| Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
൮. ഉപകസുത്തവണ്ണനാ
8. Upakasuttavaṇṇanā
൧൮൮. അട്ഠമേ നിബ്ബത്തിവസേന നിരയം അരഹതി, നിരയസംവത്തനിയേന വാ കമ്മുനാ നിരയേ നിയുത്തോതി നേരയികോ. അവീചിമ്ഹി ഉപ്പജ്ജിത്വാ തത്ഥ ആയുകപ്പസഞ്ഞിതം അന്തരകപ്പം തിട്ഠതീതി കപ്പട്ഠോ. നിരയൂപപത്തിം പരിഹരണവസേന തികിച്ഛിതും അസക്കുണേയ്യോതി അതേകിച്ഛോ. അപരിയാദിന്നാവാതി അപരിക്ഖീണായേവ. സചേ ഹി ഏകോ ഭിക്ഖു കായാനുപസ്സനം പുച്ഛതി, അഞ്ഞോ വേദനാനുപസ്സനം…പേ॰… ചിത്താനുപസ്സനം. ‘‘ഇമിനാ പുട്ഠേ അഹം പുച്ഛാമീ’’തി ഏകോ ഏകം ന ഓലോകേതി, ഏവം സന്തേപി തേസം വാരോ പഞ്ഞായതി ഏവ, ബുദ്ധാനം പന വാരോ ന പഞ്ഞായതി. വിദത്ഥിചതുരങ്ഗുലം ഛായം അതിക്കമനതോ പുരേതരംയേവ ഭഗവാ ചുദ്ദസവിധേന കായാനുപസ്സനം, നവവിധേന വേദനാനുപസ്സനം, സോളസവിധേന ചിത്താനുപസ്സനം, പഞ്ചവിധേന ധമ്മാനുപസ്സനം കഥേതി. തിട്ഠന്തു വാ ഏവം ചത്താരോ. സചേ ഹി അഞ്ഞേ ചത്താരോ സമ്മപ്പധാനേസു, അഞ്ഞേ ഇദ്ധിപാദേസു, അഞ്ഞേ പഞ്ചിന്ദ്രിയേസു , അഞ്ഞേ പഞ്ചബലേസു, അഞ്ഞേ സത്തബോജ്ഝങ്ഗേസു, അഞ്ഞേ അട്ഠമഗ്ഗങ്ഗേസു പഞ്ഹേ പുച്ഛേയ്യും, തമ്പി ഭഗവാ കഥേയ്യ. തിട്ഠന്തു വാ ഏതേ അട്ഠ. സചേ അഞ്ഞേ സത്തതിംസ ജനാ ബോധിപക്ഖിയേസു പഞ്ഹേ പുച്ഛേയ്യും, തമ്പി ഭഗവാ താവദേവ കഥേയ്യ. കസ്മാ? യാവതാ ഹി ലോകിയമഹാജനേ ഏകം പദം കഥേന്തേ താവ ആനന്ദത്ഥേരോ അട്ഠ പദാനി കഥേതി. ആനന്ദത്ഥേരേ പന ഏകം പദം കഥേന്തേയേവ ഭഗവാ സോളസ പദാനി കഥേതി. കസ്മാ? ഭഗവതോ ഹി ജിവ്ഹാ മുദു, ദന്താവരണം സുഫുസിതം, വചനം അഗളിതം, ഭവങ്ഗപരിവാസോ ലഹുകോ. തേന വുത്തം – ‘‘അപരിയാദിന്നാവസ്സ തഥാഗതസ്സ ധമ്മദേസനാ, അപരിയാദിന്നം ധമ്മപദബ്യഞ്ജന’’ന്തി.
188. Aṭṭhame nibbattivasena nirayaṃ arahati, nirayasaṃvattaniyena vā kammunā niraye niyuttoti nerayiko. Avīcimhi uppajjitvā tattha āyukappasaññitaṃ antarakappaṃ tiṭṭhatīti kappaṭṭho. Nirayūpapattiṃ pariharaṇavasena tikicchituṃ asakkuṇeyyoti atekiccho. Apariyādinnāvāti aparikkhīṇāyeva. Sace hi eko bhikkhu kāyānupassanaṃ pucchati, añño vedanānupassanaṃ…pe… cittānupassanaṃ. ‘‘Iminā puṭṭhe ahaṃ pucchāmī’’ti eko ekaṃ na oloketi, evaṃ santepi tesaṃ vāro paññāyati eva, buddhānaṃ pana vāro na paññāyati. Vidatthicaturaṅgulaṃ chāyaṃ atikkamanato puretaraṃyeva bhagavā cuddasavidhena kāyānupassanaṃ, navavidhena vedanānupassanaṃ, soḷasavidhena cittānupassanaṃ, pañcavidhena dhammānupassanaṃ katheti. Tiṭṭhantu vā evaṃ cattāro. Sace hi aññe cattāro sammappadhānesu, aññe iddhipādesu, aññe pañcindriyesu , aññe pañcabalesu, aññe sattabojjhaṅgesu, aññe aṭṭhamaggaṅgesu pañhe puccheyyuṃ, tampi bhagavā katheyya. Tiṭṭhantu vā ete aṭṭha. Sace aññe sattatiṃsa janā bodhipakkhiyesu pañhe puccheyyuṃ, tampi bhagavā tāvadeva katheyya. Kasmā? Yāvatā hi lokiyamahājane ekaṃ padaṃ kathente tāva ānandatthero aṭṭha padāni katheti. Ānandatthere pana ekaṃ padaṃ kathenteyeva bhagavā soḷasa padāni katheti. Kasmā? Bhagavato hi jivhā mudu, dantāvaraṇaṃ suphusitaṃ, vacanaṃ agaḷitaṃ, bhavaṅgaparivāso lahuko. Tena vuttaṃ – ‘‘apariyādinnāvassa tathāgatassa dhammadesanā, apariyādinnaṃ dhammapadabyañjana’’nti.
തത്ഥ ധമ്മദേസനാതി തന്തിട്ഠപനാ. ധമ്മപദബ്യഞ്ജനന്തി ഏത്ഥ ധമ്മോതി പാളി. പജ്ജതി അത്ഥോ ഏതേനാതി പദം. വാക്യഞ്ച പദേനേവ സങ്ഗഹിതം. അത്ഥം ബ്യഞ്ജേതീതി ബ്യഞ്ജനം, അക്ഖരം. തഞ്ഹി പദവാക്യം പരിച്ഛിജ്ജമാനം തം തം അത്ഥം ബ്യഞ്ജേതി പകാസേതി. ഏതേന അപരാപരേഹി പദബ്യഞ്ജനേഹി സുചിരമ്പി കാലം കഥേന്തസ്സ തഥാഗതസ്സ ന കദാചി തേസം പരിയാദാനം അത്ഥീതി ദസ്സേതി. ഗുണധംസീതി ഗുണധംസനസീലോ. പഗബ്ബോതി വാചാപാഗബ്ബിയേന സമന്നാഗതോ.
Tattha dhammadesanāti tantiṭṭhapanā. Dhammapadabyañjananti ettha dhammoti pāḷi. Pajjati attho etenāti padaṃ. Vākyañca padeneva saṅgahitaṃ. Atthaṃ byañjetīti byañjanaṃ, akkharaṃ. Tañhi padavākyaṃ paricchijjamānaṃ taṃ taṃ atthaṃ byañjeti pakāseti. Etena aparāparehi padabyañjanehi sucirampi kālaṃ kathentassa tathāgatassa na kadāci tesaṃ pariyādānaṃ atthīti dasseti. Guṇadhaṃsīti guṇadhaṃsanasīlo. Pagabboti vācāpāgabbiyena samannāgato.
ഉപകസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Upakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൮. ഉപകസുത്തം • 8. Upakasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൮. ഉപകസുത്തവണ്ണനാ • 8. Upakasuttavaṇṇanā
