Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi |
२२३. उपनन्दसक्यपुत्तवत्थुकथा
223. Upanandasakyaputtavatthukathā
३६४. एत्थाति उपनन्दवत्थुम्हि। तस्साति उपनन्दस्स। गामकावासिनोति गामके आवासिनो। अयन्ति उपनन्दो। मुखरोति मुखं खरं एतस्साति मुखरो खकारलोपो, अथ वा मुखं एतस्सत्थीति मुखरो मन्तुत्थे पवत्तो रपच्चयो निन्दत्थवाचको। लहुकापत्तीति दुक्कटापत्ति। तस्सेवाति गहितभिक्खुस्सेव। धुरनिक्खेपे सतीति योजना।
364.Etthāti upanandavatthumhi. Tassāti upanandassa. Gāmakāvāsinoti gāmake āvāsino. Ayanti upanando. Mukharoti mukhaṃ kharaṃ etassāti mukharo khakāralopo, atha vā mukhaṃ etassatthīti mukharo mantutthe pavatto rapaccayo nindatthavācako. Lahukāpattīti dukkaṭāpatti. Tassevāti gahitabhikkhusseva. Dhuranikkhepe satīti yojanā.
एकस्स पुग्गलस्सत्थाय अधिप्पियते इच्छियतेति एकाधिप्पायो, एकपुग्गलपटिवीसो, तेनाह ‘‘एकपुग्गलपटिवीसमेवा’’ति। यथा यथाति येन येनाकारेन। योति पटिवीसो। ‘‘तथा तथा’’ति अज्झाहरितब्बो। तत्थाति ‘‘इध पना’’तिआदिवचने। एकेकस्मिं आवासेति सम्बन्धो। वासद्दो अञ्ञेपि द्वीहद्वीहादिवारे सङ्गण्हाति। यन्ति पटिवीसं। एको पुग्गलोति एको निच्चावासो पुग्गलो। एवन्ति उपड्ढे दिय्यमाने। यत्थ वा पनाति एत्थ यसद्दस्स विसयं दस्सेतुं वुत्तं ‘‘एवं पुरिमस्मि’’न्ति। पुरिमस्मिं आवासेति सम्बन्धो । ततोति एत्थ तसद्दस्स विसयं दस्सेन्तो आह ‘‘बहुतरं वसितविहारतो’’ति। इदञ्चाति ‘‘अमुत्र उपड्ढो चीवरपटिवीसो दातब्बो’’ति वचनञ्च। एकसीमविहारेहीति एकिस्सं उपचारसीमायं ठितेहि विहारेहि। नानासीमविहारेति नानाउपचारसीमायं ठिते विहारे। सेनासनग्गाहोति पुरिमउपचारसीमायं सेनासनग्गाहो। तत्थाति पस्सम्भनविहारे। सेसन्ति चीवरतो सेसं। सब्बत्थाति सब्बेसु विहारेसु। अन्तोसीमगतस्साति अन्तोउपचारसीमायं गतस्स, भिक्खुनोति सम्बन्धो। चीवरं सेनासनग्गाहस्सेव पापुणाति, सेसं पन आमिसभेसज्जादिसब्बं अञ्ञविहारतो आगन्त्वा अन्तोसीमगतस्स पापुणातीति अधिप्पायो।
Ekassa puggalassatthāya adhippiyate icchiyateti ekādhippāyo, ekapuggalapaṭivīso, tenāha ‘‘ekapuggalapaṭivīsamevā’’ti. Yathā yathāti yena yenākārena. Yoti paṭivīso. ‘‘Tathā tathā’’ti ajjhāharitabbo. Tatthāti ‘‘idha panā’’tiādivacane. Ekekasmiṃ āvāseti sambandho. Vāsaddo aññepi dvīhadvīhādivāre saṅgaṇhāti. Yanti paṭivīsaṃ. Eko puggaloti eko niccāvāso puggalo. Evanti upaḍḍhe diyyamāne. Yattha vā panāti ettha yasaddassa visayaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘evaṃ purimasmi’’nti. Purimasmiṃ āvāseti sambandho . Tatoti ettha tasaddassa visayaṃ dassento āha ‘‘bahutaraṃ vasitavihārato’’ti. Idañcāti ‘‘amutra upaḍḍho cīvarapaṭivīso dātabbo’’ti vacanañca. Ekasīmavihārehīti ekissaṃ upacārasīmāyaṃ ṭhitehi vihārehi. Nānāsīmavihāreti nānāupacārasīmāyaṃ ṭhite vihāre. Senāsanaggāhoti purimaupacārasīmāyaṃ senāsanaggāho. Tatthāti passambhanavihāre. Sesanti cīvarato sesaṃ. Sabbatthāti sabbesu vihāresu. Antosīmagatassāti antoupacārasīmāyaṃ gatassa, bhikkhunoti sambandho. Cīvaraṃ senāsanaggāhasseva pāpuṇāti, sesaṃ pana āmisabhesajjādisabbaṃ aññavihārato āgantvā antosīmagatassa pāpuṇātīti adhippāyo.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi / २२३. उपनन्दसक्यपुत्तवत्थु • 223. Upanandasakyaputtavatthu
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā / उपनन्दसक्यपुत्तवत्थुकथा • Upanandasakyaputtavatthukathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / उपनन्दसक्यपुत्तवत्थुकथावण्णना • Upanandasakyaputtavatthukathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / उपनन्दसक्यपुत्तवत्थुकथावण्णना • Upanandasakyaputtavatthukathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / उपनन्दसक्यपुत्तवत्थुकथावण्णना • Upanandasakyaputtavatthukathāvaṇṇanā