Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā |
อุปนนฺทวตฺถุกถาวณฺณนา
Upanandavatthukathāvaṇṇanā
๓๑๙. ปาฬิยํ อุภยตฺถ ปริพาหิโรติ กเมน อุภยสฺสปิ มุตฺตตฺตา วุตฺตํ, น สพฺพถา อุภยโต ปริพาหิรตฺตาฯ เตนาห ‘‘ปจฺฉิเม…เป.… ติฎฺฐตี’’ติฯ
319. Pāḷiyaṃ ubhayattha paribāhiroti kamena ubhayassapi muttattā vuttaṃ, na sabbathā ubhayato paribāhirattā. Tenāha ‘‘pacchime…pe… tiṭṭhatī’’ti.
๓๒๐. ยํ ติณฺณํ ปโหตีติ มญฺจปีฐวินิมุตฺตํ ยํ อาสนํ ติณฺณํ สุขํ นิสีทิตุํ ปโหติ, อิทํ ปจฺฉิมทีฆาสนํฯ เอตฺถ มญฺจปีฐรหิเตสุ อสมานาสนิกาปิ ตโย นิสีทิตุํ ลภนฺติฯ มญฺจปีเฐสุ ปน เทฺวฯ อทีฆาสเนสุ มญฺจปีเฐสุ สมานาสนิกา เอว เทฺว นิสีทิตุํ ลภนฺติ ทุวคฺคเสฺสว อนุญฺญาตตฺตาฯ
320.Yaṃ tiṇṇaṃ pahotīti mañcapīṭhavinimuttaṃ yaṃ āsanaṃ tiṇṇaṃ sukhaṃ nisīdituṃ pahoti, idaṃ pacchimadīghāsanaṃ. Ettha mañcapīṭharahitesu asamānāsanikāpi tayo nisīdituṃ labhanti. Mañcapīṭhesu pana dve. Adīghāsanesu mañcapīṭhesu samānāsanikā eva dve nisīdituṃ labhanti duvaggasseva anuññātattā.
หตฺถินโข เหฎฺฐาภาเค เอตสฺส อตฺถีติ หตฺถินโข, ปาสาโทฯ ปาสาทสฺส นโข นาม เหฎฺฐิมภาโค ปาทนขสทิสตฺตา, โส สพฺพทิสาสุ อเนเกหิ หตฺถิรูเปหิ สมลงฺกโต ฐิโตฯ ตสฺสูปริ กโต ปาสาโท หตฺถิกุเมฺภ ปติฎฺฐิโต วิย โหตีติ อาห ‘‘หตฺถิกุเมฺภ ปติฎฺฐิต’’นฺติฯ สุวณฺณรชตาทิวิจิตฺรานีติ สงฺฆิกเสนาสนํ สนฺธาย วุตฺตํฯ ปุคฺคลิกํ ปน สุวณฺณาทิวิจิตฺรํ ภิกฺขุสฺส สมฺปฎิจฺฉิตุเมว น วฎฺฎติ ‘‘น เกนจิ ปริยาเยน ชาตรูปรชตํ สาทิตพฺพ’’นฺติ (มหาว. ๒๙๙) วุตฺตตฺตาฯ เตเนเวตฺถ อฎฺฐกถายํ ‘‘สงฺฆิกวิหาเร วา ปุคฺคลิกวิหาเร วา’’ติ น วุตฺตํ, โคนกาทิอกปฺปิยภณฺฑวิสเย เอว วุตฺตํ เอกภิกฺขุสฺสาปิ เตสํ คหเณ โทสาภาวาฯ คิหิวิกฎนีหาเรนาติ คิหีหิ กตนีหาเรน, คิหีหิ อตฺตโน สนฺตกํ อตฺถริตฺวา ทินฺนนิยาเมนาติ อโตฺถฯ ลพฺภนฺตีติ นิสีทิตุํ ลพฺภนฺติฯ
Hatthinakho heṭṭhābhāge etassa atthīti hatthinakho, pāsādo. Pāsādassa nakho nāma heṭṭhimabhāgo pādanakhasadisattā, so sabbadisāsu anekehi hatthirūpehi samalaṅkato ṭhito. Tassūpari kato pāsādo hatthikumbhe patiṭṭhito viya hotīti āha ‘‘hatthikumbhe patiṭṭhita’’nti. Suvaṇṇarajatādivicitrānīti saṅghikasenāsanaṃ sandhāya vuttaṃ. Puggalikaṃ pana suvaṇṇādivicitraṃ bhikkhussa sampaṭicchitumeva na vaṭṭati ‘‘na kenaci pariyāyena jātarūparajataṃ sāditabba’’nti (mahāva. 299) vuttattā. Tenevettha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘saṅghikavihāre vā puggalikavihāre vā’’ti na vuttaṃ, gonakādiakappiyabhaṇḍavisaye eva vuttaṃ ekabhikkhussāpi tesaṃ gahaṇe dosābhāvā. Gihivikaṭanīhārenāti gihīhi katanīhārena, gihīhi attano santakaṃ attharitvā dinnaniyāmenāti attho. Labbhantīti nisīdituṃ labbhanti.
อุปนนฺทวตฺถุกถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Upanandavatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / จูฬวคฺคปาฬิ • Cūḷavaggapāḷi / ๓. ตติยภาณวาโร • 3. Tatiyabhāṇavāro
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / จูฬวคฺค-อฎฺฐกถา • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / อุปนนฺทวตฺถุกถา • Upanandavatthukathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / อุปนนฺทวตฺถุกถาวณฺณนา • Upanandavatthukathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / อุปนนฺทวตฺถุกถาวณฺณนา • Upanandavatthukathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / อุปนนฺทวตฺถุกถา • Upanandavatthukathā