Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
၂. ဥပပတ္တိကထာဝဏ္ဏနာ
2. Upapattikathāvaṇṇanā
၃၈၈. ဣဒာနိ ဥပပတ္တိကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ယေသံ ‘‘ဩပပာတိကော ဟောတိ တတ္ထပရိနိဗ္ဗာယီ’’တိဝစနာနိ (ပု. ပ. ၃၅-၄၀) အယောနိသော ဂဟေတ္ဝာ သုဒ္ဓာဝာသေသု ဥပပတ္တိယာ အရဟာတိ လဒ္ဓိ, ‘‘ယေသံ ဝာ ဥပဟစ္စပရိနိဗ္ဗာယီ’’တိ ပဒံ ပရိဝတ္တိတ္ဝာ ‘‘ဥပပဇ္ဇပရိနိဗ္ဗာယီ’’တိ ပရိယာပုဏန္တာနံ သဟ ဥပပတ္တိယာ အရဟာ ဟောတီတိ လဒ္ဓိ, သေယ္ယထာပိ ဧတရဟိ ဥတ္တရာပထကာနံ; တေ သန္ဓာယ ပုစ္ဆာ သကဝာဒိသ္သ, ပဋိညာ ဣတရသ္သ။ တတ္ထ ယသ္မာ ဥပပတ္တိစိတ္တံ နာမ လောကိယံ, တေန သောတာပန္နာဒယောပိ န ဟောန္တိ, ပဂေဝ အရဟာ။ တသ္မာသ္သ ဣမံ နယံ ဒသ္သေတုံ သဟ ဥပပတ္တိယာ သောတာပန္နောတိအာဒိ အာရဒ္ဓံ။
388. Idāni upapattikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘opapātiko hoti tatthaparinibbāyī’’tivacanāni (pu. pa. 35-40) ayoniso gahetvā suddhāvāsesu upapattiyā arahāti laddhi, ‘‘yesaṃ vā upahaccaparinibbāyī’’ti padaṃ parivattitvā ‘‘upapajjaparinibbāyī’’ti pariyāpuṇantānaṃ saha upapattiyā arahā hotīti laddhi, seyyathāpi etarahi uttarāpathakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Tattha yasmā upapatticittaṃ nāma lokiyaṃ, tena sotāpannādayopi na honti, pageva arahā. Tasmāssa imaṃ nayaṃ dassetuṃ saha upapattiyā sotāpannotiādi āraddhaṃ.
၃၈၉. သာရိပုတ္တောတိအာဒိ ဣမေသု မဟာထေရေသု ကော ဧကောပိ သဟ ဥပပတ္တိယာ အရဟာ နာမာတိ စောဒနတ္ထံ ဝုတ္တံ။
389. Sāriputtotiādi imesu mahātheresu ko ekopi saha upapattiyā arahā nāmāti codanatthaṃ vuttaṃ.
၃၉၀. ဥပပတ္တေသိယေနာတိ ပဋိသန္ဓိစိတ္တေန။ တဉ္ဟိ ဥပပတ္တိံ ဧသတိ ဂဝေသတိ, တသ္မာ ဥပပတ္တေသိယန္တိ ဝုစ္စတိ။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနတ္ထမေဝာတိ။
390. Upapattesiyenāti paṭisandhicittena. Tañhi upapattiṃ esati gavesati, tasmā upapattesiyanti vuccati. Sesamettha uttānatthamevāti.
ဥပပတ္တိကထာဝဏ္ဏနာ။
Upapattikathāvaṇṇanā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ကထာဝတ္ထုပာဠိ • Kathāvatthupāḷi / (၃၄) ၂. ဥပပတ္တိကထာ • (34) 2. Upapattikathā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ၂. ဥပပတ္တိကထာဝဏ္ဏနာ • 2. Upapattikathāvaṇṇanā