Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ಉಪನನ್ದವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Upanandavatthukathāvaṇṇanā
೩೧೯. ಪಾಳಿಯಂ ಉಭಯತ್ಥ ಪರಿಬಾಹಿರೋತಿ ಕಮೇನ ಉಭಯಸ್ಸಪಿ ಮುತ್ತತ್ತಾ ವುತ್ತಂ, ನ ಸಬ್ಬಥಾ ಉಭಯತೋ ಪರಿಬಾಹಿರತ್ತಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ಪಚ್ಛಿಮೇ…ಪೇ॰… ತಿಟ್ಠತೀ’’ತಿ।
319. Pāḷiyaṃ ubhayattha paribāhiroti kamena ubhayassapi muttattā vuttaṃ, na sabbathā ubhayato paribāhirattā. Tenāha ‘‘pacchime…pe… tiṭṭhatī’’ti.
೩೨೦. ಯಂ ತಿಣ್ಣಂ ಪಹೋತೀತಿ ಮಞ್ಚಪೀಠವಿನಿಮುತ್ತಂ ಯಂ ಆಸನಂ ತಿಣ್ಣಂ ಸುಖಂ ನಿಸೀದಿತುಂ ಪಹೋತಿ, ಇದಂ ಪಚ್ಛಿಮದೀಘಾಸನಂ। ಏತ್ಥ ಮಞ್ಚಪೀಠರಹಿತೇಸು ಅಸಮಾನಾಸನಿಕಾಪಿ ತಯೋ ನಿಸೀದಿತುಂ ಲಭನ್ತಿ। ಮಞ್ಚಪೀಠೇಸು ಪನ ದ್ವೇ। ಅದೀಘಾಸನೇಸು ಮಞ್ಚಪೀಠೇಸು ಸಮಾನಾಸನಿಕಾ ಏವ ದ್ವೇ ನಿಸೀದಿತುಂ ಲಭನ್ತಿ ದುವಗ್ಗಸ್ಸೇವ ಅನುಞ್ಞಾತತ್ತಾ।
320.Yaṃ tiṇṇaṃ pahotīti mañcapīṭhavinimuttaṃ yaṃ āsanaṃ tiṇṇaṃ sukhaṃ nisīdituṃ pahoti, idaṃ pacchimadīghāsanaṃ. Ettha mañcapīṭharahitesu asamānāsanikāpi tayo nisīdituṃ labhanti. Mañcapīṭhesu pana dve. Adīghāsanesu mañcapīṭhesu samānāsanikā eva dve nisīdituṃ labhanti duvaggasseva anuññātattā.
ಹತ್ಥಿನಖೋ ಹೇಟ್ಠಾಭಾಗೇ ಏತಸ್ಸ ಅತ್ಥೀತಿ ಹತ್ಥಿನಖೋ, ಪಾಸಾದೋ। ಪಾಸಾದಸ್ಸ ನಖೋ ನಾಮ ಹೇಟ್ಠಿಮಭಾಗೋ ಪಾದನಖಸದಿಸತ್ತಾ, ಸೋ ಸಬ್ಬದಿಸಾಸು ಅನೇಕೇಹಿ ಹತ್ಥಿರೂಪೇಹಿ ಸಮಲಙ್ಕತೋ ಠಿತೋ। ತಸ್ಸೂಪರಿ ಕತೋ ಪಾಸಾದೋ ಹತ್ಥಿಕುಮ್ಭೇ ಪತಿಟ್ಠಿತೋ ವಿಯ ಹೋತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಹತ್ಥಿಕುಮ್ಭೇ ಪತಿಟ್ಠಿತ’’ನ್ತಿ। ಸುವಣ್ಣರಜತಾದಿವಿಚಿತ್ರಾನೀತಿ ಸಙ್ಘಿಕಸೇನಾಸನಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಪುಗ್ಗಲಿಕಂ ಪನ ಸುವಣ್ಣಾದಿವಿಚಿತ್ರಂ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಮೇವ ನ ವಟ್ಟತಿ ‘‘ನ ಕೇನಚಿ ಪರಿಯಾಯೇನ ಜಾತರೂಪರಜತಂ ಸಾದಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೨೯೯) ವುತ್ತತ್ತಾ। ತೇನೇವೇತ್ಥ ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ‘‘ಸಙ್ಘಿಕವಿಹಾರೇ ವಾ ಪುಗ್ಗಲಿಕವಿಹಾರೇ ವಾ’’ತಿ ನ ವುತ್ತಂ, ಗೋನಕಾದಿಅಕಪ್ಪಿಯಭಣ್ಡವಿಸಯೇ ಏವ ವುತ್ತಂ ಏಕಭಿಕ್ಖುಸ್ಸಾಪಿ ತೇಸಂ ಗಹಣೇ ದೋಸಾಭಾವಾ। ಗಿಹಿವಿಕಟನೀಹಾರೇನಾತಿ ಗಿಹೀಹಿ ಕತನೀಹಾರೇನ, ಗಿಹೀಹಿ ಅತ್ತನೋ ಸನ್ತಕಂ ಅತ್ಥರಿತ್ವಾ ದಿನ್ನನಿಯಾಮೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಲಬ್ಭನ್ತೀತಿ ನಿಸೀದಿತುಂ ಲಬ್ಭನ್ತಿ।
Hatthinakho heṭṭhābhāge etassa atthīti hatthinakho, pāsādo. Pāsādassa nakho nāma heṭṭhimabhāgo pādanakhasadisattā, so sabbadisāsu anekehi hatthirūpehi samalaṅkato ṭhito. Tassūpari kato pāsādo hatthikumbhe patiṭṭhito viya hotīti āha ‘‘hatthikumbhe patiṭṭhita’’nti. Suvaṇṇarajatādivicitrānīti saṅghikasenāsanaṃ sandhāya vuttaṃ. Puggalikaṃ pana suvaṇṇādivicitraṃ bhikkhussa sampaṭicchitumeva na vaṭṭati ‘‘na kenaci pariyāyena jātarūparajataṃ sāditabba’’nti (mahāva. 299) vuttattā. Tenevettha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘saṅghikavihāre vā puggalikavihāre vā’’ti na vuttaṃ, gonakādiakappiyabhaṇḍavisaye eva vuttaṃ ekabhikkhussāpi tesaṃ gahaṇe dosābhāvā. Gihivikaṭanīhārenāti gihīhi katanīhārena, gihīhi attano santakaṃ attharitvā dinnaniyāmenāti attho. Labbhantīti nisīdituṃ labbhanti.
ಉಪನನ್ದವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Upanandavatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi / ೩. ತತಿಯಭಾಣವಾರೋ • 3. Tatiyabhāṇavāro
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ಉಪನನ್ದವತ್ಥುಕಥಾ • Upanandavatthukathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಉಪನನ್ದವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Upanandavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಉಪನನ್ದವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Upanandavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ಉಪನನ್ದವತ್ಥುಕಥಾ • Upanandavatthukathā