Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
൨. ഉപപത്തികഥാവണ്ണനാ
2. Upapattikathāvaṇṇanā
൩൮൮. ഇദാനി ഉപപത്തികഥാ നാമ ഹോതി. തത്ഥ യേസം ‘‘ഓപപാതികോ ഹോതി തത്ഥപരിനിബ്ബായീ’’തിവചനാനി (പു॰ പ॰ ൩൫-൪൦) അയോനിസോ ഗഹേത്വാ സുദ്ധാവാസേസു ഉപപത്തിയാ അരഹാതി ലദ്ധി, ‘‘യേസം വാ ഉപഹച്ചപരിനിബ്ബായീ’’തി പദം പരിവത്തിത്വാ ‘‘ഉപപജ്ജപരിനിബ്ബായീ’’തി പരിയാപുണന്താനം സഹ ഉപപത്തിയാ അരഹാ ഹോതീതി ലദ്ധി, സേയ്യഥാപി ഏതരഹി ഉത്തരാപഥകാനം; തേ സന്ധായ പുച്ഛാ സകവാദിസ്സ, പടിഞ്ഞാ ഇതരസ്സ. തത്ഥ യസ്മാ ഉപപത്തിചിത്തം നാമ ലോകിയം, തേന സോതാപന്നാദയോപി ന ഹോന്തി, പഗേവ അരഹാ. തസ്മാസ്സ ഇമം നയം ദസ്സേതും സഹ ഉപപത്തിയാ സോതാപന്നോതിആദി ആരദ്ധം.
388. Idāni upapattikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘opapātiko hoti tatthaparinibbāyī’’tivacanāni (pu. pa. 35-40) ayoniso gahetvā suddhāvāsesu upapattiyā arahāti laddhi, ‘‘yesaṃ vā upahaccaparinibbāyī’’ti padaṃ parivattitvā ‘‘upapajjaparinibbāyī’’ti pariyāpuṇantānaṃ saha upapattiyā arahā hotīti laddhi, seyyathāpi etarahi uttarāpathakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Tattha yasmā upapatticittaṃ nāma lokiyaṃ, tena sotāpannādayopi na honti, pageva arahā. Tasmāssa imaṃ nayaṃ dassetuṃ saha upapattiyā sotāpannotiādi āraddhaṃ.
൩൮൯. സാരിപുത്തോതിആദി ഇമേസു മഹാഥേരേസു കോ ഏകോപി സഹ ഉപപത്തിയാ അരഹാ നാമാതി ചോദനത്ഥം വുത്തം.
389. Sāriputtotiādi imesu mahātheresu ko ekopi saha upapattiyā arahā nāmāti codanatthaṃ vuttaṃ.
൩൯൦. ഉപപത്തേസിയേനാതി പടിസന്ധിചിത്തേന. തഞ്ഹി ഉപപത്തിം ഏസതി ഗവേസതി, തസ്മാ ഉപപത്തേസിയന്തി വുച്ചതി. സേസമേത്ഥ ഉത്താനത്ഥമേവാതി.
390. Upapattesiyenāti paṭisandhicittena. Tañhi upapattiṃ esati gavesati, tasmā upapattesiyanti vuccati. Sesamettha uttānatthamevāti.
ഉപപത്തികഥാവണ്ണനാ.
Upapattikathāvaṇṇanā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / കഥാവത്ഥുപാളി • Kathāvatthupāḷi / (൩൪) ൨. ഉപപത്തികഥാ • (34) 2. Upapattikathā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ൨. ഉപപത്തികഥാവണ്ണനാ • 2. Upapattikathāvaṇṇanā