| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ឧបនន្ទវត្ថុកថា
Upanandavatthukathā
៣១៩. អយមត្ថោតិ អយំ វក្ខមានោ អត្ថោ, ឯវំ វេទិតព្ពោតិ សម្ពន្ធោ។ តត្ថាតិ គាមកេ ។ តន្តិ សេនាសនំ, គណ្ហន្តេនេវាតិ សម្ពន្ធោ។ ឥធាតិ សាវត្ថិយំ។ មុត្តន្តិ តេ សេនាសនំ មុញ្ចិតំ ហោតិ។ តត្រាបីតិ គាមកេបិ។ ឧភយត្ថាតិ សាវត្ថិយំ, គាមកេ ចាតិ ឧភយត្ថ។
319.Ayamatthoti ayaṃ vakkhamāno attho, evaṃ veditabboti sambandho. Tatthāti gāmake . Tanti senāsanaṃ, gaṇhantenevāti sambandho. Idhāti sāvatthiyaṃ. Muttanti te senāsanaṃ muñcitaṃ hoti. Tatrāpīti gāmakepi. Ubhayatthāti sāvatthiyaṃ, gāmake cāti ubhayattha.
ឯត្ថាតិ ឧបនន្ទវត្ថុស្មិំ។ កថន្តិ កេន បការេន បដិប្បស្សម្ភតិ។ ឥធាតិ សាសនេ។ ឯកច្ចោ គណ្ហាតីតិ សម្ពន្ធោ។ តត្រាបីតិ សាមន្តវិហារេបិ ។ តស្សាតិ ភិក្ខុស្ស។ ឥធាតិ សេនាសនេ។ អាលយមត្តន្តិ ចិត្តុប្បាទមត្តំ។ ឥច្ចស្សាតិ ឥតិ អស្ស, ឯវំ អស្ស ភិក្ខុស្សាតិ អត្ថោ។ សព្ពត្ថាតិ សព្ពស្មិំ ‘‘គហណេន គហណ’’ន្តិអាទិកេ ចតុក្កេ។ យោ បន គច្ឆតីតិ សម្ពន្ធោ។ ឧបចារសីមាតិក្កមេតិ និមិត្តត្ថេ ចេតំ ភុម្មវចនំ, ភាវេន ភាវលក្ខណេ វា។ តត្ថាតិ អញ្ញស្មិំ វិហារេ បច្ចាគច្ឆតិ, វដ្ដតិ, សេនាសនគ្គាហោ ន បដិប្បស្សម្ភតីតិ អធិប្បាយោ។
Etthāti upanandavatthusmiṃ. Kathanti kena pakārena paṭippassambhati. Idhāti sāsane. Ekacco gaṇhātīti sambandho. Tatrāpīti sāmantavihārepi . Tassāti bhikkhussa. Idhāti senāsane. Ālayamattanti cittuppādamattaṃ. Iccassāti iti assa, evaṃ assa bhikkhussāti attho. Sabbatthāti sabbasmiṃ ‘‘gahaṇena gahaṇa’’ntiādike catukke. Yo pana gacchatīti sambandho. Upacārasīmātikkameti nimittatthe cetaṃ bhummavacanaṃ, bhāvena bhāvalakkhaṇe vā. Tatthāti aññasmiṃ vihāre paccāgacchati, vaṭṭati, senāsanaggāho na paṭippassambhatīti adhippāyo.
៣២០. យោតិ ភិក្ខុ។ មហន្តតរោ វា ទហរតរោ វាតិ អត្តនោ មហន្តតរោ វា ទហរតរោ វា ហោតិ។ សោ ភិក្ខុ តិវស្សន្តរោ នាមាតិ យោជនា។ ឯកស្ស ភិក្ខុនោ តិណ្ណំ វស្សានមន្តរេ ឋិតោ តិវស្សន្តរោ អញ្ញោ ភិក្ខុ។ តត្ថាតិ ភិក្ខូសុ។ ឥមេ សព្ពេតិ តិវស្សន្តរទ្វិវស្សន្តរសមានវស្សិកេ ឥមេ ភិក្ខូ, លភន្តីតិ សម្ពន្ធោ។ យំ តិណ្ណំ បហោតីតិ មញ្ចបីឋវិនិមុត្តំ យំ អាសនំ តិណ្ណំ សុខំ និសីទិតុំ បហោតិ, តថារូបេ អាសនេបិ ទ្វេ ទ្វេ ហុត្វា និសីទិតុំ លភន្តីតិ យោជនា។ អបិសទ្ទេន មញ្ចបីឋានិ អបេក្ខតិ។ ឥទំ បច្ឆិមទីឃាសនំ។ អនុបសម្បន្នេនាបីតិ បិសទ្ទោ បគេវ ឧបសម្បន្នេនាតិ ទស្សេតិ។
320.Yoti bhikkhu. Mahantataro vā daharataro vāti attano mahantataro vā daharataro vā hoti. So bhikkhu tivassantaro nāmāti yojanā. Ekassa bhikkhuno tiṇṇaṃ vassānamantare ṭhito tivassantaro añño bhikkhu. Tatthāti bhikkhūsu. Ime sabbeti tivassantaradvivassantarasamānavassike ime bhikkhū, labhantīti sambandho. Yaṃ tiṇṇaṃ pahotīti mañcapīṭhavinimuttaṃ yaṃ āsanaṃ tiṇṇaṃ sukhaṃ nisīdituṃ pahoti, tathārūpe āsanepi dve dve hutvā nisīdituṃ labhantīti yojanā. Apisaddena mañcapīṭhāni apekkhati. Idaṃ pacchimadīghāsanaṃ. Anupasampannenāpīti pisaddo pageva upasampannenāti dasseti.
ហត្ថិកុម្ភេតិ ហត្ថិសិរោបិណ្ឌេ។ ឥមិនា ហត្ថិសទ្ទេន ហត្ថិកុម្ភោ គហិតោ អវយវូបចារេន វា ឧត្តរបទលោបេន វាតិ ទស្សេតិ។ ហត្ថី វិយាតិ ហត្ថី, ភូមិភាគោ, ហត្ថិម្ហិ បតិដ្ឋិតោ បាទសង្ខាតោ នខោ ឥមស្សាតិ ហត្ថិនខកោ, បាសាទោ។ ឯតំ ‘‘ហត្ថិនខកោ’’តិ នាមំ ឯវំកតស្ស បាសាទស្ស នាមន្តិ យោជនា។ ‘‘សុវណ្ណរជតាទិវិចិត្រានី’’តិ បទំ ‘‘កវាដានិ មញ្ចបីឋានិ តាលវណ្ដានី’’តិ សព្ពបទេសុ យោជេតព្ពំ។ យំកិញ្ចិ ចិត្តកម្មកតំ អត្ថិ, សព្ពំ វដ្ដតីតិ យោជនា។ បាសាទស្ស ទេមាតិ សម្ពន្ធោ។ បាដេក្កន្តិ បាសាទតោ វិសុំ។ បដិគ្គហិតមេវាតិ សព្ពំ បដិគ្គហិតមេវ ហោតិ។ គោនកាទីនិ អដ្ឋារស អត្ថរណានិ បរិភុញ្ជិតុន្តិ សម្ពន្ធោ។ គិហិវិកដនីហារេនាតិ គិហីហិ វិសេសេន យថាកាមំ ករិយតីតិ គិហិវិកដំ, គិហិសន្តកំ។ ‘‘គិហិវិកដ’’ន្តិ នីហារោ អភិនីហារោ គិហិវិកដនីហារោ, តេន។ លព្ភន្តីតិ និសីទិតុមេវ លព្ភន្តិ។ តត្រាបីតិ ធម្មាសនេបិ។
Hatthikumbheti hatthisiropiṇḍe. Iminā hatthisaddena hatthikumbho gahito avayavūpacārena vā uttarapadalopena vāti dasseti. Hatthī viyāti hatthī, bhūmibhāgo, hatthimhi patiṭṭhito pādasaṅkhāto nakho imassāti hatthinakhako, pāsādo. Etaṃ ‘‘hatthinakhako’’ti nāmaṃ evaṃkatassa pāsādassa nāmanti yojanā. ‘‘Suvaṇṇarajatādivicitrānī’’ti padaṃ ‘‘kavāṭāni mañcapīṭhāni tālavaṇṭānī’’ti sabbapadesu yojetabbaṃ. Yaṃkiñci cittakammakataṃ atthi, sabbaṃ vaṭṭatīti yojanā. Pāsādassa demāti sambandho. Pāṭekkanti pāsādato visuṃ. Paṭiggahitamevāti sabbaṃ paṭiggahitameva hoti. Gonakādīni aṭṭhārasa attharaṇāni paribhuñjitunti sambandho. Gihivikaṭanīhārenāti gihīhi visesena yathākāmaṃ kariyatīti gihivikaṭaṃ, gihisantakaṃ. ‘‘Gihivikaṭa’’nti nīhāro abhinīhāro gihivikaṭanīhāro, tena. Labbhantīti nisīditumeva labbhanti. Tatrāpīti dhammāsanepi.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / ចូឡវគ្គបាឡិ • Cūḷavaggapāḷi / ៣. តតិយភាណវារោ • 3. Tatiyabhāṇavāro
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / វិនយបិដក (អដ្ឋកថា) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ចូឡវគ្គ-អដ្ឋកថា • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ឧបនន្ទវត្ថុកថា • Upanandavatthukathā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ឧបនន្ទវត្ថុកថាវណ្ណនា • Upanandavatthukathāvaṇṇanā
