| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā |
ಉಪನನ್ದವತ್ಥುಕಥಾ
Upanandavatthukathā
೩೧೯. ಉಪನನ್ದವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ – ತತ್ಥ ತಯಾ ಮೋಘಪುರಿಸ ಗಹಿತಂ ಇಧ ಮುತ್ತಂ, ಇಧ ತಯಾ ಗಹಿತಂ ತತ್ರ ಮುತ್ತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಅಯಮತ್ಥೋ – ಯಂ ತಯಾ ತತ್ಥ ಸೇನಾಸನಂ ಗಹಿತಂ, ತಂ ತೇ ಗಣ್ಹನ್ತೇನೇವ ಇಧ ಮುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ‘‘ಇಧ ದಾನಾಹಂ, ಆವುಸೋ, ಮುಞ್ಚಾಮೀ’’ತಿ ವದನ್ತೇನ ಪನ ತಂ ತತ್ರಾಪಿ ಮುತ್ತಂ। ಏವಂ ತ್ವಂ ಉಭಯತ್ಥ ಪರಿಬಾಹಿರೋತಿ।
319. Upanandavatthusmiṃ – tattha tayā moghapurisa gahitaṃ idha muttaṃ, idha tayā gahitaṃ tatra muttanti ettha ayamattho – yaṃ tayā tattha senāsanaṃ gahitaṃ, taṃ te gaṇhanteneva idha muttaṃ hoti. ‘‘Idha dānāhaṃ, āvuso, muñcāmī’’ti vadantena pana taṃ tatrāpi muttaṃ. Evaṃ tvaṃ ubhayattha paribāhiroti.
ಅಯಂ ಪನೇತ್ಥ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ – ಗಹಣೇನ ಗಹಣಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ, ಗಹಣೇನ ಆಲಯೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ, ಆಲಯೇನ ಗಹಣಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ, ಆಲಯೇನ ಆಲಯೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ। ಕಥಂ? ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇ ಏಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ಸೇನಾಸನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಸಾಮನ್ತವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ತತ್ರಾಪಿ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಸ್ಸ ಇಮಿನಾ ಗಹಣೇನ ಪುರಿಮಂ ಗಹಣಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ। ಅಪರೋ ‘‘ಇಧ ವಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಆಲಯಮತ್ತಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಮನ್ತವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ತತ್ಥ ಸೇನಾಸನಂ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಸ್ಸ ಇಮಿನಾ ಗಹಣೇನ ಪುರಿಮೋ ಆಲಯೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ। ಏಕೋ ‘‘ಇಧ ವಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಸೇನಾಸನಂ ವಾ ಗಹೇತ್ವಾ ಆಲಯಂ ವಾ ಕತ್ವಾ ಸಾಮನ್ತವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಇಧೇವ ದಾನಿ ವಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಆಲಯಂ ಕರೋತಿ, ಇಚ್ಚಸ್ಸ ಆಲಯೇನ ವಾ ಗಹಣಂ ಆಲಯೇನ ವಾ ಆಲಯೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ, ಸಬ್ಬತ್ಥ ಪಚ್ಛಿಮೇ ಗಹಣೇ ವಾ ಆಲಯೇ ವಾ ತಿಟ್ಠತಿ। ಯೋ ಪನ ‘‘ಏಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ಸೇನಾಸನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ವಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಗಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಸ ಉಪಚಾರಸೀಮಾತಿಕ್ಕಮೇ ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ। ಯದಿ ಪನ ‘‘ತತ್ಥ ಫಾಸು ಭವಿಸ್ಸತಿ, ವಸಿಸ್ಸಾಮಿ; ನೋ ಚೇ, ಆಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಗನ್ತ್ವಾ ಅಫಾಸುಭಾವಂ ಞತ್ವಾ ಪಚ್ಚಾಗಚ್ಛತಿ, ವಟ್ಟತಿ।
Ayaṃ panettha vinicchayo – gahaṇena gahaṇaṃ paṭippassambhati, gahaṇena ālayo paṭippassambhati, ālayena gahaṇaṃ paṭippassambhati, ālayena ālayo paṭippassambhati. Kathaṃ? Idhekacco vassūpanāyikadivase ekasmiṃ vihāre senāsanaṃ gahetvā sāmantavihāraṃ gantvā tatrāpi gaṇhāti, tassa iminā gahaṇena purimaṃ gahaṇaṃ paṭippassambhati. Aparo ‘‘idha vasissāmī’’ti ālayamattaṃ katvā sāmantavihāraṃ gantvā tattha senāsanaṃ gaṇhāti, tassa iminā gahaṇena purimo ālayo paṭippassambhati. Eko ‘‘idha vasissāmī’’ti senāsanaṃ vā gahetvā ālayaṃ vā katvā sāmantavihāraṃ gantvā ‘‘idheva dāni vasissāmī’’ti ālayaṃ karoti, iccassa ālayena vā gahaṇaṃ ālayena vā ālayo paṭippassambhati, sabbattha pacchime gahaṇe vā ālaye vā tiṭṭhati. Yo pana ‘‘ekasmiṃ vihāre senāsanaṃ gahetvā aññasmiṃ vihāre vasissāmī’’ti gacchati, tassa upacārasīmātikkame senāsanaggāho paṭippassambhati. Yadi pana ‘‘tattha phāsu bhavissati, vasissāmi; no ce, āgamissāmī’’ti gantvā aphāsubhāvaṃ ñatvā paccāgacchati, vaṭṭati.
೩೨೦. ತಿವಸ್ಸನ್ತರೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ತಿವಸ್ಸನ್ತರೋ ನಾಮ ಯೋ ದ್ವೀಹಿ ವಸ್ಸೇಹಿ ಮಹನ್ತತರೋ ವಾ ದಹರತರೋ ವಾ ಹೋತಿ। ಯೋ ಪನ ಏಕೇನ ವಸ್ಸೇನ ಮಹನ್ತತರೋ ವಾ ದಹರತರೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಯೋ ವಾ ಸಮಾನವಸ್ಸೋ, ತತ್ಥ ವತ್ತಬ್ಬಮೇವ ನತ್ಥಿ। ಇಮೇ ಸಬ್ಬೇ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಮಞ್ಚೇ ವಾ ಪೀಠೇ ವಾ ದ್ವೇ ದ್ವೇ ಹುತ್ವಾ ನಿಸೀದಿತುಂ ಲಭನ್ತಿ। ಯಂ ತಿಣ್ಣಂ ಪಹೋತಿ, ತಂ ಸಂಹಾರಿಮಂ ವಾ ಹೋತು ಅಸಂಹಾರಿಮಂ ವಾ, ತಥಾರೂಪೇ ಅಪಿ ಫಲಕಖಣ್ಡೇ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇನಾಪಿ ಸದ್ಧಿಂ ನಿಸೀದಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
320.Tivassantarenāti ettha tivassantaro nāma yo dvīhi vassehi mahantataro vā daharataro vā hoti. Yo pana ekena vassena mahantataro vā daharataro vā hoti, yo vā samānavasso, tattha vattabbameva natthi. Ime sabbe ekasmiṃ mañce vā pīṭhe vā dve dve hutvā nisīdituṃ labhanti. Yaṃ tiṇṇaṃ pahoti, taṃ saṃhārimaṃ vā hotu asaṃhārimaṃ vā, tathārūpe api phalakakhaṇḍe anupasampannenāpi saddhiṃ nisīdituṃ vaṭṭati.
ಹತ್ಥಿನಖಕನ್ತಿ ಹತ್ಥಿಕುಮ್ಭೇ ಪತಿಟ್ಠಿತಂ; ಏವಂ ಕತಸ್ಸ ಕಿರೇತಂ ನಾಮಂ। ಸಬ್ಬಂ ಪಾಸಾದಪರಿಭೋಗನ್ತಿ ಸುವಣ್ಣರಜತಾದಿವಿಚಿತ್ರಾನಿ ಕವಾಟಾನಿ ಮಞ್ಚಪೀಠಾನಿ ತಾಲವಣ್ಟಾನಿ ಸುವಣ್ಣರಜತಮಯಪಾನೀಯಘಟಪಾನೀಯಸರಾವಾನಿ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಚಿತ್ತಕಮ್ಮಕತಂ, ಸಬ್ಬಂ ವಟ್ಟತಿ। ‘‘ಪಾಸಾದಸ್ಸ ದಾಸಿದಾಸಂ ಖೇತ್ತವತ್ಥುಂ ಗೋಮಹಿಂಸಂ ದೇಮಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ಪಾಟೇಕ್ಕಂ ಗಹಣಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ, ಪಾಸಾದೇ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತೇ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಮೇವ ಹೋತಿ। ಗೋನಕಾದೀನಿ ಸಙ್ಘಿಕವಿಹಾರೇ ವಾ ಪುಗ್ಗಲಿಕವಿಹಾರೇ ವಾ ಮಞ್ಚಪೀಠಕೇಸು ಅತ್ಥರಿತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ನ ವಟ್ಟನ್ತಿ। ಧಮ್ಮಾಸನೇ ಪನ ಗಿಹಿವಿಕಟನಿಹಾರೇನ ಲಬ್ಭನ್ತಿ, ತತ್ರಾಪಿ ನಿಪಜ್ಜಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ।
Hatthinakhakanti hatthikumbhe patiṭṭhitaṃ; evaṃ katassa kiretaṃ nāmaṃ. Sabbaṃ pāsādaparibhoganti suvaṇṇarajatādivicitrāni kavāṭāni mañcapīṭhāni tālavaṇṭāni suvaṇṇarajatamayapānīyaghaṭapānīyasarāvāni yaṃkiñci cittakammakataṃ, sabbaṃ vaṭṭati. ‘‘Pāsādassa dāsidāsaṃ khettavatthuṃ gomahiṃsaṃ demā’’ti vadanti, pāṭekkaṃ gahaṇakiccaṃ natthi, pāsāde paṭiggahite paṭiggahitameva hoti. Gonakādīni saṅghikavihāre vā puggalikavihāre vā mañcapīṭhakesu attharitvā paribhuñjituṃ na vaṭṭanti. Dhammāsane pana gihivikaṭanihārena labbhanti, tatrāpi nipajjituṃ na vaṭṭati.
ಉಪನನ್ದವತ್ಥುಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Upanandavatthukathā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi / ೩. ತತಿಯಭಾಣವಾರೋ • 3. Tatiyabhāṇavāro
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಉಪನನ್ದವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Upanandavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಉಪನನ್ದವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Upanandavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಉಪನನ್ದವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Upanandavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ಉಪನನ್ದವತ್ಥುಕಥಾ • Upanandavatthukathā
