| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
३. उपक्किलेससुत्तवण्णना
3. Upakkilesasuttavaṇṇanā
२३. ततिये न च पभस्सरन्ति न च पभावन्तं। पभङ्गु चाति पभिज्जनसभावं। अयोति काळलोहं। लोहन्ति ठपेत्वा इध वुत्तानि चत्तारि अवसेसं लोहं। सज्झन्ति रजतं। चित्तस्साति चातुभूमककुसलचित्तस्स। तेभूमकस्स ताव उपक्किलेसा होन्तु, लोकुत्तरस्स कथं होन्तीति? उप्पज्जितुं अप्पदानेन। यदग्गेन हि उप्पज्जितुं न देन्ति, तदग्गेनेव ते लोकियस्सपि लोकुत्तरस्सपि उपक्किलेसा नाम होन्ति। पभङ्गु चाति आरम्मणे चुण्णविचुण्णभावूपगमनेन भिज्जनसभावं। सम्मा समाधियति आसवानं खयायाति आसवानं खयसङ्खातस्स अरहत्तस्स अत्थाय हेतुना कारणेन समाधियति। एत्तावता चित्तं विसोधेत्वा अरहत्ते पतिट्ठितं खीणासवं दस्सेति। इदानिस्स अभिञ्ञापटिवेधं दस्सेन्तो यस्स यस्स चातिआदिमाह। तं उत्तानत्थमेवाति।
23. Tatiye na ca pabhassaranti na ca pabhāvantaṃ. Pabhaṅgu cāti pabhijjanasabhāvaṃ. Ayoti kāḷalohaṃ. Lohanti ṭhapetvā idha vuttāni cattāri avasesaṃ lohaṃ. Sajjhanti rajataṃ. Cittassāti cātubhūmakakusalacittassa. Tebhūmakassa tāva upakkilesā hontu, lokuttarassa kathaṃ hontīti? Uppajjituṃ appadānena. Yadaggena hi uppajjituṃ na denti, tadaggeneva te lokiyassapi lokuttarassapi upakkilesā nāma honti. Pabhaṅgu cāti ārammaṇe cuṇṇavicuṇṇabhāvūpagamanena bhijjanasabhāvaṃ. Sammāsamādhiyati āsavānaṃ khayāyāti āsavānaṃ khayasaṅkhātassa arahattassa atthāya hetunā kāraṇena samādhiyati. Ettāvatā cittaṃ visodhetvā arahatte patiṭṭhitaṃ khīṇāsavaṃ dasseti. Idānissa abhiññāpaṭivedhaṃ dassento yassa yassa cātiādimāha. Taṃ uttānatthamevāti.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / ३. उपक्किलेससुत्तं • 3. Upakkilesasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ३-४. उपक्किलेससुत्तादिवण्णना • 3-4. Upakkilesasuttādivaṇṇanā
