| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
உபாலிபஞ்ஹகதா²வண்ணனா
Upālipañhakathāvaṇṇanā
351. உபாலிபஞ்ஹே யங் வத்தப்³ப³ங், தங் அட்ட²கதா²யங் த³ஸ்ஸிதமேவ. தத்த² அனுனயந்தோதி அனுஜானாபெந்தோ, பே⁴த³ஸ்ஸ அனுரூபங் வா போ³தெ⁴ந்தோ, யதா² பே⁴தோ³ ஹோதி, ஏவங் பி⁴ந்தி³தப்³பே³ பி⁴க்கூ² விஞ்ஞாபெந்தோதி அத்தோ². தேனாஹ ‘‘ந தும்ஹாக’’ந்திஆதி³.
351. Upālipañhe yaṃ vattabbaṃ, taṃ aṭṭhakathāyaṃ dassitameva. Tattha anunayantoti anujānāpento, bhedassa anurūpaṃ vā bodhento, yathā bhedo hoti, evaṃ bhinditabbe bhikkhū viññāpentoti attho. Tenāha ‘‘na tumhāka’’ntiādi.
352. அட்டா²ரஸபே⁴த³கரவத்து²ம்ஹி த³ஸ அகுஸலகம்மபதா² ஸங்கிலிட்ட²த⁴ம்மதாய வோதா³னத⁴ம்மபஅபக்க²த்தா ‘‘அத⁴ம்மோ’’தி த³ஸ்ஸிதா, ததா² உபாதா³னாத³யோ, போ³தி⁴பக்கி²யத⁴ம்மானங் ஏகந்தானவஜ்ஜபா⁴வதோ நத்தி² அத⁴ம்மபா⁴வோ, ப⁴க³வதா பன தே³ஸிதாகாரேன ஹாபெத்வா வட்³டெ⁴த்வா வா கத²னங் யதா²த⁴ம்மங் அகத²னந்தி கத்வா அத⁴ம்மபா⁴வோதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘தயோ ஸதிபட்டா²னா’’திஆதி³. நிய்யானிகந்தி ஸபாடிஹீரங் அப்படிஹதங் ஹுத்வா பவத்ததீதி அத்தோ². ததே²வாதி இமினா ‘‘ஏவங் அம்ஹாக’’ந்திஆதி³னா வுத்தமத்த²ங் ஆகட்³ட⁴தி. காதப்³ப³ங் கம்மங் த⁴ம்மோ நாமாதி யதா²த⁴ம்மங் கரணதோ த⁴ம்மோ நாம, இதரங் வுத்தவிபரியாயதோ அத⁴ம்மோ நாம.
352. Aṭṭhārasabhedakaravatthumhi dasa akusalakammapathā saṃkiliṭṭhadhammatāya vodānadhammapaapakkhattā ‘‘adhammo’’ti dassitā, tathā upādānādayo, bodhipakkhiyadhammānaṃ ekantānavajjabhāvato natthi adhammabhāvo, bhagavatā pana desitākārena hāpetvā vaḍḍhetvā vā kathanaṃ yathādhammaṃ akathananti katvā adhammabhāvoti dassento āha ‘‘tayo satipaṭṭhānā’’tiādi. Niyyānikanti sapāṭihīraṃ appaṭihataṃ hutvā pavattatīti attho. Tathevāti iminā ‘‘evaṃ amhāka’’ntiādinā vuttamatthaṃ ākaḍḍhati. Kātabbaṃ kammaṃ dhammo nāmāti yathādhammaṃ karaṇato dhammo nāma, itaraṃ vuttavipariyāyato adhammo nāma.
ராக³வினயோ…பே॰… அயங் வினயோ நாமாதி ராகா³தீ³னங் வினயனதோ ஸங்வரணதோ பஜஹனதோ படிஸங்கா²னதோ ச வினயோ நாம, வுத்தவிபரியாயேன இதரோ அவினயோ. வத்து²ஸம்பத்திஆதி³வஸேன ஸப்³பே³ஸங் வினயகம்மானங் அகுப்பதாதி ஆஹ ‘‘வத்து²ஸம்பத்தி…பே॰… அயங் வினயோ நாமா’’தி. தப்படிபக்க²தோ அவினயோ வேதி³தப்³போ³. தேனாஹ ‘‘வத்து²விபத்தீ’’திஆதி³. யாஸங் ஆபன்னஸ்ஸ பப்³ப³ஜ்ஜா ஸாவஸேஸா, தா ஆபத்தியோ ஸாவஸேஸா.
Rāgavinayo…pe… ayaṃ vinayo nāmāti rāgādīnaṃ vinayanato saṃvaraṇato pajahanato paṭisaṅkhānato ca vinayo nāma, vuttavipariyāyena itaro avinayo. Vatthusampattiādivasena sabbesaṃ vinayakammānaṃ akuppatāti āha ‘‘vatthusampatti…pe… ayaṃ vinayo nāmā’’ti. Tappaṭipakkhato avinayo veditabbo. Tenāha ‘‘vatthuvipattī’’tiādi. Yāsaṃ āpannassa pabbajjā sāvasesā, tā āpattiyo sāvasesā.
354. ஆபாயிகோதிஆதி³கா³தா²ஸு (இதிவு॰ அட்ட²॰ 18) ஸங்க⁴ஸ்ஸ பே⁴த³ஸங்கா²தே வக்³கே³ ரதோதி வக்³க³ரதோ. அத⁴ம்மிகதாய அத⁴ம்மே பே⁴த³கரவத்து²ம்ஹி ஸங்க⁴பே⁴த³ஸங்கா²தே ஏவ ச அத⁴ம்மே டி²தோதி அத⁴ம்மட்டோ². யோக³க்கே²மா பத⁴ங்ஸதீதி ஹிததோ பரிஹாயதி, சதூஹிபி யோகே³ஹி அனுபத்³து³தத்தா யோக³க்கே²மங் நாம அரஹத்தங் நிப்³பா³னஞ்ச, ததோ பனஸ்ஸ த⁴ங்ஸனே வத்தப்³ப³மேவ நத்தி². தி³ட்டி²ஸீலஸாமஞ்ஞதோ ஸங்க⁴தட்டே²ன ஸங்க⁴ங், ததோ ஏவ ஏககம்மாதி³விதா⁴னயோகே³ன ஸமக்³க³ங் ஸஹிதங் பி⁴ந்தி³த்வா புப்³பே³ வுத்தலக்க²ணேன ஸங்க⁴பே⁴தே³ன பி⁴ந்தி³த்வா. கப்பந்தி அந்தரகப்பஸங்கா²தங் ஆயுகப்பங். நிரயம்ஹீதி அவீசிமஹானிரயம்ஹி.
354.Āpāyikotiādigāthāsu (itivu. aṭṭha. 18) saṅghassa bhedasaṅkhāte vagge ratoti vaggarato. Adhammikatāya adhamme bhedakaravatthumhi saṅghabhedasaṅkhāte eva ca adhamme ṭhitoti adhammaṭṭho. Yogakkhemā padhaṃsatīti hitato parihāyati, catūhipi yogehi anupaddutattā yogakkhemaṃ nāma arahattaṃ nibbānañca, tato panassa dhaṃsane vattabbameva natthi. Diṭṭhisīlasāmaññato saṅghataṭṭhena saṅghaṃ, tato eva ekakammādividhānayogena samaggaṃ sahitaṃ bhinditvā pubbe vuttalakkhaṇena saṅghabhedena bhinditvā. Kappanti antarakappasaṅkhātaṃ āyukappaṃ. Nirayamhīti avīcimahānirayamhi.
ஸுகா² ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஸாமக்³கீ³தி (இதிவு॰ அட்ட॰ 19) ஸுக²ஸ்ஸ பச்சயபா⁴வதோ ஸாமக்³கீ³ ‘‘ஸுகா²’’தி வுத்தா யதா² ‘‘ஸுகோ² பு³த்³தா⁴னமுப்பாதோ³’’தி (த⁴॰ ப॰ 194). ஸமக்³கா³னஞ்சனுக்³க³ஹோதி ஸமக்³கா³னங் ஸாமக்³கி³அனுமோத³னேன அனுக்³க³ண்ஹனங் ஸாமக்³கி³அனுரூபங் வா, யதா² தே ஸாமக்³கி³ங் ந விஜஹந்தி, ததா² க³ஹணங் ட²பனங் அனுப³லப்பதா³னந்தி அத்தோ². ஸமக்³க³ங் கத்வானாதி பி⁴ன்னங் ஸங்க⁴ங் ஸங்க⁴ராஜிப்பத்தங் வா ஸமக்³க³ங் ஸஹிதங் கத்வா. கப்பந்தி ஆயுகப்பமேவ. ஸக்³க³ம்ஹி மோத³தீதி காமாவசரதே³வலோகே அஞ்ஞே தே³வே த³ஸஹி டா²னேஹி அபி⁴ப⁴வித்வா தி³ப்³ப³ஸுக²ங் அனுப⁴வந்தோ இச்சி²தனிப்³ப³த்தியா ச மோத³தி பமோத³தி லளதி கீளதி.
Sukhā saṅghassa sāmaggīti (itivu. aṭṭa. 19) sukhassa paccayabhāvato sāmaggī ‘‘sukhā’’ti vuttā yathā ‘‘sukho buddhānamuppādo’’ti (dha. pa. 194). Samaggānañcanuggahoti samaggānaṃ sāmaggianumodanena anuggaṇhanaṃ sāmaggianurūpaṃ vā, yathā te sāmaggiṃ na vijahanti, tathā gahaṇaṃ ṭhapanaṃ anubalappadānanti attho. Samaggaṃ katvānāti bhinnaṃ saṅghaṃ saṅgharājippattaṃ vā samaggaṃ sahitaṃ katvā. Kappanti āyukappameva. Saggamhi modatīti kāmāvacaradevaloke aññe deve dasahi ṭhānehi abhibhavitvā dibbasukhaṃ anubhavanto icchitanibbattiyā ca modati pamodati laḷati kīḷati.
355. ஸியா நு கோ², ப⁴ந்தே, ஸங்க⁴பே⁴த³கோதிஆதி³ பாளிஅனுஸாரேனேவ வேதி³தப்³ப³ங். ‘‘பஞ்சஹி, உபாலி, ஆகாரேஹி ஸங்கோ⁴ பி⁴ஜ்ஜதி கம்மேன உத்³தே³ஸேன வோஹரந்தோ அனுஸ்ஸாவனேன ஸலாகக்³கா³ஹேனா’’தி ஏவங் பரிவாரே (பரி॰ 458) ஆக³தம்பி ஸங்க⁴பே⁴த³லக்க²ணங் இத⁴ வுத்தேன கிங் நானாகரணந்தி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘பரிவாரே பனா’’திஆதி³மாஹ. எத்த² ச ஸீமட்ட²கஸங்கே⁴ அஸன்னிபதிதே விஸுங் பரிஸங் க³ஹெத்வா கதவோஹாரானுஸ்ஸாவனஸலாகக்³கா³ஹஸ்ஸ கம்மங் வா கரொந்தஸ்ஸ உத்³தே³ஸங் வா உத்³தி³ஸந்தஸ்ஸ பே⁴தோ³ ச ஹோதி ஆனந்தரியகம்மஞ்ச. ஸமக்³க³ஸஞ்ஞாய பன ‘‘வட்டதீ’’தி ஸஞ்ஞாய வா கரொந்தஸ்ஸ பே⁴தோ³வ ஹோதி, ந ஆனந்தரியகம்மங். ததோ ஊனபரிஸாய கரொந்தஸ்ஸ நேவ ஸங்க⁴பே⁴தோ³ ந ஆனந்தரியங். ஸப்³ப³ந்திமேன ஹி பரிச்சே²தே³ன நவன்னங் ஜனானங் யோ ஸங்க⁴ங் பி⁴ந்த³தி, தஸ்ஸ ஆனந்தரியகம்மங் ஹோதி, அனுவத்தகானங் அத⁴ம்மவாதீ³னங் மஹாஸாவஜ்ஜங் கம்மங், த⁴ம்மவாதி³னோ அனவஜ்ஜா. ஸேஸமெத்த² உத்தானமேவாதி.
355.Siyā nu kho, bhante, saṅghabhedakotiādi pāḷianusāreneva veditabbaṃ. ‘‘Pañcahi, upāli, ākārehi saṅgho bhijjati kammena uddesena voharanto anussāvanena salākaggāhenā’’ti evaṃ parivāre (pari. 458) āgatampi saṅghabhedalakkhaṇaṃ idha vuttena kiṃ nānākaraṇanti dassetuṃ ‘‘parivāre panā’’tiādimāha. Ettha ca sīmaṭṭhakasaṅghe asannipatite visuṃ parisaṃ gahetvā katavohārānussāvanasalākaggāhassa kammaṃ vā karontassa uddesaṃ vā uddisantassa bhedo ca hoti ānantariyakammañca. Samaggasaññāya pana ‘‘vaṭṭatī’’ti saññāya vā karontassa bhedova hoti, na ānantariyakammaṃ. Tato ūnaparisāya karontassa neva saṅghabhedo na ānantariyaṃ. Sabbantimena hi paricchedena navannaṃ janānaṃ yo saṅghaṃ bhindati, tassa ānantariyakammaṃ hoti, anuvattakānaṃ adhammavādīnaṃ mahāsāvajjaṃ kammaṃ, dhammavādino anavajjā. Sesamettha uttānamevāti.
உபாலிபஞ்ஹகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Upālipañhakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ஸங்க⁴பே⁴த³கக்க²ந்த⁴கவண்ணனா நிட்டி²தா.
Saṅghabhedakakkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / சூளவக்³க³பாளி • Cūḷavaggapāḷi / உபாலிபஞ்ஹா • Upālipañhā
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / சூளவக்³க³-அட்ட²கதா² • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / உபாலிபஞ்ஹாகதா² • Upālipañhākathā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / ச²ஸக்யபப்³ப³ஜ்ஜாகதா²வண்ணனா • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / உபாலிபஞ்ஹாகதா²வண்ணனா • Upālipañhākathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi / உபாலிபஞ்ஹாகதா² • Upālipañhākathā
