Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi |
၂၂၃. ဥပနန္ဒသက္ယပုတ္တဝတ္ထု
223. Upanandasakyaputtavatthu
၃၆၄. တေန ခော ပန သမယေန အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သက္ယပုတ္တော သာဝတ္ထိယံ ဝသ္သံဝုဋ္ဌော အညတရံ ဂာမကာဝာသံ အဂမာသိ။ တတ္ထ စ ဘိက္ခူ စီဝရံ ဘာဇေတုကာမာ သန္နိပတိံသု။ တေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဣမာနိ ခော, အာဝုသော, သင္ဃိကာနိ စီဝရာနိ ဘာဇိယိသ္သန္တိ, သာဒိယိသ္သသိ ဘာဂ’’န္တိ? ‘‘အာမာဝုသော, သာဒိယိသ္သာမီ’’တိ။ တတော စီဝရဘာဂံ ဂဟေတ္ဝာ အညံ အာဝာသံ အဂမာသိ။ တတ္ထပိ ဘိက္ခူ စီဝရံ ဘာဇေတုကာမာ သန္နိပတိံသု။ တေပိ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဣမာနိ ခော, အာဝုသော, သင္ဃိကာနိ စီဝရာနိ ဘာဇိယိသ္သန္တိ, သာဒိယိသ္သသိ ဘာဂ’’န္တိ? ‘‘အာမာဝုသော, သာဒိယိသ္သာမီ’’တိ။ တတောပိ စီဝရဘာဂံ ဂဟေတ္ဝာ အညံ အာဝာသံ အဂမာသိ။ တတ္ထပိ ဘိက္ခူ စီဝရံ ဘာဇေတုကာမာ သန္နိပတိံသု။ တေပိ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဣမာနိ ခော, အာဝုသော, သင္ဃိကာနိ စီဝရာနိ ဘာဇိယိသ္သန္တိ, သာဒိယိသ္သသိ ဘာဂ’’န္တိ? ‘‘အာမာဝုသော, သာဒိယိသ္သာမီ’’တိ။ တတောပိ စီဝရဘာဂံ ဂဟေတ္ဝာ မဟန္တံ စီဝရဘဏ္ဍိကံ အာဒာယ ပုနဒေဝ သာဝတ္ထိံ ပစ္စာဂဉ္ဆိ။ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘မဟာပုညောသိ တ္ဝံ , အာဝုသော ဥပနန္ဒ, ဗဟုံ တေ စီဝရံ ဥပ္ပန္န’’န္တိ။ ‘‘ကုတော မေ , အာဝုသော, ပုညံ? ဣဓာဟံ, အာဝုသော, သာဝတ္ထိယံ ဝသ္သံဝုဋ္ဌော အညတရံ ဂာမကာဝာသံ အဂမာသိံ။ တတ္ထ ဘိက္ခူ စီဝရံ ဘာဇေတုကာမာ သန္နိပတိံသု။ တေ မံ ဧဝမာဟံသု – ‘ဣမာနိ ခော, အာဝုသော, သင္ဃိကာနိ စီဝရာနိ ဘာဇိယိသ္သန္တိ, သာဒိယိသ္သသိ ဘာဂ’န္တိ? ‘အာမာဝုသော, သာဒိယိသ္သာမီ’တိ။ တတော စီဝရဘာဂံ ဂဟေတ္ဝာ အညံ အာဝာသံ အဂမာသိံ။ တတ္ထပိ ဘိက္ခူ စီဝရံ ဘာဇေတုကာမာ သန္နိပတိံသု။ တေပိ မံ ဧဝမာဟံသု – ‘ဣမာနိ ခော, အာဝုသော, သင္ဃိကာနိ စီဝရာနိ ဘာဇိယိသ္သန္တိ, သာဒိယိသ္သသိ ဘာဂ’’’န္တိ? ‘အာမာဝုသော, သာဒိယိသ္သာမီ’တိ။ တတောပိ စီဝရဘာဂံ ဂဟေတ္ဝာ အညံ အာဝာသံ အဂမာသိံ။ တတ္ထပိ ဘိက္ခူ စီဝရံ ဘာဇေတုကာမာ သန္နိပတိံသု။ တေပိ မံ ဧဝမာဟံသု – ‘ဣမာနိ ခော, အာဝုသော, သင္ဃိကာနိ စီဝရာနိ ဘာဇိယိသ္သန္တိ, သာဒိယိသ္သသိ ဘာဂ’န္တိ? ‘အာမာဝုသော, သာဒိယိသ္သာမီ’တိ။ တတောပိ စီဝရဘာဂံ အဂ္ဂဟေသိံ။ ဧဝံ မေ ဗဟုံ စီဝရံ ဥပ္ပန္နန္တိ။ ‘‘ကိံ ပန တ္ဝံ, အာဝုသော ဥပနန္ဒ, အညတ္ရ ဝသ္သံဝုဋ္ဌော အညတ္ရ စီဝရဘာဂံ သာဒိယီ’’တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယ္ယန္တိ ဝိပာစေန္တိ – ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သက္ယပုတ္တော အညတ္ရ ဝသ္သံဝုဋ္ဌော အညတ္ရ စီဝရဘာဂံ သာဒိယိသ္သတီ’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ကိရ တ္ဝံ, ဥပနန္ဒ, အညတ္ရ ဝသ္သံဝုဋ္ဌော အညတ္ရ စီဝရဘာဂံ သာဒိယီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝာ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓော ဘဂဝာ။ပေ.။ ကထဉ္ဟိ နာမ တ္ဝံ, မောဃပုရိသ, အညတ္ရ ဝသ္သံဝုဋ္ဌော အညတ္ရ စီဝရဘာဂံ သာဒိယိသ္သသိ။ နေတံ, မောဃပုရိသ, အပ္ပသန္နာနံ ဝာ ပသာဒာယ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတ္ဝာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတ္ဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အညတ္ရ ဝသ္သံဝုဋ္ဌေန အညတ္ရ စီဝရဘာဂော သာဒိတဗ္ဗော။ ယော သာဒိယေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာ’’တိ။
364. Tena kho pana samayena āyasmā upanando sakyaputto sāvatthiyaṃ vassaṃvuṭṭho aññataraṃ gāmakāvāsaṃ agamāsi. Tattha ca bhikkhū cīvaraṃ bhājetukāmā sannipatiṃsu. Te evamāhaṃsu – ‘‘imāni kho, āvuso, saṅghikāni cīvarāni bhājiyissanti, sādiyissasi bhāga’’nti? ‘‘Āmāvuso, sādiyissāmī’’ti. Tato cīvarabhāgaṃ gahetvā aññaṃ āvāsaṃ agamāsi. Tatthapi bhikkhū cīvaraṃ bhājetukāmā sannipatiṃsu. Tepi evamāhaṃsu – ‘‘imāni kho, āvuso, saṅghikāni cīvarāni bhājiyissanti, sādiyissasi bhāga’’nti? ‘‘Āmāvuso, sādiyissāmī’’ti. Tatopi cīvarabhāgaṃ gahetvā aññaṃ āvāsaṃ agamāsi. Tatthapi bhikkhū cīvaraṃ bhājetukāmā sannipatiṃsu. Tepi evamāhaṃsu – ‘‘imāni kho, āvuso, saṅghikāni cīvarāni bhājiyissanti, sādiyissasi bhāga’’nti? ‘‘Āmāvuso, sādiyissāmī’’ti. Tatopi cīvarabhāgaṃ gahetvā mahantaṃ cīvarabhaṇḍikaṃ ādāya punadeva sāvatthiṃ paccāgañchi. Bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘mahāpuññosi tvaṃ , āvuso upananda, bahuṃ te cīvaraṃ uppanna’’nti. ‘‘Kuto me , āvuso, puññaṃ? Idhāhaṃ, āvuso, sāvatthiyaṃ vassaṃvuṭṭho aññataraṃ gāmakāvāsaṃ agamāsiṃ. Tattha bhikkhū cīvaraṃ bhājetukāmā sannipatiṃsu. Te maṃ evamāhaṃsu – ‘imāni kho, āvuso, saṅghikāni cīvarāni bhājiyissanti, sādiyissasi bhāga’nti? ‘Āmāvuso, sādiyissāmī’ti. Tato cīvarabhāgaṃ gahetvā aññaṃ āvāsaṃ agamāsiṃ. Tatthapi bhikkhū cīvaraṃ bhājetukāmā sannipatiṃsu. Tepi maṃ evamāhaṃsu – ‘imāni kho, āvuso, saṅghikāni cīvarāni bhājiyissanti, sādiyissasi bhāga’’’nti? ‘Āmāvuso, sādiyissāmī’ti. Tatopi cīvarabhāgaṃ gahetvā aññaṃ āvāsaṃ agamāsiṃ. Tatthapi bhikkhū cīvaraṃ bhājetukāmā sannipatiṃsu. Tepi maṃ evamāhaṃsu – ‘imāni kho, āvuso, saṅghikāni cīvarāni bhājiyissanti, sādiyissasi bhāga’nti? ‘Āmāvuso, sādiyissāmī’ti. Tatopi cīvarabhāgaṃ aggahesiṃ. Evaṃ me bahuṃ cīvaraṃ uppannanti. ‘‘Kiṃ pana tvaṃ, āvuso upananda, aññatra vassaṃvuṭṭho aññatra cīvarabhāgaṃ sādiyī’’ti? ‘‘Evamāvuso’’ti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma āyasmā upanando sakyaputto aññatra vassaṃvuṭṭho aññatra cīvarabhāgaṃ sādiyissatī’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, upananda, aññatra vassaṃvuṭṭho aññatra cīvarabhāgaṃ sādiyī’’ti? ‘‘Saccaṃ bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, aññatra vassaṃvuṭṭho aññatra cīvarabhāgaṃ sādiyissasi. Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, aññatra vassaṃvuṭṭhena aññatra cīvarabhāgo sāditabbo. Yo sādiyeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
တေန ခော ပန သမယေန အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သက္ယပုတ္တော ဧကော ဒ္ဝီသု အာဝာသေသု ဝသ္သံ ဝသိ – ‘‘ဧဝံ မေ ဗဟုံ စီဝရံ ဥပ္ပဇ္ဇိသ္သတီ’’တိ။ အထ ခော တေသံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကထံ နု ခော အာယသ္မတော ဥပနန္ဒသ္သ သက္ယပုတ္တသ္သ စီဝရပဋိဝီသော ဒာတဗ္ဗော’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ဒေထ, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသသ္သ ဧကာဓိပ္ပာယံ။ ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဧကော ဒ္ဝီသု အာဝာသေသု ဝသ္သံ ဝသတိ – ‘‘ဧဝံ မေ ဗဟုံ စီဝရံ ဥပ္ပဇ္ဇိသ္သတီ’’တိ။ သစေ အမုတ္ရ ဥပဍ္ဎံ အမုတ္ရ ဥပဍ္ဎံ ဝသတိ, အမုတ္ရ ဥပဍ္ဎော အမုတ္ရ ဥပဍ္ဎော စီဝရပဋိဝီသော ဒာတဗ္ဗော။ ယတ္ထ ဝာ ပန ဗဟုတရံ ဝသတိ, တတော စီဝရပဋိဝီသော ဒာတဗ္ဗောတိ။
Tena kho pana samayena āyasmā upanando sakyaputto eko dvīsu āvāsesu vassaṃ vasi – ‘‘evaṃ me bahuṃ cīvaraṃ uppajjissatī’’ti. Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘kathaṃ nu kho āyasmato upanandassa sakyaputtassa cīvarapaṭivīso dātabbo’’ti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Detha, bhikkhave, moghapurisassa ekādhippāyaṃ. Idha pana, bhikkhave, bhikkhu eko dvīsu āvāsesu vassaṃ vasati – ‘‘evaṃ me bahuṃ cīvaraṃ uppajjissatī’’ti. Sace amutra upaḍḍhaṃ amutra upaḍḍhaṃ vasati, amutra upaḍḍho amutra upaḍḍho cīvarapaṭivīso dātabbo. Yattha vā pana bahutaraṃ vasati, tato cīvarapaṭivīso dātabboti.
ဥပနန္ဒသက္ယပုတ္တဝတ္ထု နိဋ္ဌိတံ။
Upanandasakyaputtavatthu niṭṭhitaṃ.
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ဥပနန္ဒသက္ယပုတ္တဝတ္ထုကထာ • Upanandasakyaputtavatthukathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ဥပနန္ဒသက္ယပုတ္တဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Upanandasakyaputtavatthukathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ဥပနန္ဒသက္ယပုတ္တဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Upanandasakyaputtavatthukathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ဥပနန္ဒသက္ယပုတ္တဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Upanandasakyaputtavatthukathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၂၂၃. ဥပနန္ဒသက္ယပုတ္တဝတ္ထုကထာ • 223. Upanandasakyaputtavatthukathā