Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೬೩. ಉಪಸಮ್ಪದಾವಿಧಿಕಥಾ
63. Upasampadāvidhikathā
೧೨೬. ತಂ ಉಪಜ್ಝನ್ತಿ ತಂ ಉಪಜ್ಝಾಯಂ। ‘‘ಉಪಜ್ಝಾ’’ತಿ ಚ ‘‘ಉಪಜ್ಝಾಯೋ’’ತಿ ಚ ಹಿ ಅತ್ಥತೋ ಏಕಂ, ಬ್ಯಞ್ಜನಮೇವ ನಾನಂ ಯಥಾ ‘‘ಸಭಾ ಸಭಾಯ’’ನ್ತಿ। ಏತ್ಥ ಉಪಜ್ಝಾಸದ್ದೋ ರಾಜಾದಿಗಣೋ (ರುಪಸಿದ್ಧಿ ೫೯೯ ಸುತ್ತೇ; ಸದ್ದನೀತಿ ೧೧೪೦ ಸುತ್ತೇ), ಉಪಜ್ಝಾಯಸದ್ದೋ ಪುರಿಸಾದಿಗಣೋ। ಸಭಾಸದ್ದೋ ಇತ್ಥಿಲಿಙ್ಗೋ, ಸಭಾಯಸದ್ದೋ ಪುಲ್ಲಿಙ್ಗೋ ವಾ ನಪುಂಸಕಲಿಙ್ಗೋ ವಾ। ‘‘ವಿತ್ಥಾಯನ್ತೀ’’ತಿ ಸದ್ದೋ ನಾಮಧಾತೂತಿ ಆಹ ‘‘ವಿತ್ಥದ್ಧಗತ್ತಾ ಹೋನ್ತೀ’’ತಿ। ವಿತ್ಥಸದ್ದೋ ಹಿ ದಬ್ಬವಾಚಕತ್ತಾ ನಾಮಸದ್ದೋ, ವಿಕಾರೇನ ಥದ್ಧೋ ಗತ್ತೋ ಏತೇಸನ್ತಿ ವಿತ್ಥಾ, ದ್ಧಕಾರಸ್ಸ ಲೋಪಂ ಕತ್ವಾ, ತತೋ ಆಯಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ಯನ್ತಿ ಯಂ ಅನ್ತರಾಯಜಾತಂ। ತವ ಸರೀರೇತಿ ತುಯ್ಹಂ ಕಾಯೇ। ‘‘ನಿಬ್ಬತ್ತ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ಜಾತ’’ನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಜನಧಾತುಯಾ ಜನನತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ, ‘‘ವಿಜ್ಜಮಾನ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಜನೀಧಾತುಯಾ ಪಾತುಭಾವತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸನ್ತನ್ತಿ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನಂ। ಇತಿಆದಿ ಕಥೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಯೋಜನಾ।
126.Taṃ upajjhanti taṃ upajjhāyaṃ. ‘‘Upajjhā’’ti ca ‘‘upajjhāyo’’ti ca hi atthato ekaṃ, byañjanameva nānaṃ yathā ‘‘sabhā sabhāya’’nti. Ettha upajjhāsaddo rājādigaṇo (rupasiddhi 599 sutte; saddanīti 1140 sutte), upajjhāyasaddo purisādigaṇo. Sabhāsaddo itthiliṅgo, sabhāyasaddo pulliṅgo vā napuṃsakaliṅgo vā. ‘‘Vitthāyantī’’ti saddo nāmadhātūti āha ‘‘vitthaddhagattā hontī’’ti. Vitthasaddo hi dabbavācakattā nāmasaddo, vikārena thaddho gatto etesanti vitthā, ddhakārassa lopaṃ katvā, tato āyapaccayo hoti. Yanti yaṃ antarāyajātaṃ. Tava sarīreti tuyhaṃ kāye. ‘‘Nibbatta’’nti iminā ‘‘jāta’’nti ettha janadhātuyā jananatthaṃ dasseti, ‘‘vijjamāna’’nti iminā janīdhātuyā pātubhāvatthaṃ dasseti. Santanti saṃvijjamānaṃ. Itiādi kathetabbanti yojanā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೬೩. ಉಪಸಮ್ಪದಾವಿಧಿ • 63. Upasampadāvidhi
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಉಪಸಮ್ಪದಾವಿಧಿಕಥಾ • Upasampadāvidhikathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಉಪಸಮ್ಪದಾವಿಧಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Upasampadāvidhikathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಉಪಸಮ್ಪದಾವಿಧಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Upasampadāvidhikathāvaṇṇanā