| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
8. උපකසුත්‌තං
8. Upakasuttaṃ
188. එකං සමයං භගවා රාජගහෙ විහරති ගිජ්‌ඣකූටෙ පබ්‌බතෙ. අථ ඛො උපකො මණ්‌ඩිකාපුත්‌තො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො උපකො මණ්‌ඩිකාපුත්‌තො භගවන්‌තං එතදවොච –
188. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Atha kho upako maṇḍikāputto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho upako maṇḍikāputto bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘අහඤ්‌හි, භන්‌තෙ, එවංවාදී එවංදිට්‌ඨි – ‘යො කොචි පරූපාරම්‌භං වත්‌තෙති, පරූපාරම්‌භං වත්‌තෙන්‌තො සබ්‌බො සො 1 න උපපාදෙති. අනුපපාදෙන්‌තො ගාරය්‌හො හොති උපවජ්‌ජො’’’ති. ‘‘පරූපාරම්‌භං චෙ, උපක, වත්‌තෙති පරූපාරම්‌භං වත්‌තෙන්‌තො න උපපාදෙති, අනුපපාදෙන්‌තො ගාරය්‌හො හොති උපවජ්‌ජො. ත්‌වං ඛො, උපක, පරූපාරම්‌භං වත්‌තෙසි, පරූපාරම්‌භං වත්‌තෙන්‌තො න උපපාදෙසි, අනුපපාදෙන්‌තො ගාරය්‌හො හොසි උපවජ්‌ජො’’ති. ‘‘සෙය්‍යථාපි, භන්‌තෙ , උම්‌මුජ්‌ජමානකංයෙව මහතා පාසෙන බන්‌ධෙය්‍ය; එවමෙවං ඛො අහං, භන්‌තෙ, උම්‌මුජ්‌ජමානකොයෙව භගවතා මහතා වාදපාසෙන 2 බද්‌ධො’’ති.
‘‘Ahañhi, bhante, evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – ‘yo koci parūpārambhaṃ vatteti, parūpārambhaṃ vattento sabbo so 3 na upapādeti. Anupapādento gārayho hoti upavajjo’’’ti. ‘‘Parūpārambhaṃ ce, upaka, vatteti parūpārambhaṃ vattento na upapādeti, anupapādento gārayho hoti upavajjo. Tvaṃ kho, upaka, parūpārambhaṃ vattesi, parūpārambhaṃ vattento na upapādesi, anupapādento gārayho hosi upavajjo’’ti. ‘‘Seyyathāpi, bhante , ummujjamānakaṃyeva mahatā pāsena bandheyya; evamevaṃ kho ahaṃ, bhante, ummujjamānakoyeva bhagavatā mahatā vādapāsena 4 baddho’’ti.
‘‘ඉදං අකුසලන්‌ති ඛො, උපක, මයා පඤ්‌ඤත්‌තං. තත්‌ථ අපරිමාණා පදා අපරිමාණා බ්‍යඤ්‌ජනා අපරිමාණා තථාගතස්‌ස ධම්‌මදෙසනා – ඉතිපිදං අකුසලන්‌ති. තං ඛො පනිදං අකුසලං පහාතබ්‌බන්‌ති ඛො, උපක, මයා පඤ්‌ඤත්‌තං. තත්‌ථ අපරිමාණා පදා අපරිමාණා බ්‍යඤ්‌ජනා අපරිමාණා තථාගතස්‌ස ධම්‌මදෙසනා – ඉතිපිදං අකුසලං පහාතබ්‌බන්‌ති.
‘‘Idaṃ akusalanti kho, upaka, mayā paññattaṃ. Tattha aparimāṇā padā aparimāṇā byañjanā aparimāṇā tathāgatassa dhammadesanā – itipidaṃ akusalanti. Taṃ kho panidaṃ akusalaṃ pahātabbanti kho, upaka, mayā paññattaṃ. Tattha aparimāṇā padā aparimāṇā byañjanā aparimāṇā tathāgatassa dhammadesanā – itipidaṃ akusalaṃ pahātabbanti.
‘‘ඉදං කුසලන්‌ති ඛො, උපක, මයා පඤ්‌ඤත්‌තං. තත්‌ථ අපරිමාණා පදා අපරිමාණා බ්‍යඤ්‌ජනා අපරිමාණා තථාගතස්‌ස ධම්‌මදෙසනා – ඉතිපිදං කුසලන්‌ති. තං ඛො පනිදං කුසලං භාවෙතබ්‌බන්‌ති ඛො, උපක, මයා පඤ්‌ඤත්‌තං. තත්‌ථ අපරිමාණා පදා අපරිමාණා බ්‍යඤ්‌ජනා අපරිමාණා තථාගතස්‌ස ධම්‌මදෙසනා – ඉතිපිදං කුසලං භාවෙතබ්‌බ’’න්‌ති.
‘‘Idaṃ kusalanti kho, upaka, mayā paññattaṃ. Tattha aparimāṇā padā aparimāṇā byañjanā aparimāṇā tathāgatassa dhammadesanā – itipidaṃ kusalanti. Taṃ kho panidaṃ kusalaṃ bhāvetabbanti kho, upaka, mayā paññattaṃ. Tattha aparimāṇā padā aparimāṇā byañjanā aparimāṇā tathāgatassa dhammadesanā – itipidaṃ kusalaṃ bhāvetabba’’nti.
අථ ඛො උපකො මණ්‌ඩිකාපුත්‌තො භගවතො භාසිතං අභිනන්‌දිත්‌වා අනුමොදිත්‌වා උට්‌ඨායාසනා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා පදක්‌ඛිණං කත්‌වා යෙන රාජා මාගධො අජාතසත්‌තු වෙදෙහිපුත්‌තො තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා යාවතකො අහොසි භගවතා සද්‌ධිං කථාසල්‌ලාපො තං සබ්‌බං රඤ්‌ඤො මාගධස්‌ස අජාතසත්‌තුස්‌ස වෙදෙහිපුත්‌තස්‌ස ආරොචෙසි.
Atha kho upako maṇḍikāputto bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā yena rājā māgadho ajātasattu vedehiputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā yāvatako ahosi bhagavatā saddhiṃ kathāsallāpo taṃ sabbaṃ rañño māgadhassa ajātasattussa vedehiputtassa ārocesi.
එවං වුත්‌තෙ රාජා මාගධො අජාතසත්‌තු වෙදෙහිපුත්‌තො කුපිතො අනත්‌තමනො උපකං මණ්‌ඩිකාපුත්‌තං එතදවොච – ‘‘යාව ධංසී වතායං ලොණකාරදාරකො යාව මුඛරො යාව පගබ්‌බො යත්‍ර හි නාම තං භගවන්‌තං අරහන්‌තං සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධං ආසාදෙතබ්‌බං මඤ්‌ඤිස්‌සති; අපෙහි ත්‌වං, උපක, විනස්‌ස, මා තං අද්‌දස’’න්‌ති. අට්‌ඨමං.
Evaṃ vutte rājā māgadho ajātasattu vedehiputto kupito anattamano upakaṃ maṇḍikāputtaṃ etadavoca – ‘‘yāva dhaṃsī vatāyaṃ loṇakāradārako yāva mukharo yāva pagabbo yatra hi nāma taṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ āsādetabbaṃ maññissati; apehi tvaṃ, upaka, vinassa, mā taṃ addasa’’nti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 8. උපකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 8. Upakasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 8. උපකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 8. Upakasuttavaṇṇanā
