| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Cūḷavaggapāḷi |
ਉਪਾਲਿਪਞ੍ਹਾ
Upālipañhā
੩੫੧. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਉਪਾਲਿ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਉਪਾਲਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸਙ੍ਘਰਾਜਿ ਸਙ੍ਘਰਾਜੀਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, વੁਚ੍ਚਤਿ। ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘਰਾਜਿ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ? ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਚ ਪਨ ਸਙ੍ਘਰਾਜਿ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ ਚਾ’’ਤਿ?
351. Atha kho āyasmā upāli yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā upāli bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘saṅgharāji saṅgharājīti, bhante, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, saṅgharāji hoti, no ca saṅghabhedo? Kittāvatā ca pana saṅgharāji ceva hoti saṅghabhedo cā’’ti?
‘‘ਏਕਤੋ , ਉਪਾਲਿ, ਏਕੋ ਹੋਤਿ, ਏਕਤੋ ਦ੍વੇ, ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਅਨੁਸ੍ਸਾવੇਤਿ, ਸਲਾਕਂ ਗਾਹੇਤਿ – ‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਯਂ વਿਨਯੋ, ਇਦਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ, ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਇਮਂ ਰੋਚੇਥਾ’ਤਿ। ਏવਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਰਾਜਿ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ। ਏਕਤੋ, ਉਪਾਲਿ, ਦ੍વੇ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਤੋ ਦ੍વੇ, ਪਞ੍ਚਮੋ ਅਨੁਸ੍ਸਾવੇਤਿ, ਸਲਾਕਂ ਗਾਹੇਤਿ – ‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਯਂ વਿਨਯੋ, ਇਦਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ, ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਇਮਂ ਰੋਚੇਥਾ’ਤਿ। ਏવਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਰਾਜਿ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ। ਏਕਤੋ, ਉਪਾਲਿ, ਦ੍વੇ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਤੋ ਤਯੋ, ਛਟ੍ਠੋ ਅਨੁਸ੍ਸਾવੇਤਿ, ਸਲਾਕਂ ਗਾਹੇਤਿ – ‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਯਂ વਿਨਯੋ, ਇਦਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ, ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਇਮਂ ਰੋਚੇਥਾ’ਤਿ। ਏવਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਰਾਜਿ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ । ਏਕਤੋ, ਉਪਾਲਿ, ਤਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਤੋ ਤਯੋ, ਸਤ੍ਤਮੋ ਅਨੁਸ੍ਸਾવੇਤਿ, ਸਲਾਕਂ ਗਾਹੇਤਿ – ‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਯਂ વਿਨਯੋ, ਇਦਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ, ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਇਮਂ ਰੋਚੇਥਾ’ਤਿ। ਏવਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਰਾਜਿ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ। ਏਕਤੋ, ਉਪਾਲਿ, ਤਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਤੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ, ਅਟ੍ਠਮੋ ਅਨੁਸ੍ਸਾવੇਤਿ, ਸਲਾਕਂ ਗਾਹੇਤਿ – ‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਯਂ વਿਨਯੋ, ਇਦਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ, ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਇਮਂ ਰੋਚੇਥਾ’ਤਿ। ਏવਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਰਾਜਿ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ। ਏਕਤੋ, ਉਪਾਲਿ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਤੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ, ਨવਮੋ ਅਨੁਸ੍ਸਾવੇਤਿ, ਸਲਾਕਂ ਗਾਹੇਤਿ – ‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਯਂ વਿਨਯੋ, ਇਦਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ, ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਇਮਂ ਰੋਚੇਥਾ’ਤਿ । ਏવਂ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਰਾਜਿ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ ਚ। ਨવਨ੍ਨਂ વਾ, ਉਪਾਲਿ, ਅਤਿਰੇਕਨવਨ੍ਨਂ વਾ ਸਙ੍ਘਰਾਜਿ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ ਚ। ਨ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਸਙ੍ਘਂ ਭਿਨ੍ਦਤਿ, ਅਪਿ ਚ ਭੇਦਾਯ ਪਰਕ੍ਕਮਤਿ, ਨ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾ ਸਙ੍ਘਂ ਭਿਨ੍ਦਤਿ…ਪੇ॰… ਨ ਸਾਮਣੇਰੋ ਸਙ੍ਘਂ ਭਿਨ੍ਦਤਿ, ਨ ਸਾਮਣੇਰੀ ਸਙ੍ਘਂ ਭਿਨ੍ਦਤਿ, ਨ ਉਪਾਸਕੋ ਸਙ੍ਘਂ ਭਿਨ੍ਦਤਿ, ਨ ਉਪਾਸਿਕਾ ਸਙ੍ਘਂ ਭਿਨ੍ਦਤਿ, ਅਪਿ ਚ ਭੇਦਾਯ ਪਰਕ੍ਕਮਤਿ। ਭਿਕ੍ਖੁ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਕਤਤ੍ਤੋ, ਸਮਾਨਸਂવਾਸਕੋ, ਸਮਾਨਸੀਮਾਯਂ ਠਿਤੋ, ਸਙ੍ਘਂ ਭਿਨ੍ਦਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Ekato , upāli, eko hoti, ekato dve, catuttho anussāveti, salākaṃ gāheti – ‘ayaṃ dhammo, ayaṃ vinayo, idaṃ satthusāsanaṃ, imaṃ gaṇhatha, imaṃ rocethā’ti. Evampi kho, upāli, saṅgharāji hoti, no ca saṅghabhedo. Ekato, upāli, dve honti, ekato dve, pañcamo anussāveti, salākaṃ gāheti – ‘ayaṃ dhammo, ayaṃ vinayo, idaṃ satthusāsanaṃ, imaṃ gaṇhatha, imaṃ rocethā’ti. Evampi kho, upāli, saṅgharāji hoti, no ca saṅghabhedo. Ekato, upāli, dve honti, ekato tayo, chaṭṭho anussāveti, salākaṃ gāheti – ‘ayaṃ dhammo, ayaṃ vinayo, idaṃ satthusāsanaṃ, imaṃ gaṇhatha, imaṃ rocethā’ti. Evampi kho, upāli, saṅgharāji hoti, no ca saṅghabhedo . Ekato, upāli, tayo honti, ekato tayo, sattamo anussāveti, salākaṃ gāheti – ‘ayaṃ dhammo, ayaṃ vinayo, idaṃ satthusāsanaṃ, imaṃ gaṇhatha, imaṃ rocethā’ti. Evampi kho, upāli, saṅgharāji hoti, no ca saṅghabhedo. Ekato, upāli, tayo honti, ekato cattāro, aṭṭhamo anussāveti, salākaṃ gāheti – ‘ayaṃ dhammo, ayaṃ vinayo, idaṃ satthusāsanaṃ, imaṃ gaṇhatha, imaṃ rocethā’ti. Evampi kho, upāli, saṅgharāji hoti, no ca saṅghabhedo. Ekato, upāli, cattāro honti, ekato cattāro, navamo anussāveti, salākaṃ gāheti – ‘ayaṃ dhammo, ayaṃ vinayo, idaṃ satthusāsanaṃ, imaṃ gaṇhatha, imaṃ rocethā’ti . Evaṃ kho, upāli, saṅgharāji ceva hoti saṅghabhedo ca. Navannaṃ vā, upāli, atirekanavannaṃ vā saṅgharāji ceva hoti saṅghabhedo ca. Na kho, upāli, bhikkhunī saṅghaṃ bhindati, api ca bhedāya parakkamati, na sikkhamānā saṅghaṃ bhindati…pe… na sāmaṇero saṅghaṃ bhindati, na sāmaṇerī saṅghaṃ bhindati, na upāsako saṅghaṃ bhindati, na upāsikā saṅghaṃ bhindati, api ca bhedāya parakkamati. Bhikkhu kho, upāli, pakatatto, samānasaṃvāsako, samānasīmāyaṃ ṭhito, saṅghaṃ bhindatī’’ti.
੩੫੨. 1 ‘‘ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, વੁਚ੍ਚਤਿ। ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘੋ ਭਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ?
352.2 ‘‘Saṅghabhedo saṅghabhedoti, bhante, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, saṅgho bhinno hotī’’ti?
‘‘ਇਧੁਪਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਧਮ੍ਮਂ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਅਧਮ੍ਮੋਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਅવਿਨਯਂ વਿਨਯੋਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, વਿਨਯਂ ਅવਿਨਯੋਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਭਾਸਿਤਂ ਅਲਪਿਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਭਾਸਿਤਂ ਲਪਿਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਭਾਸਿਤਂ ਲਪਿਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਅਭਾਸਿਤਂ ਅਲਪਿਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਨਾਚਿਣ੍ਣਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਆਚਿਣ੍ਣਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਆਚਿਣ੍ਣਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਅਨਾਚਿਣ੍ਣਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਲਹੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਗਰੁਕਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਲਹੁਕਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਸਾવਸੇਸਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨવਸੇਸਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਨવਸੇਸਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਸਾવਸੇਸਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਅਦੁਟ੍ਠੁਲਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਇਮੇਹਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ ਅਪਕਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅવਪਕਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਆવੇਨਿਂ 3 ਉਪੋਸਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਆવੇਨਿਂ ਪવਾਰਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਆવੇਨਿਂ ਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘੋ ਭਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Idhupāli, bhikkhū adhammaṃ dhammoti dīpenti, dhammaṃ adhammoti dīpenti, avinayaṃ vinayoti dīpenti, vinayaṃ avinayoti dīpenti, abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenāti dīpenti, bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti dīpenti, anāciṇṇaṃ tathāgatena āciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpenti, āciṇṇaṃ tathāgatena anāciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpenti, apaññattaṃ tathāgatena paññattaṃ tathāgatenāti dīpenti, paññattaṃ tathāgatena apaññattaṃ tathāgatenāti dīpenti, anāpattiṃ āpattīti dīpenti, āpattiṃ anāpattīti dīpenti, lahukaṃ āpattiṃ garukā āpattīti dīpenti, garukaṃ āpattiṃ lahukā āpattīti dīpenti, sāvasesaṃ āpattiṃ anavasesā āpattīti dīpenti, anavasesaṃ āpattiṃ sāvasesā āpattīti dīpenti, duṭṭhullaṃ āpattiṃ aduṭṭhulā āpattīti dīpenti, aduṭṭhullaṃ āpattiṃ duṭṭhullā āpattīti dīpenti. Te imehi aṭṭhārasahi vatthūhi apakassanti, avapakassanti, āveniṃ 4 uposathaṃ karonti, āveniṃ pavāraṇaṃ karonti, āveniṃ saṅghakammaṃ karonti. Ettāvatā kho, upāli, saṅgho bhinno hotī’’ti.
੩੫੩. 5 ‘‘ਸਙ੍ਘਸਾਮਗ੍ਗੀ ਸਙ੍ਘਸਾਮਗ੍ਗੀਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, વੁਚ੍ਚਤਿ। ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘੋ ਸਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਇਧੁਪਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਧਮ੍ਮਂ ਅਧਮ੍ਮੋਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਅવਿਨਯਂ ਅવਿਨਯੋਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, વਿਨਯਂ વਿਨਯੋਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਭਾਸਿਤਂ ਅਲਪਿਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਅਭਾਸਿਤਂ ਅਲਪਿਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਭਾਸਿਤਂ ਲਪਿਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਭਾਸਿਤਂ ਲਪਿਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਨਾਚਿਣ੍ਣਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਅਨਾਚਿਣ੍ਣਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਆਚਿਣ੍ਣਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਆਚਿਣ੍ਣਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਲਹੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਲਹੁਕਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਗਰੁਕਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਸਾવਸੇਸਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਸਾવਸੇਸਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਨવਸੇਸਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨવਸੇਸਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ , ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਅਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਇਮੇਹਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ ਨ ਅਪਕਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਨ ਅવਪਕਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਨ ਆવੇਨਿਂ ਉਪੋਸਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਆવੇਨਿਂ ਪવਾਰਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਆવੇਨਿਂ ਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘੋ ਸਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ।
353.6 ‘‘Saṅghasāmaggī saṅghasāmaggīti, bhante, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, saṅgho samaggo hotī’’ti? ‘‘Idhupāli, bhikkhū adhammaṃ adhammoti dīpenti, dhammaṃ dhammoti dīpenti, avinayaṃ avinayoti dīpenti, vinayaṃ vinayoti dīpenti, abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti dīpenti, bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenāti dīpenti, anāciṇṇaṃ tathāgatena anāciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpenti, āciṇṇaṃ tathāgatena āciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpenti, apaññattaṃ tathāgatena apaññattaṃ tathāgatenāti dīpenti, paññattaṃ tathāgatena paññattaṃ tathāgatenāti dīpenti, anāpattiṃ anāpattīti dīpenti, āpattiṃ āpattīti dīpenti, lahukaṃ āpattiṃ lahukā āpattīti dīpenti, garukaṃ āpattiṃ garukā āpattīti dīpenti, sāvasesaṃ āpattiṃ sāvasesā āpattīti dīpenti, anavasesaṃ āpattiṃ anavasesā āpattīti dīpenti , duṭṭhullaṃ āpattiṃ duṭṭhullā āpattīti dīpenti, aduṭṭhullaṃ āpattiṃ aduṭṭhullā āpattīti dīpenti. Te imehi aṭṭhārasahi vatthūhi na apakassanti, na avapakassanti, na āveniṃ uposathaṃ karonti, na āveniṃ pavāraṇaṃ karonti, na āveniṃ saṅghakammaṃ karonti. Ettāvatā kho, upāli, saṅgho samaggo hotī’’ti.
੩੫੪. ‘‘ਸਮਗ੍ਗਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਕਿਂ ਸੋ ਪਸવਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਮਗ੍ਗਂ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਕਪ੍ਪਟ੍ਠਿਕਂ ਕਿਬ੍ਬਿਸਂ ਪਸવਤਿ, ਕਪ੍ਪਂ ਨਿਰਯਮ੍ਹਿ ਪਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ।
354. ‘‘Samaggaṃ pana, bhante, saṅghaṃ bhinditvā kiṃ so pasavatī’’ti? ‘‘Samaggaṃ kho, upāli, saṅghaṃ bhinditvā kappaṭṭhikaṃ kibbisaṃ pasavati, kappaṃ nirayamhi paccatī’’ti.
વਗ੍ਗਰਤੋ ਅਧਮ੍ਮਟ੍ਠੋ, ਯੋਗਕ੍ਖੇਮਾ ਪਧਂਸਤਿ।
Vaggarato adhammaṭṭho, yogakkhemā padhaṃsati;
ਸਙ੍ਘਂ ਸਮਗ੍ਗਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ, ਕਪ੍ਪਂ ਨਿਰਯਮ੍ਹਿ ਪਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ॥
Saṅghaṃ samaggaṃ bhinditvā, kappaṃ nirayamhi paccatī’’ti.
‘‘ਭਿਨ੍ਨਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘਂ ਸਮਗ੍ਗਂ ਕਤ੍વਾ ਕਿਂ ਸੋ ਪਸવਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਭਿਨ੍ਨਂ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਂ ਸਮਗ੍ਗਂ ਕਤ੍વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਪਸવਤਿ, ਕਪ੍ਪਂ ਸਗ੍ਗਮ੍ਹਿ ਮੋਦਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Bhinnaṃ pana, bhante, saṅghaṃ samaggaṃ katvā kiṃ so pasavatī’’ti? ‘‘Bhinnaṃ kho, upāli, saṅghaṃ samaggaṃ katvā brahmaṃ puññaṃ pasavati, kappaṃ saggamhi modatī’’ti.
ਸਮਗ੍ਗਰਤੋ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠੋ, ਯੋਗਕ੍ਖੇਮਾ ਨ ਧਂਸਤਿ।
Samaggarato dhammaṭṭho, yogakkhemā na dhaṃsati;
ਸਙ੍ਘਂ ਸਮਗ੍ਗਂ ਕਤ੍વਾਨ, ਕਪ੍ਪਂ ਸਗ੍ਗਮ੍ਹਿ ਮੋਦਤੀ’’ਤਿ॥
Saṅghaṃ samaggaṃ katvāna, kappaṃ saggamhi modatī’’ti.
੩੫੫. 11 ‘‘ਸਿਯਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘਭੇਦਕੋ ਆਪਾਯਿਕੋ, ਨੇਰਯਿਕੋ, ਕਪ੍ਪਟ੍ਠੋ, ਅਤੇਕਿਚ੍ਛੋ’’ਤਿ? ‘‘ਸਿਯਾ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਭੇਦਕੋ ਆਪਾਯਿਕੋ, ਨੇਰਯਿਕੋ, ਕਪ੍ਪਟ੍ਠੋ, ਅਤੇਕਿਚ੍ਛੋ’’ਤਿ।
355.12 ‘‘Siyā nu kho, bhante, saṅghabhedako āpāyiko, nerayiko, kappaṭṭho, atekiccho’’ti? ‘‘Siyā, upāli, saṅghabhedako āpāyiko, nerayiko, kappaṭṭho, atekiccho’’ti.
‘‘ਕਤਮੋ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘਭੇਦਕੋ ਆਪਾਯਿਕੋ, ਨੇਰਯਿਕੋ, ਕਪ੍ਪਟ੍ਠੋ, ਅਤੇਕਿਚ੍ਛੋ’’ਤਿ? ‘‘ਇਧੁਪਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਧਮ੍ਮਂ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ, ਭੇਦੇ ਅਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ, વਿਨਿਧਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਖਨ੍ਤਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਰੁਚਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਭਾવਂ, ਅਨੁਸ੍ਸਾવੇਤਿ, ਸਲਾਕਂ ਗਾਹੇਤਿ – ‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਯਂ વਿਨਯੋ, ਇਦਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ, ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਇਮਂ ਰੋਚੇਥਾ’ਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਭੇਦਕੋ ਆਪਾਯਿਕੋ, ਨੇਰਯਿਕੋ, ਕਪ੍ਪਟ੍ਠੋ, ਅਤੇਕਿਚ੍ਛੋ।
‘‘Katamo pana, bhante, saṅghabhedako āpāyiko, nerayiko, kappaṭṭho, atekiccho’’ti? ‘‘Idhupāli, bhikkhu adhammaṃ dhammoti dīpeti. Tasmiṃ adhammadiṭṭhi, bhede adhammadiṭṭhi, vinidhāya diṭṭhiṃ, vinidhāya khantiṃ, vinidhāya ruciṃ, vinidhāya bhāvaṃ, anussāveti, salākaṃ gāheti – ‘ayaṃ dhammo, ayaṃ vinayo, idaṃ satthusāsanaṃ, imaṃ gaṇhatha, imaṃ rocethā’ti. Ayampi kho, upāli, saṅghabhedako āpāyiko, nerayiko, kappaṭṭho, atekiccho.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਪਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਧਮ੍ਮਂ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ, ਭੇਦੇ ਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ, વਿਨਿਧਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਖਨ੍ਤਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਰੁਚਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਭਾવਂ, ਅਨੁਸ੍ਸਾવੇਤਿ, ਸਲਾਕਂ ਗਾਹੇਤਿ – ‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਯਂ વਿਨਯੋ, ਇਦਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ, ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਇਮਂ ਰੋਚੇਥਾ’ਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਭੇਦਕੋ ਆਪਾਯਿਕੋ, ਨੇਰਯਿਕੋ, ਕਪ੍ਪਟ੍ਠੋ, ਅਤੇਕਿਚ੍ਛੋ।
‘‘Puna caparaṃ, upāli, bhikkhu adhammaṃ dhammoti dīpeti. Tasmiṃ adhammadiṭṭhi, bhede dhammadiṭṭhi, vinidhāya diṭṭhiṃ, vinidhāya khantiṃ, vinidhāya ruciṃ, vinidhāya bhāvaṃ, anussāveti, salākaṃ gāheti – ‘ayaṃ dhammo, ayaṃ vinayo, idaṃ satthusāsanaṃ, imaṃ gaṇhatha, imaṃ rocethā’ti. Ayampi kho, upāli, saṅghabhedako āpāyiko, nerayiko, kappaṭṭho, atekiccho.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਪਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਧਮ੍ਮਂ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ, ਭੇਦੇ વੇਮਤਿਕੋ, વਿਨਿਧਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਖਨ੍ਤਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਰੁਚਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਭਾવਂ, ਅਨੁਸ੍ਸਾવੇਤਿ, ਸਲਾਕਂ ਗਾਹੇਤਿ – ‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਯਂ વਿਨਯੋ, ਇਦਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ, ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਇਮਂ ਰੋਚੇਥਾ’ਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਭੇਦਕੋ ਆਪਾਯਿਕੋ, ਨੇਰਯਿਕੋ, ਕਪ੍ਪਟ੍ਠੋ, ਅਤੇਕਿਚ੍ਛੋ।
‘‘Puna caparaṃ, upāli, bhikkhu adhammaṃ dhammoti dīpeti. Tasmiṃ adhammadiṭṭhi, bhede vematiko, vinidhāya diṭṭhiṃ, vinidhāya khantiṃ, vinidhāya ruciṃ, vinidhāya bhāvaṃ, anussāveti, salākaṃ gāheti – ‘ayaṃ dhammo, ayaṃ vinayo, idaṃ satthusāsanaṃ, imaṃ gaṇhatha, imaṃ rocethā’ti. Ayampi kho, upāli, saṅghabhedako āpāyiko, nerayiko, kappaṭṭho, atekiccho.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਪਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਧਮ੍ਮਂ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ, ਭੇਦੇ ਅਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ…ਪੇ॰… (ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ ਭੇਦੇ ਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ) 17। ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ ਭੇਦੇ વੇਮਤਿਕੋ। ਤਸ੍ਮਿਂ વੇਮਤਿਕੋ ਭੇਦੇ ਅਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ વੇਮਤਿਕੋ ਭੇਦੇ ਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ વੇਮਤਿਕੋ ਭੇਦੇ વੇਮਤਿਕੋ વਿਨਿਧਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਖਨ੍ਤਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਰੁਚਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਭਾવਂ, ਅਨੁਸ੍ਸਾવੇਤਿ, ਸਲਾਕਂ ਗਾਹੇਤਿ – ‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਯਂ વਿਨਯੋ, ਇਦਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ, ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਇਮਂ ਰੋਚੇਥਾ’ਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਭੇਦਕੋ ਆਪਾਯਿਕੋ, ਨੇਰਯਿਕੋ, ਕਪ੍ਪਟ੍ਠੋ, ਅਤੇਕਿਚ੍ਛੋ।
‘‘Puna caparaṃ, upāli, bhikkhu adhammaṃ dhammoti dīpeti. Tasmiṃ dhammadiṭṭhi, bhede adhammadiṭṭhi…pe… (tasmiṃ dhammadiṭṭhi bhede dhammadiṭṭhi) 18. Tasmiṃ dhammadiṭṭhi bhede vematiko. Tasmiṃ vematiko bhede adhammadiṭṭhi. Tasmiṃ vematiko bhede dhammadiṭṭhi. Tasmiṃ vematiko bhede vematiko vinidhāya diṭṭhiṃ, vinidhāya khantiṃ, vinidhāya ruciṃ, vinidhāya bhāvaṃ, anussāveti, salākaṃ gāheti – ‘ayaṃ dhammo, ayaṃ vinayo, idaṃ satthusāsanaṃ, imaṃ gaṇhatha, imaṃ rocethā’ti. Ayampi kho, upāli, saṅghabhedako āpāyiko, nerayiko, kappaṭṭho, atekiccho.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਪਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਧਮ੍ਮਂ ਅਧਮ੍ਮੋਤਿ ਦੀਪੇਤਿ…ਪੇ॰… ਅવਿਨਯਂ વਿਨਯੋਤਿ ਦੀਪੇਤਿ… વਿਨਯਂ ਅવਿਨਯੋਤਿ ਦੀਪੇਤਿ… ਅਭਾਸਿਤਂ ਅਲਪਿਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਭਾਸਿਤਂ ਲਪਿਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ… ਭਾਸਿਤਂ ਲਪਿਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਅਭਾਸਿਤਂ ਅਲਪਿਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ… ਅਨਾਚਿਣ੍ਣਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਆਚਿਣ੍ਣਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ… ਆਚਿਣ੍ਣਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਅਨਾਚਿਣ੍ਣਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ… ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ… ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ… ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ… ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ… ਲਹੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਗਰੁਕਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ… ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਲਹੁਕਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ… ਸਾવਸੇਸਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨવਸੇਸਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ… ਅਨવਸੇਸਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਸਾવਸੇਸਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ… ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਅਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ… ਅਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ… ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ, ਭੇਦੇ ਅਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ…ਪੇ॰… ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ, ਭੇਦੇ ਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ … ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ, ਭੇਦੇ વੇਮਤਿਕੋ… ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ, ਭੇਦੇ ਅਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ… (ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ, ਭੇਦੇ ਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ) 19 … ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ, ਭੇਦੇ વੇਮਤਿਕੋ… ਤਸ੍ਮਿਂ વੇਮਤਿਕੋ, ਭੇਦੇ ਅਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ… ਤਸ੍ਮਿਂ વੇਮਤਿਕੋ, ਭੇਦੇ ਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ… ਤਸ੍ਮਿਂ વੇਮਤਿਕੋ, ਭੇਦੇ વੇਮਤਿਕੋ, વਿਨਿਧਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਖਨ੍ਤਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਰੁਚਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਭਾવਂ, ਅਨੁਸ੍ਸਾવੇਤਿ, ਸਲਾਕਂ ਗਾਹੇਤਿ – ‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਯਂ વਿਨਯੋ, ਇਦਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ, ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਇਮਂ ਰੋਚੇਥਾ’ਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਭੇਦਕੋ ਆਪਾਯਿਕੋ, ਨੇਰਯਿਕੋ, ਕਪ੍ਪਟ੍ਠੋ, ਅਤੇਕਿਚ੍ਛੋ’’ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, upāli, bhikkhu dhammaṃ adhammoti dīpeti…pe… avinayaṃ vinayoti dīpeti… vinayaṃ avinayoti dīpeti… abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenāti dīpeti… bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti dīpeti… anāciṇṇaṃ tathāgatena āciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpeti… āciṇṇaṃ tathāgatena anāciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpeti… apaññattaṃ tathāgatena paññattaṃ tathāgatenāti dīpeti… paññattaṃ tathāgatena apaññattaṃ tathāgatenāti dīpeti… anāpattiṃ āpattīti dīpeti… āpattiṃ anāpattīti dīpeti… lahukaṃ āpattiṃ garukā āpattīti dīpeti… garukaṃ āpattiṃ lahukā āpattīti dīpeti… sāvasesaṃ āpattiṃ anavasesā āpattīti dīpeti… anavasesaṃ āpattiṃ sāvasesā āpattīti dīpeti… duṭṭhullaṃ āpattiṃ aduṭṭhullā āpattīti dīpeti… aduṭṭhullaṃ āpattiṃ duṭṭhullā āpattīti dīpeti… tasmiṃ adhammadiṭṭhi, bhede adhammadiṭṭhi…pe… tasmiṃ adhammadiṭṭhi, bhede dhammadiṭṭhi … tasmiṃ adhammadiṭṭhi, bhede vematiko… tasmiṃ dhammadiṭṭhi, bhede adhammadiṭṭhi… (tasmiṃ dhammadiṭṭhi, bhede dhammadiṭṭhi) 20 … tasmiṃ dhammadiṭṭhi, bhede vematiko… tasmiṃ vematiko, bhede adhammadiṭṭhi… tasmiṃ vematiko, bhede dhammadiṭṭhi… tasmiṃ vematiko, bhede vematiko, vinidhāya diṭṭhiṃ, vinidhāya khantiṃ, vinidhāya ruciṃ, vinidhāya bhāvaṃ, anussāveti, salākaṃ gāheti – ‘ayaṃ dhammo, ayaṃ vinayo, idaṃ satthusāsanaṃ, imaṃ gaṇhatha, imaṃ rocethā’ti. Ayampi kho, upāli, saṅghabhedako āpāyiko, nerayiko, kappaṭṭho, atekiccho’’ti.
‘‘ਕਤਮੋ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘਭੇਦਕੋ ਨ ਆਪਾਯਿਕੋ, ਨ ਨੇਰਯਿਕੋ, ਨ ਕਪ੍ਪਟ੍ਠੋ , ਨ ਅਤੇਕਿਚ੍ਛੋ’’ਤਿ? ‘‘ਇਧੁਪਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਧਮ੍ਮਂ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ, ਭੇਦੇ ਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ , ਅવਿਨਿਧਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਂ, ਅવਿਨਿਧਾਯ ਖਨ੍ਤਿਂ, ਅવਿਨਿਧਾਯ ਰੁਚਿਂ, ਅવਿਨਿਧਾਯ ਭਾવਂ, ਅਨੁਸ੍ਸਾવੇਤਿ, ਸਲਾਕਂ ਗਾਹੇਤਿ – ‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਯਂ વਿਨਯੋ, ਇਦਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ, ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਇਮਂ ਰੋਚੇਥਾ’ਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਭੇਦਕੋ ਨ ਆਪਾਯਿਕੋ, ਨ ਨੇਰਯਿਕੋ, ਨ ਕਪ੍ਪਟ੍ਠੋ, ਨ ਅਤੇਕਿਚ੍ਛੋ।
‘‘Katamo pana, bhante, saṅghabhedako na āpāyiko, na nerayiko, na kappaṭṭho , na atekiccho’’ti? ‘‘Idhupāli, bhikkhu adhammaṃ dhammoti dīpeti. Tasmiṃ dhammadiṭṭhi, bhede dhammadiṭṭhi , avinidhāya diṭṭhiṃ, avinidhāya khantiṃ, avinidhāya ruciṃ, avinidhāya bhāvaṃ, anussāveti, salākaṃ gāheti – ‘ayaṃ dhammo, ayaṃ vinayo, idaṃ satthusāsanaṃ, imaṃ gaṇhatha, imaṃ rocethā’ti. Ayampi kho, upāli, saṅghabhedako na āpāyiko, na nerayiko, na kappaṭṭho, na atekiccho.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਪਾਲਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਧਮ੍ਮਂ ਅਧਮ੍ਮੋਤਿ ਦੀਪੇਤਿ…ਪੇ॰… ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਅਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ, ਭੇਦੇ ਧਮ੍ਮਦਿਟ੍ਠਿ, ਅવਿਨਿਧਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਂ, ਅવਿਨਿਧਾਯ ਖਨ੍ਤਿਂ, ਅવਿਨਿਧਾਯ ਰੁਚਿਂ, ਅવਿਨਿਧਾਯ ਭਾવਂ, ਅਨੁਸ੍ਸਾવੇਤਿ, ਸਲਾਕਂ ਗਾਹੇਤਿ – ‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਯਂ વਿਨਯੋ, ਇਦਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ, ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਇਮਂ ਰੋਚੇਥਾ’ਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ , ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਭੇਦਕੋ ਨ ਆਪਾਯਿਕੋ, ਨ ਨੇਰਯਿਕੋ, ਨ ਕਪ੍ਪਟ੍ਠੋ, ਨ ਅਤੇਕਿਚ੍ਛੋ’’ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, upāli, bhikkhu dhammaṃ adhammoti dīpeti…pe… duṭṭhullaṃ āpattiṃ aduṭṭhullā āpattīti dīpeti. Tasmiṃ dhammadiṭṭhi, bhede dhammadiṭṭhi, avinidhāya diṭṭhiṃ, avinidhāya khantiṃ, avinidhāya ruciṃ, avinidhāya bhāvaṃ, anussāveti, salākaṃ gāheti – ‘ayaṃ dhammo, ayaṃ vinayo, idaṃ satthusāsanaṃ, imaṃ gaṇhatha, imaṃ rocethā’ti. Ayampi kho , upāli, saṅghabhedako na āpāyiko, na nerayiko, na kappaṭṭho, na atekiccho’’ti.
ਤਤਿਯਭਾਣવਾਰੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ।
Tatiyabhāṇavāro niṭṭhito.
ਸਙ੍ਘਭੇਦਕਕ੍ਖਨ੍ਧਕੋ ਸਤ੍ਤਮੋ।
Saṅghabhedakakkhandhako sattamo.
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
Tassuddānaṃ –
ਅਨੁਪਿਯੇ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਾ, ਸੁਖੁਮਾਲੋ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ।
Anupiye abhiññātā, sukhumālo na icchati;
ਕਸਾ વਪਾ ਅਭਿ ਨਿਨ੍ਨੇ, ਨਿਦ੍ਧਾ ਲਾવੇ ਚ ਉਬ੍ਬਹੇ॥
Kasā vapā abhi ninne, niddhā lāve ca ubbahe.
ਪੁਞ੍ਜਮਦ੍ਦਪਲਾਲਞ੍ਚ, ਭੁਸਓਫੁਣਨੀਹਰੇ।
Puñjamaddapalālañca, bhusaophuṇanīhare;
ਆਯਤਿਮ੍ਪਿ ਨ ਖੀਯਨ੍ਤਿ, ਪਿਤਰੋ ਚ ਪਿਤਾਮਹਾ॥
Āyatimpi na khīyanti, pitaro ca pitāmahā.
ਭਦ੍ਦਿਯੋ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋ ਚ, ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗੁ ਕਿਮਿਲੋ।
Bhaddiyo anuruddho ca, ānando bhagu kimilo;
ਸਕ੍ਯਮਾਨੋ ਚ ਕੋਸਮ੍ਬਿਂ, ਪਰਿਹਾਯਿ ਕਕੁਧੇਨ ਚ॥
Sakyamāno ca kosambiṃ, parihāyi kakudhena ca.
ਪਕਾਸੇਸਿ ਪਿਤੁਨੋ ਚ, ਪੁਰਿਸੇ ਸਿਲਂ ਨਾਲ਼ਾਗਿਰਿਂ।
Pakāsesi pituno ca, purise silaṃ nāḷāgiriṃ;
ਤਿਕਪਞ੍ਚਗਰੁਕੋ ਖੋ, ਭਿਨ੍ਦਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯੇਨ ਚ।
Tikapañcagaruko kho, bhindi thullaccayena ca;
ਤਯੋ ਅਟ੍ਠ ਪੁਨ ਤੀਣਿ, ਰਾਜਿ ਭੇਦਾ ਸਿਯਾ ਨੁ ਖੋਤਿ॥
Tayo aṭṭha puna tīṇi, rāji bhedā siyā nu khoti.
ਸਙ੍ਘਭੇਦਕਕ੍ਖਨ੍ਧਕਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ।
Saṅghabhedakakkhandhakaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ਉਪਾਲਿਪਞ੍ਹਾਕਥਾ • Upālipañhākathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਉਪਾਲਿਪਞ੍ਹਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Upālipañhakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਛਸਕ੍ਯਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਉਪਾਲਿਪਞ੍ਹਾਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Upālipañhākathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਉਪਾਲਿਪਞ੍ਹਾਕਥਾ • Upālipañhākathā
