Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੧੦. ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਸੁਤ੍ਤਂ
10. Upakkilesasuttaṃ
੫੦. ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ , ਭਿਕ੍ਖવੇ 1, ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਨਂ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਾ, ਯੇਹਿ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਾ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾ ਨ ਤਪਨ੍ਤਿ ਨ ਭਾਸਨ੍ਤਿ ਨ વਿਰੋਚਨ੍ਤਿ। ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ? ਅਬ੍ਭਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਨਂ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਾ, ਯੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਾ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾ ਨ ਤਪਨ੍ਤਿ ਨ ਭਾਸਨ੍ਤਿ ਨ વਿਰੋਚਨ੍ਤਿ।
50. ‘‘Cattārome , bhikkhave 2, candimasūriyānaṃ upakkilesā, yehi upakkilesehi upakkiliṭṭhā candimasūriyā na tapanti na bhāsanti na virocanti. Katame cattāro? Abbhā, bhikkhave, candimasūriyānaṃ upakkilesā, yena upakkilesena upakkiliṭṭhā candimasūriyā na tapanti na bhāsanti na virocanti.
‘‘ਮਹਿਕਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਨਂ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਾ, ਯੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਾ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾ ਨ ਤਪਨ੍ਤਿ ਨ ਭਾਸਨ੍ਤਿ ਨ વਿਰੋਚਨ੍ਤਿ।
‘‘Mahikā, bhikkhave, candimasūriyānaṃ upakkilesā, yena upakkilesena upakkiliṭṭhā candimasūriyā na tapanti na bhāsanti na virocanti.
‘‘ਧੂਮੋ ਰਜੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਨਂ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਯੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਾ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾ ਨ ਤਪਨ੍ਤਿ ਨ ਭਾਸਨ੍ਤਿ ਨ વਿਰੋਚਨ੍ਤਿ।
‘‘Dhūmo rajo, bhikkhave, candimasūriyānaṃ upakkileso, yena upakkilesena upakkiliṭṭhā candimasūriyā na tapanti na bhāsanti na virocanti.
‘‘ਰਾਹੁ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸੁਰਿਨ੍ਦੋ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਨਂ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਯੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਾ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾ ਨ ਤਪਨ੍ਤਿ ਨ ਭਾਸਨ੍ਤਿ ਨ વਿਰੋਚਨ੍ਤਿ। ਇਮੇ ਖੋ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਨਂ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਾ, ਯੇਹਿ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਾ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾ ਨ ਤਪਨ੍ਤਿ ਨ ਭਾਸਨ੍ਤਿ ਨ વਿਰੋਚਨ੍ਤਿ।
‘‘Rāhu , bhikkhave, asurindo candimasūriyānaṃ upakkileso, yena upakkilesena upakkiliṭṭhā candimasūriyā na tapanti na bhāsanti na virocanti. Ime kho , bhikkhave, cattāro candimasūriyānaṃ upakkilesā, yehi upakkilesehi upakkiliṭṭhā candimasūriyā na tapanti na bhāsanti na virocanti.
‘‘ਏવਮੇવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਾ, ਯੇਹਿ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਾ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਨ ਤਪਨ੍ਤਿ ਨ ਭਾਸਨ੍ਤਿ ਨ વਿਰੋਚਨ੍ਤਿ। ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ? ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ , ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸੁਰਂ ਪਿવਨ੍ਤਿ ਮੇਰਯਂ, ਸੁਰਾਮੇਰਯਪਾਨਾ ਅਪ੍ਪਟਿવਿਰਤਾ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਠਮੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਯੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਾ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਨ ਤਪਨ੍ਤਿ ਨ ਭਾਸਨ੍ਤਿ ਨ વਿਰੋਚਨ੍ਤਿ।
‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, cattārome samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkilesā, yehi upakkilesehi upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti na bhāsanti na virocanti. Katame cattāro? Santi, bhikkhave , eke samaṇabrāhmaṇā suraṃ pivanti merayaṃ, surāmerayapānā appaṭiviratā. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkileso, yena upakkilesena upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti na bhāsanti na virocanti.
‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇવਨ੍ਤਿ, ਮੇਥੁਨਸ੍ਮਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਪ੍ਪਟਿવਿਰਤਾ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੁਤਿਯੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਯੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਾ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਨ ਤਪਨ੍ਤਿ ਨ ਭਾਸਨ੍ਤਿ ਨ વਿਰੋਚਨ੍ਤਿ।
‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā methunaṃ dhammaṃ paṭisevanti, methunasmā dhammā appaṭiviratā. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkileso, yena upakkilesena upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti na bhāsanti na virocanti.
‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿ, ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਅਪ੍ਪਟਿવਿਰਤਾ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਤਿਯੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਯੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਾ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਨ ਤਪਨ੍ਤਿ ਨ ਭਾਸਨ੍ਤਿ ਨ વਿਰੋਚਨ੍ਤਿ।
‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā jātarūparajataṃ sādiyanti, jātarūparajatapaṭiggahaṇā appaṭiviratā. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkileso, yena upakkilesena upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti na bhāsanti na virocanti.
‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવੇਨ ਜੀવਨ੍ਤਿ, ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવਾ ਅਪ੍ਪਟਿવਿਰਤਾ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਯੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਾ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਨ ਤਪਨ੍ਤਿ ਨ ਭਾਸਨ੍ਤਿ ਨ વਿਰੋਚਨ੍ਤਿ। ਇਮੇ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਾ , ਯੇਹਿ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਾ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਨ ਤਪਨ੍ਤਿ ਨ ਭਾਸਨ੍ਤਿ ਨ વਿਰੋਚਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā micchājīvena jīvanti, micchājīvā appaṭiviratā. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkileso, yena upakkilesena upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti na bhāsanti na virocanti. Ime kho, bhikkhave, cattāro samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkilesā , yehi upakkilesehi upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti na bhāsanti na virocantī’’ti.
‘‘ਰਾਗਦੋਸਪਰਿਕ੍ਕਿਟ੍ਠਾ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ।
‘‘Rāgadosaparikkiṭṭhā, eke samaṇabrāhmaṇā;
ਅવਿਜ੍ਜਾਨਿવੁਤਾ ਪੋਸਾ, ਪਿਯਰੂਪਾਭਿਨਨ੍ਦਿਨੋ॥
Avijjānivutā posā, piyarūpābhinandino.
‘‘ਸੁਰਂ ਪਿવਨ੍ਤਿ ਮੇਰਯਂ, ਪਟਿਸੇવਨ੍ਤਿ ਮੇਥੁਨਂ।
‘‘Suraṃ pivanti merayaṃ, paṭisevanti methunaṃ;
ਰਜਤਂ ਜਾਤਰੂਪਞ੍ਚ, ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿ ਅવਿਦ੍ਦਸੂ।
Rajataṃ jātarūpañca, sādiyanti aviddasū;
ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવੇਨ ਜੀવਨ੍ਤਿ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ॥
Micchājīvena jīvanti, eke samaṇabrāhmaṇā.
‘‘ਏਤੇ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਾ વੁਤ੍ਤਾ, ਬੁਦ੍ਧੇਨਾਦਿਚ੍ਚਬਨ੍ਧੁਨਾ।
‘‘Ete upakkilesā vuttā, buddhenādiccabandhunā;
ਨ ਤਪਨ੍ਤਿ ਨ ਭਾਸਨ੍ਤਿ, ਅਸੁਦ੍ਧਾ ਸਰਜਾ ਮਗਾ॥
Na tapanti na bhāsanti, asuddhā sarajā magā.
‘‘ਅਨ੍ਧਕਾਰੇਨ ਓਨਦ੍ਧਾ, ਤਣ੍ਹਾਦਾਸਾ ਸਨੇਤ੍ਤਿਕਾ।
‘‘Andhakārena onaddhā, taṇhādāsā sanettikā;
વਡ੍ਢੇਨ੍ਤਿ ਕਟਸਿਂ ਘੋਰਂ, ਆਦਿਯਨ੍ਤਿ ਪੁਨਬ੍ਭવ’’ਨ੍ਤਿ॥ ਦਸਮਂ।
Vaḍḍhenti kaṭasiṃ ghoraṃ, ādiyanti punabbhava’’nti. dasamaṃ;
ਰੋਹਿਤਸ੍ਸવਗ੍ਗੋ ਪਞ੍ਚਮੋ।
Rohitassavaggo pañcamo.
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
Tassuddānaṃ –
ਸਮਾਧਿਪਞ੍ਹਾ ਦ੍વੇ ਕੋਧਾ, ਰੋਹਿਤਸ੍ਸਾਪਰੇ ਦੁવੇ।
Samādhipañhā dve kodhā, rohitassāpare duve;
ਸੁવਿਦੂਰવਿਸਾਖવਿਪਲ੍ਲਾਸਾ, ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਨ ਤੇ ਦਸਾਤਿ॥
Suvidūravisākhavipallāsā, upakkilesena te dasāti.
ਪਠਮਪਣ੍ਣਾਸਕਂ ਸਮਤ੍ਤਂ।
Paṭhamapaṇṇāsakaṃ samattaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੧੦. ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Upakkilesasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੧੦. ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Upakkilesasuttavaṇṇanā