| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೮. ಉಪಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
8. Upakasuttavaṇṇanā
೧೮೮. ಅಟ್ಠಮೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿವಸೇನ ನಿರಯಂ ಅರಹತಿ, ನಿರಯಸಂವತ್ತನಿಯೇನ ವಾ ಕಮ್ಮುನಾ ನಿರಯೇ ನಿಯುತ್ತೋತಿ ನೇರಯಿಕೋ। ಅವೀಚಿಮ್ಹಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ತತ್ಥ ಆಯುಕಪ್ಪಸಞ್ಞಿತಂ ಅನ್ತರಕಪ್ಪಂ ತಿಟ್ಠತೀತಿ ಕಪ್ಪಟ್ಠೋ। ನಿರಯೂಪಪತ್ತಿಂ ಪರಿಹರಣವಸೇನ ತಿಕಿಚ್ಛಿತುಂ ಅಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯೋತಿ ಅತೇಕಿಚ್ಛೋ। ಅಪರಿಯಾದಿನ್ನಾವಾತಿ ಅಪರಿಕ್ಖೀಣಾಯೇವ। ಸಚೇ ಹಿ ಏಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಕಾಯಾನುಪಸ್ಸನಂ ಪುಚ್ಛತಿ, ಅಞ್ಞೋ ವೇದನಾನುಪಸ್ಸನಂ…ಪೇ॰… ಚಿತ್ತಾನುಪಸ್ಸನಂ। ‘‘ಇಮಿನಾ ಪುಟ್ಠೇ ಅಹಂ ಪುಚ್ಛಾಮೀ’’ತಿ ಏಕೋ ಏಕಂ ನ ಓಲೋಕೇತಿ, ಏವಂ ಸನ್ತೇಪಿ ತೇಸಂ ವಾರೋ ಪಞ್ಞಾಯತಿ ಏವ, ಬುದ್ಧಾನಂ ಪನ ವಾರೋ ನ ಪಞ್ಞಾಯತಿ। ವಿದತ್ಥಿಚತುರಙ್ಗುಲಂ ಛಾಯಂ ಅತಿಕ್ಕಮನತೋ ಪುರೇತರಂಯೇವ ಭಗವಾ ಚುದ್ದಸವಿಧೇನ ಕಾಯಾನುಪಸ್ಸನಂ, ನವವಿಧೇನ ವೇದನಾನುಪಸ್ಸನಂ, ಸೋಳಸವಿಧೇನ ಚಿತ್ತಾನುಪಸ್ಸನಂ, ಪಞ್ಚವಿಧೇನ ಧಮ್ಮಾನುಪಸ್ಸನಂ ಕಥೇತಿ। ತಿಟ್ಠನ್ತು ವಾ ಏವಂ ಚತ್ತಾರೋ। ಸಚೇ ಹಿ ಅಞ್ಞೇ ಚತ್ತಾರೋ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನೇಸು, ಅಞ್ಞೇ ಇದ್ಧಿಪಾದೇಸು, ಅಞ್ಞೇ ಪಞ್ಚಿನ್ದ್ರಿಯೇಸು , ಅಞ್ಞೇ ಪಞ್ಚಬಲೇಸು, ಅಞ್ಞೇ ಸತ್ತಬೋಜ್ಝಙ್ಗೇಸು, ಅಞ್ಞೇ ಅಟ್ಠಮಗ್ಗಙ್ಗೇಸು ಪಞ್ಹೇ ಪುಚ್ಛೇಯ್ಯುಂ, ತಮ್ಪಿ ಭಗವಾ ಕಥೇಯ್ಯ। ತಿಟ್ಠನ್ತು ವಾ ಏತೇ ಅಟ್ಠ। ಸಚೇ ಅಞ್ಞೇ ಸತ್ತತಿಂಸ ಜನಾ ಬೋಧಿಪಕ್ಖಿಯೇಸು ಪಞ್ಹೇ ಪುಚ್ಛೇಯ್ಯುಂ, ತಮ್ಪಿ ಭಗವಾ ತಾವದೇವ ಕಥೇಯ್ಯ। ಕಸ್ಮಾ? ಯಾವತಾ ಹಿ ಲೋಕಿಯಮಹಾಜನೇ ಏಕಂ ಪದಂ ಕಥೇನ್ತೇ ತಾವ ಆನನ್ದತ್ಥೇರೋ ಅಟ್ಠ ಪದಾನಿ ಕಥೇತಿ। ಆನನ್ದತ್ಥೇರೇ ಪನ ಏಕಂ ಪದಂ ಕಥೇನ್ತೇಯೇವ ಭಗವಾ ಸೋಳಸ ಪದಾನಿ ಕಥೇತಿ। ಕಸ್ಮಾ? ಭಗವತೋ ಹಿ ಜಿವ್ಹಾ ಮುದು, ದನ್ತಾವರಣಂ ಸುಫುಸಿತಂ, ವಚನಂ ಅಗಳಿತಂ, ಭವಙ್ಗಪರಿವಾಸೋ ಲಹುಕೋ। ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಅಪರಿಯಾದಿನ್ನಾವಸ್ಸ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ, ಅಪರಿಯಾದಿನ್ನಂ ಧಮ್ಮಪದಬ್ಯಞ್ಜನ’’ನ್ತಿ।
188. Aṭṭhame nibbattivasena nirayaṃ arahati, nirayasaṃvattaniyena vā kammunā niraye niyuttoti nerayiko. Avīcimhi uppajjitvā tattha āyukappasaññitaṃ antarakappaṃ tiṭṭhatīti kappaṭṭho. Nirayūpapattiṃ pariharaṇavasena tikicchituṃ asakkuṇeyyoti atekiccho. Apariyādinnāvāti aparikkhīṇāyeva. Sace hi eko bhikkhu kāyānupassanaṃ pucchati, añño vedanānupassanaṃ…pe… cittānupassanaṃ. ‘‘Iminā puṭṭhe ahaṃ pucchāmī’’ti eko ekaṃ na oloketi, evaṃ santepi tesaṃ vāro paññāyati eva, buddhānaṃ pana vāro na paññāyati. Vidatthicaturaṅgulaṃ chāyaṃ atikkamanato puretaraṃyeva bhagavā cuddasavidhena kāyānupassanaṃ, navavidhena vedanānupassanaṃ, soḷasavidhena cittānupassanaṃ, pañcavidhena dhammānupassanaṃ katheti. Tiṭṭhantu vā evaṃ cattāro. Sace hi aññe cattāro sammappadhānesu, aññe iddhipādesu, aññe pañcindriyesu , aññe pañcabalesu, aññe sattabojjhaṅgesu, aññe aṭṭhamaggaṅgesu pañhe puccheyyuṃ, tampi bhagavā katheyya. Tiṭṭhantu vā ete aṭṭha. Sace aññe sattatiṃsa janā bodhipakkhiyesu pañhe puccheyyuṃ, tampi bhagavā tāvadeva katheyya. Kasmā? Yāvatā hi lokiyamahājane ekaṃ padaṃ kathente tāva ānandatthero aṭṭha padāni katheti. Ānandatthere pana ekaṃ padaṃ kathenteyeva bhagavā soḷasa padāni katheti. Kasmā? Bhagavato hi jivhā mudu, dantāvaraṇaṃ suphusitaṃ, vacanaṃ agaḷitaṃ, bhavaṅgaparivāso lahuko. Tena vuttaṃ – ‘‘apariyādinnāvassa tathāgatassa dhammadesanā, apariyādinnaṃ dhammapadabyañjana’’nti.
ತತ್ಥ ಧಮ್ಮದೇಸನಾತಿ ತನ್ತಿಟ್ಠಪನಾ। ಧಮ್ಮಪದಬ್ಯಞ್ಜನನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಧಮ್ಮೋತಿ ಪಾಳಿ। ಪಜ್ಜತಿ ಅತ್ಥೋ ಏತೇನಾತಿ ಪದಂ। ವಾಕ್ಯಞ್ಚ ಪದೇನೇವ ಸಙ್ಗಹಿತಂ। ಅತ್ಥಂ ಬ್ಯಞ್ಜೇತೀತಿ ಬ್ಯಞ್ಜನಂ, ಅಕ್ಖರಂ। ತಞ್ಹಿ ಪದವಾಕ್ಯಂ ಪರಿಚ್ಛಿಜ್ಜಮಾನಂ ತಂ ತಂ ಅತ್ಥಂ ಬ್ಯಞ್ಜೇತಿ ಪಕಾಸೇತಿ। ಏತೇನ ಅಪರಾಪರೇಹಿ ಪದಬ್ಯಞ್ಜನೇಹಿ ಸುಚಿರಮ್ಪಿ ಕಾಲಂ ಕಥೇನ್ತಸ್ಸ ತಥಾಗತಸ್ಸ ನ ಕದಾಚಿ ತೇಸಂ ಪರಿಯಾದಾನಂ ಅತ್ಥೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಗುಣಧಂಸೀತಿ ಗುಣಧಂಸನಸೀಲೋ। ಪಗಬ್ಬೋತಿ ವಾಚಾಪಾಗಬ್ಬಿಯೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ।
Tattha dhammadesanāti tantiṭṭhapanā. Dhammapadabyañjananti ettha dhammoti pāḷi. Pajjati attho etenāti padaṃ. Vākyañca padeneva saṅgahitaṃ. Atthaṃ byañjetīti byañjanaṃ, akkharaṃ. Tañhi padavākyaṃ paricchijjamānaṃ taṃ taṃ atthaṃ byañjeti pakāseti. Etena aparāparehi padabyañjanehi sucirampi kālaṃ kathentassa tathāgatassa na kadāci tesaṃ pariyādānaṃ atthīti dasseti. Guṇadhaṃsīti guṇadhaṃsanasīlo. Pagabboti vācāpāgabbiyena samannāgato.
ಉಪಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Upakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೮. ಉಪಕಸುತ್ತಂ • 8. Upakasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೮. ಉಪಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 8. Upakasuttavaṇṇanā
