| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
੫. ਉਪਞ੍ਞਾਤਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
5. Upaññātasuttavaṇṇanā
੫. ਪਞ੍ਚਮੇ ਦ੍વਿਨ੍ਨਾਹਨ੍ਤਿ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਅਹਂ। ਉਪਞ੍ਞਾਸਿਨ੍ਤਿ ਉਪਗਨ੍ਤ੍વਾ ਗੁਣਂ ਅਞ੍ਞਾਸਿਂ, ਜਾਨਿਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਦਾਨਿ ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਯਾ ਚ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਤਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਇਮਞ੍ਹਿ ਧਮ੍ਮਦ੍વਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸਤ੍ਥਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਸਾਨੁਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਏવਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਤਾ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੂਤਿ ਇਮਿਨਾ ਇਮਂ ਦੀਪੇਤਿ – ‘‘ਅਹਂ ਝਾਨਮਤ੍ਤਕੇਨ વਾ ਓਭਾਸਨਿਮਿਤ੍ਤਮਤ੍ਤਕੇਨ વਾ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਹੁਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਮੇવ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿਂ। ਯਾવ ਸੋ ਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਨ ਤਾવਾਹਂ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਅਹੋਸਿਂ। ਪਧਾਨਸ੍ਮਿਂ ਚ ਅਨੁਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਅਨੋਸਕ੍ਕਨਾਯ ਠਤ੍વਾਯੇવ ਪਧਾਨਕਿਰਿਯਂ ਅਕਾਸਿ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਯਾ ਚ ਅਪ੍ਪਟਿવਾਨਿਤਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਟਿવਾਨਿਤਾਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿਕ੍ਕਮਨਾ ਅਨੋਸਕ੍ਕਨਾ। ਅਪ੍ਪਟਿવਾਨੀ ਸੁਦਾਹਂ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਦਹਾਮੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੁਦਨ੍ਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਂ। ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨੋਸਕ੍ਕਨਾਯਂ ਠਿਤੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਕਾਲੇ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤੋ ਪਧਾਨਮਕਾਸਿਨ੍ਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ।
5. Pañcame dvinnāhanti dvinnaṃ ahaṃ. Upaññāsinti upagantvā guṇaṃ aññāsiṃ, jāniṃ paṭivijjhinti attho. Idāni te dhamme dassento yā ca asantuṭṭhitātiādimāha. Imañhi dhammadvayaṃ nissāya satthā sabbaññutaṃ patto, tasmā tassānubhāvaṃ dassento evamāha. Tattha asantuṭṭhitā kusalesu dhammesūti iminā imaṃ dīpeti – ‘‘ahaṃ jhānamattakena vā obhāsanimittamattakena vā asantuṭṭho hutvā arahattamaggameva uppādesiṃ. Yāva so na uppajji, na tāvāhaṃ santuṭṭho ahosiṃ. Padhānasmiṃ ca anukkaṇṭhito hutvā anosakkanāya ṭhatvāyeva padhānakiriyaṃ akāsi’’nti imamatthaṃ dassento yā ca appaṭivānitātiādimāha. Tattha appaṭivānitāti appaṭikkamanā anosakkanā. Appaṭivānī sudāhaṃ, bhikkhave, padahāmīti ettha sudanti nipātamattaṃ. Ahaṃ, bhikkhave, anosakkanāyaṃ ṭhito bodhisattakāle sabbaññutaṃ patthento padhānamakāsinti ayamettha attho.
ਇਦਾਨਿ ਯਥਾ ਤੇਨ ਤਂ ਪਧਾਨਂ ਕਤਂ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਕਾਮਂ ਤਚੋ ਚਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਗੁਣਜਾਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਪੁਰਿਸਥਾਮੇਨਾਤਿਆਦਿਨਾ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਞਾਣਥਾਮੋ ਞਾਣવੀਰਿਯਂ ਞਾਣਪਰਕ੍ਕਮੋ ਚ ਕਥਿਤੋ। ਸਣ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਠਪਨਾ ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਨਾ ਓਸਕ੍ਕਨਾ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਤੇਨ ਚਤੁਰਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ વੀਰਿਯਾਧਿਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਕਥਿਤਂ। ਏਤ੍ਥ ਹਿ ਕਾਮਂ ਤਚੋ ਚਾਤਿ ਏਕਂ ਅਙ੍ਗਂ, ਨ੍ਹਾਰੁ ਚਾਤਿ ਏਕਂ, ਅਟ੍ਠਿ ਚਾਤਿ ਏਕਂ, ਮਂਸਲੋਹਿਤਨ੍ਤਿ ਏਕਂ, ਇਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ। ਪੁਰਿਸਥਾਮੇਨਾਤਿਆਦੀਨਿ ਅਧਿਮਤ੍ਤવੀਰਿਯਾਧਿવਚਨਾਨਿ। ਇਤਿ ਪੁਰਿਮੇਹਿ ਚਤੂਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਹੁਤ੍વਾ ਏવਂ ਅਧਿਟ੍ਠਿਤਂ વੀਰਿਯਂ ਚਤੁਰਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ વੀਰਿਯਾਧਿਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਤੇਨ ਬੋਧਿਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਗਮਨੀਯਪਟਿਪਦਾ ਕਥਿਤਾ।
Idāni yathā tena taṃ padhānaṃ kataṃ, taṃ dassento kāmaṃ taco cātiādimāha. Tattha pattabbanti iminā pattabbaṃ guṇajātaṃ dasseti. Purisathāmenātiādinā purisassa ñāṇathāmo ñāṇavīriyaṃ ñāṇaparakkamo ca kathito. Saṇṭhānanti ṭhapanā appavattanā osakkanā, paṭippassaddhīti attho. Ettāvatā tena caturaṅgasamannāgataṃ vīriyādhiṭṭhānaṃ nāma kathitaṃ. Ettha hi kāmaṃ taco cāti ekaṃ aṅgaṃ, nhāru cāti ekaṃ, aṭṭhi cāti ekaṃ, maṃsalohitanti ekaṃ, imāni cattāri aṅgāni. Purisathāmenātiādīni adhimattavīriyādhivacanāni. Iti purimehi catūhi aṅgehi samannāgatena hutvā evaṃ adhiṭṭhitaṃ vīriyaṃ caturaṅgasamannāgataṃ vīriyādhiṭṭhānaṃ nāmāti veditabbaṃ. Ettāvatā tena bodhipallaṅke attano āgamanīyapaṭipadā kathitā.
ਇਦਾਨਿ ਤਾਯ ਪਟਿਪਦਾਯ ਪਟਿਲਦ੍ਧਗੁਣਂ ਕਥੇਤੁਂ ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਮਾਦਾਧਿਗਤਾਤਿ ਸਤਿਅવਿਪ੍ਪવਾਸਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ ਅਧਿਗਤਾ, ਨ ਸੁਤ੍ਤਪ੍ਪਮਤ੍ਤੇਨ ਲਦ੍ਧਾ। ਸਮ੍ਬੋਧੀਤਿ ਚਤੁਮਗ੍ਗਞਾਣਞ੍ਚੇવ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚ। ਨ ਹਿ ਸਕ੍ਕਾ ਏਤਂ ਸੁਤ੍ਤਪ੍ਪਮਤ੍ਤੇਨ ਅਧਿਗਨ੍ਤੁਨ੍ਤਿ। ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਅਪ੍ਪਮਾਦਾਧਿਗਤਾ ਸਮ੍ਬੋਧੀ’’ਤਿ। ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਯੋਗਕ੍ਖੇਮੋਤਿ ਨ ਕੇવਲਂ ਬੋਧਿਯੇવ, ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਨਿਬ੍ਬਾਨਸਙ੍ਖਾਤੋ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਯੋਗਕ੍ਖੇਮੋਪਿ ਅਪ੍ਪਮਾਦਾਧਿਗਤੋવ।
Idāni tāya paṭipadāya paṭiladdhaguṇaṃ kathetuṃ tassa mayhaṃ, bhikkhavetiādimāha. Tattha appamādādhigatāti satiavippavāsasaṅkhātena appamādena adhigatā, na suttappamattena laddhā. Sambodhīti catumaggañāṇañceva sabbaññutaññāṇañca. Na hi sakkā etaṃ suttappamattena adhigantunti. Tenāha – ‘‘appamādādhigatā sambodhī’’ti. Anuttaro yogakkhemoti na kevalaṃ bodhiyeva, arahattaphalanibbānasaṅkhāto anuttaro yogakkhemopi appamādādhigatova.
ਇਦਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਗੁਣੇਸੁ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਸਮਾਦਪੇਨ੍ਤੋ ਤੁਮ੍ਹੇ ਚੇਪਿ ਭਿਕ੍ਖવੇਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਯਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ, ਯਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਿਤੁਕਾਮਾ ਹੁਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਦਨੁਤ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਤਂ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ। ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਪਰਿਯੋਸਾਨਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ ਪਰਿਯੋਸਾਨਭੂਤਂ ਅਰਿਯਫਲਂ। ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਉਤ੍ਤਮਪਞ੍ਞਾਯ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਂ ਕਤ੍વਾ। ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਿਸ੍ਸਥਾਤਿ ਪਟਿਲਭਿਤ੍વਾ ਪਾਪੁਣਿਤ੍વਾ વਿਹਰਿਸ੍ਸਥ। ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਅਪ੍ਪਟਿવਾਨਪਧਾਨਂ ਨਾਮੇਤਂ ਬਹੂਪਕਾਰਂ ਉਤ੍ਤਮਤ੍ਥਸਾਧਕਂ, ਤਸ੍ਮਾ। ਪਞ੍ਚਮਂ।
Idāni attanā paṭiladdhaguṇesu bhikkhusaṅghaṃ samādapento tumhe cepi bhikkhavetiādimāha. Tattha yassatthāyāti yassa atthāya, yaṃ upasampajja viharitukāmā hutvāti attho. Tadanuttaranti taṃ anuttaraṃ. Brahmacariyapariyosānanti maggabrahmacariyassa pariyosānabhūtaṃ ariyaphalaṃ. Abhiññā sacchikatvāti abhiññāya uttamapaññāya paccakkhaṃ katvā. Upasampajja viharissathāti paṭilabhitvā pāpuṇitvā viharissatha. Tasmāti yasmā appaṭivānapadhānaṃ nāmetaṃ bahūpakāraṃ uttamatthasādhakaṃ, tasmā. Pañcamaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੫. ਉਪਞ੍ਞਾਤਸੁਤ੍ਤਂ • 5. Upaññātasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੫. ਉਪਞ੍ਞਾਤਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Upaññātasuttavaṇṇanā
