḍāya caraṇakapattanti iminā pana pattassa sarūpadassanamukhena ucchiṭṭhakappanāya kāraṇaṃ vibhāvitaṃ. Tasminti tasmiṃ piṇḍāya caraṇakapatte.
65. ஸகா³ரவா ஸப்பதிஸ்ஸாதி எத்த² க³ருபா⁴வோ கா³ரவங், பாஸாணச்ச²த்தங் விய க³ருகரணீயதா. ஸஹ கா³ரவேனாதி ஸகா³ரவா. க³ருனா கிஸ்மிஞ்சி வுத்தே கா³ரவவஸேன பதிஸ்ஸவனங் பதிஸ்ஸோ, பதிஸ்ஸவபூ⁴தங் தங்ஸபா⁴க³ஞ்ச யங்கிஞ்சி கா³ரவந்தி அத்தோ². ஸஹ பதிஸ்ஸேனாதி ஸப்பதிஸ்ஸா, ஓவாத³ங் ஸம்படிச்ச²ந்தாதி அத்தோ² . பதிஸ்ஸீயதீதி வா பதிஸ்ஸோ, க³ருகாதப்³போ³. தேன ஸஹ பதிஸ்ஸேனாதி ஸப்பதிஸ்ஸா. அட்ட²கதா²யங் பன ப்³யஞ்ஜனவிசாரங் அகத்வா அத்த²மத்தமேவ த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘க³ருகபா⁴வஞ்சேவ ஜெட்ட²கபா⁴வஞ்ச உபட்ட²பெத்வா’’தி வுத்தங். ஸாஹூதி ஸாது⁴. லஹூதி அக³ரு, மம துய்ஹங் உபஜ்ஜா²யபா⁴வே பா⁴ரியங் நாம நத்தீ²தி அத்தோ². ஓபாயிகந்தி உபாயபடிஸங்யுத்தங் தே உபஜ்ஜா²யக்³க³ஹணங் இமினா உபாயேன த்வங் மே இதோ பட்டா²ய பா⁴ரோ ஜாதோஸீதி வுத்தங் ஹோதி. பதிரூபந்தி அனுரூபங் தவ உபஜ்ஜா²யக்³க³ஹணந்தி அத்தோ². பாஸாதி³கேனாதி பஸாதா³வஹேன காயவசீபயோகே³ன. ஸம்பாதே³ஹீதி திவித⁴ஸிக்க²ங் நிப்பா²தே³ஹீதி அத்தோ². காயேன வாதி ஹத்த²முத்³தா³தி³ங் த³ஸ்ஸெந்தோ காயேன வா விஞ்ஞாபேதி. க³ஹிதோ தயா…பே॰… விஞ்ஞாபேதீதி ‘‘ஸாஹூ’’திஆதீ³ஸு ஏகங் வத³ந்தோயேவ இமமத்த²ங் விஞ்ஞாபேதீதி வுச்சதி. தேனேவாஹ ‘‘இத³மேவ ஹீ’’திஆதி³. ஸாதூ⁴தி ஸம்படிச்ச²னங் ஸந்தா⁴யாதி உபஜ்ஜா²யேன ‘‘ஸாஹூ’’தி வுத்தே ஸத்³தி⁴விஹாரிகஸ்ஸ ‘‘ஸாதூ⁴’’தி ஸம்படிச்ச²னவசனங் ஸந்தா⁴ய. கஸ்மா நப்பமாணந்தி ஆஹ ‘‘ஆயாசனதா³னமத்தேன ஹீ’’திஆதி³, ஸத்³தி⁴விஹாரிகஸ்ஸ ‘‘உபஜ்ஜா²யோ மே, ப⁴ந்தே, ஹோஹீ’’தி ஆயாசனமத்தேன, உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ ச ‘‘ஸாஹூ’’திஆதி³னா தா³னவசனமத்தேனாதி அத்தோ². ந எத்த² ஸம்படிச்ச²னங் அங்க³ந்தி ஸத்³தி⁴விஹாரிகஸ்ஸ ஸம்படிச்ச²னவசனங் எத்த² உபஜ்ஜா²யக்³க³ஹணே அங்க³ங் ந ஹோதி.
65.Sagāravā sappatissāti ettha garubhāvo gāravaṃ, pāsāṇacchattaṃ viya garukaraṇīyatā. Saha gāravenāti sagāravā. Garunā kismiñci vutte gāravavasena patissavanaṃ patisso, patissavabhūtaṃ taṃsabhāgañca yaṃkiñci gāravanti attho. Saha patissenāti sappatissā, ovādaṃ sampaṭicchantāti attho . Patissīyatīti vā patisso, garukātabbo. Tena saha patissenāti sappatissā. Aṭṭhakathāyaṃ pana byañjanavicāraṃ akatvā atthamattameva dassetuṃ ‘‘garukabhāvañceva jeṭṭhakabhāvañca upaṭṭhapetvā’’ti vuttaṃ. Sāhūti sādhu. Lahūti agaru, mama tuyhaṃ upajjhāyabhāve bhāriyaṃ nāma natthīti attho. Opāyikanti upāyapaṭisaṃyuttaṃ te upajjhāyaggahaṇaṃ iminā upāyena tvaṃ me ito paṭṭhāya bhāro jātosīti vuttaṃ hoti. Patirūpanti anurūpaṃ tava upajjhāyaggahaṇanti attho. Pāsādikenāti pasādāvahena kāyavacīpayogena. Sampādehīti tividhasikkhaṃ nipphādehīti attho. Kāyena vāti hatthamuddādiṃ dassento kāyena vā viññāpeti. Gahito tayā…pe… viññāpetīti ‘‘sāhū’’tiādīsu ekaṃ vadantoyeva imamatthaṃ viññāpetīti vuccati. Tenevāha ‘‘idameva hī’’tiādi. Sādhūti sampaṭicchanaṃ sandhāyāti upajjhāyena ‘‘sāhū’’ti vutte saddhivihārikassa ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchanavacanaṃ sandhāya. Kasmā nappamāṇanti āha ‘‘āyācanadānamattena hī’’tiādi, saddhivihārikassa ‘‘upajjhāyo me, bhante, hohī’’ti āyācanamattena, upajjhāyassa ca ‘‘sāhū’’tiādinā dānavacanamattenāti attho. Na ettha sampaṭicchanaṃ aṅganti saddhivihārikassa sampaṭicchanavacanaṃ ettha upajjhāyaggahaṇe aṅgaṃ na hoti.
66. ஸம்மாவத்தனாதி ஸம்மாபவத்தி. அஸ்ஸாதி ஸத்³தி⁴விஹாரிகஸ்ஸ. தாதி³ஸமேவ முக²தோ⁴வனோத³கங் தா³தப்³ப³ந்தி உதும்ஹி ஸரீரஸபா⁴வே ச ஏகாகாரே தாதி³ஸமேவ தா³தப்³ப³ங். த்³வே சீவரானீதி பாருபனங் ஸங்கா⁴டிஞ்ச ஸந்தா⁴ய வத³தி. யதி³ ஏவங் ‘‘ஸங்கா⁴டியோ’’தி கஸ்மா வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘ஸப்³ப³ஞ்ஹி சீவரங் ஸங்க⁴டிதத்தா ஸங்கா⁴டீதி வுச்சதீ’’தி. பத³வீதிஹாரேஹீதி எத்த² பத³ங் வீதிஹரதி எத்தா²தி பத³வீதிஹாரோ, பத³வீதிஹரணட்டா²னங் தூ³தவிலம்பி³தங் அகத்வா ஸமக³மனே த்³வின்னங் பதா³னங் அந்தரே முட்டி²ரதனமத்தங். பதா³னங் வா வீதிஹரணங் அபி⁴முக²ங் ஹரித்வா நிக்கே²போ பத³வீதிஹாரோதி ஏவமெத்த² அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. இதோ பட்டா²யாதி ‘‘ந உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ ப⁴ணமானஸ்ஸா’’தி எத்த² வுத்த ந-காரதோ பட்டா²ய. ஸப்³ப³த்த² து³க்கடாபத்தி வேதி³தப்³பா³தி ‘‘ஈதி³ஸேஸு கி³லானோபி ந முச்சதீ’’தி த³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்தங். அஞ்ஞம்பி ஹி யதா²வுத்தங் உபஜ்ஜா²யவத்தங் அனாத³ரியேன அகரொந்தஸ்ஸ அகி³லானஸ்ஸ வத்தபே⁴தே³ ஸப்³ப³த்த² து³க்கடமேவ. தேனேவ வக்க²தி ‘‘அகி³லானேன ஹி ஸத்³தி⁴விஹாரிகேன ஸட்டி²வஸ்ஸேனபி ஸப்³ப³ங் உபஜ்ஜா²யவத்தங் காதப்³ப³ங், அனாத³ரேன அகரொந்தஸ்ஸ வத்தபே⁴தே³ து³க்கடங். ந-காரபடிஸங்யுத்தேஸு பன பதே³ஸு கி³லானஸ்ஸபி படிக்கி²த்தகிரியங் கரொந்தஸ்ஸ து³க்கடமேவா’’தி (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 64). ஆபத்தியா ஆஸன்னவாசந்தி ஆபத்திஜனகமேவ வசனங் ஸந்தா⁴ய வத³தி. யாய ஹி வாசாய ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி, ஸா வாசா தஸ்ஸா ஆபத்தியா ஆஸன்னாதி வுச்சதி.
66.Sammāvattanāti sammāpavatti. Assāti saddhivihārikassa. Tādisameva mukhadhovanodakaṃ dātabbanti utumhi sarīrasabhāve ca ekākāre tādisameva dātabbaṃ. Dve cīvarānīti pārupanaṃ saṅghāṭiñca sandhāya vadati. Yadi evaṃ ‘‘saṅghāṭiyo’’ti kasmā vuttanti āha ‘‘sabbañhi cīvaraṃ saṅghaṭitattā saṅghāṭīti vuccatī’’ti. Padavītihārehīti ettha padaṃ vītiharati etthāti padavītihāro, padavītiharaṇaṭṭhānaṃ dūtavilambitaṃ akatvā samagamane dvinnaṃ padānaṃ antare muṭṭhiratanamattaṃ. Padānaṃ vā vītiharaṇaṃ abhimukhaṃ haritvā nikkhepo padavītihāroti evamettha attho daṭṭhabbo. Ito paṭṭhāyāti ‘‘na upajjhāyassa bhaṇamānassā’’ti ettha vutta na-kārato paṭṭhāya. Sabbattha dukkaṭāpatti veditabbāti ‘‘īdisesu gilānopi na muccatī’’ti dassanatthaṃ vuttaṃ. Aññampi hi yathāvuttaṃ upajjhāyavattaṃ anādariyena akarontassa agilānassa vattabhede sabbattha dukkaṭameva. Teneva vakkhati ‘‘agilānena hi saddhivihārikena saṭṭhivassenapi sabbaṃ upajjhāyavattaṃ kātabbaṃ, anādarena akarontassa vattabhede dukkaṭaṃ. Na-kārapaṭisaṃyuttesu pana padesu gilānassapi paṭikkhittakiriyaṃ karontassa dukkaṭamevā’’ti (mahāva. aṭṭha. 64). Āpattiyā āsannavācanti āpattijanakameva vacanaṃ sandhāya vadati. Yāya hi vācāya āpattiṃ āpajjati, sā vācā tassā āpattiyā āsannāti vuccati.
சீவரேன பத்தங் வேடெ²த்வாதி எத்த² ‘‘உத்தராஸங்க³ஸ்ஸ ஏகேன கண்ணேன வேடெ²த்வா’’தி க³ண்டி²பதே³ஸு வுத்தங். கா³மேதி கா³மபரியாபன்னே தாதி³ஸே கிஸ்மிஞ்சி பதே³ஸே. அந்தரக⁴ரேதி அந்தோகே³ஹே. படிக்கமனேதி ஆஸனஸாலாயங். திக்க²த்துங் பானீயேன புச்சி²தப்³போ³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴, ஆதி³ம்ஹி மஜ்ஜே² அந்தேதி ஏவங் திக்க²த்துங் புச்சி²தப்³போ³தி அத்தோ². உபகட்டோ²தி ஆஸன்னோ. தோ⁴தவாலிகாயாதி நிரஜாய பரிஸுத்³த⁴வாலிகாய. ஸசே பஹோதீதி வுத்தமேவத்த²ங் விபா⁴வேதி ‘‘ந கேனசி கே³லஞ்ஞேன அபி⁴பூ⁴தோ ஹோதீ’’தி. பரிவேணங் க³ந்த்வாதி உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ பரிவேணங் க³ந்த்வா.
Cīvarena pattaṃ veṭhetvāti ettha ‘‘uttarāsaṅgassa ekena kaṇṇena veṭhetvā’’ti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Gāmeti gāmapariyāpanne tādise kismiñci padese. Antaraghareti antogehe. Paṭikkamaneti āsanasālāyaṃ. Tikkhattuṃ pānīyena pucchitabboti sambandho, ādimhi majjhe anteti evaṃ tikkhattuṃ pucchitabboti attho. Upakaṭṭhoti āsanno. Dhotavālikāyāti nirajāya parisuddhavālikāya. Sace pahotīti vuttamevatthaṃ vibhāveti ‘‘na kenaci gelaññena abhibhūto hotī’’ti. Pariveṇaṃ gantvāti upajjhāyassa pariveṇaṃ gantvā.
உபஜ்ஜா²யவத்தகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Upajjhāyavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
67. ஸத்³தி⁴விஹாரிகவத்தகதா² உத்தானத்தா²யேவ.
67. Saddhivihārikavattakathā uttānatthāyeva.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவக்³க³பாளி • Mahāvaggapāḷi
15. உபஜ்ஜா²யவத்தகதா² • 15. Upajjhāyavattakathā
16. ஸத்³தி⁴விஹாரிகவத்தகதா² • 16. Saddhivihārikavattakathā
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவக்³க³-அட்ட²கதா² • Mahāvagga-aṭṭhakathā
உபஜ்ஜா²யவத்தகதா² • Upajjhāyavattakathā
ஸத்³தி⁴விஹாரிகவத்தகதா² • Saddhivihārikavattakathā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / உபஜ்ஜா²யவத்தகதா²வண்ணனா • Upajjhāyavattakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā
உபஜ்ஜா²யவத்தகதா²வண்ணனா • Upajjhāyavattakathāvaṇṇanā
ஸத்³தி⁴விஹாரிகவத்தகதா²வண்ணனா • Saddhivihārikavattakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi
15. உபஜ்ஜா²யவத்தகதா² • 15. Upajjhāyavattakathā
16. ஸத்³தி⁴விஹாரிகவத்தகதா² • 16. Saddhivihārikavattakathā
