Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய (அட்ட²கதா²) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
3. உபனிஸஸுத்தவண்ணனா
3. Upanisasuttavaṇṇanā
23. ததியே ‘‘ஜானதோ அஹ’’ந்திஆதீ³ஸு ஜானதோதி ஜானந்தஸ்ஸ. பஸ்ஸதோதி பஸ்ஸந்தஸ்ஸ. த்³வேபி பதா³னி ஏகத்தா²னி, ப்³யஞ்ஜனமேவ நானங். ஏவங் ஸந்தேபி ‘‘ஜானதோ’’தி ஞாணலக்க²ணங் உபாதா³ய புக்³க³லங் நித்³தி³ஸதி. ஜானநலக்க²ணஞ்ஹி ஞாணங். ‘‘பஸ்ஸதோ’’தி ஞாணப்பபா⁴வங் உபாதா³ய. பஸ்ஸனப்பபா⁴வஞ்ஹி ஞாணங், ஞாணஸமங்கீ³புக்³க³லோ சக்கு²மா விய சக்கு²னா ரூபானி , ஞாணேன விவடே த⁴ம்மே பஸ்ஸதி. ஆஸவானங் க²யந்தி எத்த² ஆஸவானங் பஹானங் அஸமுப்பாதோ³ கீ²ணாகாரோ நத்தி²பா⁴வோதி அயம்பி ஆஸவக்க²யோதி வுச்சதி, ப⁴ங்கோ³பி மக்³க³ப²லனிப்³பா³னானிபி. ‘‘ஆஸவானங் க²யா அனாஸவங் சேதோவிமுத்தி’’ந்திஆதீ³ஸு (ம॰ நி॰ 1.438; விப⁴॰ 831) ஹி கீ²ணாகாரோ ஆஸவக்க²யோதி வுச்சதி. ‘‘யோ ஆஸவானங் க²யோ வயோ பே⁴தோ³ பரிபே⁴தோ³ அனிச்சதா அந்தரதா⁴ன’’ந்தி (விப⁴॰ 354) எத்த² ப⁴ங்கோ³.
23. Tatiye ‘‘jānato aha’’ntiādīsu jānatoti jānantassa. Passatoti passantassa. Dvepi padāni ekatthāni, byañjanameva nānaṃ. Evaṃ santepi ‘‘jānato’’ti ñāṇalakkhaṇaṃ upādāya puggalaṃ niddisati. Jānanalakkhaṇañhi ñāṇaṃ. ‘‘Passato’’ti ñāṇappabhāvaṃ upādāya. Passanappabhāvañhi ñāṇaṃ, ñāṇasamaṅgīpuggalo cakkhumā viya cakkhunā rūpāni , ñāṇena vivaṭe dhamme passati. Āsavānaṃ khayanti ettha āsavānaṃ pahānaṃ asamuppādo khīṇākāro natthibhāvoti ayampi āsavakkhayoti vuccati, bhaṅgopi maggaphalanibbānānipi. ‘‘Āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimutti’’ntiādīsu (ma. ni. 1.438; vibha. 831) hi khīṇākāro āsavakkhayoti vuccati. ‘‘Yo āsavānaṃ khayo vayo bhedo paribhedo aniccatā antaradhāna’’nti (vibha. 354) ettha bhaṅgo.
‘‘ஸெக்க²ஸ்ஸ ஸிக்க²மானஸ்ஸ, உஜுமக்³கா³னுஸாரினோ;
‘‘Sekkhassa sikkhamānassa, ujumaggānusārino;
க²யஸ்மிங் பட²மங் ஞாணங், ததோ அஞ்ஞா அனந்தரா’’தி. (இதிவு॰ 62); –
Khayasmiṃ paṭhamaṃ ñāṇaṃ, tato aññā anantarā’’ti. (itivu. 62); –
எத்த² மக்³கோ³. ஸோ ஹி ஆஸவே கே²பெந்தோ வூபஸமெந்தோ உப்பஜ்ஜதி, தஸ்மா ஆஸவானங் க²யோதி வுத்தோ. ‘‘ஆஸவானங் க²யா ஸமணோ ஹோதீ’’தி எத்த² ப²லங். தஞ்ஹி ஆஸவானங் கீ²ணந்தே உப்பஜ்ஜதி, தஸ்மா ஆஸவானங் க²யோதி வுத்தங்.
Ettha maggo. So hi āsave khepento vūpasamento uppajjati, tasmā āsavānaṃ khayoti vutto. ‘‘Āsavānaṃ khayā samaṇo hotī’’ti ettha phalaṃ. Tañhi āsavānaṃ khīṇante uppajjati, tasmā āsavānaṃ khayoti vuttaṃ.
‘‘ஆஸவா தஸ்ஸ வட்³ட⁴ந்தி, ஆரா ஸோ ஆஸவக்க²யா’’தி; (த⁴॰ ப॰ 253) –
‘‘Āsavā tassa vaḍḍhanti, ārā so āsavakkhayā’’ti; (Dha. pa. 253) –
எத்த² நிப்³பா³னங். தஞ்ஹி ஆக³ம்ம ஆஸவா கீ²யந்தி, தஸ்மா ஆஸவானங் க²யோதி வுத்தங். இத⁴ பன மக்³க³ப²லானி அதி⁴ப்பேதானி. நோ அஜானதோ நோ அபஸ்ஸதோதி யோ பன ந ஜானாதி ந பஸ்ஸதி, தஸ்ஸ நோ வதா³மீதி அத்தோ². ஏதேன யே அஜானதோ அபஸ்ஸதோபி ஸங்ஸாராதீ³ஹியேவ ஸுத்³தி⁴ங் வத³ந்தி, தே படிக்கி²த்தா ஹொந்தி. புரிமேன பத³த்³வயேன உபாயோ வுத்தோ, இமினா அனுபாயங் படிஸேதே⁴தி.
Ettha nibbānaṃ. Tañhi āgamma āsavā khīyanti, tasmā āsavānaṃ khayoti vuttaṃ. Idha pana maggaphalāni adhippetāni. No ajānato no apassatoti yo pana na jānāti na passati, tassa no vadāmīti attho. Etena ye ajānato apassatopi saṃsārādīhiyeva suddhiṃ vadanti, te paṭikkhittā honti. Purimena padadvayena upāyo vutto, iminā anupāyaṃ paṭisedheti.
இதா³னி யங் ஜானதோ ஆஸவானங் க²யோ ஹோதி, தங் த³ஸ்ஸேதுகாமோ கிஞ்ச, பி⁴க்க²வே, ஜானதோதி புச்ச²ங் ஆரபி⁴. தத்த² ஜானநா ப³ஹுவிதா⁴. த³ப்³ப³ஜாதிகோ ஏவ ஹி கோசி பி⁴க்கு² ச²த்தங் காதுங் ஜானாதி, கோசி சீவராதீ³னங் அஞ்ஞதரங், தஸ்ஸ ஈதி³ஸானி கம்மானி வத்தஸீஸே ட²த்வா கரொந்தஸ்ஸ ஸா ஜானநா ஸக்³க³மக்³க³ப²லானங் பத³ட்டா²னங் ந ஹோதீதி ந வத்தப்³ப³ங். யோ பன ஸாஸனே பப்³ப³ஜித்வா வேஜ்ஜகம்மாதீ³னி காதுங் ஜானாதி, தஸ்ஸேவங் ஜானதோ ஆஸவா வட்³ட⁴ந்தியேவ. தஸ்மா யங் ஜானதோ பஸ்ஸதோ ச ஆஸவானங் க²யோ ஹோதி, ததே³வ த³ஸ்ஸெந்தோ இதி ரூபந்திஆதி³மாஹ. ஏவங் கோ², பி⁴க்க²வே, ஜானதோதி ஏவங் பஞ்சன்னங் க²ந்தா⁴னங் உத³யப்³ப³யங் ஜானந்தஸ்ஸ. ஆஸவானங் க²யோ ஹோதீதி ஆஸவானங் க²யந்தே ஜாதத்தா ‘‘ஆஸவானங் க²யோ’’தி லத்³த⁴னாமங் அரஹத்தங் ஹோதி.
Idāni yaṃ jānato āsavānaṃ khayo hoti, taṃ dassetukāmo kiñca, bhikkhave, jānatoti pucchaṃ ārabhi. Tattha jānanā bahuvidhā. Dabbajātiko eva hi koci bhikkhu chattaṃ kātuṃ jānāti, koci cīvarādīnaṃ aññataraṃ, tassa īdisāni kammāni vattasīse ṭhatvā karontassa sā jānanā saggamaggaphalānaṃ padaṭṭhānaṃ na hotīti na vattabbaṃ. Yo pana sāsane pabbajitvā vejjakammādīni kātuṃ jānāti, tassevaṃ jānato āsavā vaḍḍhantiyeva. Tasmā yaṃ jānato passato ca āsavānaṃ khayo hoti, tadeva dassento iti rūpantiādimāha. Evaṃ kho, bhikkhave, jānatoti evaṃ pañcannaṃ khandhānaṃ udayabbayaṃ jānantassa. Āsavānaṃ khayo hotīti āsavānaṃ khayante jātattā ‘‘āsavānaṃ khayo’’ti laddhanāmaṃ arahattaṃ hoti.
ஏவங் அரஹத்தனிகூடேன தே³ஸனங் நிட்ட²பெத்வா இதா³னி கீ²ணாஸவஸ்ஸ ஆக³மனீயங் புப்³ப³பா⁴க³படிபத³ங் த³ஸ்ஸேதுங் யம்பிஸ்ஸ தங், பி⁴க்க²வேதிஆதி³மாஹ. தத்த² க²யஸ்மிங் க²யேஞாணந்தி ஆஸவக்க²யஸங்கா²தே அரஹத்தப²லே படிலத்³தே⁴ ஸதி பச்சவெக்க²ணஞாணங். தஞ்ஹி அரஹத்தப²லஸங்கா²தே க²யஸ்மிங் பட²மவாரங் உப்பன்னே பச்சா² உப்பன்னத்தா க²யேஞாணந்தி வுச்சதி. ஸஉபனிஸந்தி ஸகாரணங் ஸப்பச்சயங். விமுத்தீதி அரஹத்தப²லவிமுத்தி. ஸா ஹிஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயபச்சயேன பச்சயோ ஹோதி. ஏவங் இதோ பரேஸுபி லப்³ப⁴மானவஸேன பச்சயபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³.
Evaṃ arahattanikūṭena desanaṃ niṭṭhapetvā idāni khīṇāsavassa āgamanīyaṃ pubbabhāgapaṭipadaṃ dassetuṃ yampissa taṃ, bhikkhavetiādimāha. Tattha khayasmiṃ khayeñāṇanti āsavakkhayasaṅkhāte arahattaphale paṭiladdhe sati paccavekkhaṇañāṇaṃ. Tañhi arahattaphalasaṅkhāte khayasmiṃ paṭhamavāraṃ uppanne pacchā uppannattā khayeñāṇanti vuccati. Saupanisanti sakāraṇaṃ sappaccayaṃ. Vimuttīti arahattaphalavimutti. Sā hissa upanissayapaccayena paccayo hoti. Evaṃ ito paresupi labbhamānavasena paccayabhāvo veditabbo.
விராகோ³தி மக்³கோ³. ஸோ ஹி கிலேஸே விராஜெந்தோ கே²பெந்தோ உப்பன்னோ, தஸ்மா விராகோ³தி வுச்சதி. நிப்³பி³தா³தி நிப்³பி³தா³ஞாணங். ஏதேன ப³லவவிபஸ்ஸனங் த³ஸ்ஸேதி. ப³லவவிபஸ்ஸனாதி ப⁴யதூபட்டா²னே ஞாணங் ஆதீ³னவானுபஸ்ஸனே ஞாணங் முஞ்சிதுகம்யதாஞாணங் ஸங்கா²ருபெக்கா²ஞாணந்தி சதுன்னங் ஞாணானங் அதி⁴வசனங். யதா²பூ⁴தஞாணத³ஸ்ஸனந்தி யதா²ஸபா⁴வஜானநஸங்கா²தங் த³ஸ்ஸனங். ஏதேன தருணவிபஸ்ஸனங் த³ஸ்ஸேதி. தருணவிபஸ்ஸனா ஹி ப³லவவிபஸ்ஸனாய பச்சயோ ஹோதி. தருணவிபஸ்ஸனாதி ஸங்கா²ரபரிச்சே²தே³ ஞாணங் கங்கா²விதரணே ஞாணங் ஸம்மஸனே ஞாணங் மக்³கா³மக்³கே³ ஞாணந்தி சதுன்னங் ஞாணானங் அதி⁴வசனங். ஸமாதீ⁴தி பாத³கஜ்ஜா²னஸமாதி⁴. ஸோ ஹி தருணவிபஸ்ஸனாய பச்சயோ ஹோதி. ஸுக²ந்தி அப்பனாய புப்³ப³பா⁴க³ஸுக²ங். தஞ்ஹி பாத³கஜ்ஜா²னஸ்ஸ பச்சயோ ஹோதி. பஸ்ஸத்³தீ⁴தி த³ரத²படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴. ஸா ஹி அப்பனாபுப்³ப³பா⁴க³ஸ்ஸ ஸுக²ஸ்ஸ பச்சயோ ஹோதி. பீதீதி ப³லவபீதி. ஸா ஹி த³ரத²படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴யா பச்சயோ ஹோதி. பாமோஜ்ஜந்தி து³ப்³ப³லபீதி. ஸா ஹி ப³லவபீதியா பச்சயோ ஹோதி. ஸத்³தா⁴தி அபராபரங் உப்பஜ்ஜனஸத்³தா⁴. ஸா ஹி து³ப்³ப³லபீதியா பச்சயோ ஹோதி. து³க்க²ந்தி வட்டது³க்க²ங். தஞ்ஹி அபராபரஸத்³தா⁴ய பச்சயோ ஹோதி. ஜாதீதி ஸவிகாரா க²ந்த⁴ஜாதி . ஸா ஹி வட்டது³க்க²ஸ்ஸ பச்சயோ ஹோதி. ப⁴வோதி கம்மப⁴வோ. (ஸோ ஹி ஸவிகாராய ஜாதியா பச்சயோ ஹோதி.) ஏதேனுபாயேன ஸேஸபதா³னிபி வேதி³தப்³பா³னி.
Virāgoti maggo. So hi kilese virājento khepento uppanno, tasmā virāgoti vuccati. Nibbidāti nibbidāñāṇaṃ. Etena balavavipassanaṃ dasseti. Balavavipassanāti bhayatūpaṭṭhāne ñāṇaṃ ādīnavānupassane ñāṇaṃ muñcitukamyatāñāṇaṃ saṅkhārupekkhāñāṇanti catunnaṃ ñāṇānaṃ adhivacanaṃ. Yathābhūtañāṇadassananti yathāsabhāvajānanasaṅkhātaṃ dassanaṃ. Etena taruṇavipassanaṃ dasseti. Taruṇavipassanā hi balavavipassanāya paccayo hoti. Taruṇavipassanāti saṅkhāraparicchede ñāṇaṃ kaṅkhāvitaraṇe ñāṇaṃ sammasane ñāṇaṃ maggāmagge ñāṇanti catunnaṃ ñāṇānaṃ adhivacanaṃ. Samādhīti pādakajjhānasamādhi. So hi taruṇavipassanāya paccayo hoti. Sukhanti appanāya pubbabhāgasukhaṃ. Tañhi pādakajjhānassa paccayo hoti. Passaddhīti darathapaṭippassaddhi. Sā hi appanāpubbabhāgassa sukhassa paccayo hoti. Pītīti balavapīti. Sā hi darathapaṭippassaddhiyā paccayo hoti. Pāmojjanti dubbalapīti. Sā hi balavapītiyā paccayo hoti. Saddhāti aparāparaṃ uppajjanasaddhā. Sā hi dubbalapītiyā paccayo hoti. Dukkhanti vaṭṭadukkhaṃ. Tañhi aparāparasaddhāya paccayo hoti. Jātīti savikārā khandhajāti . Sā hi vaṭṭadukkhassa paccayo hoti. Bhavoti kammabhavo. (So hi savikārāya jātiyā paccayo hoti.) Etenupāyena sesapadānipi veditabbāni.
து²ல்லபு²ஸிதகேதி மஹாபு²ஸிதகே. பப்³ப³தகந்த³ரபத³ரஸாகா²தி எத்த² கந்த³ரங் நாம ‘க’ந்திலத்³த⁴னாமேன உத³கேன தா³ரிதோ உத³கபி⁴ன்னோ பப்³ப³தபதே³ஸோ, யோ ‘‘நிதம்போ³’’திபி ‘‘நதீ³குஞ்சோ²’’திபி வுச்சதி. பத³ரங் நாம அட்ட²மாஸே தே³வே அவஸ்ஸந்தே ப²லிதோ பூ⁴மிப்பதே³ஸோ. ஸாகா²தி குஸும்ப⁴கா³மினியோ கு²த்³த³கமாதிகாயோ. குஸொப்³பா⁴தி கு²த்³த³கஆவாடா. மஹாஸொப்³பா⁴தி மஹாஆவாடா. குன்னதி³யோதி கு²த்³த³கனதி³யோ. மஹானதி³யோதி க³ங்கா³யமுனாதி³கா மஹாஸரிதா. ஏவமேவ கோ² , பி⁴க்க²வே, அவிஜ்ஜூபனிஸா ஸங்கா²ராதிஆதீ³ஸு அவிஜ்ஜா பப்³ப³தோதி த³ட்ட²ப்³பா³. அபி⁴ஸங்கா²ரா மேகோ⁴தி, விஞ்ஞாணாதி³வட்டங் கந்த³ராத³யோதி, விமுத்தி ஸாக³ரோதி.
Thullaphusitaketi mahāphusitake. Pabbatakandarapadarasākhāti ettha kandaraṃ nāma ‘ka’ntiladdhanāmena udakena dārito udakabhinno pabbatapadeso, yo ‘‘nitambo’’tipi ‘‘nadīkuñcho’’tipi vuccati. Padaraṃ nāma aṭṭhamāse deve avassante phalito bhūmippadeso. Sākhāti kusumbhagāminiyo khuddakamātikāyo. Kusobbhāti khuddakaāvāṭā. Mahāsobbhāti mahāāvāṭā. Kunnadiyoti khuddakanadiyo. Mahānadiyoti gaṅgāyamunādikā mahāsaritā. Evameva kho, bhikkhave, avijjūpanisā saṅkhārātiādīsu avijjā pabbatoti daṭṭhabbā. Abhisaṅkhārā meghoti, viññāṇādivaṭṭaṃ kandarādayoti, vimutti sāgaroti.
யதா² பப்³ப³தமத்த²கே தே³வோ வஸ்ஸித்வா பப்³ப³தகந்த³ராதீ³னி பூரெந்தோ அனுபுப்³பே³ன மஹாஸமுத்³த³ங் ஸாக³ரங் பூரேதி, ஏவங் அவிஜ்ஜாபப்³ப³தமத்த²கே தாவ அபி⁴ஸங்கா²ரமேக⁴ஸ்ஸ வஸ்ஸனங் வேதி³தப்³ப³ங். அஸ்ஸுதவா ஹி பா³லபுது²ஜ்ஜனோ அவிஜ்ஜாய அஞ்ஞாணீ ஹுத்வா தண்ஹாய அபி⁴லாஸங் கத்வா குஸலாகுஸலகம்மங் ஆயூஹதி, தங் குஸலாகுஸலகம்மங் படிஸந்தி⁴விஞ்ஞாணஸ்ஸ பச்சயோ ஹோதி, படிஸந்தி⁴விஞ்ஞாணாதீ³னி நாமரூபாதீ³னங். இதி பப்³ப³தமத்த²கே வுட்ட²தே³வஸ்ஸ கந்த³ராத³யோ பூரெத்வா மஹாஸமுத்³த³ங் ஆஹச்ச டி²தகாலோ விய அவிஜ்ஜாபப்³ப³தமத்த²கே வுட்ட²ஸ்ஸ அபி⁴ஸங்கா²ரமேக⁴ஸ்ஸ பரம்பரபச்சயதாய அனுபுப்³பே³ன விஞ்ஞாணாதி³வட்டங் பூரெத்வா டி²தகாலோ. பு³த்³த⁴வசனங் பன பாளியங் அக³ஹிதம்பி ‘‘இத⁴ ததா²க³தோ லோகே உப்பஜ்ஜதி, அகா³ரஸ்மா அனகா³ரியங் பப்³ப³ஜதீ’’தி இமாய பாளியா வஸேன க³ஹிதமேவாதி வேதி³தப்³ப³ங். யா ஹி தஸ்ஸ குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தி, ஸா கம்மப⁴வபச்சயா ஸவிகாரா ஜாதி நாம. ஸோ பு³த்³தா⁴னங் வா பு³த்³த⁴ஸாவகானங் வா ஸம்முகீ²பா⁴வங் ஆக³ம்ம வட்டதோ³ஸதீ³பகங் லக்க²ணாஹடங் த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா வட்டவஸேன பீளிதோ ஹோதி, ஏவமஸ்ஸ ஸவிகாரா க²ந்த⁴ஜாதி வட்டது³க்க²ஸ்ஸ பச்சயோ ஹோதி. ஸோ வட்டது³க்கே²ன பீளிதோ அபராபரங் ஸத்³த⁴ங் ஜனெத்வா அகா³ரஸ்மா அனகா³ரியங் பப்³ப³ஜதி, ஏவமஸ்ஸ வட்டது³க்க²ங் அபராபரஸத்³தா⁴ய பச்சயோ ஹோதி. ஸோ பப்³ப³ஜ்ஜாமத்தேனேவ அஸந்துட்டோ² ஊனபஞ்சவஸ்ஸகாலே நிஸ்ஸயங் க³ஹெத்வா வத்தபடிபத்திங் பூரெந்தோ த்³வேமாதிகா பகு³ணங் கத்வா கம்மாகம்மங் உக்³க³ஹெத்வா யாவ அரஹத்தா நிஜ்ஜடங் கத்வா கம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வா அரஞ்ஞே வஸந்தோ பத²வீகஸிணாதீ³ஸு கம்மங் ஆரப⁴தி, தஸ்ஸ கம்மட்டா²னங் நிஸ்ஸாய து³ப்³ப³லபீதி உப்பஜ்ஜதி. தத³ஸ்ஸ ஸத்³தூ⁴பனிஸங் பாமோஜ்ஜங், தங் ப³லவபீதியா பச்சயோ ஹோதி. ப³லவபீதி த³ரத²படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴யா, ஸா அப்பனாபுப்³ப³பா⁴க³ஸுக²ஸ்ஸ, தங் ஸுக²ங் பாத³கஜ்ஜா²னஸமாதி⁴ஸ்ஸ. ஸோ ஸமாதி⁴னா சித்தகல்லதங் ஜனெத்வா தருணவிபஸ்ஸனாய கம்மங் கரோதி. இச்சஸ்ஸ பாத³கஜ்ஜா²னஸமாதி⁴ தருணவிபஸ்ஸனாய பச்சயோ ஹோதி, தருணவிபஸ்ஸனா ப³லவவிபஸ்ஸனாய, ப³லவவிபஸ்ஸனா மக்³க³ஸ்ஸ, மக்³கோ³ ப²லவிமுத்தியா, ப²லவிமுத்தி பச்சவெக்க²ணஞாணஸ்ஸாதி . ஏவங் தே³வஸ்ஸ அனுபுப்³பே³ன ஸாக³ரங் பூரெத்வா டி²தகாலோ விய கீ²ணாஸவஸ்ஸ விமுத்திஸாக³ரங் பூரெத்வா டி²தகாலோ வேதி³தப்³போ³தி. ததியங்.
Yathā pabbatamatthake devo vassitvā pabbatakandarādīni pūrento anupubbena mahāsamuddaṃ sāgaraṃ pūreti, evaṃ avijjāpabbatamatthake tāva abhisaṅkhārameghassa vassanaṃ veditabbaṃ. Assutavā hi bālaputhujjano avijjāya aññāṇī hutvā taṇhāya abhilāsaṃ katvā kusalākusalakammaṃ āyūhati, taṃ kusalākusalakammaṃ paṭisandhiviññāṇassa paccayo hoti, paṭisandhiviññāṇādīni nāmarūpādīnaṃ. Iti pabbatamatthake vuṭṭhadevassa kandarādayo pūretvā mahāsamuddaṃ āhacca ṭhitakālo viya avijjāpabbatamatthake vuṭṭhassa abhisaṅkhārameghassa paramparapaccayatāya anupubbena viññāṇādivaṭṭaṃ pūretvā ṭhitakālo. Buddhavacanaṃ pana pāḷiyaṃ agahitampi ‘‘idha tathāgato loke uppajjati, agārasmā anagāriyaṃ pabbajatī’’ti imāya pāḷiyā vasena gahitamevāti veditabbaṃ. Yā hi tassa kulagehe nibbatti, sā kammabhavapaccayā savikārā jāti nāma. So buddhānaṃ vā buddhasāvakānaṃ vā sammukhībhāvaṃ āgamma vaṭṭadosadīpakaṃ lakkhaṇāhaṭaṃ dhammakathaṃ sutvā vaṭṭavasena pīḷito hoti, evamassa savikārā khandhajāti vaṭṭadukkhassa paccayo hoti. So vaṭṭadukkhena pīḷito aparāparaṃ saddhaṃ janetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajati, evamassa vaṭṭadukkhaṃ aparāparasaddhāya paccayo hoti. So pabbajjāmatteneva asantuṭṭho ūnapañcavassakāle nissayaṃ gahetvā vattapaṭipattiṃ pūrento dvemātikā paguṇaṃ katvā kammākammaṃ uggahetvā yāva arahattā nijjaṭaṃ katvā kammaṭṭhānaṃ gahetvā araññe vasanto pathavīkasiṇādīsu kammaṃ ārabhati, tassa kammaṭṭhānaṃ nissāya dubbalapīti uppajjati. Tadassa saddhūpanisaṃ pāmojjaṃ, taṃ balavapītiyā paccayo hoti. Balavapīti darathapaṭippassaddhiyā, sā appanāpubbabhāgasukhassa, taṃ sukhaṃ pādakajjhānasamādhissa. So samādhinā cittakallataṃ janetvā taruṇavipassanāya kammaṃ karoti. Iccassa pādakajjhānasamādhi taruṇavipassanāya paccayo hoti, taruṇavipassanā balavavipassanāya, balavavipassanā maggassa, maggo phalavimuttiyā, phalavimutti paccavekkhaṇañāṇassāti . Evaṃ devassa anupubbena sāgaraṃ pūretvā ṭhitakālo viya khīṇāsavassa vimuttisāgaraṃ pūretvā ṭhitakālo veditabboti. Tatiyaṃ.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய • Saṃyuttanikāya / 3. உபனிஸஸுத்தங் • 3. Upanisasuttaṃ
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ஸங்யுத்தனிகாய (டீகா) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 3. உபனிஸஸுத்தவண்ணனா • 3. Upanisasuttavaṇṇanā