Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മജ്ഝിമനികായ (അട്ഠകഥാ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā)

    ൮. ഉപക്കിലേസസുത്തവണ്ണനാ

    8. Upakkilesasuttavaṇṇanā

    ൨൩൬. ഏവം മേ സുതന്തി ഉപക്കിലേസസുത്തം. തത്ഥ ഏതദവോചാതി നേവ ഭേദാധിപ്പായേന ന പിയകമ്യതായ, അഥ ഖ്വാസ്സ ഏതദഹോസി – ‘‘ഇമേ ഭിക്ഖൂ മമ വചനം ഗഹേത്വാ ന ഓരമിസ്സന്തി, ബുദ്ധാ ച നാമ ഹിതാനുകമ്പകാ, അദ്ധാ നേസം ഭഗവാ ഏകം കാരണം കഥേസ്സതി, തം സുത്വാ ഏതേ ഓരമിസ്സന്തി, തതോ തേസം ഫാസുവിഹാരോ ഭവിസ്സതീ’’തി. തസ്മാ ഏതം ‘‘ഇധ, ഭന്തേ’’തിആദിവചനമവോച. മാ ഭണ്ഡനന്തിആദീസു ‘‘അകത്ഥാ’’തി പാഠസേസം ഗഹേത്വാ ‘‘മാ ഭണ്ഡനം അകത്ഥാ’’തി ഏവം അത്ഥോ ദട്ഠബ്ബോ. അഞ്ഞതരോതി സോ കിര ഭിക്ഖു ഭഗവതോ അത്ഥകാമോ, അയം കിരസ്സ അധിപ്പായോ – ‘‘ഇമേ ഭിക്ഖൂ കോധാഭിഭൂതാ സത്ഥു വചനം ന ഗണ്ഹന്തി, മാ ഭഗവാ ഏതേ ഓവദന്തോ കിലമീ’’തി, തസ്മാ ഏവമാഹ.

    236.Evaṃme sutanti upakkilesasuttaṃ. Tattha etadavocāti neva bhedādhippāyena na piyakamyatāya, atha khvāssa etadahosi – ‘‘ime bhikkhū mama vacanaṃ gahetvā na oramissanti, buddhā ca nāma hitānukampakā, addhā nesaṃ bhagavā ekaṃ kāraṇaṃ kathessati, taṃ sutvā ete oramissanti, tato tesaṃ phāsuvihāro bhavissatī’’ti. Tasmā etaṃ ‘‘idha, bhante’’tiādivacanamavoca. Mā bhaṇḍanantiādīsu ‘‘akatthā’’ti pāṭhasesaṃ gahetvā ‘‘mā bhaṇḍanaṃ akatthā’’ti evaṃ attho daṭṭhabbo. Aññataroti so kira bhikkhu bhagavato atthakāmo, ayaṃ kirassa adhippāyo – ‘‘ime bhikkhū kodhābhibhūtā satthu vacanaṃ na gaṇhanti, mā bhagavā ete ovadanto kilamī’’ti, tasmā evamāha.

    പിണ്ഡായ പാവിസീതി ന കേവലം പാവിസി, യേനപി ജനേന ന ദിട്ഠോ, സോ മം പസ്സതൂതിപി അധിട്ഠാസി. കിമത്ഥം അധിട്ഠാസീതി? തേസം ഭിക്ഖൂനം ദമനത്ഥം. ഭഗവാ ഹി തദാ പിണ്ഡപാതപ്പടിക്കന്തോ ‘‘പുഥുസദ്ദോ സമജനോ’’തിആദിഗാഥാ ഭാസിത്വാ കോസമ്ബിതോ ബാലകലോണകാരഗാമം ഗതോ. തതോ പാചീനവംസദായം, തതോ പാലിലേയ്യകവനസണ്ഡം ഗന്ത്വാ പാലിലേയ്യഹത്ഥിനാഗേന ഉപട്ഠഹിയമാനോ തേമാസം വസി. നഗരവാസിനോപി – ‘‘സത്ഥാ വിഹാരം ഗതോ, ഗച്ഛാമ ധമ്മസ്സവനായാ’’തി ഗന്ധപുപ്ഫഹത്ഥാ വിഹാരം ഗന്ത്വാ ‘‘കഹം, ഭന്തേ, സത്ഥാ’’തി പുച്ഛിംസു. ‘‘കഹം തുമ്ഹേ സത്ഥാരം ദക്ഖഥ, സത്ഥാ ‘ഇമേ ഭിക്ഖൂ സമഗ്ഗേ കരിസ്സാമീ’തി ആഗതോ, സമഗ്ഗേ കാതും അസക്കോന്തോ നിക്ഖമിത്വാ ഗതോ’’തി. ‘‘മയം സതമ്പി സഹസ്സമ്പി ദത്വാ സത്ഥാരം ആനേതും ന സക്കോമ, സോ നോ അയാചിതോ സയമേവ ആഗതോ, മയം ഇമേ ഭിക്ഖൂ നിസ്സായ സത്ഥു സമ്മുഖാ ധമ്മകഥം സോതും ന ലഭിമ്ഹാ. ഇമേ സത്ഥാരം ഉദ്ദിസ്സ പബ്ബജിതാ, തസ്മിമ്പി സാമഗ്ഗിം കരോന്തേ സമഗ്ഗാ ന ജാതാ, കസ്സാഞ്ഞസ്സ വചനം കരിസ്സന്തി. അലം ന ഇമേസം ഭിക്ഖാ ദാതബ്ബാ’’തി സകലനഗരേ ദണ്ഡം ഠപയിംസു. തേ പുനദിവസേ സകലനഗരം പിണ്ഡായ ചരിത്വാ കടച്ഛുമത്തമ്പി ഭിക്ഖം അലഭിത്വാ വിഹാരം ആഗമംസു. ഉപാസകാപി തേ പുന ആഹംസു – ‘‘യാവ സത്ഥാരം ന ഖമാപേഥ, താവ വോ തമേവ ദണ്ഡകമ്മ’’ന്തി. തേ ‘‘സത്ഥാരം ഖമാപേസ്സാമാ’’തി ഭഗവതി സാവത്ഥിയം അനുപ്പത്തേ തത്ഥ അഗമംസു. സത്ഥാ തേസം അട്ഠാരസ ഭേദകരവത്ഥൂനി ദേസേസീതി അയമേത്ഥ പാളിമുത്തകകഥാ.

    Piṇḍāya pāvisīti na kevalaṃ pāvisi, yenapi janena na diṭṭho, so maṃ passatūtipi adhiṭṭhāsi. Kimatthaṃ adhiṭṭhāsīti? Tesaṃ bhikkhūnaṃ damanatthaṃ. Bhagavā hi tadā piṇḍapātappaṭikkanto ‘‘puthusaddo samajano’’tiādigāthā bhāsitvā kosambito bālakaloṇakāragāmaṃ gato. Tato pācīnavaṃsadāyaṃ, tato pālileyyakavanasaṇḍaṃ gantvā pālileyyahatthināgena upaṭṭhahiyamāno temāsaṃ vasi. Nagaravāsinopi – ‘‘satthā vihāraṃ gato, gacchāma dhammassavanāyā’’ti gandhapupphahatthā vihāraṃ gantvā ‘‘kahaṃ, bhante, satthā’’ti pucchiṃsu. ‘‘Kahaṃ tumhe satthāraṃ dakkhatha, satthā ‘ime bhikkhū samagge karissāmī’ti āgato, samagge kātuṃ asakkonto nikkhamitvā gato’’ti. ‘‘Mayaṃ satampi sahassampi datvā satthāraṃ ānetuṃ na sakkoma, so no ayācito sayameva āgato, mayaṃ ime bhikkhū nissāya satthu sammukhā dhammakathaṃ sotuṃ na labhimhā. Ime satthāraṃ uddissa pabbajitā, tasmimpi sāmaggiṃ karonte samaggā na jātā, kassāññassa vacanaṃ karissanti. Alaṃ na imesaṃ bhikkhā dātabbā’’ti sakalanagare daṇḍaṃ ṭhapayiṃsu. Te punadivase sakalanagaraṃ piṇḍāya caritvā kaṭacchumattampi bhikkhaṃ alabhitvā vihāraṃ āgamaṃsu. Upāsakāpi te puna āhaṃsu – ‘‘yāva satthāraṃ na khamāpetha, tāva vo tameva daṇḍakamma’’nti. Te ‘‘satthāraṃ khamāpessāmā’’ti bhagavati sāvatthiyaṃ anuppatte tattha agamaṃsu. Satthā tesaṃ aṭṭhārasa bhedakaravatthūni desesīti ayamettha pāḷimuttakakathā.

    ൨൩൭. ഇദാനി പുഥുസദ്ദോതിആദിഗാഥാസു പുഥു മഹാസദ്ദോ അസ്സാതി പുഥുസദ്ദോ. സമജനോതി സമാനോ ഏകസദിസോ ജനോ, സബ്ബോവായം ഭണ്ഡനകാരകജനോ സമന്തതോ സദ്ദനിച്ഛരണേന പുഥുസദ്ദോ ചേവ സദിസോ ചാതി വുത്തം ഹോതി. ന ബാലോ കോചി മഞ്ഞഥാതി തത്ര കോചി ഏകോപി അഹം ബാലോതി ന മഞ്ഞതി, സബ്ബേപി പണ്ഡിതമാനിനോയേവ. നാഞ്ഞം ഭിയ്യോ അമഞ്ഞരുന്തി കോചി ഏകോപി അഹം ബാലോതി ന ച മഞ്ഞി, ഭിയ്യോ ച സങ്ഘസ്മിം ഭിജ്ജമാനേ അഞ്ഞമ്പി ഏകം ‘‘മയ്ഹം കാരണാ സങ്ഘോ ഭിജ്ജതീ’’തി ഇദം കാരണം ന മഞ്ഞീതി അത്ഥോ.

    237. Idāni puthusaddotiādigāthāsu puthu mahāsaddo assāti puthusaddo. Samajanoti samāno ekasadiso jano, sabbovāyaṃ bhaṇḍanakārakajano samantato saddaniccharaṇena puthusaddo ceva sadiso cāti vuttaṃ hoti. Na bālo koci maññathāti tatra koci ekopi ahaṃ bāloti na maññati, sabbepi paṇḍitamāninoyeva. Nāññaṃ bhiyyo amaññarunti koci ekopi ahaṃ bāloti na ca maññi, bhiyyo ca saṅghasmiṃ bhijjamāne aññampi ekaṃ ‘‘mayhaṃ kāraṇā saṅgho bhijjatī’’ti idaṃ kāraṇaṃ na maññīti attho.

    പരിമുട്ഠാതി മുട്ഠസ്സതിനോ. വാചാഗോചരഭാണിനോതി രാകാരസ്സ രസ്സാദേസോ കതോ; വാചാഗോചരാവ , ന സതിപട്ഠാനഗോചരാ, ഭാണിനോ ച, കഥം ഭാണിനോ? യാവിച്ഛന്തി മുഖായാമം, യാവ മുഖം പസാരേതും ഇച്ഛന്തി, താവ പസാരേത്വാ ഭാണിനോ, ഏകോപി സങ്ഘഗാരവേന മുഖസങ്കോചനം ന കരോതീതി അത്ഥോ. യേന നീതാതി യേന കലഹേന ഇമം നില്ലജ്ജഭാവം നീതാ. ന തം വിദൂ ന തം ജാനന്തി ‘‘ഏവം സാദീനവോ അയ’’ന്തി.

    Parimuṭṭhāti muṭṭhassatino. Vācāgocarabhāṇinoti rākārassa rassādeso kato; vācāgocarāva , na satipaṭṭhānagocarā, bhāṇino ca, kathaṃ bhāṇino? Yāvicchanti mukhāyāmaṃ, yāva mukhaṃ pasāretuṃ icchanti, tāva pasāretvā bhāṇino, ekopi saṅghagāravena mukhasaṅkocanaṃ na karotīti attho. Yena nītāti yena kalahena imaṃ nillajjabhāvaṃ nītā. Na taṃ vidū na taṃ jānanti ‘‘evaṃ sādīnavo aya’’nti.

    യേ ച തം ഉപനയ്ഹന്തീതി തം അക്കോച്ഛി മന്തിആദികം ആകാരം യേ ഉപനയ്ഹന്തി. സനന്തനോതി പോരാണോ.

    Ye ca taṃ upanayhantīti taṃ akkocchi mantiādikaṃ ākāraṃ ye upanayhanti. Sanantanoti porāṇo.

    പരേതി പണ്ഡിതേ ഠപേത്വാ തതോ അഞ്ഞേ ഭണ്ഡനകാരകാ പരേ നാമ. തേ ഏത്ഥ സങ്ഘമജ്ഝേ കലഹം കരോന്താ ‘‘മയം യമാമസേ ഉപയമാമ നസ്സാമ സതതം സമിതം മച്ചുസന്തികം ഗച്ഛാമാ’’തി ന ജാനന്തി. യേ ച തത്ഥ വിജാനന്തീതി യേ ച തത്ഥ പണ്ഡിതാ ‘‘മയം മച്ചുനോ സമീപം ഗച്ഛാമാ’’തി വിജാനന്തി. തതോ സമ്മന്തി മേധഗാതി ഏവഞ്ഹി തേ ജാനന്താ യോനിസോമനസികാരം ഉപ്പാദേത്വാ മേധഗാനം കലഹാനം വൂപസമായ പടിപജ്ജന്തി.

    Pareti paṇḍite ṭhapetvā tato aññe bhaṇḍanakārakā pare nāma. Te ettha saṅghamajjhe kalahaṃ karontā ‘‘mayaṃ yamāmase upayamāma nassāma satataṃ samitaṃ maccusantikaṃ gacchāmā’’ti na jānanti. Ye ca tattha vijānantīti ye ca tattha paṇḍitā ‘‘mayaṃ maccuno samīpaṃ gacchāmā’’ti vijānanti. Tato sammanti medhagāti evañhi te jānantā yonisomanasikāraṃ uppādetvā medhagānaṃ kalahānaṃ vūpasamāya paṭipajjanti.

    അട്ഠിച്ഛിന്നാതി അയം ഗാഥാ ജാതകേ (ജാ॰ ൧.൯.൧൬) ആഗതാ, ബ്രഹ്മദത്തഞ്ച ദീഘാവുകുമാരഞ്ച സന്ധായ വുത്താ. അയഞ്ഹേത്ഥ അത്ഥോ – തേസമ്പി തഥാ പവത്തവേരാനം ഹോതി സങ്ഗതി, കസ്മാ തുമ്ഹാകം ന ഹോതി, യേസം വോ നേവ മാതാപിതൂനം അട്ഠീനി ഛിന്നാനി, ന പാണാ ഹടാ ന ഗവാസ്സധനാനി ഹടാനീതി.

    Aṭṭhicchinnāti ayaṃ gāthā jātake (jā. 1.9.16) āgatā, brahmadattañca dīghāvukumārañca sandhāya vuttā. Ayañhettha attho – tesampi tathā pavattaverānaṃ hoti saṅgati, kasmā tumhākaṃ na hoti, yesaṃ vo neva mātāpitūnaṃ aṭṭhīni chinnāni, na pāṇā haṭā na gavāssadhanāni haṭānīti.

    സചേ ലഭേഥാതിആദിഗാഥാ പണ്ഡിതസഹായസ്സ ച ബാലസഹായസ്സ ച വണ്ണാവണ്ണദീപനത്ഥം വുത്താ. അഭിഭുയ്യ സബ്ബാനി പരിസ്സയാനീതി പാകടപരിസ്സയേ ച പടിച്ഛന്നപരിസ്സയേ ച അഭിഭവിത്വാ തേന സദ്ധിം അത്തമനോ സതിമാ ചരേയ്യാതി.

    Sacelabhethātiādigāthā paṇḍitasahāyassa ca bālasahāyassa ca vaṇṇāvaṇṇadīpanatthaṃ vuttā. Abhibhuyya sabbāni parissayānīti pākaṭaparissaye ca paṭicchannaparissaye ca abhibhavitvā tena saddhiṃ attamano satimā careyyāti.

    രാജാവ രട്ഠം വിജിതന്തി യഥാ അത്തനോ വിജിതരട്ഠം മഹാജനകരാജാ ച അരിന്ദമമഹാരാജാ ച പഹായ ഏകകാ വിചരിംസു, ഏവം വിചരേയ്യാതി അത്ഥോ. മാതങ്ഗരഞ്ഞേവ നാഗോതി മാതങ്ഗോ അരഞ്ഞേ നാഗോവ. മാതങ്ഗോതി ഹത്ഥി വുച്ചതി. നാഗോതി മഹന്താധിവചനമേതം. യഥാ ഹി മാതുപോസകോ മാതങ്ഗനാഗോ അരഞ്ഞേ ഏകോ ചരി, ന ച പാപാനി അകാസി, യഥാ ച പാലിലേയ്യകോ, ഏവം ഏകോ ചരേ, ന ച പാപാനി കയിരാതി വുത്തം ഹോതി.

    Rājāva raṭṭhaṃ vijitanti yathā attano vijitaraṭṭhaṃ mahājanakarājā ca arindamamahārājā ca pahāya ekakā vicariṃsu, evaṃ vicareyyāti attho. Mātaṅgaraññeva nāgoti mātaṅgo araññe nāgova. Mātaṅgoti hatthi vuccati. Nāgoti mahantādhivacanametaṃ. Yathā hi mātuposako mātaṅganāgo araññe eko cari, na ca pāpāni akāsi, yathā ca pālileyyako, evaṃ eko care, na ca pāpāni kayirāti vuttaṃ hoti.

    ൨൩൮. ബാലകലോണകാരഗാമോതി ഉപാലിഗഹപതിസ്സ ഭോഗഗാമോ. തേനുപസങ്കമീതി കസ്മാ ഉപസങ്കമി? ഗണേ കിരസ്സ ആദീനവം ദിസ്വാ ഏകവിഹാരിം ഭിക്ഖും പസ്സിതുകാമതാ ഉദപാദി, തസ്മാ സീതാദീഹി പീളിതോ ഉണ്ഹാദീനി പത്ഥയമാനോ വിയ ഉപസങ്കമി. ധമ്മിയാ കഥായാതി ഏകീഭാവേ ആനിസംസപ്പടിസംയുത്തായ. യേന പാചീനവംസദായോ, തത്ഥ കസ്മാ ഉപസങ്കമി? കലഹകാരകേ കിരസ്സ ദിട്ഠാദീനവത്താ സമഗ്ഗവാസിനോ ഭിക്ഖൂ പസ്സിതുകാമതാ ഉദപാദി, തസ്മാ സീതാദീഹി പീളിതോ ഉണ്ഹാദീനി പത്ഥയമാനോ വിയ തത്ഥ ഉപസങ്കമി. ആയസ്മാ ച അനുരുദ്ധോതിആദി വുത്തനയമേവ.

    238.Bālakaloṇakāragāmoti upāligahapatissa bhogagāmo. Tenupasaṅkamīti kasmā upasaṅkami? Gaṇe kirassa ādīnavaṃ disvā ekavihāriṃ bhikkhuṃ passitukāmatā udapādi, tasmā sītādīhi pīḷito uṇhādīni patthayamāno viya upasaṅkami. Dhammiyā kathāyāti ekībhāve ānisaṃsappaṭisaṃyuttāya. Yena pācīnavaṃsadāyo, tattha kasmā upasaṅkami? Kalahakārake kirassa diṭṭhādīnavattā samaggavāsino bhikkhū passitukāmatā udapādi, tasmā sītādīhi pīḷito uṇhādīni patthayamāno viya tattha upasaṅkami. Āyasmā ca anuruddhotiādi vuttanayameva.

    ൨൪൧. അത്ഥി പന വോതി പച്ഛിമപുച്ഛായ ലോകുത്തരധമ്മം പുച്ഛേയ്യ. സോ പന ഥേരാനം നത്ഥി, തസ്മാ തം പുച്ഛിതും ന യുത്തന്തി പരികമ്മോഭാസം പുച്ഛതി. ഓഭാസഞ്ചേവ സഞ്ജാനാമാതി പരികമ്മോഭാസം സഞ്ജാനാമ. ദസ്സനഞ്ച രൂപാനന്തി ദിബ്ബചക്ഖുനാ രൂപദസ്സനഞ്ച സഞ്ജാനാമ. തഞ്ച നിമിത്തം നപ്പടിവിജ്ഝാമാതി തഞ്ച കാരണം ന ജാനാമ, യേന നോ ഓഭാസോ ച രൂപദസ്സനഞ്ച അന്തരധായതി.

    241.Atthi pana voti pacchimapucchāya lokuttaradhammaṃ puccheyya. So pana therānaṃ natthi, tasmā taṃ pucchituṃ na yuttanti parikammobhāsaṃ pucchati. Obhāsañceva sañjānāmāti parikammobhāsaṃ sañjānāma. Dassanañca rūpānanti dibbacakkhunā rūpadassanañca sañjānāma. Tañca nimittaṃ nappaṭivijjhāmāti tañca kāraṇaṃ na jānāma, yena no obhāso ca rūpadassanañca antaradhāyati.

    തം ഖോ പന വോ അനുരുദ്ധാ നിമിത്തം പടിവിജ്ഝിതബ്ബന്തി തം വോ കാരണം ജാനിതബ്ബം. അഹമ്പി സുദന്തി അനുരുദ്ധാ തുമ്ഹേ കിം ന ആളുലേസ്സന്തി, അഹമ്പി ഇമേഹി ഏകാദസഹി ഉപക്കിലേസേഹി ആളുലിതപുബ്ബോതി ദസ്സേതും ഇമം ദേസനം ആരഭി. വിചികിച്ഛാ ഖോ മേതിആദീസു മഹാസത്തസ്സ ആലോകം വഡ്ഢേത്വാ ദിബ്ബചക്ഖുനാ നാനാവിധാനി രൂപാനി ദിസ്വാ ‘‘ഇദം ഖോ കി’’ന്തി വിചികിച്ഛാ ഉദപാദി. സമാധി ചവീതി പരികമ്മസമാധി ചവി. ഓഭാസോതി പരികമ്മോഭാസോപി അന്തരധായി, ദിബ്ബചക്ഖുനാപി രൂപം ന പസ്സി. അമനസികാരോതി രൂപാനി പസ്സതോ വിചികിച്ഛാ ഉപ്പജ്ജതി, ഇദാനി കിഞ്ചി ന മനസികരിസ്സാമീതി അമനസികാരോ ഉദപാദി.

    Taṃ kho pana vo anuruddhā nimittaṃ paṭivijjhitabbanti taṃ vo kāraṇaṃ jānitabbaṃ. Ahampi sudanti anuruddhā tumhe kiṃ na āḷulessanti, ahampi imehi ekādasahi upakkilesehi āḷulitapubboti dassetuṃ imaṃ desanaṃ ārabhi. Vicikicchā kho metiādīsu mahāsattassa ālokaṃ vaḍḍhetvā dibbacakkhunā nānāvidhāni rūpāni disvā ‘‘idaṃ kho ki’’nti vicikicchā udapādi. Samādhi cavīti parikammasamādhi cavi. Obhāsoti parikammobhāsopi antaradhāyi, dibbacakkhunāpi rūpaṃ na passi. Amanasikāroti rūpāni passato vicikicchā uppajjati, idāni kiñci na manasikarissāmīti amanasikāro udapādi.

    ഥിനമിദ്ധന്തി കിഞ്ചി അമനസികരോന്തസ്സ ഥിനമിദ്ധം ഉദപാദി.

    Thinamiddhanti kiñci amanasikarontassa thinamiddhaṃ udapādi.

    ഛമ്ഭിതത്തന്തി ഹിമവന്താഭിമുഖം ആലോകം വഡ്ഢേത്വാ ദാനവരക്ഖസഅജഗരാദയോ അദ്ദസ, അഥസ്സ ഛമ്ഭിതത്തം ഉദപാദി.

    Chambhitattanti himavantābhimukhaṃ ālokaṃ vaḍḍhetvā dānavarakkhasaajagarādayo addasa, athassa chambhitattaṃ udapādi.

    ഉപ്പിലന്തി ‘‘മയാ ദിട്ഠഭയം പകതിയാ ഓലോകിയമാനം നത്ഥി. അദിട്ഠേ കിം നാമ ഭയ’’ന്തി ചിന്തയതോ ഉപ്പിലാവിതത്തം ഉദപാദി. സകിദേവാതി ഏകപയോഗേനേവ പഞ്ച നിധികുമ്ഭിയോപി പസ്സേയ്യ.

    Uppilanti ‘‘mayā diṭṭhabhayaṃ pakatiyā olokiyamānaṃ natthi. Adiṭṭhe kiṃ nāma bhaya’’nti cintayato uppilāvitattaṃ udapādi. Sakidevāti ekapayogeneva pañca nidhikumbhiyopi passeyya.

    ദുട്ഠുല്ലന്തി മയാ വീരിയം ഗാള്ഹം പഗ്ഗഹിതം, തേന മേ ഉപ്പിലം ഉപ്പന്നന്തി വീരിയം സിഥിലമകാസി, തതോ കായദരഥോ കായദുട്ഠുല്ലം കായാലസിയം ഉദപാദി.

    Duṭṭhullanti mayā vīriyaṃ gāḷhaṃ paggahitaṃ, tena me uppilaṃ uppannanti vīriyaṃ sithilamakāsi, tato kāyadaratho kāyaduṭṭhullaṃ kāyālasiyaṃ udapādi.

    അച്ചാരദ്ധവീരിയന്തി മമ വീരിയം സിഥിലം കരോതോ ദുട്ഠുല്ലം ഉപ്പന്നന്തി പുന വീരിയം പഗ്ഗണ്ഹതോ അച്ചാരദ്ധവീരിയം ഉദപാദി. പതമേയ്യാതി മരേയ്യ.

    Accāraddhavīriyanti mama vīriyaṃ sithilaṃ karoto duṭṭhullaṃ uppannanti puna vīriyaṃ paggaṇhato accāraddhavīriyaṃ udapādi. Patameyyāti mareyya.

    അതിലീനവീരിയന്തി മമ വീരിയം പഗ്ഗണ്ഹതോ ഏവം ജാതന്തി പുന വീരിയം സിഥിലം കരോതോ അതിലീനവീരിയം ഉദപാദി.

    Atilīnavīriyanti mama vīriyaṃ paggaṇhato evaṃ jātanti puna vīriyaṃ sithilaṃ karoto atilīnavīriyaṃ udapādi.

    അഭിജപ്പാതി ദേവലോകാഭിമുഖം ആലോകം വഡ്ഢേത്വാ ദേവസങ്ഘം പസ്സതോ തണ്ഹാ ഉദപാദി.

    Abhijappāti devalokābhimukhaṃ ālokaṃ vaḍḍhetvā devasaṅghaṃ passato taṇhā udapādi.

    നാനത്തസഞ്ഞാതി മയ്ഹം ഏകജാതികം രൂപം മനസികരോന്തസ്സ അഭിജപ്പാ ഉപ്പന്നാ, നാനാവിധരൂപം മനസി കരിസ്സാമീതി കാലേന ദേവലോകാഭിമുഖം കാലേന മനുസ്സലോകാഭിമുഖം വഡ്ഢേത്വാ നാനാവിധാനി രൂപാനി മനസികരോതോ നാനത്തസഞ്ഞാ ഉദപാദി.

    Nānattasaññāti mayhaṃ ekajātikaṃ rūpaṃ manasikarontassa abhijappā uppannā, nānāvidharūpaṃ manasi karissāmīti kālena devalokābhimukhaṃ kālena manussalokābhimukhaṃ vaḍḍhetvā nānāvidhāni rūpāni manasikaroto nānattasaññā udapādi.

    അതിനിജ്ഝായിതത്തന്തി മയ്ഹം നാനാവിധാനി രൂപാനി മനസികരോന്തസ്സ നാനത്തസഞ്ഞാ ഉദപാദി, ഇട്ഠം വാ അനിട്ഠം വാ ഏകജാതികമേവ മനസി കരിസ്സാമീതി തഥാ മനസികരോതോ അതിനിജ്ഝായിതത്തം രൂപാനം ഉദപാദി.

    Atinijjhāyitattanti mayhaṃ nānāvidhāni rūpāni manasikarontassa nānattasaññā udapādi, iṭṭhaṃ vā aniṭṭhaṃ vā ekajātikameva manasi karissāmīti tathā manasikaroto atinijjhāyitattaṃ rūpānaṃ udapādi.

    ൨൪൩. ഓഭാസനിമിത്തം മനസി കരോമീതി പരികമ്മോഭാസമേവ മനസി കരോമി. ന ച രൂപാനി പസ്സാമീതി ദിബ്ബചക്ഖുനാ രൂപാനി ന പസ്സാമി. രൂപനിമിത്തം മനസി കരോമീതി ദിബ്ബചക്ഖുനാ വിസയരൂപമേവ മനസി കരോമി.

    243.Obhāsanimittaṃmanasi karomīti parikammobhāsameva manasi karomi. Na ca rūpāni passāmīti dibbacakkhunā rūpāni na passāmi. Rūpanimittaṃ manasi karomīti dibbacakkhunā visayarūpameva manasi karomi.

    പരിത്തഞ്ചേവ ഓഭാസന്തി പരിത്തകട്ഠാനേ ഓഭാസം. പരിത്താനി ച രൂപാനീതി പരിത്തകട്ഠാനേ രൂപാനി. വിപരിയായേന ദുതിയവാരോ വേദിതബ്ബോ. പരിത്തോ സമാധീതി പരിത്തകോ പരികമ്മോഭാസോ, ഓഭാസപരിത്തതഞ്ഹി സന്ധായ ഇധ പരികമ്മസമാധി ‘‘പരിത്തോ’’തി വുത്തോ. പരിത്തം മേ തസ്മിം സമയേതി തസ്മിം സമയേ ദിബ്ബചക്ഖുപി പരിത്തകം ഹോതി. അപ്പമാണവാരേപി ഏസേവ നയോ.

    Parittañceva obhāsanti parittakaṭṭhāne obhāsaṃ. Parittāni ca rūpānīti parittakaṭṭhāne rūpāni. Vipariyāyena dutiyavāro veditabbo. Paritto samādhīti parittako parikammobhāso, obhāsaparittatañhi sandhāya idha parikammasamādhi ‘‘paritto’’ti vutto. Parittaṃ me tasmiṃ samayeti tasmiṃ samaye dibbacakkhupi parittakaṃ hoti. Appamāṇavārepi eseva nayo.

    ൨൪൫. അവിതക്കമ്പി വിചാരമത്തന്തി പഞ്ചകനയേ ദുതിയജ്ഝാനസമാധിം. അവിതക്കമ്പി അവിചാരന്തി ചതുക്കനയേപി പഞ്ചകനയേപി ഝാനത്തയസമാധിം. സപ്പീതികന്തി ദുകതികജ്ഝാനസമാധിം. നിപ്പീതികന്തി ദുകജ്ഝാനസമാധിം. സാതസഹഗതന്തി തികചതുക്കജ്ഝാനസമാധിം. ഉപേക്ഖാസഹഗതന്തി ചതുക്കനയേ ചതുത്ഥജ്ഝാനസമാധിം പഞ്ചകനയേ പഞ്ചമജ്ഝാനസമാധിം.

    245.Avitakkampi vicāramattanti pañcakanaye dutiyajjhānasamādhiṃ. Avitakkampi avicāranti catukkanayepi pañcakanayepi jhānattayasamādhiṃ. Sappītikanti dukatikajjhānasamādhiṃ. Nippītikanti dukajjhānasamādhiṃ. Sātasahagatanti tikacatukkajjhānasamādhiṃ. Upekkhāsahagatanti catukkanaye catutthajjhānasamādhiṃ pañcakanaye pañcamajjhānasamādhiṃ.

    കദാ പന ഭഗവാ ഇമം തിവിധം സമാധിം ഭാവേതി? മഹാബോധിമൂലേ നിസിന്നോ പച്ഛിമയാമേ. ഭഗവതോ ഹി പഠമമഗ്ഗോ പഠമജ്ഝാനികോ അഹോസി, ദുതിയാദയോ ദുതിയതതിയചതുത്ഥജ്ഝാനികാ . പഞ്ചകനയേ പഞ്ചമജ്ഝാനസ്സ മഗ്ഗോ നത്ഥീതി സോ ലോകിയോ അഹോസീതി ലോകിയലോകുത്തരമിസ്സകം സന്ധായേതം വുത്തം. സേസം സബ്ബത്ഥ ഉത്താനമേവാതി.

    Kadā pana bhagavā imaṃ tividhaṃ samādhiṃ bhāveti? Mahābodhimūle nisinno pacchimayāme. Bhagavato hi paṭhamamaggo paṭhamajjhāniko ahosi, dutiyādayo dutiyatatiyacatutthajjhānikā . Pañcakanaye pañcamajjhānassa maggo natthīti so lokiyo ahosīti lokiyalokuttaramissakaṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.

    പപഞ്ചസൂദനിയാ മജ്ഝിമനികായട്ഠകഥായ

    Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya

    ഉപക്കിലേസസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Upakkilesasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / മജ്ഝിമനികായ • Majjhimanikāya / ൮. ഉപക്കിലേസസുത്തം • 8. Upakkilesasuttaṃ

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / മജ്ഝിമനികായ (ടീകാ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ൮. ഉപക്കിലേസസുത്തവണ്ണനാ • 8. Upakkilesasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact