Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā

    ఉపాలిపఞ్హాకథావణ్ణనా

    Upālipañhākathāvaṇṇanā

    ౩౫౧. న పన ఏత్తావతా సఙ్ఘో భిన్నో హోతీతి సలాకగ్గాహాపనమత్తేన సఙ్ఘభేదానిబ్బత్తితో వుత్తం. ఉపోసథాదిసఙ్ఘకమ్మే కతే ఏవ హి సఙ్ఘో భిన్నో హోతి. తత్థ చ ఉపోసథపవారణాసు ఞత్తినిట్ఠానేన, సేసకమ్మేసు అపలోకనాదికమ్మపరియోసానేన సఙ్ఘభేదో సమత్థోతి దట్ఠబ్బో.

    351.Na pana ettāvatā saṅgho bhinno hotīti salākaggāhāpanamattena saṅghabhedānibbattito vuttaṃ. Uposathādisaṅghakamme kate eva hi saṅgho bhinno hoti. Tattha ca uposathapavāraṇāsu ñattiniṭṭhānena, sesakammesu apalokanādikammapariyosānena saṅghabhedo samatthoti daṭṭhabbo.

    ‘‘అభబ్బతా న వుత్తా’’తి ఇదం ‘‘భిక్ఖవే, దేవదత్తేన పఠమం ఆనన్తరియకమ్మం ఉపచిత’’న్తిఆదినా ఆనన్తరియత్తం వదతా భగవతా తస్స అభబ్బతాసఙ్ఖాతా పారాజికతా న పఞ్ఞత్తా. ఏతేన ఆపత్తి వియ అభబ్బతాపి పఞ్ఞత్తిఅనన్తరమేవ హోతి, న తతో పురేతి దస్సేతి. ఇధ పన ఆదికమ్మికస్సపి అనాపత్తియా అవుత్తత్తా దేవదత్తాదయోపి న ముత్తాతి దట్ఠబ్బం.

    ‘‘Abhabbatā na vuttā’’ti idaṃ ‘‘bhikkhave, devadattena paṭhamaṃ ānantariyakammaṃ upacita’’ntiādinā ānantariyattaṃ vadatā bhagavatā tassa abhabbatāsaṅkhātā pārājikatā na paññattā. Etena āpatti viya abhabbatāpi paññattianantarameva hoti, na tato pureti dasseti. Idha pana ādikammikassapi anāpattiyā avuttattā devadattādayopi na muttāti daṭṭhabbaṃ.

    తయో సతిపట్ఠానాతిఆదీసు తయో ఏవ సతిపట్ఠానా, న తతో పరన్తి ఏకస్స సతిపట్ఠానస్స పటిక్ఖేపోవ ఇధ అధమ్మో, న పన తిణ్ణం సతిపట్ఠానత్తవిధానం తస్స ధమ్మత్తా. ఏవం సేసేసుపి హాపనకోట్ఠాసేసు. వడ్ఢనేసు పన ఛ ఇన్ద్రియానీతి అనిన్ద్రియస్సపి ఏకస్స ఇన్ద్రియత్తవిధానమేవ అధమ్మో. ఏవం సేసేసుపి. న కేవలఞ్చ ఏతేవ, ‘‘చత్తారో ఖన్ధా, తేరసాయతనానీ’’తిఆదినా యత్థ కత్థచి విపరీతతో పకాసనం సబ్బం అధమ్మో. యాథావతో పకాసనఞ్చ సబ్బం ధమ్మోతి దట్ఠబ్బం. పకాసనన్తి చేత్థ తథా తథా కాయవచీపయోగసముట్ఠాపికా అరూపక్ఖన్ధావ అధిప్పేతా, ఏవమేత్థ దసకుసలకమ్మపథాదీసు అనవజ్జట్ఠేన సరూపతో ధమ్మేసు, అకుసలకమ్మపథాదీసు సావజ్జట్ఠేన సరూపతో అధమ్మేసు చ తదఞ్ఞేసు చ అబ్యాకతేసు యస్స కస్సచి కోట్ఠాసస్స భగవతా పఞ్ఞత్తక్కమేనేవ పకాసనం ‘‘ధమ్మో’’తి చ విపరీతతో పకాసనం ‘‘అధమ్మో’’తి చ దస్సితన్తి దట్ఠబ్బం. కామఞ్చేత్థ వినయాదయోపి యథాభూతతో, అయథాభూతతో చ పకాసనవసేన ధమ్మాధమ్మేసు ఏవ పవిసన్తి, వినయాదినామేన పన విసేసేత్వా విసుం గహితత్తా తదవసేసమేవ ధమ్మాధమ్మకోట్ఠాసే పవిసతీతి దట్ఠబ్బం.

    Tayo satipaṭṭhānātiādīsu tayo eva satipaṭṭhānā, na tato paranti ekassa satipaṭṭhānassa paṭikkhepova idha adhammo, na pana tiṇṇaṃ satipaṭṭhānattavidhānaṃ tassa dhammattā. Evaṃ sesesupi hāpanakoṭṭhāsesu. Vaḍḍhanesu pana cha indriyānīti anindriyassapi ekassa indriyattavidhānameva adhammo. Evaṃ sesesupi. Na kevalañca eteva, ‘‘cattāro khandhā, terasāyatanānī’’tiādinā yattha katthaci viparītato pakāsanaṃ sabbaṃ adhammo. Yāthāvato pakāsanañca sabbaṃ dhammoti daṭṭhabbaṃ. Pakāsananti cettha tathā tathā kāyavacīpayogasamuṭṭhāpikā arūpakkhandhāva adhippetā, evamettha dasakusalakammapathādīsu anavajjaṭṭhena sarūpato dhammesu, akusalakammapathādīsu sāvajjaṭṭhena sarūpato adhammesu ca tadaññesu ca abyākatesu yassa kassaci koṭṭhāsassa bhagavatā paññattakkameneva pakāsanaṃ ‘‘dhammo’’ti ca viparītato pakāsanaṃ ‘‘adhammo’’ti ca dassitanti daṭṭhabbaṃ. Kāmañcettha vinayādayopi yathābhūtato, ayathābhūtato ca pakāsanavasena dhammādhammesu eva pavisanti, vinayādināmena pana visesetvā visuṃ gahitattā tadavasesameva dhammādhammakoṭṭhāse pavisatīti daṭṭhabbaṃ.

    ఇమం అధమ్మం ధమ్మోతి కరిస్సామాతిఆది ధమ్మఞ్చ అధమ్మఞ్చ యాథావతో ఞత్వావ పాపిచ్ఛం నిస్సాయ విపరీతతో పకాసేన్తస్సేవ సఙ్ఘభేదో హోతి, న పన తథాసఞ్ఞాయ పకాసేన్తస్సాతి దస్సనత్థం వుత్తం. ఏస నయో ‘‘అవినయం వినయోతి దీపేన్తీ’’తిఆదీసుపి. తత్థ నియ్యానికన్తి ఉక్కట్ఠన్తి అత్థో. ‘‘తథేవా’’తి ఇమినా ‘‘ఏవం అమ్హాకం ఆచరియకుల’’న్తిఆదినా వుత్తమత్థం ఆకడ్ఢతి.

    Imaṃ adhammaṃ dhammoti karissāmātiādi dhammañca adhammañca yāthāvato ñatvāva pāpicchaṃ nissāya viparītato pakāsentasseva saṅghabhedo hoti, na pana tathāsaññāya pakāsentassāti dassanatthaṃ vuttaṃ. Esa nayo ‘‘avinayaṃ vinayoti dīpentī’’tiādīsupi. Tattha niyyānikanti ukkaṭṭhanti attho. ‘‘Tathevā’’ti iminā ‘‘evaṃ amhākaṃ ācariyakula’’ntiādinā vuttamatthaṃ ākaḍḍhati.

    సంవరో పహానం పటిసఙ్ఖాతి సంవరవినయో, పహానవినయో, పటిసఙ్ఖావినయో చ వుత్తో. తేనాహ ‘‘అయం వినయో’’తి. ‘‘పఞ్ఞత్తం అపఞ్ఞత్త’’న్తి దుకం ‘‘భాసితం అభాసిత’’న్తి దుకేన అత్థతో సమానమేవ, తథా దుట్ఠుల్లదుకం గరుకదుకేన. తేనేవ తేసం ‘‘చత్తారో సతిపట్ఠానా…పే॰… ఇదం అపఞ్ఞత్తం నామా’’తిఆదినా సదిసనిద్దేసో కతో. సావసేసాపత్తిన్తి అవసేససీలేహి సహితాపత్తిం. నత్థి ఏతిస్సం ఆపన్నాయం సీలావసేసాతి అనవసేసాపత్తి.

    Saṃvaro pahānaṃ paṭisaṅkhāti saṃvaravinayo, pahānavinayo, paṭisaṅkhāvinayo ca vutto. Tenāha ‘‘ayaṃ vinayo’’ti. ‘‘Paññattaṃ apaññatta’’nti dukaṃ ‘‘bhāsitaṃ abhāsita’’nti dukena atthato samānameva, tathā duṭṭhulladukaṃ garukadukena. Teneva tesaṃ ‘‘cattāro satipaṭṭhānā…pe… idaṃ apaññattaṃ nāmā’’tiādinā sadisaniddeso kato. Sāvasesāpattinti avasesasīlehi sahitāpattiṃ. Natthi etissaṃ āpannāyaṃ sīlāvasesāti anavasesāpatti.

    ౩౫౪. పాళియం సమగ్గానఞ్చ అనుగ్గహోతి యథా సమగ్గానం సామగ్గీ న భిజ్జతి, ఏవం అనుగ్గహణం అనుబలప్పదానం.

    354. Pāḷiyaṃ samaggānañca anuggahoti yathā samaggānaṃ sāmaggī na bhijjati, evaṃ anuggahaṇaṃ anubalappadānaṃ.

    ౩౫౫. సియా ను ఖోతి సమ్భవేయ్య ను ఖో. తస్మిం అధమ్మదిట్ఠీతి అత్తనో ‘‘అధమ్మం ధమ్మో’’తి ఏతస్మిం దీపనే అయుత్తదిట్ఠి. భేదే అధమ్మదిట్ఠీతి ‘‘అధమ్మం ధమ్మో’’తి దీపేత్వా అనుస్సావనసలాకగ్గాహాపనాదినా అత్తానం ముఞ్చిత్వా చతువగ్గాదికం సఙ్ఘం ఏకసీమాయమేవ ఠితతో చతువగ్గాదిసఙ్ఘతో వియోజేత్వా ఏకకమ్మాదినిప్ఫాదనవసేన సఙ్ఘభేదకరణే అధమ్మదిట్ఠికో హుత్వాతి అత్థో. వినిధాయ దిట్ఠిన్తి యా తస్మిం ‘‘అధమ్మం ధమ్మో’’తి దీపనే అత్తనో అధమ్మదిట్ఠి ఉప్పజ్జతి, తం వినిధాయ పటిచ్ఛాదేత్వా ‘‘ధమ్మో ఏవాయ’’న్తి విపరీతతో పకాసేత్వాతి అత్థో. ఏవం సబ్బత్థ అత్థో వేదితబ్బో.

    355.Siyānu khoti sambhaveyya nu kho. Tasmiṃ adhammadiṭṭhīti attano ‘‘adhammaṃ dhammo’’ti etasmiṃ dīpane ayuttadiṭṭhi. Bhede adhammadiṭṭhīti ‘‘adhammaṃ dhammo’’ti dīpetvā anussāvanasalākaggāhāpanādinā attānaṃ muñcitvā catuvaggādikaṃ saṅghaṃ ekasīmāyameva ṭhitato catuvaggādisaṅghato viyojetvā ekakammādinipphādanavasena saṅghabhedakaraṇe adhammadiṭṭhiko hutvāti attho. Vinidhāya diṭṭhinti yā tasmiṃ ‘‘adhammaṃ dhammo’’ti dīpane attano adhammadiṭṭhi uppajjati, taṃ vinidhāya paṭicchādetvā ‘‘dhammo evāya’’nti viparītato pakāsetvāti attho. Evaṃ sabbattha attho veditabbo.

    భేదే ధమ్మదిట్ఠీతి యథావుత్తనయేన సఙ్ఘభేదనే దోసో నత్థీతి లద్ధికో. అయం పన ‘‘అధమ్మం ధమ్మో’’తి దీపనే అధమ్మదిట్ఠికో హుత్వాపి తం దిట్ఠిం వినిధాయ కరణేన సఙ్ఘభేదకో అతేకిచ్ఛో జాతో. ఏవం భేదే వేమతికోతి ఇమస్స పన భేదే వేమతికదిట్ఠియా వినిధానమ్పి అత్థి. సేసం సమమేవ. తస్మిం ధమ్మదిట్ఠిభేదే అధమ్మదిట్ఠీతి అయం పన భేదే అధమ్మదిట్ఠిం వినిధాయ కతత్తా సఙ్ఘభేదకో అతేకిచ్ఛో జాతో. సుక్కపక్ఖే పన సబ్బత్థ ‘‘అధమ్మం ధమ్మో’’తిఆదిదీపనే వా భేదే వా ధమ్మదిట్ఠితాయ దిట్ఠిం అవినిధాయేవ కతత్తా సఙ్ఘభేదకోపి సతేకిచ్ఛో జాతో. తస్మా ‘‘అధమ్మం ధమ్మో’’తిఆదిదీపనే వా సఙ్ఘభేదే వా ఉభోసుపి వా అధమ్మదిట్ఠి వా వేమతికో వా హుత్వా తం దిట్ఠిం, విమతిఞ్చ వినిధాయ ‘‘ధమ్మో’’తి పకాసేత్వా వుత్తనయేన సఙ్ఘభేదం కరోన్తస్సేవ ఆనన్తరియం హోతీతి వేదితబ్బం.

    Bhede dhammadiṭṭhīti yathāvuttanayena saṅghabhedane doso natthīti laddhiko. Ayaṃ pana ‘‘adhammaṃ dhammo’’ti dīpane adhammadiṭṭhiko hutvāpi taṃ diṭṭhiṃ vinidhāya karaṇena saṅghabhedako atekiccho jāto. Evaṃ bhede vematikoti imassa pana bhede vematikadiṭṭhiyā vinidhānampi atthi. Sesaṃ samameva. Tasmiṃ dhammadiṭṭhibhede adhammadiṭṭhīti ayaṃ pana bhede adhammadiṭṭhiṃ vinidhāya katattā saṅghabhedako atekiccho jāto. Sukkapakkhe pana sabbattha ‘‘adhammaṃ dhammo’’tiādidīpane vā bhede vā dhammadiṭṭhitāya diṭṭhiṃ avinidhāyeva katattā saṅghabhedakopi satekiccho jāto. Tasmā ‘‘adhammaṃ dhammo’’tiādidīpane vā saṅghabhede vā ubhosupi vā adhammadiṭṭhi vā vematiko vā hutvā taṃ diṭṭhiṃ, vimatiñca vinidhāya ‘‘dhammo’’ti pakāsetvā vuttanayena saṅghabhedaṃ karontasseva ānantariyaṃ hotīti veditabbaṃ.

    ఉపాలిపఞ్హాకథావణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Upālipañhākathāvaṇṇanā niṭṭhitā.

    సఙ్ఘభేదకక్ఖన్ధకవణ్ణనానయో నిట్ఠితో.

    Saṅghabhedakakkhandhakavaṇṇanānayo niṭṭhito.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / చూళవగ్గపాళి • Cūḷavaggapāḷi / ఉపాలిపఞ్హా • Upālipañhā

    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / చూళవగ్గ-అట్ఠకథా • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ఉపాలిపఞ్హాకథా • Upālipañhākathā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ఉపాలిపఞ్హకథావణ్ణనా • Upālipañhakathāvaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / ఛసక్యపబ్బజ్జాకథావణ్ణనా • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ఉపాలిపఞ్హాకథా • Upālipañhākathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact